«Ο Δρομος και το ρολοι» του Αγγελου Αγγελοπουλου παρουσιαστηκε και στον Χολαργο στο βιβλιοπωλειο Monogram

—Με ομιλητές, παρουσία του συγγραφέα, τους Κώστα Τσοχαλή, Δήμητρα Καρούζου, Αδάμ Αδαμόπουλο και αναγνώστρια την Αγγελική-Χριστίνα Αγγελοπούλου

Οι δυο εκδοθείσες  το 2023 συλλογές αφηγημάτων του Αγγελου Αγγελόπουλου «Η Κλειώ φοβόταν τις γάτες και άλλα αφηγήματα»(εκδ. Κοράλλι)  και «Ο Δρόμος και το ρολόι – 31 αφηγήματα»(εκδ. Παρατηρητής της Θράκης) συνεχίζουν ακάθεκτα το ταξίδι τους, με όλο και περισσότερο κόσμο να τις υποδέχεται και να τις απολαμβάνει. Το ταξίδι τους ξεκίνησε από τον γενέθλιο τόπο του συγγραφέα τα Λεχαινά, ακολούθησαν οι Άγιοι Ανάργυροι και η τρίτη κατά σειρά παρουσίασή τους  έγινε στον Χολαργό, από το βιβλιοπωλείο “Monogram” και τις εκδόσεις Παρατηρητής της Θράκης.

Η εκδήλωση ξεκίνησε με τον χαιρετισμό της οικοδέσποινας και συνδιοργανώτριας της εκδήλωσης κ. Ιωάννας Πετρίδου, η οποία καλωσόρισε αλλά και ευχαρίστησε για την παρουσία τους πολυπληθείς παρισταμένους  αναγνώστες του παρουσιαζόμενου έργου.

Το πάνελ της εκδήλωσης. Από αριστερά ο Άγγελος Αγγελόπουλος, δίπλα του ο κ. Κώστας Τσοχαλής, η κ. Δήμητρα Καρούζου και στα δεξιά ο κ. Αδάμ Αδαμόπουλος (Φωτογραφία Μαρίας Σιώτου).

Και η τοπική αυτοδιοίκηση… διαβάζει

Στη συνέχεια τον λόγο έλαβε ο και σε ρόλο συντονιστή της εκδήλωσης συγγραφέας,  Άγγελος Αγγελόπουλος, ο οποίος αφού ευχαρίστησε την κ. Πετρίδου για τη φιλοξενία της εκδήλωσης, αλλά και όσους παρευρίσκονταν, αναφέρθηκε ονομαστικά στα παρόντα αυτοδιοικητικά στελέχη του Δήμου Παπάγου-Χολαργού, μεταξύ των οποίων: η κ. Μαρία Σιώτου– Υποψήφια Δήμαρχος, η κ. Νατάσσα Χαμηλοθώρη, η κ. Γεωργία Παγώνη, ο κ. Γεώργιος Ρεμούνδος, ο πρώην Πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητας Χολαργού κ. Νίκος Αποστολόπουλος και ο πρώην δημοτικός σύμβουλος κ. Περικλής Ζήκας. Αναφέρθηκε επίσης στην παρουσία του  φίλου του συγγραφέα και καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας ΕΜΠ  κ. Γιάννη Μηλιού, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί  στους ωραίους συνδέσμους που πετυχαίνουν τα βιβλία, όπως στην προκειμένη περίπτωση, μέσω των εκδόσεων «Παρατηρητής της Θράκης», «η ισχυρή γέφυρα επικοινωνίας, που έχει στηθεί και συνδέει την Κομοτηνή και τη Θράκη με την Πελοπόννησο και την Ηλεία,  και σήμερα με την  Αττική και τον Χολαργό». Αμέσως μετά, και αφού πρώτα ευχαρίστησε τη σύζυγό του Πουλχερία-Ιωάννα Παπανικολοπούλου, εικαστικό που πρώτη συνομιλεί με και εμπνέεται από τα αφηγήματά του, σχεδιάζοντας τα εξώφυλλά τους και τα διακοσμητικά τους μοτίβα, καθώς και τη γράφουσα ως επιμελήτρια της έκδοσης, ο συγγραφέας συνέστησε  τους τρεις εξαιρετικούς ομιλητές της εκδήλωσης, τους κ. Κώστα Τσοχαλή, Δήμητρα Καρούζου και Αδάμ Αδαμόπουλο, στους παρευρισκόμενους, ως εξής: 

■ Ο κ. Κώστας Τσοχαλής, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί  προσωποποίηση του θεσμού της γνήσιας τοπικής αυτοδιοίκησης. Και είναι γνώστης των ζητημάτων του φυσικού περιβάλλοντος, καθώς και της εξελικτικής πορείας της ελληνικής γλώσσας.

