Η Τσανακλειος Αστικη Σχολη, η αποδοχη της δωρεας της Συλλογης Βασιλη Αιβαλιωτη και η ΠΑΝΔΗΜΗ γιορτη
«Έρχεται ο Καιρός της μνήμης, με τα σημάδια του από το παρελθόν»
Η αποδοχή της μεγάλης δωρεάς του Βασίλη Αϊβαλιώτη και η σημασία της στο παρόν και το μέλλον ιδιαίτερα της Κομοτηνής και έχει καταγραφεί και έχει ήδη ανοίξει μια νέα σελίδα ελπίδας για την αναβάθμιση της σχέσης της πόλης μας με την ιστορία της, και τον διάλογο που πραγματοποιούν, με διαμεσολαβητή τα μνημεία της, οι σύγχρονοι περιπατητές της, οι τωρινοί δηλαδή κάτοικοί της αλλά και οι επισκέπτες της.
Ένα κτίριο-αφηγητής της ιστορίας της Κομοτηνής τα τελευταία 117 χρόνια
Μια νέα σελίδα αναβάθμισης της σχέσης των Κομοτηναίων με την πόλη τους με αφορμή ένα εμβληματικό κτίριο που μεταφέρει στοιχεία από την ιστορία της τα τελευταία εκατόν δεκαεπτά χρόνια, τα οποία αφορούν και εμπλέκουν στο ψηφιδωτό της και τις σημερινές πληθυσμιακές της ομάδες, πλην των εβραίων που οι ψυχές φτερουγίζουν πλέον στις μνήμες μας αλλά και στις λογοτεχνικές σελίδες του Κομοτηναίου συγγραφέα Μισέλ Φάις.
Εξ ου τελικά και η πρώτη γιορτή, που διοργανώθηκε με αφορμή την αποδοχή της δωρεάς Αϊβαλιώτη και τη μελλοντική έκθεσή της στο εμβληματικό κτίριο, που ο καπνοβιομήχανος Ν.Τσανακλής δώρισε στη γενέθλια πόλη του, την Κομοτηνή, την εποχή της Οθωμανοκρατίας, για να διαδηλώνει και ο τόπος με την παρουσία τής Αστικής Τσανακλείου Σχολής την οικονομική αλλά και πνευματική σφριγηλότητα της ελληνορθόδοξης κοινότητας της πόλεως, ήταν ΠΑΝΔΗΜΗ.
Κτίριο-σιωπηλός, μέχρι τώρα, συνομιλητής, μοναδικός στον χρόνο διαβιβαστής του ονόματος του ιδρυτή του
ΠΑΝΔΗΜΗ, γιατί όλοι, Κομοτηναίοι και μη, αισθάνονται την ανάγκη να γνωρίζουν την ιστορία αυτού του κτιρίου που με την προσωπικότητά του είναι διαρκής, αλλά στα σιωπηλά μέχρι τώρα, συνομιλητής μας. Ακμαίος στον χώρο συνομιλητής που διαδηλώνει με τον καλύτερο τρόπο την ύπαρξη του γεννήτορά του, του ιδρυτή του, Ν. Τσανακλή, του ευεργέτη, ο οποίος για να αποκτήσει μία εστία, έναν χώρο, στο οίκημα που δώρισε στη γενέθλια πόλη του και να γίνει αποδοχή της δωρεάς τεκμηρίων και αντικειμένων από τη ζωή και την επιχειρηματική του δράση, που τον κατέστησε διεθνή προσωπικότητα, πέρασαν, δυστυχώς, δώδεκα χρόνια και δυο δημόσιες δηλώσεις τής δωρεάς από τον κτήτορά της Β. Αϊβαλιώτη, το 2011 και το 2016[ βλ. σχετικά στα link].
Αποδεκτή, μέσω του δημάρχου Κομοτηνής κ. Γιάννη Γκαράνη, ο οποίος, όπως ανέφερε η άψογη συντονίστρια της εκδήλωσης κ. Σοφία Μενεσελίδου, «επέδειξε πλέρια εμπιστοσύνη προς όλους όσους οραματίστηκαν μια Κομοτηνή που θα ιστορεί με περηφάνια την υπεροχή του Τσανακλή της, αλλά και στήριξε αφειδώς μια σειρά πρωτοβουλιών κι ενεργειών προς την κατεύθυνση αυτή, συντελώντας αυτοί να αισθάνονται σίγουροι ότι ο Τσανακλής ξαναβρήκε τον δρόμο της πολύσημης παρουσίας του στη συλλογική μνήμη της Κομοτηνής».
