Η Τεχνη και ο Πολιτισμος σε πρωτο πλανο και στο 21ο τχ. του δραμινου περιοδικου «διοδος 66100»
Το καλοκαίρι του πολιτισμού
Το καλοκαίρι κατά περίεγο τρόπο απελευθερώνει χρόνο για ανάγνωση, για ψάξιμο στις βιβλιοθήκες και επανασυγκρότηση του εαυτού. Το ίδιο συμβαίνει και με τους δημοσιογράφους ή τους δημοσιογραφούντες, αφού από τον Ιούνιο το ψάξιμο στις βιβλιοθήκες απέδωσε θαυμάσια στον εκδοτικό τομέα, και μας υπενθύμισε, μεταξύ άλλων, και την ύπαρξη λαμπρών περιοδικών που αγαπούν να αφιερώνονται στην τέχνη της ζωής και των τεχνών, τον λόγο, τη ζωγραφική, το θέατρο, τον κινηματογράφο, και εξακολουθούν σε πείσμα των καιρών, που είναι δίσημοι και δίβουλοι, να είναι ακμαία.
Με το καλοκαιρινό αγέρι ελεύθερο έτσι από τη στερεοτυπία του εκλογικού λόγου που μακάρι να διακρινόταν από το στοιχείο της διαλεκτικής και της αλήθειας που εισπράττουμε ως πραγματικότητα,
επιστρέφουμε σήμερα για να επιτρέψουμε στις σελίδες μας τις λέξεις για δυο περιοδικά, που μας συντροφεύουν σταθερά τα τελευταία χρόνια, εκ των οποίων το ένα είναι ο τριαντάχρονος πλέον «Μανδραγόρας» του φίλου μας Κώστα Κρεμμύδα, και το άλλο η δραμινή «δίοδος 66100» που, επίσης, χρόνια την παρατηρούμε και τη θαυμάζουμε για τη λαμπρή εικαστικότητά της και το εξαιρετικό των δημοσιεύσεών της.
Περιοδικά του καλοκαιριού έτσι, περιοδικά που κάποτε είχαν τον πρώτο πρώτο ρόλο στην πρόοδο των γραμμάτων και των τεχνών της χώρας, και εξακολουθούν να τον έχουν όσα, σε πείσμα των καιρών, έντυπα αλλά και ηλεκτρονικά εξακολουθούν να εκδίδονται.
Ας εντρυφήσουμε στον κόσμο τους λοιπόν, για να απολαύσουμε ελεύθερα μυρωδιά τυπωμένου χαρτιού και εκπληκτική γραφιστική δεξιότητα να «ντύνει» υπέροχα γραφές και να διαλέγεται με ζωγραφιές και εικαστικά μοτίβα… Τ.Κ.Β.
«δίοδος 66100»
Το δραμινό περιοδικό «δίοδος 66100» συμπλήρωσε αισίως τα 20 τεύχη κυκλοφορίας του το 2022, συνεχίζοντας δυναμικά με το 21ο. Το περιοδικό, χρόνια τώρα, προσφέρει μια πλούσια ποικιλία περιεχομένου με γνώμονα τον λόγο και την τέχνη, με την αναμονή κάθε φορά για το επόμενο περιοδικό,ανά εξάμηνο, να καθίσταται «δύσκολη» για τους συνδρομητές του,που το ακολουθούν πιστά όλα αυτά τα χρόνια.Έχει πλέον αποτυπωθεί στη συνείδηση των αναγνωστών του ως ένα περιοδικό που ξεφεύγει της επαρχιακότητάς του και αναμετράται με τα «αθηναϊκά» περιοδικά.
Το νέο τεύχος, το 21ο,ανοίγει τον δρόμο, ανανεωμένο και έτοιμο να φιλοξενήσειπερισσότερο κόσμο της τέχνης και των γραμμάτων, πάντοτε καλαίσθητο, ακολουθώντας τις σύγχρονες γραφιστικές τάσεις στο layout, σαγηνεύοντας με τον λόγο και την εικόνα του τους αναγνώστες, χάρη στη σημαντική συμβολή του γραφίστα Αλέξανδρου Ν. Κοντή. Το 21ο τεύχος του περιοδικού φιλοξενεί στο εξώφυλλό του τον πίνακα «Ανάμεσά μας» της Μαρινέλας Ζαμπούρα, μια δημιουργία με μικτή ύλη σε χαρτιά και λινό (100×110 εκ., 2021).