■ Ο κ. Αδάμ Αδαμόπουλος, καταγόμενος από το Σκληρό Μεσσηνίας, είναι απόγονος του οπλαρχηγού του 1821 Νικολού Μποζινάκη, είναι Δ/ντής Λυκείου Γαλατσίου, συγγραφέας θεατρικών έργων και Διδάκτωρ φιλοσοφίας στο ΕΚΠΑ.

■ Η κ. Δήμητρα Καρούζου, είναι αγαπημένη  οικογενειακή μας φίλη, που γνωρίζει από κοντά και με λεπτομέρειες το υπό αξιολόγηση προβαλλόμενο σήμερα έργο», παραδίδοντάς τους στη συνέχεια τη σκυτάλη του λόγου, με τη σειρά την οποία τους παρουσίασε,  ενώ μετά τη δεύτερη ομιλία ήταν πραγματικά συγκινητική, γεμάτη τρυφερότητα και ευαισθησία, η ανάγνωση αφηγήματος της συλλογής από την κόρη του συγγραφέα Αγγελική-Χριστίνα Αγγελοπούλου.   

Ο συγγραφέας Άγγελος Αγγελόπουλος υπογράφοντας αντίτυπα και…

Κώστας Τσοχαλής, «Σε κάθε ανάγνωση των αφηγημάτων του αναπολώ τα περασμένα και συγκινούμαι»

Ο Κώστας Τσοχαλής, αρχιτέκτων μηχανικός, τοπογράφος μηχανικός, γεωπεριβαλλοντολόγος, πρώην Αντιδήμαρχος και πρώην Γενικός Γραμματέας του Δήμου Παπάγου-Χολαργού, αναφέρθηκε στην πολυετή φιλική σχέση του με τον συγγραφέα και τα κοινά τους βιώματα που αποτελούν ένα από τα βασικά εργαλεία της γραφής του, με την οποία και καταφέρνει να μεταφέρει την ατμόσφαιρα της εποχής  με επιτυχία:

«Παιδιά της πεδινής επαρχίας και οι δυο (Ηλεία εκείνος, Λάρισα εγώ), σχεδόν συνομήλικοι, ζήσαμε έντονα, ως μαθητές και αργότερα ως νεολαίοι, φοιτητές και νεαροί εργαζόμενοι, όλα τα γεγονότα και τις καταστάσεις της πατρίδας μας, της μετά το 1960 περιόδου. Ότι περιγράφεται στα κείμενά του (πρόσωπα, χαρακτήρες, συμπεριφορές, η διεισδυτική του ματιά στον χώρο και στη φύση), μου είναι τόσο γνώριμα. Δεν έχουν σημασία τα διαφορετικά ονόματα των ηρώων του, η περιοχή, η εποχή. Δίκην ταινίας, αναφέρεται σε μικρές λεπτομέρειες, μικρές παρατηρήσεις, επικεντρωμένες ματιές σε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, εξωτερίκευση μύχιων σκέψεων του εσωτερικού του κόσμου, τα οποία με μαεστρία συνδέει, δημιουργώντας το «όλον», που αποπνέει μια φρεσκάδα, αν και παλιές ιστορίες, μια γλυκιά νοσταλγία, και που ξυπνά μέσα μου, κάθε φορά, δικές μου οικείες μνήμες, μια γλυκιά αίσθηση ότι ήμουν και εγώ εκεί.

Σε κάθε ανάγνωση των αφηγημάτων του, φέρνω στο νου μου τα δικά μου μονοπάτια, όπως τα έζησα, τους δικούς μου ανθρώπους, αναπολώ τα περασμένα και συγκινούμαι. Οι απλές για πολλούς λέξεις που αναφέρονται “πολυτεχνείο”, “μετανάστευση”, “τα νησιά της εξορίας”, αλλά και τα νεανικά μας συνθήματα στη Σταδίου και στην Πανεπιστημίου “1-1-4” και “ψωμί-παιδεία-ελευθερία”, όταν έρχονται στη μνήμη μου, γίνονται ογκόλιθοι που καταλαμβάνουν όλο της το είναι.  Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, στολίδι της γραφής του, είναι ότι σχεδόν σε κάθε αφήγημά του καταγράφει συγκεκριμένα γεγονός ή γεγονότα με ενδιαφέρον, έμμεσα συνδεδεμένα με τους δρώντες χαρακτήρες της αφήγησης, περίτεχνα δοσμένα, ώστε στο σύνολό του το διήγημα να “ακουμπά” περισσότερο τον αναγνώστη». [Δείτε ολόκληρη την ομιλία ΕΔΩ].