«Η περιπέτεια της σπονδής στην εκθεσιακή μνήμη του Τσανακλή ‒ Ο επαναπατρισμός των τεκμηρίων του στην πόλη που τον γέννησε και τον ανέθρεψε»
Επειδή όμως και στο δημόσιο βίο με τη διαχείριση των κοινών πραγμάτων φαίνεται ότι η υπομονή είναι μεγάλο προσόν και η πίστη στο αξιολογότατο μιας προσφοράς που δεν έτυχε ευήκοων ώτων στο παρελθόν, δεν ακυρώνει και τη σημαντικότητά της, η κ. Μενεσελίδου κατέθεσε και δημοσία με ποιο τρόπο ο Δήμος Κομοτηνής κατάφερε επί δημαρχίας Γιάννη Γκαράνη να ξαναβρεί «τον δρόμο της πολύσημης παρουσίας του Ν. Τσανακλή στη συλλογική μνήμη της Κομοτηνής», με αφορμή μια πρόσφατη σχετικά συνάντησή της, με τον μεγάλο δωρητή της πόλης μας, τον κ. Βασίλη Αϊβαλιώτη, στο Σουφλί.
«Η Τζένη Κατσαρή κι εγώ έχουμε έναν κοινό φίλο καρδιάς κι εκτίμησης, τον Μιχάλη τον Πατέλη, που είναι απόψε εδώ μαζί μας. Μια πρόσκλησή του για να παρευρεθούμε στη βιβλιοπαρουσίαση του τελευταίου του πονήματος στο Σουφλί, μας έφερε τις δυο μας αντάμα, ένα βροχερό, Κυριακάτικο πρωινό, στην πόλη του μεταξιού.
Στο τραπέζι που ακολούθησε συνδαιτημόνας μας στο γεύμα και στις συζητήσεις υπήρξε ο Βασίλης ο Αϊβαλιώτης. Παλιός κι αγαπημένος γνώριμος της Τζένης, νέος εκ του σύνεγγυς δικός μου.
Κι κάπως έτσι άρχισε η περιπέτεια της σπονδής στην εκθεσιακή μνήμη του Τσανακλή μας. Ο επαναπατρισμός των τεκμηρίων του στην πόλη που τον γέννησε και τον ανέθρεψε.
Σαρωτικός σίφουνας λόγου και σκέψης ο Βασίλης. Εύχαρις και στοχαστικός, ο Βασίλης του Πανεπιστημίου μας, του ΠΑΚΕΘΡΑ, της ιστορικής έρευνας και του Τσανακλή, με μοναδική του έγνοια τη γνωριμία του με τον Δήμαρχό μας και την προσφορά στην πόλη της συλλογής του, όπερ και εγένετο, με απόφαση και του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης μας».
Σοφία Μενεσελίδου: «Παίρνουμε αγκαλιά τις μνήμες, για να τιμήσουμε ένα περίλαμπρο τέκνο της πόλης μας, τον ευεργέτη μας Νέστορα Τσανακλή»
Η ίδια καλωσόρισε τους συμμετέχοντες στην «πρώτη πανηγυρική συνάθροιση-το πρώτο Αντίδωρο ευγνωμοσύνης της πόλης στον Τσανακλή του κόσμου και της Κομοτηνής» ως ακολούθως.
«Για μια όμορφη και παράξενη πατρίδα, για μια πόλη που αντέχει, μαζευτήκαμε όλες και όλοι απόψε εδώ. Παίρνουμε αγκαλιά τις μνήμες, σήμερα, 7 Ιουνίου του 2023, για να τιμήσουμε με την εορταστική μας συνάθροιση ένα περίλαμπρο τέκνο της πόλης μας. Τον ευεργέτη μας, Νέστορα Τσανακλή.
117 χρόνια μετά από εκείνο το πρωινό του Απρίλη του 1906, που θεμελιωνόταν το μέγαρο της Τσανακλείου Αστικής Σχολής, εμείς είμαστε εδώ, για να ανασύρουμε στην επιφάνεια της ιστορικής μνήμης τις θύμησες του χθες και να γιορτάσουμε τον Νέστορα της Κομοτηνής. “Προ τεσσάρων ετών, τω 1906, μίαν ωραίαν πρωίαν του Απριλίου, μία σεμνή τελετή επανηγυρίζετο εν τη πολίχνη της Θράκης Γιουμουλτζίνα και ηυλογείτο υπό της εκκλησίας. Ο ομογενής πληθυσμός εώρταζε την κατάθεσιν του θεμελίου λίθου της Αστικής Σχολής, ης τας δαπάνας και την ίδρυσιν ανέλαβεν επιφανές τέκνον, ο εν Καΐρω μεγάτιμος ομογενής, κύριος Νέστωρ Τσανακλής”. Έτσι περιγράφεται στο περιοδικό “Εικονογραφημένη” του έτους 1910 η τελετή τής θεμελίωσης της Τσανακλείου.
