Ο «Παρατηρητης», το «Αλλου με βγαζει ο δρομος», η παραδοση και οι συγχρονες μουσικες τασεις

«Παράδοση είναι τα στοιχεία ποιότητας που αντέχουν στο φίλτρο του χρόνου»

Η Μαρία Κώτη βρέθηκε καλεσμένη στα ερτζιανά του ραδιοφώνου του Παρατηρητή και συνομίλησε με τον Γιώργο Τσέκο στην εκπομπή « Από την Κρήτη ως την Θράκη» με αφορμή τις πρόσφατες δισκογραφίες της δουλειές, η πρώτη με τον τίτλο «Παρατηρητής» κυκλοφόρησε το 2021, και η δεύτερη «Αλλού με βγάζει ο δρόμος» τον Νοέμβριο του 2023. Μίλησε για το ξεκίνημα και τα πρώτα της ακούσματα αλλά και για την βυζαντινή μουσική, την εξέλιξη του ελληνικού τραγουδιού και τις τάσεις που κυκλοφορούν γύρω από αυτό στο διαδίκτυο τα τελευταία χρόνια.

Μια σπουδαία μουσικός, ερμηνεύτρια αλλά και ποιήτρια. Με σπουδές στην κλασική Φιλολογία και την Βυζαντινή μουσική. Έχει αρκετές συμμετοχές στη δισκογραφία του μουσικού συγκροτήματος Χαΐνηδες από το 1999, αλλά και πλούσια συμβολή σε δισκογραφικές δουλειές με σημαντικές συνεργασίες δεκάδων μουσικών. Τόσο στην παραδοσιακή όσο και στη λαϊκή και ρεμπέτικη μουσική. Έχει ασχοληθεί εκτενέστερα και με λαϊκές μουσικές των Βαλκανίων, όπως της Βουλγαρίας και της Τουρκίας.

«Είχαμε ετερόκλιτα και πολυποίκιλα ερεθίσματα»

ΠτΘ: Πώς ξεκίνησες, πώς μπήκες στο τραγούδι και πώς έφτασες να σε γνωρίζουμε σήμερα όλοι εμείς;

Μ.Κ.:Η γιαγιά μου ήταν από τους ανθρώπους που με ενέπνευσαν όταν ήμουν μικρή. Όλη μου η οικογένεια ήταν υποστηρικτική στην σχέση μου και στην μετέπειτα ενασχόληση μου με την μουσική και το τραγούδι. Από την μεριά της μαμάς μου, η οποία είναι Κρητικιά και από την μεριά του πατέρα μου, που έχει δωδεκανησιακές, μικρασιατικές και κρητικές ρίζες. Έτσι και εγώ μεγάλωσα σε μια γειτονιά όπου ακουγόντουσαν λαϊκά τραγούδια. Στο Ηράκλειο της Κρήτης, στο χωριό είχα την γιαγιά μου, που με μάθαινε από Τσιτσάνη μέχρι Βέμπο, ήταν οι αγαπημένοι της και φυσικά άκουγα μαντινάδες κρητικές. Επίσης στα γλέντια πήγαινα από μικρή και χόρευα. Κάπως έτσι παίρνεις τα ερεθίσματα και μεγαλώνοντας τα βγάζεις μετά στην τέχνη σου.

ΠτΘ: Αυτή την πολυποίκιλη τέχνη την είχες μέσα σου;

Μ.Κ.: Εμείς στην εφηβεία μας, κάναμε ένα πέρασμα στην ροκ και στην μέταλ μουσική. Η πρώτη μου συμμετοχή στη δισκογραφία ήταν με ένα μέταλ σχήμα, που είχαμε οι φοιτητές στο Ρέθυμνο όπου σπουδάζαμε. Είχαμε ετερόκλιτα και πολυποίκιλα ερεθίσματα, όχι μόνο από ένα είδος. Η ρίζα είναι η παραδοσιακή μουσική του τόπου του καθενός, όταν έχεις την ευκαιρία να συνδεθείς με αυτήν.

«Οι τάσεις της μουσικής επηρεάζονται από την εικόνα»

ΠτΘ: Μιας και ασχολείσαι με την Βυζαντινή μουσική, υπάρχουν κοινά σημεία στις συνθέσεις;

Μ.Κ.:Είναι τροπική μουσική, αυτό είναι το κοινό σημείο, δηλαδή κινείται με διαφορετικό τρόπο από ό,τι η δυτική αρμονία, μουσική και μελωδία. Μιλάμε για μουσική μακάμ, που η βάση της είναι οι κλίμακες και οι ήχοι της βυζαντινής. Οι οχτώ ήχοι στο θεωρητικό υπόβαθρό τους είναι ο τρόπος που κινούνται οι μελωδίες, αυτό αποτελεί ένα συνεκτικό στοιχείο. Μακάμ η μουσική της Κρήτης, μακάμ η μουσική των Βαλκανίων, μακάμ και η μουσική της Θράκης. Βέβαια διαφέρουν οι χοροί και οι ρυθμοί. Στην Θράκη υπάρχει πολυρυθμία, ενώ στην Κρήτη βλέπουμε το δυτικό στοιχείο αφού είναι σταυροδρόμι πολιτισμών. Υπήρχε Ενετοκρατία, μετά Τουρκοκρατία οπότε και τα μουσικά όργανα είναι σχετικά, αυτό είναι ένα μεγάλο μέρος στην δυτική αρμονία και μουσική. Αποτελεί ένα στοιχείο σχέσης μεταξύ όλων των μουσικών των Βαλκανίων, της Κρήτης, της Ελλάδας αλλά και της Ανατολής.

