Η τεχνη της οργανοποιιας και το μερακι του μαστορα
«Τα αποτελέσματα πάντα θα εξαρτώνται από το μεράκι του μάστορα, και την φαντασία που πρέπει να ταξιδεύει για να μπορέσει να δώσει το καλύτερο ηχόχρωμα στην κιθάρα»
Το Φεστιβάλ Κιθάρας Θράκης, που βρίσκεται στην 9η χρονιά του, πέρα από τις συναυλίες και τα ρεσιτάλ που απευθυνόταν σε όλους τους συμμετέχοντες αλλά και τους κατοίκους της Κομοτηνής, περιλάμβανε και σεμινάρια, με τους νεότερους κιθαριστές να έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν γνώσεις σε όλες τις πτυχές της τέχνης τους.
Πέρα όμως από τη μουσική ενημέρωση, φέτος είχαν την ευκαιρία να μάθουν κάτι και για την κατασκευή του οργάνου που έχουν επιλέξει, μέσα από το σεμινάριο που πραγματοποίησε το πρωί της Πέμπτης ο κ. Γιάννης Παλαιοδημόπουλος, κατασκευαστής κιθάρας εδώ και 30 χρόνια.
Ο κ. Παλαιοδημόπουλος μίλησε για τις εμπειρίες του όλα αυτά τα χρόνια, παρουσιάζοντας στιγμιότυπα κατασκευής αλλά και δείγματα με πάνω από 150 είδη ξυλείας δέντρων, που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή κιθάρας αλλά και άλλων αντικειμένων.
Παράλληλα έδειξε και σε όσους ενδιαφερόταν κάποια από τα εργαλεία του, καθώς και το ίδιο το ξύλο που χρησιμοποιεί στην κατασκευή.
Προσωπική εμπειρία αλλά και διδαχές από τεχνίτες
Ο κ. Παλαιοδημόπουλος ασχολείται για πάνω από 40 χρόνια με την οργανοποιία, έχοντας ξεκινήσει με την κατασκευή ελληνικών παραδοσιακών οργάνων. Και ενώ αφιερώθηκε στη συνέχεια στην κατασκευή της κιθάρας, αυτό ξεκίνησε σχεδόν τυχαία, όταν ένας κλασικός κιθαριστής μπήκε στο εργαστήριό του την ώρα που έφτιαχνε μια κιθάρα για τον εαυτό του, με συρμάτινες χορδές.
Τότε ο κιθαριστής του ζήτησε, μιας και ήξερε να φτιάχνει κιθάρες, να κατασκευάσει και χειροποίητες κιθάρες στην Ελλάδα για τους τοπικούς κιθαριστές, για να μην τις αναζητούν στο εξωτερικό.
Του έφερε λοιπόν την κιθάρα του για να την μελετήσει, και από εκεί ξεκίνησε να φτιάχνει κλασικές κιθάρες, και όσο προχώρησε η ενασχόλησή του με αυτές σταμάτησε να κατασκευάζει άλλα όργανα, και αφιέρωσε τα τελευταία 30 χρόνια στο συγκεκριμένο μουσικό όργανο.
Σημαντική ώθηση στην τέχνη του του έδωσε η γνωριμία με άλλους κατασκευαστές στο εξωτερικό, και ιδιαίτερα όταν βρέθηκε σε παγκόσμιο διαγωνισμό κιθάρας, συμμετέχοντας με την δωδέκατη κιθάρα που κατασκεύασε.
Ανάμεσα σε 50 άτομα κατατάχθηκε 25ος , μια όχι άσχημη θέση για κάποιον πρωτοεμφανιζόμενο, κάτι που του έδωσε θάρρος για να συνεχίσει μέχρι σήμερα, αν και έχει αρχίσει να αποσύρεται σιγά σιγά, και όπως τόνισε, «μόνο μία κιθάρα θα φτιάξω ακόμα και μετά θα σταματήσω».
Είχε βέβαια και την τύχη να γνωρίσει έμπειρους κατασκευαστές που τον βοήθησαν να επεκτείνει τις γνώσεις του, όπως ένα Γερμανό κατασκευαστή, που είχε πάρει το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό κατασκευαστών στο Παρίσι, τον οποίο επισκέφτηκε στη συνέχεια στο εργαστήριό του στην Γερμανία, και του άνοιξε τα μάτια στις τεχνολογίες τότε που ήταν άγνωστες σε αυτόν, επιστρέφοντας στην Ελλάδα με πολύ μεγαλύτερη εμπειρία από ό,τι πολλοί συνάδερφοί του, από τεχνοτροπίες μέχρι και εργαλεία.