Δήμητρα Καρούζου, «Η γραφή του Άγγελου είναι λιτή, κυρίως παραθετική και λιγότερο επεξηγηματική»

Η Δήμητρα Καρούζου, πτυχιούχος Τμήματος Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας ΕΚΠΑ, από­φοιτος Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου Παιδαγωγικού Τμήματος Αθηνών «Νέες Τεχνολογίες και Εκπαίδευση», αξιολόγησε ότι η λιτή γραφή του συγγραφέα επιτρέπει στον κάθε αναγνώστη να δημιουργήσει τις δικές του εικόνες, υπενθυμίζοντάς του πως ο παιδικός του εαυτός μπορεί να είναι παρών και μέσα στον σημερινό του αντίστοιχο:

«Η γραφή του Άγγελου είναι λιτή, κυρίως παραθετική και λιγότερο επεξηγηματική, επιτρέπει πολλές ερμηνείες, μία εκ των οποίων είναι και η δική του αλλά δεν την επιβάλλει, ώστε να δώσει την αναγκαία ελευθερία στον αναγνώστη για τη «δική του προσωπική ερμηνεία», για να μπορέσουν  να εισβάλλουν μέσα στην αφήγηση και οι δικές του αναμνήσεις, να γίνει και αυτός “δρων” πρόσωπο.   Υπαινικτικός λόγος, όπου τα πράγματα δεν λέγονται ξεκάθαρα, γυρίζουν στο μυαλό του ως ενδεχόμενα και όχι με βεβαιότητα, απόκοσμη ατμόσφαιρα στην οποία τα πραγματικά περιστατικά έχουν αλλοιωθεί από τον χρόνο που μεσολάβησε, αντιθέσεις στις εικόνες και αναπάντεχοι συνδυασμοί αφήγησης μέσα στο ίδιο κείμενο.

Με τα εκφραστικά μέσα και τις μεθόδους που ο Άγγελος χρησιμοποιεί μέσα στα αφηγήματά του και την εστίασή του πάνω στα πράγματα καταφέρνει να μας πάρει  από το χέρι και να μας διαβεβαιώσει ότι ναι!“ο παιδικός τρόπος”, ως αυτός που “θαυμάζει”και “απορεί” για τα πάντα γύρω του, και “ο παιδικός κόσμος”, αυτός ο κόσμος “ο θαυμαστός και μέγας”, μπορεί να είναι εδώ μαζί μας, ενοποιώντας τα εσωτερικά μας κομμάτια και συνέχοντας λειτουργικά τον ψυχισμό μας σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας – και τον ευχαριστούμε για αυτό». [Δείτε ολόκληρη την ομιλία  ΕΔΩ].

… μαζί με καλούς συναδέλφους και φίλους

Αδάμ Αδαμόπουλος, «Τα αφηγήματά του μπορούν να χαρακτηριστούν αυτοβιογραφικά, καθώς περιγράφουν εμπειρίες και συναισθήματα που ο ίδιος ο συγγραφέας έζησε»

Ο  Αδάμ Αδαμόπουλος, φιλόλογος, συγγραφέας, Διευθυντής Α΄ Λυκείου Γαλατσίου και Διδάκτωρ Φιλοσο­φίας του ΕΚΠΑ, χαρακτηρίζοντας τα αφηγήματα και ως αυτοβιογραφικά, τους απέδωσε, μεταξύ άλλων,  ευαισθησία και  ανθρωπιά, στην διαγραφή  της τραγικότητας της ανθρώπινης ύπαρξης.

«Ο Άγγελος Αγγελόπουλος, μέσα από το έργο του “Ο Δρόμος και το Ρολόι – 31 Αφηγήματα”, μας οδηγεί σε ένα ταξίδι στον κόσμο του παρελθόντος μέσα από τα βιώματα ποικίλων χαρακτήρων. Τα αφηγήματά του είναι μικρά κομμάτια ζωής που αναδεικνύουν την κοινωνική και περιβαλλοντική ευαισθησία του, ενώ παράλληλα λειτουργούν ως πηγή περισυλλογής και αφορμή για σημαντικές συζητήσεις […] Τα αφηγήματα του Αγγελόπουλου είναι λοιπόν μία προσπάθεια εξιστόρησης των γεγονότων που επισυμβαίνουν έξω, αρχικά, και στη συνέχεια μέσα του και όχι μία απλή περιγραφή. Σε αυτό συνεπικουρεί και η σχεδόν αποκλειστική κίνηση που κάνει για να καταδυθεί στη μνήμη: ένα γεγονός προκαλεί τη σκέψη, το συναίσθημα, τον προβληματισμό.