ΠτΘ: Σήμερα, βλέπουμε στο σύγχρονο ελληνικό τραγούδι πολύ άφθονα τις επιρροές όλων αυτών. Πώς βλέπεις αυτήν την εξέλιξη στο ελληνικό τραγούδι σήμερα;

Μ.Κ.: Υπήρχε πάντα για μένα το καλό τραγούδι. Η μουσική είναι τέχνη και είναι αυτό το οποίο έχει δυνατότητα να μείνει στο χρόνο. Αυτό είναι το παραδοσιακό για εμένα και όχι μία ταμπέλα. Τα στοιχεία ποιότητας που αντέχουν στο φίλτρο του χρόνου. Παρουσιάζεται μια παρεξήγηση για την έννοια παράδοση, θα πρέπει λίγο να επαναπροσδιορίσουμε τις λέξεις που χρησιμοποιούμε καθώς η ελληνική πραγματικότητα γίνεται παγκόσμια. Μέσα από μια τεράστια βάση δεδομένων, το ίντερνετ, με τεράστια ποικιλία και προσφορά όπου υπάρχουν όλες οι τάσεις, ο καθένας ανάλογα με τα αισθητικά του κριτήρια και την ποιότητα που έχει, τις γνώσεις και την αντίληψη μπορεί να επιλέξει, όπως συνέβαινε και πριν που υπήρχε δισκογραφία και τα cd.

Οι τάσεις της μουσικής επηρεάζονται από την εικόνα. Λίγοι ακούνε μουσική και περισσότεροι βλέπουν βίντεο, δηλαδή ακούνε βλέποντας και αυτό είναι αρκετά ανησυχητικό. Είναι εύκολο μέσο, από άποψη προσβασιμότητας αλλά και από άποψη έκθεσης των νέων. Ωστόσο, εγκυμονεί και κάποιος κινδύνους, όχι μόνο όσον αφορά την ποιότητα αυτού που ακούμε αλλά των τάσεων που δημιουργεί. Πολλές φορές το εύκολο και το πρόχειρο γίνεται τάση. Καλό είναι ο άνθρωπος να ψάχνει την ρίζα του, όχι για να μένει σε αυτή αλλά για να μπορεί να την παραδίδει αλλαγμένη και καλύτερη αν γίνεται. Αυτό προϋποθέτει συλλογικό πλαίσιο. Αλλιώς, ζει ο καθένας μοναχός του σε ένα δωμάτιο και φτιάχνει μουσική εγκεφαλική;

«Τα τραγούδια είναι τα παιδιά μας»

ΠτΘ: Το έργο σου ονομάζεται «Παρατηρητής» μπορείς να μας πεις λίγα λόγια για τον δίσκο;

Μ.Κ.:Ο «Παρατηρητής» είναι μια μεγάλη εργασία στην οποία συμμετείχαν 38 μουσικοί από όλη την Ελλάδα και παρουσιάζει όλες τις προσωπικές μου αναζητήσεις στη μουσική και στην ερμηνεία. Έγινε το καταστάλαγμα όλων αυτών των χρόνων που ασχολούμαι, όλα τα στοιχεία που πήρα από το ταξίδι με τους Χαΐνηδες, με τους οποίους συμπορεύθηκα για 16 ολόκληρα έτη. Γράφω στο ένθετο για ποιο λόγο μου ήρθε αυτός ο τίτλος, αυτή η έννοια του Παρατηρητή. Είναι αξιοσημείωτο ότι έχει επιμεληθεί το artwork του δίσκου Γιαννούλα Μπανάσιου, όπου παραπέμπει σε παλιότερες καλές εποχές της δισκογραφίας, που έπαιρνες έναν δίσκο, ένα cd που είχε μέσα αγάπη και φροντίδα. Αποσπασματικός ο τρόπος που ακούμε και που ζούμε, κάθε εποχή έχει τους καλεσμένους της.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε άλλη μια σποραδική εργασία με 8 λαϊκά τραγούδια σε σύνθεση και στίχο που Γιάννη Παξιμαδάκη, ενός σπουδαίου λαϊκού μουσικού, με την ενορχήστρωση και εκτέλεση του σολίστα μπουζουκιού Νίκου Τατασόπουλου. Είναι η τελευταία μας εργασία η οποία ονομάζεται «Αλλού με βγάζει ο δρόμος». Τα καινούργια τραγούδια έχουν μέσα δικό μου στίχο και μουσική έχουν γράψει συνάδελφοι μουσικοί. Αισθάνομαι ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη γι’ αυτό, γιατί τα τραγούδια είναι τα παιδιά μας.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.