Αναφέρομαι σε ένα ιστορικό ντοκουμέντο από το αρχείο Ε.Λ.Ι.Α, που τον εντοπισμό του και τη δημοσίευσή του η πόλη την οφείλει στην Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη. Και έχει δημοσιευτεί στο εξαιρετικό έντυπο που συνόδευε το Συνέδριο με τίτλο “Από την Κομοτηνή στην Αίγυπτο και τον κόσμο όλο”, που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής το 2011, επί Υπουργίας Γιώργου Πεταλωτή, που μας τιμά απόψε με την παρουσία του. Μια ρέκτρια της ιστορικής μνήμης και της θαλερότητας του μεγαλείου του Νέστορα Τσανακλή, που μας παρακινεί διαρκώς και ασίγαστα να ευλογήσουμε με ενθύμηση το μεγάλο τέκνο της Κομοτηνής. Αυτή και ο Τέλης ο Κελεσίδης ηράσθησαν πρώτοι στα νεότερα χρόνια τον Νέστορα της παγκόσμιας καπνοβιομηχανίας, της οινοποιίας, των καρτ ποστάλ με τις υπέροχες οριενταλιστικές εικονογραφήσεις, τον ευπατρίδη, τον μεγάλο ευεργέτη. Και δημοσιογραφικώς και εντύπως μάς τον επανασυνέστησαν –έμπλεοι ενθουσιασμού και σεβασμού– ως έναν άνθρωπο που δικαίωσε περίτρανα τις έννοιες της επιχειρηματικής μεγαλουργίας, της ολοπρόθυμης και αυτόβουλης γενναιοδωρίας και προσφοράς προς τη γενέθλια πόλη.
“Όπου και να πας”, έλεγε ο Αλεξανδρινός μας ποιητής, ο Κωνσταντίνος Καβάφης, “η πόλις θα σ’ ακολουθεί”. Και –ω της θαυμαστής μέριμνας της Μοίρας– η γεωγραφία της παιδικής του ηλικίας, που δόμησε τον χαρακτήρα και προσδιόρισε καίρια την πορεία της ζωής του, είναι απόψε παρούσα κι ευγνωμονούσα. Ακολουθεί τη μνήμη του Νέστορα και δίνει σε όλους εμάς τους επιγόνους το νήμα της ενθύμησης και της απόδοσης τιμής, με πρώτη την αποψινή μας πανηγυρική συνάθροιση».
«Αυτοπρόσωπο» καλωσόρισμα
Μια ΠΑΝΔΗΜΗ πανηγυρική συνάθροιση τόσο ως προς τη συγκρότηση του προγράμματός της όσο και ως προς την αποδοχή της από ένα μεγάλο αριθμό Ροδοπιτών και Κομοτηναίων που παραστάθηκαν και γιόρτασαν το μεγάλο γεγονός, μεγάλο από την πρώτη στιγμή της προσέλευσης στον χώρο, όπου επιτέλους ο ανδριάντας του Νέστορα Τσανακλή επάνω σε μια νέα μεταλλική βάση, φιλοτεχνημένη από τον ταλαντούχο αρχιτέκτονα και σκηνογράφο Γιάννη Καραγκιουλμέζη και τον Νίκο Καραγκιουλμέζη, υποδεχόταν ως ευγενής οικοδεσπότης τους προσερχόμενους στο «σπίτι» του.
