«Οι λεξεις τριγυρνουν» στη Χιο

Η πρώτη ποιητική συλλογή του Μ. Μελαχροινούδη, «Εν αρχή ην ο λόγος», παρουσιάστηκε στη Χίο

Με τους κ. Τηλέμαχο Τσαρδάκα, Αρετή Τσελίγκα, Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, Μιχάλη Μελαχροινούδη και Γιάννη Μακριδάκη

Λουσμένοι με το αυγουστιάτικο ηλιοβασίλεμα, σε έναν πανέμορφο χώρο, στο προαύλιο του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος» στη χώρα της Χίου, παρουσίασαν την 1η Αυγούστου την πρώτη ποιητική συλλογή του εκπαιδευτικού και ποιητή Μιχάλη Μελαχροινούδη, «Εν αρχή ην ο λόγος» (εκδ. Παρατηρητής της Θράκης, Κομοτηνή 2021), παρουσία του ποιητή,η κ. Αρετή Τσελίγκα, εκπαιδευτικός, η κ. Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, φιλόλογος και επιμελήτρια εκδόσεων, ο κ. Γιάννης Μακριδάκης, συγγραφέας και αγρότης, καθώς και ο κ. Τηλέμαχος Τσαρδάκας, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης, ο οποίος και ενορχήστρωσε άψογα τη βραδιά.

Η εκδήλωση που διοργανώθηκε από τις εκδόσεις Παρατηρητής της Θράκης και την Ομάδα Φίλων της Ποίησης στη Χίο πραγματοποιήθηκε σε ένα κλίμα συγκίνησης και ενθουσιασμού, μεταξύ αγαπημένων φίλων, συναδέλφων και συγγενών του ποιητή, και από τη Ροδόπη, και απέδειξε για μια ακόμη φορά πως ο κ. Μελαχροινούδης «ζει και αναπνέει μέσα στις λέξεις». Για την αγάπη του αυτή για τη γραφή αλλά και για την εκπαιδευτική πορεία τού κ. Μελαχροινούδη μίλησε στην αρχή ο κ. Τηλέμαχος Τσαρδάκας, ο οποίος και σύστησε στους παρευρισκομένους τον ποιητή ενώ ανέγνωσε και ποιήματα  από τη συλλογή που ο ίδιος εκτιμά ιδιαίτερα. Ακολούθως η κ. Τσελίγκα επικεντρώθηκε στη θεματική του Χρόνου που διατρέχει τα ποιήματα της συλλογής, η κ. Κατσαρή, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στην ποιητική  του, ενώ ο κ. Μακριδάκης μοιράστηκε με το κοινό ιστορίες και περιπέτειες με τον «συμμαθητή του Μιχάλη».

Αναλυτικότερα όμως…

Αρετή Τσελίγκα, «O Μιχάλης ξέρει να υφαίνει, να ράβει και να κεντάει ιστορίες σε κάθε του ποίημα»

Μετά την εισαγωγή του κ. Τσαρδάκα, τη δική της αναγνωστική ματιά για τη συλλογή του κ. Μελαχροινούδη μοιράστηκε η κ. Τσελίγκα, (σ.σ.: Ολόκληρη η εισήγηση βρίσκεται εδώ) αναφέροντας μεταξύ άλλων: «“Εν αρχή ην ο Λόγος”, και από τη στιγμή που μιλάμε για αρχή, προκύπτει μία οριοθέτηση. Η πρώτη απόπειρα να κατανοηθεί, να αξιολογηθεί και να δαμαστεί ο Χρόνος έχει ήδη συντελεστεί. Είναι ο Χρόνος που ξεκινάει να μετράει με τη γέννησή μας, με τον ερχομό μας στη ζωή, είναι ο Χρόνος που θέλουμε να σταματήσει σαν παιδιά κάπου ανάμεσα σε θάλασσες καλοκαιριού και σε ατελείωτα παιχνίδια στις αλάνες. Είναι ο Χρόνος που γεμίζει με ελπίδα στα πρόσωπα όλων των παιδιών του κόσμου (“Τα παιδιά του κόσμου”, σ. 13).

Είναι ο Χρόνος που δεν χορταίνεται, ο Χρόνος στον οποίο παραδινόμαστε, είναι ο Χρόνος που περνά στην αιωνιότητα με τις άγιες ρουτίνες  του(“Οι άγιες ρουτίνες”, σ. 30) και μιλάει σε φωνή ενεργητική, ο Χρόνος του Έρωτα.

