Η Νησος Κιρκη «δροσισε» τους κομοτηναιους φιλαναγνωστες

Πασχάλης Κατσίκας, «Νήσος Κίρκη», εκδ. Δρόμων, Αθήνα 2024

Σε μια χιουμοριστική, θεατρική, ατμόσφαιρα με «σκηνικές» ατάκες,  επηρεασμένη από την προεκλογική περίοδο των ευρωεκλογών πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση της πέμπτης ποιητικής συλλογής του αγαπητού ποιητή και βιβλιοθηκονόμου του ΤΕΦ/ΔΠΘ Πασχάλη Κατσίκα, με τίτλο «Νήσος Κίρκη» το απόγευμα της Παρασκευής 7 Ιουνίου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δρόμων. Για την ποιητική συλλογή μίλησαν ο φιλόλογος και συγγραφέας Γιάννης Στρούμπας, η φιλόλογος Βίκυ Τριανταφυλλιά, ενώ ο φιλόλογος και συγγραφέας Ιγνάτης Χουβαρδάς συζήτησε με τον συγγραφέα για την ποιητική συλλογή, τη μέχρι στιγμής ποιητική του πορεία αλλά και για τον ίδιο τον συγγραφέα.

Η παρουσίαση της ποιητικής συλλογής πραγματοποιήθηκε στον αύλειο χώρο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης στο πλαίσιο των δράσεων που υλοποιούνται με την ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. «Κομοτηνή εν Δράσει», με συνδιοργανωτές το Δημοκρίτειο Βιβλιοχαρτοπωλείο και τις εκδόσεις Δρόμων.

Γιάννης Στρούμπας, «Ο ποιητικός αφηγητής γνωρίζει ότι η νοσταλγία της πρώτης νιότης πολλές φορές εξωραΐζεται από τους ίδιους τους νοσταλγούς»

Λίγο μετά το καλωσόρισμα της εκδήλωσης από τον Πασχάλη Κατσίκα, ο φιλόλογος και συγγραφέας Γιάννης Στρούμπας θέλησε να μιλήσει για την ποιητική συλλογή, αφού πρώτα σύστησε στο αναγνωστικό κοινό το φιλολογικής και λογοτεχνικής φύσεως «κόμμα», το πάνελ της εκδήλωσης, κάνοντας χιούμορ με τους ομιλητές του, ορμώμενος από την πολιτική επικαιρότητα και τις ευρωεκλογές.

Όσον αφορά την ποιητική συλλογή εστίασε στις εικόνες που μετέφερε ο Π.Κ. μέσα από τους στίχους του, κυρίως από τα παιδικά του χρόνια, αιφνιδιάζοντας πολλές φορές τον ποιητή, ζητώντας του να αναγνώσει «Τις Κυριακές», τον «Μεθοριακό Σταθμό» και το «Μια Σέλφι»:

«Η “επιστροφή” του Κατσίκα στον τόπο καταγωγής συνιστά μια καταβύθιση στο παρελθόν, γεμάτη νοσταλγία και αναμνήσεις παιδικών βιωμάτων εξαιρετικά απλών, όμως συνάμα κι άλλο τόσο όμορφων: “Τρεις καραμέλες ‘ΙΟΝ’, η παιδική μου ηλικία/ σε ένα μπλοκ βρεγμένο/ με αυτοκόλλητα χαρτάκια ποδοσφαιριστών”. Βέβαια, ο ποιητικός αφηγητής γνωρίζει ότι η νοσταλγία της πρώτης νιότης πολλές φορές εξωραΐζεται από τους ίδιους τους νοσταλγούς, γι’ αυτό κι επιχειρεί να μετριάσει τον εξωραϊσμό, παραδεχόμενος τις “σκληρές φωνές εντός” του· φωνές, για τις οποίες η μάνα θα ’χει πάντα την παρηγοριά: “Τότε, με περίμεναν τα πιο ωραία μάτια/ να σβήσουν τις σκληρές φωνές εντός μου/ μ’ ένα φιλί στα φλογισμένα γόνατα”. Με τον συγκεκριμένο μετριασμό γειτονεύει και η εκτίμηση του ποιητή για την “ανύπαρκτη ανάμνηση/ της παιδικής μου [σ.σ.: ‘του’] ηλικίας”, η οποία ενέχει και μια ματαίωση, οφειλόμενη ίσως όχι τόσο στην επερχόμενη με την πάροδο των χρόνων λήθη, όσο στην απώθηση της ανάμνησης για μια παιδικότητα χαρακτηρισμένη εν μέρει από τις προαναφερθείσες “σκληρές φωνές”». [Δείτε την εισήγησή του εδώ]

