Η συμμετοχη των Θρακων στον κατα θαλασσα αγωνα του 1821

Στο «θαύμα» του 1821 μεγάλο μερίδιο δόξης έχει η ελληνική ναυτιλία και ναυτοσύνη. Οι απλοί Έλληνες ναυτικοί έγιναν πυροβολητές και αγήματα. Οι Έλληνες εμποροπλοίαρχοι μετέτρεψαν τα «σιτοκάραβά» τους σε πολεμικούς «πάρωνες» και «βρίκια», ενώ οι ίδιοι έγιναν κυβερνήτες πολεμικών και ναύαρχοι. Έτσι, στο Αιγαίο ξεπήδησε μια θαλάσσια δύναμη που αντιπαρατάχτηκε, καταναυμάχησε και κατανίκησε όχι μόνο του τον τουρκικό πολεμικό στόλο αλλά και ενωμένο με τον κραταιό αιγυπτιακό.

Αναμφισβήτητα, πρωτοπόροι στον κατά θάλασσα αγώνα οι φημισμένοι ναυτικοί της Ύδρας, των Σπετσών και των Ψαρών. Αλλά εφάμιλλη και η προσφορά των Θρακών, με πρώτους τους Αινίτες. Η Αίνος, το επίνειο της Θράκης στην Τουρκοκρατία, το 1821, αριθμούσε 300 καράβια και τα έδωσε όλα, μαζί με τους ναυτικούς της, στον αγώνα.

• Καπετάν Χατζη-Αντώνης Βισβίζης, πλοίαρχος και ιδιοκτήτης του εμπορικού πλοίου «Καλομοίρα» (τύπου «βρίκιον», δηλαδή δικάταρτου ιστιοφόρου) και η καπετάνισσα σύζυγός του Δόμνα Βισβίζη. Μέλη της «Φιλικής Εταιρείας» και οι δυο. Όταν στις 21 Ιουλίου 1822 ο Αντώνης Βισβίζης έπεσε νεκρός, υποστηρίζοντας από τη θάλασσα τις επιχειρήσεις των οπλαρχηγών στα Βρυσάκια της Εύβοιας, η Δόμνα συνέχισε με αντρίκια παλικαριά. Κι όταν τελείωσαν τα χρήματα και η «Καλομοίρα» έμεινε ασυντήρητη, την παρέδωσε στο κράτος για να γίνει πυρπολικό στα χέρια του Πιπίνου και να ανατινάξει την τουρκική φρεγάτα «Χαζνέ Γκεμισί», το χρηματοφυλάκιο του στόλου.

• Καπετάν Κούταβος (Μαργαρίτης Χατζη-Φραντζής Κούταβος), πλοίαρχος και ιδιοκτήτης του εμπορικού πλοίου «Ποσειδών», το οποίο όπλισε με 12 κανόνια και 30 ναύτες. Πήρε μέρος στην εκστρατεία του Ολύμπου, μετέφερε τα επιζήσαντα γυναικόπαιδα από την καταστροφή της Χίου και μαζί με τον Καπετάν Γιάννη Καραβέλη ανέλαβε την πολιορκία του Ευρίπου. Τον Απρίλιο του 1824 βύθισε το πλοίο του για να μην περιέλθει στον εχθρό και, χάνοντας το ένα του μάτι, κολυμπώντας, κατάφερε  να διασωθεί στα παράλια του Ταλαντίου. Δεν σταμάτησε όμως τον αγώνα αλλά κατατάχτηκε Οπλαρχηγός δίπλα στον Βάσο και τον Κριεζιώτη στα επαναστατικά σώματα της Στερεάς Ελλάδας.