«Η κύρια απαίτηση του περιοδικού είναι να δημοσιεύει συνεργασίες που έχουν ενδιαφέρον και ποιότητα. Και αυτός είναι ένας συνεχής αγώνας»
Στο editorial του περιοδικού εντυπώνονται χαρακτηριστικά οι σκέψεις της συντακτικής επιτροπής: «Είναι μια σημαντική στιγμή για ένα επαρχιακό έντυπο, το οποίο έχει πλησιάσει τα στάνταρτ των παλιών καλών περιοδικών, που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα πριν από την οικονομική κρίση.
Στις μέρες μας, δυστυχώς, τα περισσότερα περιοδικά σταμάτησαν να εκδίδονται και κάποια έγιναν ηλεκτρονικά. Αυτό γιατί τα τυπωμένα έχουν μεγάλο κόστος παραγωγής, ταχυδρομικά έξοδα για την αποστολή τους στους συνδρομητές, δυσκολίες να φιλοξενηθούν σε καλά βιβλιοπωλεία, προβλήματα αποθήκευσης, μεγάλες ποσότητες που καταλήγουν στα αζήτητα με το πέρασμα των χρόνων…
Αντίθετα, τα ηλεκτρονικά περιοδικά έχουν εύκολο “στήσιμο”, απεριόριστες σελίδες (άρα οι συνεργάτες απολαμβάνουν δημοσιευμένα τα κείμενά τους, τις φωτογραφίες τους, τα άρθρα τους… χωρίς μεγάλη αναμονή), εύκολη “διακίνηση”, και πολλούς αναγνώστες χωρίς οικονομικό κόστος.
Η “δίοδος 66100”, πάντως, έχει την παράδοξη τύχη να μην αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα. Όχι γιατί οι πωλήσεις των τευχών καλύπτουν τα έξοδα της έκδοσης, αλλά γιατί το οικονομικό έλλειμμα, που παρουσιάζεται σε κάθε τεύχος, καλύπτεται από την εταιρεία “Raycap” και τον ιδιοκτήτη της Κώστα Αποστολίδη. Μετά την έκδοση του 20ού τεύχους, κυριάρχησε στη συντακτική ομάδα και τον γραφίστα Αλέξη Κόντη ο εξής προβληματισμός: Θα έπρεπε για τη νέα δεκαετία να γίνουν κάποιες αλλαγές στο ντιζάιν του περιοδικού, στην ύλη που δημοσιεύει, στις μόνιμες στήλες και σε διάφορα άλλα στοιχεία του;
Τελικά, επικράτησε μια συντηρητική άποψη: Οι αλλαγές να είναι τόσο λίγες, ώστε το περιοδικό να έχει την ίδια εξωτερική μορφή και να είναι “αναγνωρίσιμο”, και τόσο μικρές ώστε να μην γίνονται αμέσως αντιληπτές. Κι αυτό, γιατί σκεφτήκαμε ότι το μεγαλύτερο ζητούμενο δεν είναι η διατήρηση ή μη της μορφής του περιοδικού
–την οποία έχουν επαινέσει ειδικοί και πολλοί αναγνώστες μας, και διαφέρει από άλλων συγγενών εντύπων. Η κύρια απαίτηση είναι να δημοσιεύει συνεργασίες που έχουν ενδιαφέρον και ποιότητα. Και αυτός είναι ένας συνεχής αγώνας, ιδίως για τη “δίοδο”, που δεν εκδίδεται σε μια μεγάλη πόλη με πολλούς συγγραφείς, καλλιτέχνες, μελετητές, αρθρογράφους, ζωγράφους, κάποιοι από τους οποίους θα ήταν πρόθυμοι να στείλουν συνεργασίες τους».
Πλούσια η ύλη και του νέου τεύχους
Το νέο τεύχος του περιοδικού «κοσμείται» από κείμενα και εικόνες που συνάδουν απόλυτα με την ταυτότητα και την αισθητική του περιοδικού, προσφέροντας μία απολαυστική αναγνωστική εμπειρία, πλούσια σε λογοτεχνικά και εν γένει καλλιτεχνικά δρώμενα. Από τα περιεχόμενα κιόλας αντιλαμβάνεται κανείς την πληθώρα των αφιερωμάτων, που αφορούν τηνποίηση και την πεζογραφία (ελληνική και μεταφρασμένη), των μελετώνγύρω από την τέχνη και τη λογοτεχνία, των δοκιμίων, των φωτογραφικών και εικαστικών εκθέσεων,των συνεντεύξεων κ.ά.
