Η διοικητικη μεταρρυθμιση μηλον της εριδος

Με κεντρικό σύνθημα «Για μια Ισχυρή Νομαρχία», και στη σκιά της διεθνούς οικονομικής κρίσης που επηρεάζει και την Αυτοδιοίκηση, η Ένωση Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας πραγματοποίησε το 13ο Τακτικό Συνέδριό της στη Θεσσαλονίκη την Τετάρτη 18 και την Πέμπτη 19 Φεβρουαρίου.

Βασικό θέμα του Συνεδρίου απετέλεσε η διοικητική μεταρρύθμιση, αλλά και θεσμικά και οικονομικά ζητήματα που απασχολούν σήμερα τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις της χώρας.

Ένταση δε και αντιπαραθέσεις προκλήθηκαν κυρίως κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας για το τελικό ψήφισμα στη λήξη του 13ου τακτικού συνεδρίου της ΕΝΑΕ. Εκδόθηκαν διαφορετικά ψηφίσματα από την πλειοψηφία και τις υπόλοιπες παρατάξεις της αντιπολίτευσης.

Για το συγκεκριμένο θέμα ο ΠτΘ συνομίλησε με το νομάρχη Ροδόπης κ. Άρη Γιαννακίδη και το νομαρχιακό σύμβουλο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στη Νομαρχία Ροδόπης κ. Μιχάλη Αθανασιάδη.

Άρης Γιαννακίδης: «Το συνέδριο ανακύκλωνε την εσωστρέφεια που βιώνουμε ως νομάρχες»

Την απογοήτευσή του εκφράζει μιλώντας ο νομάρχης Ροδόπης κ. Γιαννακίδης σχετικά με τη θεματολογία του συνεδρίου, τονίζοντας ότι αυτό επικεντρώθηκε σε θέματα λειτουργίας και διατήρησης της υφιστάμενης κατάστασης των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και όχι στο θέμα που προέχει, αυτό της διοικητικής μεταρρύθμισης. Ο κ. Γιαννακίδης εκφράζει την άποψη ότι η κυβέρνηση δεν έχει πολιτική βούληση για την υλοποίησή της διοικητικής μεταρρύθμισης, ένα θέμα για το οποίο συμφωνούν όλοι, συμπολίτευση και αντιπολίτευση, και το οποίο ήδη έπρεπε να είχε τεθεί σε λειτουργία ώστε να υπάρξει αναπτυξιακή δυναμική της χώρας.

ΠτΘ: κ. Γιαννακίδη θα ήθελα ξεκινώντας να μου κάνετε ένα γενικότερο σχόλιο για το συνέδριο…

Α.Γ.: Το συνέδριο θεωρώ ότι δεν ανταποκρινόταν στις προσδοκίες της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης. Περισσότερο επικεντρωθήκαμε σε θέματα λειτουργίας και διατήρησης της υφιστάμενης κατάστασης των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων. Για αυτό θεωρώ ότι ξεφύγαμε από το μεγάλο στόχο που ήταν η αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση, η οποία είχε εξαγγελθεί από την κυβέρνηση, υλοποιώντας μια ομοφωνία ολόκληρης της αυτοδιοίκησης και του πρώτου και του δεύτερου βαθμού ότι θα προχωρήσει ο Καποδίστριας Β΄, που αποτελεί μεγάλο αναπτυξιακό στόχο. Αξιολογήσαμε όλοι οι θεσμικοί φορείς ότι είναι επιτακτική αναπτυξιακή, θεσμική ανάγκη η αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση. Η κυβέρνηση προσχηματολογεί και όπως λέει για λόγους οικονομικής συγκυρίας. Η παγκόσμια οικονομική κρίση όμως εμφανίστηκε τώρα και αν είχε την πολιτική βούληση θα είχε κάνει την αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση εδώ και καιρό. Αυτό θεωρώ ότι πρέπει να είναι ο στόχος όλων των συνεδρίων των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων. Εμείς απλώς επικεντρωθήκαμε στα τρέχοντα θέματα, τα οποία σαφώς είναι σημαντικά, αλλά το σημαντικότερο ήταν αυτό που προείπα.

