«Το να εισαι βατραχος ειναι το πιο ομορφο πραγμα στον κοσμο»

Το κουκλοθέατρο του Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Κομοτηνής ως μέσο παιδαγωγικής προσέγγισης και στην ειδική αγωγή

«Πόσο τυχερός είμαι», λέει ο Βάτραχος καθώς θαύμαζε τον εαυτό του, έτσι όπως καθρεφτιζόταν μέσα στο νερό. «Είμαι όμορφος, μπορώ να κολυμπώ καλύτερα απ’ τον καθένα. Είμαι πράσινος και το πράσινο είναι το αγαπημένο μου χρώμα. Τελικά, το να είσαι βάτραχος είναι το πιο όμορφο πράγμα στον κόσμο».
 
Η απολαυστική συνέχεια του ευφάνταστου κουκλοθέατρου δόθηκε στο Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Κομοτηνής από τις «επαγγελματίες» του είδους, καθηγήτριες-κουκλοπαίκτριες, Μαριάννα Σκρίνου και Γιώτα Τσώνη, που ενσάρκωσαν χαρισματικά όλους τους ρόλους του έργου του Μαξ Βέλθουις, με τη συνδρομή και τη διαδραστική συμμετοχή των παιδιών στη διάρκειά του, με τις γαντόκουκλες, τις ιπτάμενες φιγούρες και το ξύλινο εναλλασσόμενο σκηνικό με τις διαφορετικές σκηνές.
 
Αφορμή αποτέλεσε το εκπαιδευτικό-πακέτο κουκλοθέατρο «Ο βάτραχος είναι βάτραχος» (δανείζεται σ’ όλα τα σχολεία της Ελλάδας από τις εκδόσεις Πατάκη) και βασίζεται στη σειρά βιβλίων του συγγραφέα Μαξ Βέλθουις, σε μετάφραση του Μάνου Κοντολέων. Όλα έγιναν με τις κατάλληλες προσαρμογές των “ηθοποιών” στις ιδιαιτερότητες των μαθητών μας, στο πλαίσιο του μαθήματος της νεοελληνικής γλώσσας και του προγράμματος διαφορετικότητας, με στόχο κυρίως την ανάπτυξη της φιλααναγνωσίας και την ενίσχυση θετικών προτύπων αποδοχής της διαφορετικότητας από τους μαθητές και τις μαθήτριες του σχολείου μας.
 
Οι εκπαιδευτικοί-«ηθοποιοί» προσέγγισαν το εργαλείο με τη δέουσα προσοχή και σεβασμό για να πετύχουν τη μέγιστη απόδοση στο πραγματικό ζητούμενο, που είναι η επικοινωνία με τα παιδιά, χωρίς το άγχος παραγωγής «εντυπωσιακών» πραγμάτων «διδακτικού», «παιδαγωγικού» ή «ηθικοπλαστικού» περιεχομένου με τρόπο, ώστε οι μαθητές του σχολείου μας να εμπιστευτούν την «ντροπή» τους και οι ίδιες να ξεπεράσουν την αίσθηση ανωτερότητάς τους. Άλλωστε όλα τα παιδιά είναι γεννημένα κουκλοπαίκτες και το μόνο που χρειάζεται είναι χρόνος, εμπιστοσύνη και ελευθερία. 

Οι χαρακτήρες του έργου

Ο Βάτραχος ενσαρκώνει τα συναισθήματα και τις σκέψεις του Βέλθουις για τον έρωτα και το θάνατο, το φόβο και την ευτυχία, τη φιλία και την εχθρότητα, την προκατάληψη και την αλληλεγγύη, τη μοναξιά και τις χαρές της ζωής.
 