Με μια πιο ενδελεχή ματιά, η ύλη του τεύχους αρχίζει με τη φωτογραφική έκθεση από το αρχείο της Βούλας Παπαϊωάννου που πραγματοποιήθηκε στη Δράμα, από τον Σεπτέμβριο του 2021 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2022, δια χειρός Βασίλη Τσιαμπούση, και συνεχίζει με τον 4ο Φωτογραφικό Διαγωνισμό που διοργανώθηκε από την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Δράμας «ΚΥΚΛΩΨ». Έπειτα, ο ΔημήτρηςΒλάχος με το κείμενό του «Πίσω από την ομίχλη», μας καθ’ υποβάλλει σε μια φιλοσοφικού τύπου περιδιάβαση στις θεωρίες του Μάρτιν Χάιντεγκερ και της Χάννα Άρεντ. Ο Τίμος Παπαδόπουλος ακολούθως μας επανασυστήνει πέντε Δραμινούς καλλιτέχνες που άφησαν το στίγμα τους στην υποκριτική και έχουν φύγει από τη ζωή: τον Μήτσο Ευθυμιάδη, τον Σταύρο Καλάρογλου, τον Δημήτρη Καμπερίδη, τον Κώστα Τσαπέκο και τον Γιώργο Κοτανίδη. Το αφιέρωμα συνοδεύεται απόεικόνες ταινιών και παραστάσεων από τους σημαντικότερους σταθμούς στις καριέρες τους.
Η αναγνωστική περιήγηση συνεχίζει με μια άκρως ενδιαφέρουσα μελέτη του Δημήτρη Σφακιανάκη, στην οποία πραγματοποιεί ένα ταξίδι στον χρόνο, στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, και στο ύφος και το ήθος των διαφημιστικών καταχωρίσεων στον τύπο. Ακολουθεί η ιστορική αναδρομή της Γεωργίας Μπακάλη, η οποία ξετυλίγει τη διαδρομή του Γυμναστικού Συλλόγου Δόξας κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, παραθέτοντας πλούσιο φωτογραφικό ιστορικό υλικό.
Η δραμινή φύση παρελαύνει και αυτή μέσα από αφιέρωμα του Κώστα Βιδάκη, που αναλύει διαχειριστικές πρακτικές παραδοσιακής αξίας.
Βίκυ Κωνσταντινίδου, «Η Μαριλένα Ζαμπούρα αποτελεί μια συναρπαστική περίπτωση εικαστικού»
Στις επόμενες σελίδες του περιοδικούη ζωγραφική έχει την τιμητική της, μιας και παρουσιάζεται το εικαστικό έργο της Μαριλένας Ζαμπούρα, με τη Βίκυ Κωνσταντινίδου να επιμελείται το σχετικό εισαγωγικό σημείωμα: «Η Μαριλένα Ζαμπούρα αποτελεί μια συναρπαστική περίπτωση εικαστικού. […] Η εικαστική δημιουργία της Ζαμπούρα από την έναρξή της έως σήμερα χαρακτηρίζεται ως βιωματική. Η ζωγράφος μετατρέπει τις προσωπικές της μνήμες και τα βιώματά της σε εικόνες και περιβάλλοντα, κρατώντας λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στο φανταστικό και στο πραγματικό. […] Η εξέλιξη της καλλιτεχνικής της δημιουργίας εντοπίζεται με την αλλαγή της βασικής χρωματικής παλέτας που χρησιμοποιεί, αλλά και τη βαθμιαία αφαιρετική κατεύθυνση που ακολουθεί. Στα πρώιμα έργα της πρωταγωνιστεί μια παλέτα γήινων χρωμάτων, ενώ με το πέρασμα των χρόνων οι τόνοι εναλλάσσονται σε πιο ψυχρούς, με έντονη τη χρήση του μαύρου χρώματος».