ΠτΘ: Πιστεύετε ότι δεν υπάρχει προθυμία από πλευράς κυβέρνησης για την διοικητική μεταρρύθμιση;

Α.Γ: Θεωρώ ότι υπάρχει έλλειψη πολιτικής βούλησης και αυτό διαφαίνεται από την πορεία του χρόνου. Από την πρώτη στιγμή είπα ότι δεν θα προχωρήσει η κυβέρνηση στη διοικητική μεταρρύθμιση, διοικητικό εργαλείο για την αποκέντρωση. Δεν μπορούσε να γίνει από τώρα ένα πασάλειμμα, δεν μπορούσε να ανακυκλωθεί μια μιζέρια, αλλά έπρεπε να προχωρήσουμε στην πλήρη αποκέντρωση ενός απαρχαιωμένου και συγκεντρωτικού κράτους που έχει ταυτότητα. Έπρεπε ήδη να παραγκωνίσουν τα πάντα, να αποκεντρώσουν αρμοδιότητες, ιδίως να δώσουν οικονομική επάρκεια στις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις και στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση να κάνουν το δικό τους προγραμματισμό και να έχουν τη δική τους οικονομική επάρκεια και να μην είναι υποτακτικοί των κεντρικών εξουσιών. Θεωρούμε ότι η λογική του κράτους της πελατείας δεν μπορεί να ανταποκριθεί στη σύγχρονη λογική. Όλη η Ευρώπη λειτουργεί με μεγάλες περιφερειακές αποκεντρωμένες αυτοδιοικητικές μονάδες και εμείς ακόμη είμαστε αγκυλωμένοι στα στερεότυπα των προηγούμενων δεκαετιών.

ΠτΘ: Δεν είναι οξύμωρο κ. Νομάρχα να μιλάμε για αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση και να συζητείται το θέμα των επαρχείων στο συνέδριο της ΕΝΑΕ;

Α.Γ.: Συμφωνώ μαζί σας. Για αυτό και είπα ότι ήταν ένα συνέδριο που ανακύκλωσε την εσωστρέφεια που βιώνουμε ως νομάρχες και ασχολήθηκε κυρίως με θέματα που έπρεπε να τα διαχειρισθούμε σε υπηρεσιακό επίπεδο. Το συνέδριο χρειάζεται άλλη λογική και άλλη φιλοσοφία. Χρειάζεται να προσδιορίζεις στόχους και κυρίως αναπτυξιακούς. Είναι τραγελαφικό πάντως να υπάρχει ομοφωνία όλης της αυτοδιοίκησης για αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση και υπάρχει παλινωδία της κεντρικής κυβέρνησης. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει.

ΠτΘ: Υπήρξαν διαπληκτισμοί και εντάσεις κατά τη διάρκεια του συνεδρίου;

Α.Γ.: Εντάσεις υπήρξαν σε όλη τη ροή του συνεδρίου. Μας έλειπε η αισιοδοξία και το χαμόγελο. Όλοι αναρωτιόμασταν για το μέλλον της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης και κυρίως τι ρόλο παίζουμε εμείς, αν υπάρχει η συνέχεια. Όπως υφίσταται το θέμα τώρα δεν έχουμε λόγο ύπαρξης. Αυτό που πρέπει να προβληματίσει τον αυτοδιοικητικό κόσμο είναι ότι θα πρέπει να υπάρχουν οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις με στόχους αναπτυξιακούς, όπως το θέλουμε και το έχουμε ζητήσει, – και επαναλαμβάνω υπάρχει ομοφωνία στο θέμα, δεν υπάρχουν ούτε αντιπολιτευόμενοι ούτε συμπολιτευόμενοι σε αυτό το στόχο, – για να προχωρήσουν οι ρυθμοί ανάπτυξης σε όλη τη χώρα.