Τους προσερχόμενους, ήτοι εκτός από τον δήμαρχο κ. Γιάννη Γαράνη και τον μεγάλο δωρητή κ. Βασίλη Αϊβαλιώτη, με τις συζύγους τους Νόπη και Σμαρώ, την πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Κλεοπάτρα Στογιαννίδου, την κ. Νατάσσα Λιβεριάδου της ΔΚΕΠΠΑΚ, τον κ. Γεώργιο Πεταλωτή, επικεφαλής της εκδήλωσης που στήθηκε για τον Τσανακλή το 2011 στην πόλη, το σύνολο σχεδόν των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου Κομοτηνής, τον πρωτοπρεσβύτερο Δημήτριο Βασιλειάδη, ιθύνοντα νου της εκδήλωσης για τον Τσανακλή το 2016, τον κ. Γιώργο Ξανθοπουλίδη, Πρόεδρο του ΠΑΚΕΘΡΑ, την κ. Κρίνα Μενεσελίδου και μέλη της οικογένειας τής έχουσας το γενικό πρόσταγμα φιλολόγου κ. Σοφίας Μενεσελίδου, τον πρ. βουλευτή Μουσταφά Μουσταφά με τη σύζυγό του Ελβάν, τον κ. Γιάννη Βουλτσίδη, ιδρυτή του Θρακικού Θεάτρου Σκιών και τη σκηνογράφο κ. Γεωργία Γιαννοπούλου, τα μέλη της ΚΟΙΝΣΕΠ Εν δράσει με επικεφαλής την κ. Αθανασία Καρανίκα, τα μέλη της χορωδίας «Εύμολπος», μεταξύ των οποίων ο πρ. βουλευτής κ. Γκαλήπ Γκαλήπ και η ζωγράφος κ. Εύη Κωνσταντίνου, με τον μαέστρο τους κ. Σάκη Βαργεμτζίδη, τον βιολιστή κ. Μεχμέτ Μουσταφά και την κλαρινετίστα κ. Λεύκη Σαραντινού, τα μέλη εκ των πολιτιστικών συλλόγων της Κομοτηνής, και περισσότερο συγκεκριμένα εκ του Μορφωτικού Ομίλου Κομοτηνής, των Θρακών, των Ανατολικορωμυλιωτών, των Ποντίων του Εύξεινου Πόντου, των Σαρακατσάνων και των Ηπειρωτών, τα οποία ενδεδυμένα με τις παραδοσιακές τους στολές, ποιητική αδεία, μαζί με τον ιστάμενο στον ανδριάντα του Ν. Τσανακλή, συνυποδέχονταν τους προσερχόμενους, τον σουφλιώτη συγγραφέα κ. Μιχάλη Πατέλη με τη σύζυγό του Φωτεινή, τον μεγάλο αριθμό εκπαιδευτικών από την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, στους οποίους δωρήθηκε για να υπάρχει στις σχολικές βιβλιοθήκες ο επετειακός τόμος «“Διαβάζοντας” την πόλη Κουμουτζηνά, Γκιουμουλτζίνα, Κομοτηνή ‒ Πρόσωπα και Κείμενα», τον πιανίστα κ. Δαυίδ Ναχμία και τους τραγουδιστές κ. Θάνο Πολύδωρα και Ρένα Στρούλιου, τον γραφίστα κ. Γιώργο Παπαλεξάνδρου, που φιλοτέχνησε το πορτρέτο του Νέστορα Τσανακλή για τις κονκάρδες-ενθύμιο της γιορτής που διανεμήθηκαν, τον συγγραφέα κ. Τέλη Κελεσίδη και τη σύζυγό του Ευγενία, τους φιλολόγους κ. Ζωή Ρωσσίδου, Μπάμπη Καραγεωργίου, τις εκπαιδευτικούς κ. Μαρία Λεπίδα και Έλενα Γεωργακοπούλου, τον εικαστικό Άρη Ασσαριωτάκη και πολλούς πολλούς άλλους η πλήρης απαρίθμηση των οποίων, λόγω της πολυπληθούς παρουσίας Κομοτηναίων στην εκδήλωση, είναι ανέφικτη.
Η εκδήλωση, από την πλευρά του Δήμου Κομοτηνής, υλοποιήθηκε από τη ΔΚΕΠΠΑΚ και τη Νατάσα Λιβεριάδου, την οποία η κ. Μενεσελίδου και προσωπικά ευχαρίστησε «για την όλη αγαστή και γόνιμη συμπόρευση στη διοργάνωση», όπως ευχαρίστησε και τον Αντιδήμαρχο Οικονομικών, Δημήτρη Πολιτειάδη, που, όπως ανέφερε «για πολλοστή φορά διευθέτησε άμεσα και απόλυτα οργανωμένα και συντονισμένα τα γραφειοκρατικά οικονομικά θέματα».
Απολύτως επιτυχής η πρώτη ΠΑΝΔΗΜΗ πανηγυρική συνάθροιση-αντίδωρο στη μνήμη του μεγάλου ευεργέτη της πόλης Ν. Τσανακλή, ίσως και λόγω της διαίσθησής μας ως δημοτών ότι μελλοντικά η αποδοχή της δωρεάς Β. Αϊβαλιώτη θα έχει μεγίστη αξία χρήσης όταν εκτεθεί κι όταν γίνει εφικτό να αποκτηθεί και το δεύτερο μέρος της Συλλογής που αφορά στους αιγυπτιώτες καπνοβιομήχανους.
Μακάρι, αυτό να γίνει και ορθώς και ταχέως!!!
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