Διαβάζοντας κανείς την ποιητική συλλογή του Μιχάλη, σου δίνεται η εντύπωση ότι έχεις μπροστά σου ζωντανό τον ήρωα του συγγραφέα Αντώνη Παπαθεοδούλου, τον Ραφτάκο των Λέξεων, αν μου επιτρέπεται ο παραλληλισμός. Γνώστης ικανός ο Μιχάλης της τέχνης αυτής, νιώθεις πως άλλοτε σε ντύνει με ρούχα από μεταξωτή κλωστή, άλλοτε πάλι με κάτι μάλλινα βαριά κι άλλοτε με πέπλα ανάλαφρα. Υπάρχουν κι εκείνες οι φορεσιές οι πολύ βολικές που φτιάχτηκαν για να σε ζεστάνουν τον χειμώνα και να σε δροσίζουν το καλοκαίρι. Κι ο Μιχάλης ξέρει να υφαίνει, να ράβει και να κεντάει ιστορίες σε κάθε του ποίημα που δρόμο παίρνουν και δρόμο αφήνουν, φτάνουν στις άκρες του κόσμου κι ύστερα πάλι γυρίζουν πίσω. Ιστορίες για να τις ακούς, να τις μοιράζεσαι και να τις διηγείσαι. Το μοίρασμα προϋποθέτει απόθεμα, περίσσευμα κι όταν μιλάμε για περίσσευμα ψυχής, κερδισμένοι είμαστε όλοι. Όλοι όσοι δώσαμε και όλοι όσοι λάβαμε. “Εκ γαρ του περισσεύματος της καρδίας  – το στόμα λαλεί”, όπως αναγράφεται και στο κατά Ματθαίον ευαγγέλιο».

Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, «Ποιήματα ικανά να νικήσουν τη φθαρτότητα του χρόνου»  

Η κ. Κατσαρή στη συνέχεια, στη μαγνητοσκοπημένη  εισήγησή της, (σ.σ.: Ολόκληρη η εισήγηση βρίσκεται εδώ) αναφέρθηκε στην ιδιαίτερη αγάπη του ποιητή τόσο για τη γραφή όσο και για την επιστήμη και την έρευνα, αναφερόμενη στις βασικές θεματικές τής συλλογής: τον Έρωτα, στον οποίο αφιερώνονται 8 ποιήματα, το φυσικό περιβάλλον, τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα – με ιδιαίτερη έμφαση στο προσφυγικό και τον δαπανηρό ευδαιμονισμό της εποχής μας–, σχολιάζοντας, κυρίως, τον Χρόνο  αλλά και τη σχέση του γράφοντα με τις λέξεις, την ποιητική του. Αλλιώς,  τον τρόπο με τον οποίο κουβαλά τις λέξεις οι οποίες τον συντροφεύουν παντού, ακόμη και στον ύπνο του, τις επεξεργάζεται και αποδιώχνει  τις περιττές, έτσι ώστε στο τέλος να προκύπτουν ποιήματα ικανά να νικήσουν τη φθαρτότητα του χρόνου, εξ ου, και όπως ανέφερε, η πρώτη ποιητική συλλογή του Μ.Μ. δεν δίνει στον αναγνώστη την αίσθηση της πρωτόλειας. Εξάλλου, κατά την ίδια, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά της συλλογής είναι η απόλυτη, σε ορισμένα ποιήματά του, πύκνωση, το απόλυτο μίνιμαλ ύφος, όπως π.χ. στο τριών μόνο στίχων ποίημά του με τίτλο «Μ»,  το οποίο και ενισχύει  τον προαναφερθέντα ισχυρισμό.     

Γιάννης Μακριδάκης, «Θαυμάζω τον Μιχάλη ως άνθρωπο, γιατί δεν είναι συμβιβασμένος»

Συμμετοχή στην εκδήλωση ως φίλος και συμμαθητής του Μ. Μελαχροινούδη είχε και ο γνωστός συγγραφέας κ. Γιάννης Μακριδάκης που μοιράστηκε στιγμές από τη μακροχρόνια φιλία που τον συνδέει με τον ποιητή, ταξιδεύοντας πίσω στον χρόνο, στα μαθητικά τους χρόνια. Με αφορμή τα σχόλια των προλαλησάντων, για τον Χρόνο και τον Έρωτα που αποτελούν τα βασικά συστατικά της ποίησης του Μιχάλη Μελαχροινούδη, ο  κ. Μακριδάκης έλαβε την κατάλληλη αφορμή για να αφηγηθεί ένα περιστατικό που σφυρηλάτησε τη φιλία τους. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε σε μία πρόσκληση του κ. Μελαχροινούδη, όταν ήταν νεαροί 17 χρόνων, ο οποίος και του ζήτησε να  τον μεταφέρει με το μηχανάκι του σε μια άλλη περιοχή του νησιού για να συναντήσει την τότε φίλη του. Ο κ. Μακριδάκης φυσικά και δέχτηκε το αίτημά του, τον μετέφερε και περίμενε για να τον γυρίσει πίσω. Ο ίδιος όμως  τη μακρά αναμονή την «κάλυψε» με αλκοόλ, με αποτέλεσμα ο κ. Μελαχροινούδης να αναγκαστεί να οδηγήσει μηχανάκι χωρίς να γνωρίζει, για να τον γυρίσει στο σπίτι αλλά και να επιστρέψει και ο ίδιος στο πατρικό του, διακινδυνεύοντας μεν τη ζωή τους, αλλά με κατάληξη αίσια. Όπως σχολίασε και ο κ. Μακριδάκης: «Αυτή η βραδιά ήταν πολλή σημαντική και για τους δύο μας και έχει σχέση και με τον Χρόνο και με τον Έρωτα. Από τότε ακολουθεί ο καθένας μας τον δρόμο του. Πάντα όμως θαυμάζω τον Μιχάλη για τη σχέση του με τη σύζυγό του, τον θαυμάζω ως πατέρα αλλά και ως άνθρωπο, γιατί δεν είναι συμβιβασμένος, έχει τα ενδιαφέροντα, τις έρευνές του. Μετά λοιπόν από εκείνη την πρώτη πρόσκληση, έρχεται ο καιρός και μου κάνει δεύτερη. Αν ανατρέψουμε σε εκείνη την ημέρα, ίσως να συνειδητοποιήσουμε ότι το χάος μάς ήθελε ζωντανούς για να γράψουμε αυτά που γράψαμε και οι δύο. Ελπίζω να μου κάνει στο μέλλον και μια τρίτη πρόσκληση».

