Γιαννης Γκαρανης: «Ο επετειακος τομος εναποτιθεται στον δημοσιο χωρο ως μνημη αλλα και ως μνημειο αποδοσης τιμης»
Αν στην Κομοτηνή τα νεώτερα χρόνια δημιουργείται χρόνο με τον χρόνο ένα ιστορικό βίωμα, αυτό συνδέεται απολύτως με τον εορτασμό των Ελευθερίων της Θράκης.
Τα «Ελευθέρια» που, κατά έναν ιδιάζοντα λόγο, ήταν πάντοτε η δημόσια γιορτή της πόλης, αυτή που έφερνε τους κατοίκους —χριστιανούς και μουσουλμάνους— από όλες τις συνοικίες της στην Κεντρική Πλατεία για να απολαύσουν τις κάθε είδους εκδηλώσεις τους αλλά, κυρίως, τους χορούς.
Τα «Ελευθέρια» ήταν λοιπόν στη συνείδηση της πόλης η ετήσια γιορτή της, αυτή που ανά έτος συνέδεε λαό και αρχές στην ίδια κοινή προσδοκία, τα Ελευθέρια κάθε χρονιάς να είναι τα καλύτερα όλων των χρόνων από την ένταξη της Θράκης στην ελληνική επικράτεια.
Εντούτοις, μάλλον είναι χρήσιμο να συνυπολογίζουμε στις προθέσεις μας το απρόοπτο, όπως η πανδημία του κορωνοϊού, που ανέτρεψε σε μεγάλο βαθμό τον σχεδιασμό του εορτασμού της Εκατονταετηρίδας και μας στέρησε, κυρίως, τη συλλογική χαρά. Τη συγκέντρωση για μια ακόμη φορά στην Κεντρική Πλατεία Ειρήνης για να γιορτάσουμε τη «γιορτή των γιορτών», τα εκατόχρονα της Ελευθερίας της Θράκης, με όλη την ένταση των χρόνων που μεταφέρουν τα γεγονότα.
Γεγονότα ούτε απλά ούτε μονότροπα. Γιατί κανένας πόλεμος, καμιά γεωπολιτική ανακατάταξη δεν είναι το απλούστερο των πραγμάτων, ιδιαίτερα την πρώτη πολεμική εικοσαετία του 20ου αι., όταν στρατιώτες, άνθρωποι και οικογένειες ξεκληρίζονταν ή ξεριζώνονταν, για να εξυπηρετήσουν τα σχέδια επί χάρτου των γεωπολιτικών, και των οικονομικών συνακόλουθα, συμφερόντων που είχαν συντάξει οι κυρίαρχες «μεγάλες» δυνάμεις της εποχής.
Εν συμπεράσματι, η Εκατονταετηρίδα της Ενσωμάτωσης της Θράκης, η Απελευθέρωση της Κομοτηνής, είχε μεν ν’ αντιμετωπίσει μια νέα ανατροπή, την πανδημία, που παρέπεμπε μάλιστα στα βιοπολιτικά δεδομένα εκείνης της πρώτης εικοσαετίας του 20ου αι. με την πανούκλα και την ισπανική γρίπη, ο σχεδιασμός της όμως τελικά δεν ανατράπηκε πλήρως. Αφού μας επέτρεψε να καταφύγουμε στους «παλιούς» δοκιμασμένους τρόπους: τη συγγραφή ενός βιβλίου για τα εκατόχρονα της Ενσωμάτωσης της πόλης στον εθνικό κορμό, ως μία από τις «υλικές» απολαβές τους μέσω της «άυλης» πορείας στις σελίδες του ήδη συγκροτηθέντος βιβλίου της ιστορίας της πόλης, αναγιγνώσκοντάς την.
«Διαβάζοντας» έτσι την πόλη μέσω του παρόντος Λευκώματος, ένα από τα «ίχνη» του εορτασμού των εκατό χρόνων από την Ενσωμάτωσή της στον Εθνικό Κορμό, ή των εκατό χρόνων Ελευθερίας της, εναποτίθεται στον δημόσιο χώρο της ως μνήμη αλλά και ως μνημείο απόδοσης τιμής.
*Ο Γιάννης Γκαράνης είναι Δήμαρχος Κομοτηνής. Το κείμενο είναι το προλογικό του σημείωμα στον επετειακό ιστορικό τόμο «Διαβάζοντας την πόλη: Κουμουτζηνά, Γκιουμουλτζίνα, Κομοτηνή – Πρόσωπα και κείμενα» (Κομοτηνή, 2021).
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.