Εκδηλωση με ιδιαιτερο πολιτιστικο και ιστορικο βαρος στο Ι.Θ.Τ.Π.

Μια εκδήλωση με ιδιαίτερο πολιτιστικό και ιστορικό βάρος πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης στην καπναποθήκη «Π» του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης.

Η νομαρχία Ξάνθης παρουσίασε το σημαντικό έργο της καταγραφής ανέκδοτων Θρακιώτικων παραδοσιακών τραγουδιών από τα Θρακιωτοχώρια του νομού μας, το οποίο εκδόθηκε με τον τίτλο «Φύσηξε βοριάς κι αέρας» από την ίδια και το τμήμα Ξάνθης του Λυκείου Ελληνίδων. Παρουσιάστηκε επίσης σε χορωδιακή μορφή, μορφή εμβατηρίου και σύγχρονου τραγουδιού, η μουσική σύνθεση που προέκυψε από την μελοποίηση του ποιήματος «Ξάνθη, κυρά κι αρχόντισσα».

Η σπουδαία αυτή δουλειά ήρθε μέσα από το μεράκι και την προσπάθεια δύο ερασιτεχνών ερευνητών, του Βαγγέλη Δωρόπουλου και του Γιάννη Καναργέλλη, που αξιοποίησαν και επεξέτειναν με τον καλύτερο τρόπο την ιδιότητά τους ως δάσκαλοι μουσικής και χορών. Η συνάντηση του υλικού τους με την ιδέα αξιοποίησής του από τον νομάρχη Ξάνθης Γιώργο Παυλίδη, έφερε το αποτέλεσμα που με περηφάνια παρουσίασαν προχθές στο κοινό.

Γ. Καναργέλλης «Αυτά που μας τραγουδούσαν και οι ιστορίες που μας έλεγαν δεν ήταν στον αέρα»

Παραθέτοντας το χρονικό της καταγραφής, ο Γιάννης Καναργέλλης δήλωσε: «Αντλήσαμε την έμπνευση μέσα από τους χορευτικούς συλλόγους. Ξεκινώντας ως απλοί χορευτές, με τους πρώτους δασκάλους μας να μας μεταδίδουν σιγά-σιγά με τον δικό τους τρόπο την αγάπη για την παράδοση και τον πλούτο που έχει η πατρίδα μας. Αργότερα, πολύ ερασιτεχνικά και χωρίς να σκεφτόμαστε ότι θα φτάσουμε σ’ αυτό το σημείο, γίναμε ερευνητές αλλά όχι με την επιστημονική σημασία του όρου. Συναντήσαμε ανθρώπους πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάς προσφύγων από την ανατολική και βόρεια Θράκη και είδαμε ότι κουβαλούσαν πράγματα μαζί τους. Αρχίσαμε να τα καταγράφουμε και μαζεύτηκε ένα υλικό που δεν ξέραμε τι θα γίνει. Το κρατήσαμε στην άκρη, το ακούγαμε, το βλέπαμε και κάποια στιγμή θα μούχλιαζε…».

Ο κ. Καναργέλλης λέει χαρακτηριστικά ότι «ήρθε εξ ουρανού η πρόταση του νομάρχη και αρχίσαμε να καταγράφουμε συστηματικά τα δύο τελευταία χρόνια» και προσθέτει: «Συμπληρώσαμε και τις παλιές καταγραφές που ξεκινούν από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, με τα πρώτα μέσα που είχαμε εκείνη την εποχή (συμβατικές βιντεοκάμερες, κασετοφωνάκια) που με τα χρόνια εξελίχθηκαν σε ψηφιακά. Κι έτσι φτάσαμε σήμερα σ’ αυτό το αποτέλεσμα που δεν περιμέναμε ότι θα έρθει κάποτε: να είναι μαζί μας αυτοί οι άνθρωποι που καταγράψαμε, αν και κάποιοι δεν ζουν πια αλλά οι περισσότεροι μας τιμούν και είναι απόψε εδώ. Το κάνουμε περισσότερο γι’ αυτούς, για να δουν ότι αυτά που μας τραγουδούσαν και οι ιστορίες που μας έλεγαν δεν ήταν στον αέρα. Υλοποιήθηκε η προσπάθεια, έγινε ένα βιβλίο, ένα τριπλό cd και ένα dvd κι αυτά θα μείνουν και θα τα βλέπουν και τα εγγόνια τους. Αυτή είναι η χαρά που εισπράττουμε τώρα».

Β. Δωρόπουλος «Το παραδοσιακό μόρφωμα επιβίωσε στη μνήμη θυλάκων και όχι συλλογικά»