Η επέτειος των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση και την εθνική παλιγγενεσία δημιουργεί το κατάλληλο ερέθισμα για να μελετηθεί εκ νέου και με μεγαλύτερη επιμονή η συμμετοχή των Θρακών αγωνιστών σε αυτήν. Μία συμμετοχή, που παρά την αποσιώπησή της στα σύγχρονα χρόνια, δεν παύει να ήταν καθοριστική. Ενδεικτική της δράσης ενός εκ των Θρακιωτών ναυτικών, του Καπετάν Χατζη-Φραντζή Κούταβου, είναι η παρούσα επιστολή, με ημερομηνία 20 Ιουνίου 1822 και παραλήπτη τον «Μινίστρον των Εσωτερικών και Προσωρινόν Μινίστρον του Πολέμου», με την οποία ζητείται να παραδοθούν στον «Καπετάν Χατζήν Κούταβον» πολεμικά εφόδια, καθότι «η θέσις εις την οποία ευρίσκονται [ο ίδιος με τους ναύτες του], τους βιάζει να ανταποκρίνωνται εις τας καθημερινάς βολάς των εχθρικών κανονιών». Ο Χατζη-Κούταβος λοιπόν  παρά την αινίτικη καταγωγή του, βρίσκεται στο κέντρο των εξελίξεων, αποκλεισμένος στον Κόλπο του Ευρίπου στη Στερεά Ελλάδα, προασπιζόμενος την ελληνική επανάσταση…

• Καπετάν Γιάννης Καραβέλης, πλοίαρχος και ιδιοκτήτης του εμπορικού πλοίου «Άγιος Συμεών». Διέθεσε το πλοίο του με το πλήρωμά του στον αγώνα.

• Καπετάν Εμμανουήλ Τέρογλου, πλοίαρχος και ιδιοκτήτης του εμπορικού πλοίου «Ποσειδών». Διέθεσε το πλοίο του με το πλήρωμά του στον αγώνα.

• Καπετάν Ελευθέριος Παλαιός, πλοίαρχος και ιδιοκτήτης του εμπορικού πλοίου «Μιχαήλ Αρχάγγελος», το οποίο συμμετείχε στον αγώνα και στο τέλος μετετράπη από τους Πρόκριτους της Ύδρας σε πυρπολικό.

• Καπετάν Γρηγόριος Κομνηνού, πλοίαρχος και ιδιοκτήτης εμπορικού πλοίου, βρέθηκε κατά την έκρηξη της επανάστασης στα Ψαρά και αγωνίστηκε μαζί με τους Ψαριανούς ναυτικούς.

• Καπετάν Βασίλειος Χριστοφόρου, το 1825 με το πλοίο και το πλήρωμά του τέθηκε στη διάθεση των Υδραίων αγωνιστών.

… και μία ακόμη μεταγενέστερη επιστολή του Υπουργείου των Ναυτικών, στις 18 Ιουλίου 1824, με την οποία ο Γενικός Γραμματέας Γ. Κώπας συγχαίρει θερμά τον Θρακιώτη αγωνιστή Καπετάν Χατζη-Κούταβο για τη νέα του θέση, ως Λιμενάρχη Αθηνών, εσωκλείοντάς του παράλληλα και τα «αναγκαία έγγραφα προν οδηγίαν [του]». Όπως σχολιάζει και ο Κωνσταντίνος Αθ. Διαμαντής στο κείμενό του «Θράκες Αγωνισταί κατά την Επανάστασιν του 1821» («Αρχείον του Θρακικού, Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού», τόμ. 27, Αθήνα 1962, 8, όπου διασώζονται και οι παρούσες επιστολές), «εις το έργον του αυτό συναντά δυσκολίας, αφ’ ενός μεν λόγω των εισβαλόντων εις την Αττικήν ἠ περιφερομένων εις τα παράλια ταύτα Τούρκων, αφ’ ετέρου δε διότι “οι Καραβοκυραίοι δεν θέλουν να πληρώσουν τα θαλάσσια δίκαια”», με αποτέλεσμα ο Χατζη-Φραντζής Κούταβος να εναντιωθεί στον τοπικό Έπαρχο και τον αστυνόμο που ενισχύουν με τις πράξεις τους τέτοιες παραβατικές δράσεις.

• Καπετάν Στρατής Σκόρδος, διέθεσε το πλοίο του με το πλήρωμά του, αποτελούμενο από 52 άνδρες, στη ναυμαχία πλησίον του Μολύβδου Λέσβου.

• Καπετάν Αγγελής Αργυρίου, διέθεσε το πλοίο του με το πλήρωμά του στον αγώνα.

• Καπετάν Κωνσταντίνος Καζάζογλου, μαζί με Ψαριανούς ναυτικούς πήρε μέρος στις ναυμαχίες της Σάμου, της Κέας, του Καφηρέως και του Ευβοϊκού.

Αιωνία τους η μνήμη !!!

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.