Βίκυ Τριανταφυλλιά, «Ο ποιητής φιλοτεχνεί δομικά μονήρης στο αγαπημένο του εργαστήρι χωρίς βιασύνη, παίρνοντας ανάσες ανάμεσα στις λέξεις και χαίρεται»

Τον λόγο πήρε στη συνέχεια η φιλόλογος Βίκυ Τριανταφυλλιά, η οποία μεταξύ άλλων  μίλησε για τα ποιήματα του Π.Κ. τα οποία είναι φιλοτεχνημένα όπως είπε και η ίδια από τη σοβαρότητα της απλότητας, με εξομολογητικό χαρακτήρα και τη χαλαρωτική ελαφρότητα του αυτοσαρκασμού, διαβάζοντας ορισμένα ποιήματα της συλλογής.

«Μου αρέσει αυτή η ιδιότητα του αναγνώστη που δεν βιάζεται και γι’ αυτό έχει λιγότερες πιθανότητες να βιάσει νοήματα, να παραβιάσει ιερούς χώρους ή να εκβιάσει συμπεράσματα και με αυτήν την ιδιότητα πλησίασα τη “Νήσο Κίρκη” και αφέθηκα να περιπλανηθώ στον κόσμο της. Ας μην ξεχνούμε πως η ποίηση πέρα από εσωτερική εμπειρία και ερμηνεία μας, αφού το κλίμα μας ερμηνεύει όπως και το τραύμα, είναι τέχνη του λόγου και όπως κάθε μορφή τέχνης κανείς δεν τη χαίρεται ασθμαίνοντας· τον ρυθμό μιας ήρεμης περιδιάβασης μας τον υποβάλλουν άλλοι και γιατί όχι μας τον επιβάλλουν τα ίδια τα ποιήματα της συγκεκριμένης συλλογής. Ο ποιητής φιλοτεχνεί δομικά μονήρης στο αγαπημένο του εργαστήρι χωρίς βιασύνη, παίρνοντας ανάσες ανάμεσα στις λέξεις και χαίρεται· μέρα με τη μέρα δοκιμάζει νέες γεύσεις και ευελπιστεί να ευωδιάσει τις γειτονιές της ψυχής μας […].

[…] Τα 47 ποιήματα της συλλογής έχουν τη σοβαρότητα της απλότητας, την εσωτερικότητα και το βάθος της χαμηλόφωνης εξομολόγησης, την ένταση και το πάθος του βιώματος, τη χαλαρωτική ελαφρότητα του αυτοσαρκασμού, πιο έντονη στα αυτοαναφορικά ποιήματα, όπως αυτό με τίτλο «Κάτι παλιόπαιδα», όπου οι ζαβολιάρες σκέψεις τον τυραννούν σαν πεισματάρικα παιδιά που εκβιάζουν το παιχνίδι ή στο άλλο που η μούσα του συλλαμβάνεται για λογοκλοπή […]».

Ο διάλογος που κέντρισε το ενδιαφέρον

Μετά το πέρας των ομιλιών, τη «σκυτάλη» πήρε ο φιλόλογος και συγγραφέας Ιγνάτης Χουβαρδάς, αφουγκραζόμενος τα όσα ειπώθηκαν από τους συναδέλφους και συνομιλητές του, ξεκίνησε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον ποιητή εφ’ όλης της ύλης, με ερωτήσεις οι οποίες ξέφευγαν από τις καθιερωμένες εστιάζοντας περισσότερο στην προσωπικότητα του Π.Κ..

Αρχικά διατυπώθηκε η ερώτηση σχετικά με το κατά πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να γράφει κάποιος ποιήματα σε μια επαρχιακή πόλη όπως είναι η Κομοτηνή, με τον Π.Κ. να απαντά πως δεν υπάρχει κάποιο θέμα περί αυτού είτε τα γράφεις σε μεγαλούπολη είτε στην επαρχία. Εκεί όμως που τόνισε πως είναι δύσκολο στην επαρχία είναι να επικοινωνήσεις τη γραφή σου, δίνοντας τα «εύσημα» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα οποία εξυπηρετούν αυτές τις προσπάθειες να φτάσουν στον κόσμο, ξεπερνώντας αυτά τα εμπόδια.