Μιχάλης Αθανασιάδης: «Με διαιρετικές λογικές δεν στηρίζουμε την νομαρχιακή αυτοδιοίκηση»

Την άποψη ότι η διοικητική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να προχωρήσει αν δεν υπάρξει ένα θεσμικό πλαίσιο εκφράζει ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στη Νομαρχία Ροδόπης κ. Αθανασιάδης, ενώ χαρακτηρίζει τις διαφορές που εκφράσθηκαν ως προς τη στάση της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης απέναντι στην κυβέρνηση ως διαφορές τακτικής.

ΠτΘ: Ποια ήταν τα θέματα που απασχόλησαν το συνέδριο;

Μ.Α.: Το κυρίαρχο θέμα ήταν η διοικητική μεταρρύθμιση, τα οικονομικά προβλήματα των νομαρχιών, ο Κώδικας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης αλλά και άλλα θέματα που αποτελούν προβλήματα για αυτήν, όπως για παράδειγμα οι μεταβιβαστικές δαπάνες σε ό,τι αφορά στη μεταφορά των μαθητών, κονδύλια που ακόμη χρωστούν οι νομαρχίες, ένα χρόνιο πρόβλημα, όπως τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν από τη συντήρηση του επαρχιακού δικτύου. Επιγραμματικά αυτά ήταν τα θέματα με κυρίαρχο αυτό της διοικητικής μεταρρύθμισης, όχι μόνο γιατί ήταν το πλέον σοβαρό και πρέπει να προχωρήσει αλλά γιατί προς στιγμήν αναβλήθηκε το θέμα από την πλευρά της κυβέρνησης λόγω της οικονομικής κρίσης. Αυτό εκ μέρους κάποιων συνέδρων εκλήφθηκε ως πάγωμα ή ως ματαίωση της διοικητικής μεταρρύθμισης και εκεί υψώθηκε μια καταγγελτική φωνή ίσως περισσότερο από το μέτρο και από ό,τι θα έπρεπε. Σύμφωνα με τον κ. Παυλόπουλο το θέμα θα το δούμε μετά τον Μάρτη ή Απρίλη για να ξεκαθαρίσει το τοπίο της οικονομικής κρίσης, να θωρακισθεί η ελληνική οικονομία, ώστε να μπορούν να δοθούν και οι ανάλογες οικονομικές δυνατότητες στη νέα πλέον αυτοδιοίκηση. Αντιλαμβανόμαστε ότι αν ξεκινήσουμε ένα θεσμό μόνο στα χαρτιά και δεν τον υποστηρίξουμε οικονομικά αυτός ο θεσμός δεν μπορεί να προχωρήσει. Δεν μπορεί να προχωρήσει αν δεν υπάρξει ένα θεσμικό πλαίσιο, που δεν υπάρχει σήμερα, και φθάσουμε στο σημείο να προχωρήσουμε μόνο σε γεωγραφικές συνενώσεις νομών ή απλά και μόνο σε αυξήσεις των πληθυσμιακών στοιχείων μιας ευρύτερης περιοχής.

ΠτΘ: Πέρα από την ένταση για την αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση υπήρξε ένταση και όσον αφορά στα ψηφίσματα;