Ευτυχώς όμως ο Βάτραχος έχει και φίλους που μπορεί να στηριχτεί επάνω τους: τη γλυκιά, όλο παιδικότητα και φλυαρία, Πάπια, το Λαγό, έναν πραγματικό πατέρα μ’ ένα σωρό βιβλία και σοφές κουβέντες, το Γουρούνι, πάντα περιποιητικό και ικανό να οργανώνει τα πρακτικά ζητήματα και τον Ποντικό, τον ξένο, έναν πραγματικό περιπλανώμενο, το συλλέκτη εμπειριών, το καινοτόμο, τολμηρό πνεύμα, που ως διαφορετικός ταρακουνάει τα ήρεμα, έως και λιμνάζοντα, νερά της ζωής των άλλων.
 
Ο Βάτραχος δεν είναι τέλειος. Στην πραγματικότητα, είναι ένας από μας. Με όλους τους φόβους, τις αδυναμίες, τις ανασφάλειες και τα ελαττώματα που συναντάς στο συνηθισμένο άνθρωπο. Ωστόσο, παρά τις όποιες αναστολές, η διαδρομή του είναι μία πορεία κατάφασης, έστω και μέσα από μικρά, διστακτικά βήματα. 

Η παιδαγωγική χρήση του κουκλοθέατρου

Αξίζει να σημειωθεί ότι η παιδαγωγική χρήση του κουκλοθέατρου προάγει τις δημιουργικές δραστηριότητες των παιδιών, όπως προτείνεται από τις σύγχρονες παιδαγωγικές και ψυχολογικές θεωρίες. Στόχος της παιδαγωγικής χρήσης του κουκλοθέατρου είναι κυρίως η διαδικασία και όχι το αποτέλεσμα. Μερικές φορές είναι και ο μοναδικός τρόπος να επικοινωνήσεις με το παιδί, επισημαίνει ο Ροντάρι στη «Γραμματική της Φαντασίας». Το παραμύθι για το παιδί είναι ο δικός του κόσμος και γι’ αυτό ζει τόσο αληθινά τον κόσμο του κουκλοθέατρου. Αυτό φαίνεται και όταν ακόμα το παιδί διαπιστώνει ότι άνθρωπος είναι αυτός που κινεί την κούκλα, αδιαφορεί για την ύπαρξή του και απευθύνεται μόνο στην κούκλα, με αυτήν επικοινωνεί και αυτήν εμπιστεύεται.
 
Το κουκλοθέατρο αποτελεί ένα σημαντικό μέσο ψυχαγωγίας για το παιδί και σαν θέαμα προσφέρει στο παιδί ερεθίσματα που το εμπλουτίζουν ψυχικά, συναισθηματικά, νοητικά και γνωστικά. Παρακολουθώντας μία παράσταση κουκλοθέατρου ζει μέσα σε συναισθηματική ένταση τη μαγεία και το θαύμα. Βιώνει τη θεατρική σύμβαση, όταν, ξαφνικά οι άψυχες κούκλες ζωντανεύουν. Το παιδί μεταφέρεται σ’ ένα φανταστικό χώρο, ξεφεύγει από την πραγματικότητα, συμμετέχει, ταυτίζεται, διασκεδάζει και παραδειγματίζεται από τη δράση της κούκλας.
 
«Το κουκλοθέατρο μέσα από τις κούκλες και το παραμύθι δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να ζήσει την παιδική ηλικία της ανθρωπότητας» (Άλκηστις, από το βιβλίο «Κουκλοθέατρο σκιών»).
 
Κλείνοντας, κρίνεται αναγκαίο να καταδειχθεί ότι το κουκλοθέατρο είναι μία μεγάλη τέχνη, χωρίς να διεκδικεί τη «σοβαρότητα» των «σοβαρών» τεχνών και σίγουρα χωρίς να επιδιώκει τη σοβαροφάνειά τους. Αυτό την κάνει προσιτή, οικεία και οικειοποιήσιμη από τον καθένα και αποτελεί ένα από τα στοιχεία που την κάνουν επαναστατική. Αυτό από μόνο του συνιστά μία μεγάλη αναγκαιότητα για την αξιοποίησή του παιδαγωγικά στην ειδική αγωγή.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.