Ο Ιγνάτης Χουβαρδάς με αφορμές και από τις προηγούμενες ποιητικές συλλογές, έθεσε ερωτήσεις οι οποίες είχαν σχέση με το αν η ποίηση  τού είναι καταφύγιο ή τρόπος ζωής, αλλά και τη συχνότητα με την οποία γράφει ποίηση, με τον Π.Κ. να απαντά πως η ποίηση τον βρήκε σε μεγάλη ηλικία, με πολλές φορές να είναι όντως ένα καταφύγιο και μια ψυχοθεραπεία, απαντώντας πως γράφει ανά τακτά χρονικά διαστήματα

Έπειτα η συζήτηση εστίασε στα τέσσερα μέρη στα οποία χωρίζεται η ποιητική συλλογή –στον πατέρα του και τον τόπο καταγωγής του την Κίρκη Έβρου, στον έρωτα, σε υπαρξιακά ζητήματα όπως ο θάνατος, αλλά και στην ποιητική τέχνη–, με τον Π.Κ. να απαντά πως ο τόπος καταγωγής του σε συνδυασμό με τα παιδικά του χρόνια άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του, δημιουργώντας όμορφες παιδικές αναμνήσεις, τονίζοντας πως η παιδική ηλικία μένει μέσα μας.

Επίσης, μίλησε και για τις δύσκολες στιγμές που απεικονίζει μέσα από τα ποιήματά του όπως τα νοσοκομεία, λέγοντας πως όσο σκληρές εικόνες μπορεί να φαίνονται, είναι μέσα στη ζωή, υπογραμμίζοντας ορισμένες εικόνες από τα ποιήματά του όπως τις επισκέψεις αγαπημένων προσώπων που έχουν φύγει από τη ζωή σε όνειρα.

Ως προς τη θεματική του έρωτα θεωρεί πως πρέπει να μετατραπεί σε αγάπη για να μπορέσουμε να δούμε εάν έχουμε επιλέξει τον σωστό σύντροφο ως συνοδοιπόρο στη ζωή μας, ενώ για την ποιητική τέχνη ανέφερε πως η μνήμη είναι η κύρια αφορμή για να ξεκινήσει να γράφει, πως έρχεται κάποια στιγμή στις ζωές των ανθρώπων που ανατρέπονται όλα, κάτι που συνέβη και στον ίδιο και υπήρξε η αφορμή για να αρχίσει να γράφει ποίηση,  πως προσπαθεί να αντικρίζει στον εαυτό του κοιτάζοντάς τον κατάματα.

Η παρουσίαση της εκδήλωσης ολοκληρώθηκε με συζήτηση με τον κόσμο, ενώ ο ποιητής υπέγραψε αντίτυπα της ποιητικής συλλογής, την οποία διέθετε η Ιωάννα Δεμιράκη και η Σοφία Χατζησαββίδου από το Δημοκρίτειο Βιβλιοχαρτοπωλείο.

Οι Παρευρισκόμενοι

Το παρόν στην εκδήλωση, μεταξύ άλλων, έδωσαν ο αντιδήμαρχος πολιτισμού και νέας γενιάς Ιωάννης Κυριαζής, η φιλόλογος και επιστημονική σύμβουλος του δημάρχου Κομοτηνής Σοφία Μενεσελίδου, η αρχαιολόγος και συγγραφέας Νάγια Δαλακούρα, η συγγραφέας Φωτεινή Ναούμ, ο Πρόεδρος του ΤΕΦ/ΔΠΘ Γρηγόρης Παπαγιάννης με τη σύζυγό του και Καθηγήτρια Βυζαντινής Φιλολογίας στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του ΔΠΘ, Μαρία Τζιάτζη, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Καλλιτεχνών Ροδόπης Αθηνίων, η συγγραφέας Βάντα Παπαϊωάννου-Βουτσά, ο συγγραφέας Χρήστος Χαρτοματσίδης, ο πρ. δημοτικός σύμβουλος Ανέστης Στρατιάδης, η συγγραφέας Λεύκη Σαραντινού, o γραμματέας της Τομεακής Επιτροπής Ροδόπης του ΚΚΕ, Ευάγγελος Ευαγγελόπουλος, οι φιλόλογοι Άννα Βεκίνη και Ματίνα Ζαμπατέλη, η αρχαιολόγος Κωνσταντίνα Καλλιντζή, η Νικολέτα Πετκίδου και ο σύζυγός της Μιχάλης Μοσχίδης, ο Γιώργος Μανανάς, ο Γιάννης Βουλτσίδης του Θρακικού Θεάτρου Σκιών και η σκηνογράφος και ενδυματολόγος Γεωργία Γιαννοπούλου, ο Άγγελος Σισμάνης, ΕΤΕΠ στο Εργαστήριο Παπυρολογίας και Παλαιογραφίας ΤΕΦ/ΔΠΘ, η σύντροφος του ποιητή Σοφία Πακαταρίδου  και πολλοί πολλοί άλλοι.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.