Μπαίνουν νέες τεχνολογίες, παραμένει όμως η τεχνική
Όλα αυτά τα χρόνια που ασχολείται με την οργανοποιία, πολλά έχουν αλλάξει, κυρίως λόγω των νέων τεχνολογιών, όμως κάποια πράγματα παραμένουν ίδια.
Το ξύλο από το οποίο κατασκευάζεται η κλασική κιθάρα, τόσο παλιότερα όσο και σήμερα, ουσιαστικά ανήκει σε δύο τύπους, τον ινδικό παλίσανδρο και τον βραζιλιάνικο παλίσανδρο. Υπάρχουν βέβαια κιθάρες και από έβενο και άλλους τύπους ξύλου, όμως η συντριπτική πλειοψηφία προέρχονται από τα δύο αυτά είδη.
Αυτό που έχει αλλάξει είναι ο τρόπος επεξεργασίας του υλικού, με πολλούς να υιοθετούν τα μηχανήματα CNC, αντί να ροκανίζουν και να πλανίζουν με τα ροκάνια, δυνάμενοι έτσι να κάνουν τα πάντα σχεδόν αυτόνομα αρκεί φυσικά να έχουν τα κατάλληλα προγράμματα.
Το μυστικό βέβαια είναι η τέχνη του μάστορα, όχι με μεταφυσική έννοια, αλλά όπως αναφέρει ο κ. Παλαιοδημόπουλος «κάτι από την προσωπική αύρα του μάστορα, περνάει και στο όργανο», χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα τη μαγειρική: αν δώσεις τα ίδια υλικά σε 10 νοικοκυρές, θα φτιάξουν 10 διαφορετικά φαγητά, μία θα κάνει όμως το πιο νόστιμο, αυτή που έχει δώσει όλη της τη ζωή σε αυτό.
Τα αποτελέσματα εξαρτώνται από το μεράκι του μάστορα
Όσο για το αν θα συνεχιστεί, σε ένα διαρκώς παγκοσμιοποιημένο και αυτοματοποιημένο κόσμο, να υπάρχει η τέχνη του, ο κ. Παλαιοδημόπουλος απαντά πως όλοι οι καλοί σολίστες της κιθάρας, παίζουν πάντα με χειροποίητες κιθάρες, κάτι που δίνει την ευχέρεια σε πολλούς νέους τεχνίτες να ασχοληθούν με την οργανοποιία, και συχνά τον προσεγγίζουν για συμβουλές, τις οποίες δίνει απλόχερα, γιατί «δεν έχω πλέον να κρύψω τίποτα» όπως τονίζει.
Κάποιοι προχωρούν μαζί με την τεχνολογία, άλλοι μόνο χειροποίητα και άλλοι μόνο με την τεχνολογία, όμως «τα αποτελέσματα πάντα θα εξαρτώνται από το μεράκι του μάστορα, και την φαντασία που πρέπει να ταξιδεύει για να μπορέσει να δώσει το καλύτερο ηχόχρωμα στην κιθάρα, και ένταση χωρίς να μεταβάλλει τα ηχοχρώματα» σημείωσε.
Βέβαια όσο αφορά το κόστος κατασκευής, αυτό έχει ανέβει σημαντικά, ενώ στην κιθάρα υπάρχει η ιδιαιτερότητα πως έχουν μπει στην μαύρη λίστα κοπής ο βραζιλιάνικος και ο ινδικός παλίσανδρος, λόγω της μαζικής καταστροφής των δασών στις περιοχές που τους παράγουν από εταιρείες ξυλείας. Ο βραζιλιάνικος παλίσανδρος είναι εντελώς απαγορευμένος, ενώ ο ινδικός ακόμα υπάρχει, αλλά με πολλούς περιορισμούς.
Ο ίδιος βέβαια, από την εποχή που ήταν νέος κατασκευαστής, αγόραζε ξυλεία, διαθέτοντας κάθε περίσσευμα από το εισόδημά του στην αγορά παλίσανδρου, φτάνοντας να έχει πλέον μεγάλη ποσότητα αποθηκευμένη, την οποία, με την σταδιακή του απόσυρση από το επάγγελμα, έχει αρχίσει να διαθέτει, συμπληρώνοντας και τη σύνταξή του.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