Η κ. Ζαμπούρα, με σπουδές στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και στην École des Beaux-Arts,έχει δυναμική παρουσία σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο, με εκθέσεις, ατομικές και συλλογικές, ενώ έργα της εκτίθενται και στη Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών και σε συλλογές σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Έλενα Μαυρίδου: «Ο Σολωμός δούλευε τον “Λάμπρο” πολλά χρόνια, μέχρι το τέλος της ζωής του. Σαν να λογάριαζε το δικό του τέλος να ήταν και το τέλος του έργου»
Στη συνέχεια του περιοδικού, ακολουθεί η συνέντευξη που παραχώρησε στον Βασίλη Τσιαμπούση η δραμινής καταγωγής Έλενα Μαυρίδου, σκηνοθέτρια και ερμηνεύτρια της θεατρικής μεταφοράς του συγγραφικού έργου του Διονύσιου Σολωμού «Ο Λάμπρος». Για τη σχέση της με το σολωμικό έργο και τη θεατρική του μεταφορά ανέφερε: «Η σχέση μου με τον “Λάμπρο” είναι πολύ παλιά. Το 1997-98 στο ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας [σε μαθήματα ποίησης του Μπάμπη Γιωτόπουλου] έγινε η πρώτη συνάντηση με το κείμενο, που υπήρξε για μένα σημαντική. Ήταν ένα έργο με ενάργεια και έντονη δραματικότητα, το οποίο, παρόλο που ήμουν νέα, μπορούσα να το καταλάβω και να με συγκινήσει. Ήταν βέβαια η ομορφιά των στίχων και του λόγου γενικότερα… Κι αίφνης αισθάνθηκα ότι μπήκα σε έναν κόσμο μαγικό […].
Θέλω να τονίσω ότι, δουλεύοντας τον “Λάμπρο” […] ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι η μεγάλη ελευθερία μού εξασφαλιζόταν από το ίδιο το κείμενο. Από το ότι το έργο του Σολωμού ήταν “αποσπασματικό”, με μεγάλη πύκνωση, γιατί περιέχονται σε αυτό μόνο οι δυνατές στιγμές της ιστορίας και έχουν παραληφθεί όλες οι ενδιάμεσες. […] Όταν διάβασα την ιστορία της γραφής του κειμένου, με συγκίνησε πραγματικά. Ο Σολωμός δούλευε τον “Λάμπρο” πολλά χρόνια, μέχρι το τέλος της ζωής του. Σαν να λογάριαζε το δικό του τέλος να ήταν και το τέλος του έργου, σε όποια μορφή θα βρισκόταν εκείνη τη στιγμή. Κι αισθάνθηκα αυθαίρετα ότι και η γραφή του Σολωμού είχε κάτι το “πειραματικό”, κάτι που αφενός με απελευθέρωσε από τους δισταγμούς σχετικά με τις επιλογές μου και αφετέρου με απενοχοποίησε για το ότι θα αντιμετώπιζα το κείμενο με τον τρόπο που σχεδίαζα να το κάνω. Χωρίς, δηλαδή, να ακολουθήσω μια πεπατημένη φόρμα, αλλά αναμιγνύοντας διαφορετικά στοιχεία».
Συνεχίζοντας το ξεφύλλισμα του περιοδικούσυναντούμε το φωτογραφικό υλικό του Νίκου Καραμπετάκη, ο οποίος συμμετείχε στον 4ο Φωτογραφικό Διαγωνισμό της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας Δράμας «ΚΥΚΛΩΨ», με θέμα «Τα τρένα και η περιοχή του Σ.Σ. Δράμας», με τον Κώστα Βιδάκη και τον Σάκη Γαλόπουλο να επιμελούνται την περιγραφή του έργου του.
Επιπλέον, το περιοδικό φιλοξενεί στις σελίδες του και μια σειρά από πεζογραφικά έργα των λογοτεχνών: Δημήτρη Μανθόπουλου «Τέχνης τεχνάσματα (Νεκρές φύσεις)», Κυριάκου Συφιλτζόγλου «Για μια νυχτικιά έγραφε…», Βασίλη Λαχανιώτη «Αναμνήσεις από το μέλλον», Ζωής Σαμαρά «Ταξίδι στην Εδέμ» και Αθανασίας Θεοδωρίδου «Γιαζίκ».
Αναπόσπαστο κομμάτι του νέου τεύχους αποτελεί και η παρουσία ποιημάτων των: Γιάννη Νταουλτζή, Ευτυχίας Ζαφείρη, Γεώργιου Γάββαρη, Αγγελικής Σιδηρά (μετάφραση – απόδοση ποιημάτων του William Butler Yeats), Σταύρου Μίχα, Λίλιας Τσούβα, Δημήτρη Τσινικόπουλου, Δαμιανού Κωνσταντινίδη, Γιώργου Κασαπίδη, Ιωάννας Μ. Αθανασιάδου, Πολύνας Γ. Μπανά, Βασίλη Μεσσή και Δημήτρη Α. Δημητριάδη.