Ακόμη και όταν φαινομενικά τείνει στην περιγραφή, ο συγγραφέας λανθάνει προς την ερμηνεία, αφού γίνεται φανερή η προσωπική ανάγνωση που κάνει αναδεικνύοντάς την. Ο Άγγελος Αγγελόπουλος είναι ένας αφηγητής, που παρακολουθεί και ερμηνεύει τις ζωές των χαρακτήρων του με λεπτομερή παρατηρητικότητα και ευαισθησία, ανθρωπιά, τολμώ να πω. Οι ιστορίες που αφηγείται είναι απλές και καθημερινές, αλλά συχνά φέρουν μέσα τους την τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης».

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μια σύντομη αναφορά του συγγραφέα στο πότε και πώς οδηγήθηκε  στην περιπέτεια της γραφής,  αλλά και στο πώς ο ίδιος αντιλαμβάνεται τις θεματικές ενότητες του βιβλίου του «Ο Δρόμος και το ρολόι – 31 αφηγήματα». [Δείτε ολόκληρη την ομιλία ΕΔΩ].

Αγγελος Αγγελόπουλος, «Το ζήτημα των πανανθρώπινων αξιών είναι το κεντρικό θέμα του βιβλίου, είναι αυτό που καθορίζει την ίδια τη ζωή μας»

 Μετά όσα εμπεριστατωμένα ανέφεραν οι ομιλητές, περιορίζομαι συνοπτικά στα παρακάτω: Τα κείμενα του βιβλίου 31 συνολικά, γράφτηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, αρχής γενομένης από 2007. Πρωτοσκέφτηκα να γίνουν βιβλίο το 2014. Αρχικά δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι ο συνδυασμός αυτών των κειμένων οργανικά  θα αποτελούσε ενιαίο σύνολο. Το ζήτημα των πανανθρώπινων αξιών είναι το κεντρικό θέμα του βιβλίου, είναι αυτό που καθορίζει την ίδια τη ζωή μας.

Θα μπορούσαμε να χωρίσουμε το βιβλίο σε τρεις ενότητες.

■ Στην πρώτη ενότητα αναφέρονται άνθρωποι καθημερινοί που συναντάμε μπροστά μας με όλες τις αντιφάσεις και προβλήματα που τους απασχολούν και τον αγώνα επιβίωσης που διεξάγουν.

■ Στη δεύτερη ενότητα αναφέρονται σημαντικά γεγονότα και πρόσωπα της νεότερης ιστορίας, τα οποία καθόρισαν τις εξελίξεις και τη συνείδησή μας. Είναι οι άνθρωποι ως συλλογικές οντότητες, οι οποίοι κατά τη γνώμη μου δεν είναι άβουλα πιόνια της ιστορίας. Είναι οι ίδιοι οι δημιουργοί της ιστορίας με τη στάση τους, τις επιλογές ή τις ανοχές τους.

■ Η τρίτη ενότητα, με πιο εσωτερική οπτική ως προς το περιεχόμενο και τον τρόπο των θεμάτων που θίγει, χωρίς να δίνει έτοιμες απαντήσεις, αναφέρεται σ’ αυτό που θεωρείται ατομικό επίπεδο. Αναζητείται ο δρόμος για τον καθένα από μας που αγωνίζεται να ανταπεξέλθει στις αντιξοότητες, που δημιουργούν οι ιστορικές συνθήκες. Αναζητείται ο υπαρξιακός δρόμος για να διατηρήσουμε τα όνειρά μας, τις αξίες και τις γνήσιες ανθρώπινες επιθυμίες μας. Η εποχή μας είναι εξαιρετικά δύσκολη και μοιάζει σε πολλά σημεία με την εποχή της παρακμής που έζησε και δίδαξε ο μεγάλος φιλόσοφος Επίκουρος.

Στην αρχή του βιβλίου δίνεται η απάντηση στα θέματα που θίγονται στο βιβλίο. Διαβάζουμε το ποίημα του σπουδαίου ποιητή Χρίστου Λάσκαρη, από το οποίο δανείζομαι την απάντηση στα ερωτήματα που θέτει το βιβλίο. Ο απελπισμένος ποιητής αναζήτησε το μεγάλο ρολόι. Ο δρόμος του μεγάλου ρολογιού μας οδηγεί στην εναρμόνισή μας με τον κοσμικό ρυθμό  και είναι αυτός μιας ανώτερης λογικής που αποκαθιστά την προαιώνια ιερή σχέση μας με τη μητέρα φύση».

Επιλέγοντας, ας ευχηθούμε μαζί με τον συγγραφέα, ο δρόμος του μεγάλου ρολογιού να μας οδηγήσει τάχιστα και όσο είναι ακόμη καιρός στην εναρμόνισή μας με τον κοσμικό ρυθμό και την αποκατάσταση της  προαιώνιας ιερής μας σχέση με τη μητέρα φύση.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.