Από τα ποιήματα του κ. Μελαχροινούδη ξεχώρισε τις «Άγιες ρουτίνες», γιατί πιστεύει, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «ότι η ρουτίνα του κάθε ανθρώπου τον κάνει ταπεινό, τον καλλιεργεί μέρα με τη μέρα. Όσο διαφορετικές είναι οι ρουτίνες του καθενός άλλο τόσο όμοιες είναι και στη σμίλευση της ψυχής του».

Μιχάλης Μελαχροινούδης, «Είμαστε εδώ για την ποίηση, ας τη συνεχίσουμε»

Ιδιαίτερα χαρούμενος και συγκινημένος έλαβε στο τέλος τον λόγο ο κ. Μελαχροινούδης, ο οποίος ανέγνωσε τρία ποιήματα ιδιαίτερα συμβολικά για εκείνον. Κατ’ αρχάς, ως ένα ελάχιστο αντίδωρο στους φίλους, συγγενείς, συναδέλφους και οικείους του που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση ανέγνωσε το ποίημα «Οι φίλοι μου», αλλά και το ποίημα «Το σκαθάρι», που συνδέεται με μία από τις μικρότερες αναγνώστριές του. Με αφορμή αυτό το ποίημα, αφηγήθηκε ένα περιστατικό από τον Δεκέμβρη του 2021 οπότε και κυκλοφόρησε η συλλογή του: Μόλις ο ίδιος μπήκε στην πρώτη τάξη του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου για να πάρει παρουσίες, μια μαθήτριά του τον ρώτησε αν είναι και ο ίδιος συγγραφέας, αφού μόλις εξέδωσε βιβλίο. Εκείνος έκπληκτος, της απάντησε θετικά, τη ρώτησε δε στη συνέχεια πώς το ξέρει και αν  έχει διαβάσει από αυτό κάτι. Η απάντησή της ήταν ότι έμαθε για το βιβλίο από τους γονείς της και ότι  της διάβασαν και ξέρει το ποίημά του «Το σκαθάρι», που της άρεσε πολύ. Το τρίτο ποίημα που ανέγνωσε εις μνήμην παλαιών συνηθειών…,  των σημειώσεων και αναμνήσεων που κατατίθεντο σε χαρτιά, σημειωματάρια κλπ., ήταν το ποίημα «Τα σημειωματάρια», ενώ τέλος αναφέρθηκε και στην περιπέτεια της συλλογής που ξεκίνησε από το 2018. Φυσικά από την ομιλία του δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν και οι ευχαριστίες. Μεταξύ άλλων, ευχαρίστησε θερμά τον κ. Γιάννη Βούλγαρη, Πρόεδρο της Φωτογραφικής Λέσχης Χίου, την ομάδα Φίλων Ποίησης της Χίου, στην οποία «κοντά τους γίνεται καλύτερος» όπως τόνισε –στον χώρο μάλιστα διανεμήθηκε δωρεάν και το τελευταίο τεύχος του περιοδικού «Σείστρο» που εκδίδει η ομάδα—, τις εκδόσεις Παρατηρητής της Θράκης που είναι πάντοτε στο πλευρό του, το Κοινωφελές Ίδρυμα «Μαρία Τσάκος», τα βιβλιοπωλεία του νησιού  που στήριξαν τη συλλογή κ.ά., καταλήγοντας με ένα ανοιχτό κάλεσμα:  «Απόψε είμαστε εδώ για την ποίηση, ας τη συνεχίσουμε».

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.