Με τη σειρά του ο Βαγγέλης Δωρόπουλος, χαρακτήρισε ισχυρό κίνητρο την ανάγκη καταγραφής, λέγοντας ότι «το έλλειμμα στο νομό μας είναι μεγάλο και έπρεπε να καλυφθεί πολύ νωρίτερα» και προσθέτοντας: «Νομίζω ότι κάναμε μια αρκετά καλή δουλειά που συνθέτει αρκετές ψηφίδες από το χαμένο παζλ της παράδοσης των Θρακιωτοχωρίων του νομού μας. Πέρασαν πολλά χρόνια που έθεσαν ένα παχύ στρώμα λήθης, κάτω από πολύ έντονες αστικοποιήσεις του τρόπου ζωής των χωριών, κάτω από τη βιομηχανοποιημένη μουσική, κάτω και από την –πολλές φορές- επιβεβλημένη μουσική των Μ.Μ.Ε. Αυτά εκτόπιζαν όλο αυτό το παραδοσιακό μόρφωμα που είχε χτιστεί για αιώνες κάτω από τον λαϊκό πολιτισμό, το οποίο αδυνάτισε πάρα πολύ κι επιβίωσε στη μνήμη θυλάκων και όχι συλλογικά. Μέσα σε τέτοιες συνθήκες παλέψαμε και τα κομμάτια που βγάλαμε είναι ένα ελπιδοφόρο φως μπροστά στο απόλυτο σκοτάδι. Για το τι συνέβαινε εδώ και τη συνάφεια αυτού του χώρου με την ευρύτερη μουσική οικογένεια της Θράκης».

Γ. Παυλίδης «Μια παρακαταθήκη που οφείλαμε στις επόμενες γενιές»

«Ήταν μια ιδέα μου πριν από δύο χρόνια και η καταγραφή έγινε τον τελευταίο ενάμισι χρόνο» λέει ο νομάρχης Ξάνθης Γιώργος Παυλίδης, σημειώνοντας: «Δυστυχώς όλα αυτά χάνονταν και θα έφευγαν μαζί με τις γενιές που χάνονται και φεύγουν στο παρελθόν, γιατί η ζωή κυλά κι ανανεώνεται. Πρόκειται γι’ αυτό που δεν είχε καταγραφεί από το 1924, όταν η μεγάλη φουρνιά των προσφύγων -κυρίως από την ανατολική Θράκη, μια περιοχή που έσφυζε από ελληνισμό- ήρθε εδώ. Και σήμερα το έχουμε στα χέρια μας ολοκληρωμένο και σε πρωτότυπες μορφές, για να μείνει ως μια παρακαταθήκη που οφείλαμε στις επόμενες γενιές».

Ο νομάρχης πρόσθεσε ότι «ταυτόχρονα έγινε και μια προσπάθεια να πάρουν μια άλλη μορφή κάποια ποιήματα που υπήρχαν για την Ξάνθη. Να αποτελούν σημείο αναφοράς και περηφάνιας για τους κατοίκους της περιοχής, φωτίζοντας όλα εκείνα τα σημεία που χαρακτηρίζουν αυτό τον τόπο». Και κατέληξε λέγοντας: «Η μουσική είναι το βάθρο ή ένα από τα βάθρα πάνω στο οποίο χτίζαμε την ελληνική μας παρουσία εδώ και αιώνες. Κι αυτό είναι ένα κομμάτι της κληρονομιάς και της ταυτότητάς μας, αυτό που πήραμε από το χθες, από τους πατεράδες και τους παππούδες μας για να το δώσουμε εμείς ως γενιά στους άλλους που έρχονται».

Π. Στάντσιου «Οι ηλικιωμένοι ήταν οι θεματοφύλακες της παράδοσης που χάρισαν αυτόν τον πλούτο»

Η πρόεδρος του τμήματος Ξάνθης του Λυκείου Ελληνίδων Πέπη Στάντσιου, χαρακτήρισε «πολύ σημαντικό» το έργο, «γιατί αφορά την έρευνα και την καταγραφή που είναι ο κύριος σκοπός των συλλόγων» και επεσήμανε: «Δεν μπορούμε να μιλάμε για παράδοση, αναβίωση και αναπαραγωγή εθίμων, αν πρώτα δεν τα διασώσουμε για να έχουν τη δυνατότητα να τα γνωρίσουν και οι καινούργιες γενιές. Το έργο αφορά την καταγραφή τραγουδιών που έφεραν οι πρόσφυγες ερχόμενοι και είναι σημαντικό γιατί μέσα απ’ αυτό αναδεικνύεται και προβάλλεται η πολιτιστική ταυτότητα αυτού του κομματιού της περιοχής μας. Μέσα από τους συλλόγους μας θα διασπαρθεί σε όλη την Ελλάδα αλλά και όπου υπάρχει ελληνισμός και ιδιαίτερα Θρακιώτικος».

Η κ. Στάντσιου ευχαρίστησε θερμά τον νομάρχη «που είχε την ιδέα και τη σκέψη, χρηματοδότησε και στήριξε την προσπάθεια που είχε ξεκινήσει πριν από πολλά χρόνια», αλλά και τους δύο ερευνητές λέγοντας: «Οι δύο ερευνητές μυήθηκαν στην παράδοση από τα παιδικά τους χρόνια και στη συνέχεια έγιναν χοροδιδάσκαλοι και δάσκαλοι μουσικής. Προσέφεραν έργο, εξακολουθούν να προσφέρουν και σήμερα, αποδεικνύοντας με την πορεία τους ότι το Λύκειο Ελληνίδων αποτελεί φυτώριο τέτοιων στελεχών και είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι». Ευχαρίστησε τους κατοίκους των χωριών που συνεργάστηκαν μαζί τους «και κυρίως τους ηλικιωμένους ανθρώπους που ήταν οι θεματοφύλακες της παράδοσης που μας χάρισαν αυτό τον πλούτο». Όπως και τον Αντώνη Μουσαδέ «που σε συνεργασία με τους καταγραφείς παρήγαγαν τα cd και το ένθετο βιβλίο με σημαντικό φωτογραφικό υλικό».

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.