Μετά την ποίηση, η πεζογραφία έχει την τιμητική της, με το διήγημα του Αντώνη Πάσχου «Ένα παραμύθι για τη Σοφία», αλλά και την προδημοσίευση του βιβλίου «Ρεπούμπλικα» του Νταβίντ Ζαμπράνσκι, σε μετάφραση Κώστα Τσίβου.
Στη συνέχεια, η Μαίρη Κωστάκηκαι ο Θεοφάνης Χ. Ζβε ταξιδεύουν το αναγνωστικό κοινό στα μουσεία του κόσμου, αναδεικνύοντας με τα δοκίμιά τους την επίδραση της ελληνικής μυθολογίας στην παγκόσμια τέχνη και την αναπαράσταση του τέλειου ανδρικού σώματος, του Απόλλωνα του Μπελβεντέρε.
Τη σκυτάλη παίρνει η Ολυμπία Σταύρου, με το διήγημα της «Μιχάλης», ενώ παρακάτω βρίθουν οι βιβλιοκριτικές από τους: Αλέξη Σ. Ζήρα για τη «Σχιστή και την ενιαία οδό στην ανάγνωση της ποίησης του Ηλία Κεφαλά», Ευτυχία–Αλεξάνδρα Λουκίδου για «Το νησί πάνω στο ψάρι και άλλες ευφάνταστες ιστορίες» της Έλσας Κορνέτη, Δημήτρη Σφακιανάκη για «Τα του φωτός» του Χρήστου Σπυρόπουλου, Ευσταθία Δήμου για την «Παλίμψηστη του Λύκου μου μορφή» της Διώνης Δημητριάδου, Θανάση Τσιρταβή για το «Καλοί, κακοί στο τέλος τους παίρνει όλους ο διάολος» του Γιάννη Νταουλτσή και Τασούλα Γεωργιάδου για το «Αίθριος και σήμερα» της Αρχοντούλας Διαβάτη.
Σε συνέχεια των ποιητικών αναγνώσεων, η στήλη με τον τίτλο «λιχνεύματα» φιλοξενεί επιλεγμένα ποιήματα από πρόσφατες εκδόσεις των Άκη Παπαντώνη, Δημήτρη Ελευθεράκη, Θεόδωρου Μπασιάκο, Γεωργίας Μακρογιώργου, Γιώργου Ρούσκα, Νίκου Μυλόπουλου, Χριστίνας Καραντώνη, Κώστα Μαρκογιάννη, Κώστα Θ. Ριζάκη, Γιώργου Δελιόπουλου, Βίκυς Δερμάνη, Βαγγέλη Μπριάνα, Φωτεινής Βασιλοπούλου, Νίκου Παπάνα, Ιωάννας Αθανασιάδου και Χρήστου Κολτσίδα.
Τέλος, στην προτελευταία σελίδα γίνεται ένα αφιέρωμα στην ποδοσφαιρική ομάδα του «Άρη» Δράμας και τη «χρυσή ενδεκάδα» της δεκαετίας του ’60, μέσα από μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν και στήριξαν ουσιαστικά την ομάδα, διά χειρός Θωμά Μήτρου.
Όπως έγινε κατανοητό από την πλούσια ύλη και του 21ου τεύχους, η «δίοδος 66100» γεννάται μεν στην περιφέρεια, αλλά δεν καταναλώνεται μόνο στο εσωτερικό της. Διατηρεί την πνευματική ζωντάνια της Δράμας, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας, χάρη στην υψηλή ποιότητα του περιεχομένου του. Η ιδιαίτερα επιμελημένη και προσεγμένη έκδοση ως ύλη και ως εμφάνιση δημιουργούν κάθε φορά την απαιτούμενη αδημονία στο αναγνωστικό του κοινό για νέα τεύχη.
—Σημειωτέον πως ήδη έχουν κυκλοφορήσει το 22ο και 23ο τεύχος του περιοδικού, τα οποία έχουμε λάβει και ανυπομονούμε για τις επόμενες αναγνωστικές μας «βουτιές».
*Η Αναστασία Χαλβατζοπούλου είναι τεταρτοετής φοιτήτρια του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας ΔΠΘ και επιμελήθηκε το παρόν κείμενο στο πλαίσιο της πρακτικής της άσκησης τον Μάιο του 2023.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