Μ.Α.: Βεβαίως. Υπήρξε πρόβλημα σε ότι αφορά στην αντιπολίτευση και ιδιαίτερα από την πλευρά του κ. Μίχα, που θεώρησε ότι ήταν ώρα να προχωρήσουν σε μετωπική σύγκρουση με την κυβέρνηση. Επί της ουσίας δεν υπάρχουν διαφορές σε αυτά τα οποία ζητά το σύνολο των συνέδρων και αυτά που ζητούν το σύνολο των παρατάξεων των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων από την κυβέρνηση. Από εκεί και πέρα υπήρξε ένα θέμα σε ό,τι αφορά στη διαδικασία κάποιων κινητοποιήσεων που πρέπει να γίνουν. Η παράταξη του κ. Μίχα είπε ότι θα αφήσει ένα περιθώριο πρωτοβουλιών το πολύ ενός μήνα και μέσα στο Μάρτιο αν δεν δοθούν κάποια χρήματα και δεν προχωρήσουν κάποιες ρυθμίσεις θα προχωρήσουμε σε κλείσιμο των νομαρχιών η δε δική μας παράταξη ζήτησε να γίνει μέσα στο Μάρτιο συζήτηση με την κυβέρνηση στη συνέχεια σύγκλιση οργάνων των νομαρχών και εκεί ανάλογα με τη διαμορφούμενη κατάσταση να παρθούν οι αποφάσεις και ο τρόπος κλιμάκωσης των κινητοποιήσεων. Το ζητούμενο δεν είναι να κάνουμε κινητοποιήσεις απλά και μόνο για επικοινωνιακούς λόγους ή προκειμένου να ενισχύσουμε τις δημοσκοπικές συγκυρίες κάποιων κομμάτων αλλά θα πρέπει να διεκδικήσουμε κατά τέτοιο τρόπο ώστε να έχει όφελος η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση.

ΠτΘ: Η διαφορά δηλαδή ήταν πάνω σε θέματα τακτικής;

Μ.Α.: Η διαφορά ήταν πάνω σε θέματα τακτικής. Κατά την άποψή μου δεν έπρεπε να είναι θέμα αυτό, όπως το τόνισα και μέσα στο συνέδριο, που θα δίχαζε το συνέδριο. Δεν μπορούμε με διαιρετικές λογικές να πούμε ότι μπορούμε να υποστηρίξουμε την αυτοδιοίκηση και μάλιστα όλοι εμείς που μπροστά στα μικρόφωνα καμωνόμαστε ότι εργαζόμαστε για το λαό και για το καλό της τοπικής αυτοδιοίκησης. Κάποια στιγμή τα λόγια μας πρέπει να συμβαδίζουν με τις πράξεις και τις συμπεριφορές μας. Ανήκουμε σε κάποιους πολιτικούς χώρους, βεβαιότατα ως θεσμός έχουμε ισχυρότερους δεσμούς με τα κόμματά μας, ποτέ όμως τα κόμματα δεν πρέπει να είναι εκείνα που θα καθορίζουν το περιεχόμενο της αυτοδιοικητικής μας συμπεριφοράς.

Όλοι μας αναγνωρίζουμε τα προβλήματα αλλά αναγνωρίζουμε και τα θετικά που έγιναν. Δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτα καταγγελτικοί όταν έχουν δοθεί δείγματα γραφής για τη βελτίωση τόσου του θεσμικού πλαισίου της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης όπως και των οικονομικών της. Να θυμίσω ότι το 2004 οι νομαρχίες δεν είχαν καν τα χρήματα να καλύψουν τα λειτουργικά τους έξοδα. Όπως να αναφέρω ότι το σύνολο των αυτοτελών πόρων της δεν ξεπερνούσε στο σύνολο των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων τα 106 εκατομμύρια ευρώ και εξ αυτών περίπου τα 6,5 εκ. ήταν οι σταθεροί πόροι που είχαν προκειμένου να προχωρήσουν σε αναπτυξιακές δαπάνες. Αυτή τη στιγμή με το νόμο Παυλόπουλου που προσέγγισε το θέμα έχουμε φτάσει στο σημείο οι νομαρχίες να έχουν σταθερούς πόρους γύρω στα 550 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή πενταπλασιασμό των σταθερών πόρων και με κάποιες άλλες επιχορηγήσεις φέτος θα φθάσουν στα 610 ευρώ.

ΠτΘ: Αρκούν αυτά για να λειτουργήσουν οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις;

Μ.Α.: Βεβαιότατα όχι για να λειτουργήσουν αναπτυξιακά και πολιτικά. Χρειαζόμαστε πολύ περισσότερους πόρους, προκειμένου για παράδειγμα το επιπλέον δίκτυο που πήραν στην αρμοδιότητά τους να το καλύψουν. Μη ξεχνάμε ότι για πρώτη φορά έχουν το 1% του ΦΠΑ προκειμένου να καλύπτουν δαπάνες συντήρησης και ολοκλήρωσης του επαρχιακού οδικού δικτύου. Αυτά δεν μπορούμε να τα παραγράφουμε και όταν υπάρχουν σοβαρά δείγματα γραφής δεν θα πρέπει να είμαστε υπέρ του δέοντος καταγγελτικοί αλλά ουσία.

ΠτΘ: Η διοικητική όμως μεταρρύθμιση πρέπει να προχωρήσει…

Μ.Α.: Σίγουρα πρέπει να προχωρήσει. Η διοικητική μεταρρύθμιση δεν είναι ένα θέμα που αγγίζει μόνο τους δύο βαθμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. Όταν λέμε διοικητική μεταρρύθμιση πρέπει να δούμε το σύνολό της στη χώρα μας που σημαίνει ότι το ίδιο το κράτος πρωτίστως πρέπει να αποφασίσει τι αρμοδιότητες και τι ευθύνες θέλει να κρατήσει και μετά οι υπόλοιπες αρμοδιότητες να αποκεντρωθούν και μάλιστα άλλες να πάρει η τοπική αυτοδιοίκηση και άλλες η περιφερειακή. Εάν κάνουμε ξεκομμένα μόνο περιφερειακή αυτοδιοίκηση, μόνο στα χαρτιά, και πούμε ότι συνενώνουμε ένα αριθμό νομών, αλλά χωρίς ουσιαστικό πλαίσιο αρμοδιοτήτων, σαφώς καθορισμένο και οριοθετημένο από τους άλλους βαθμούς αυτοδιοίκησης και από το ίδιο το κράτος δεν κάνουμε τίποτα. Αυτό σήμερα δεν υπάρχει όπως σήμερα δεν υπάρχει Κώδικας νομαρχιακής αυτοδιοίκησης στα 16 χρόνια λειτουργίας της. Αυτόν τον ξεκίνησε πριν δύο χρόνια η κυβέρνηση της Ν.Δ. μετά από παρεμβάσεις και αίτημα χρόνων των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και ήδη είναι έτοιμος, ήδη βρίσκεται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους όπου εκεί υπάρχει μία καθυστέρηση ώστε να σταλεί στη Βουλή να ψηφιστεί από αυτή προκειμένου να τεθεί σε ισχύ. Όταν λοιπόν μιλάμε για καθυστέρηση στον Κώδικα ενός έτους περίπου, μην ξεχνάμε ότι από το 1994 η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση λειτουργεί χωρίς κώδικα. Είναι ορισμένα πράγματα που πρέπει να τα δούμε στο μέτρο και την ουσία τους. Και πάνω απ’ όλα να κάνουμε μία εθνική προσπάθεια για αυτά. Η διοικητική μεταρρύθμιση είναι μια εθνική προσπάθεια, ένα εθνικό θέμα. Εάν τελειώσει σε ένα ή δύο χρόνια καλώς να τελειώσει αλλά να χρειασθεί κάποιο χρονικό περιθώριο για να καθορίσουμε το θεσμικό πλαίσιο να κάνουμε τις αλλαγές στις δομές του κράτους προκειμένου αυτές να ανταποκριθούν στις σύγχρονες ανάγκες, γιατί με αυτό το κράτος όπως είναι αν δεν καταπολεμηθεί η ίδια η γραφειοκρατία δεν μπορεί να προχωρήσει και δεν μπορούν να πιάσουν τόπο τα χρήματα από το υστέρημα του ελληνικού λαού. Και εδώ να πω ότι και εμείς ως αυτοδιοίκηση έχουμε ευθύνη για την αξιοποίηση των χρημάτων που έρχονται προς τις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, θα πρέπει να υπάρχει μια ιεράρχηση στόχων και έργων ώστε όταν αυτά τα χρήματα δαπανώνται τουλάχιστον να αφήνουν πίσω τους κάτι για την περιοχή.

Α.Π.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.