Το Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Κομοτηνης στο αρχαιο θεατρο Μαρωνειας και στο Μουσειο Ταβανιωτη

Η μουσειακή εκπαίδευση στην ειδική αγωγή

Είναι κοινός τόπος ότι στις μέρες μας, η αγωγή ενός μαθητή ειδικού σχολείου, δε στηρίζεται τόσο στα σχολικά προγράμματα και τη διδακτική μεθοδολογία όσο στην προσωπική και την κοινωνική ανάπτυξη, την ποιότητα της επικοινωνίας και των κοινωνικών και συγκινησιακών αλληλεπιδράσεων που βιώνει ο μαθητής.
 
Με αυτό το σκεπτικό, την περασμένη Δευτέρα, οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί του Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Κομοτηνής, επισκέφτηκαν το ιστορικό αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας και το Μουσείο Ταβανιώτη, στο πλαίσιο προγράμματος μουσειακής εκπαίδευσης, που υλοποιεί το σχολείο τη φετινή χρονιά. Οδηγός και συνοδοιπόρος ήταν η Νάγια Δαλακούρα, αρχαιολόγος-μουσειολόγος της ΙΘ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, που επιχείρησε ένα σύντομο ταξίδι μνήμης στον κόσμο του θεάτρου και των μουσείων, με βιωματική προσέγγιση του θέματος, με έμφαση σε χειρισμούς της ανθρώπινης σκέψης, δηλ. κατάλληλη παρέμβαση για καλλιέργεια αξιών, στάσεων και συμπεριφορών στους μαθητές μας. Το βίωμα ήταν συναρπαστικό και μαγικό ταυτόχρονα στο φυσικό του χώρο, ιδίως τη στιγμή που μαθητές και καθηγητές έζησαν τη γοητεία της ζωντανής αναπαράστασης ενσαρκώνοντας διαφορετικούς ρόλους μεταξύ τους.
 
Οι βασικοί γνώμονες, βάσει των οποίων έγινε η προσαρμογή των προγράμματος από την αρχαιολόγο, με τη συνδρομή των εκπαιδευτικών, ήταν:
 
• οι περιορισμένες κοινωνικές εμπειρίες των μαθητών μας και το νοητικό τους δυναμικό
•η ανασφάλεια που νιώθουν μπροστά σε νέες εμπειρίες,
• η ανάγκη τους για προσωπική σχέση με τον ενήλικα που τα καθοδηγεί,
 • η απλούστευση των νοημάτων που παρέχει το αντίστοιχο βασικό πρόγραμμα για το γενικό μαθητικό πληθυσμό
Άλλωστε, τα θέατρα και τα μουσεία μπορούν να προάγουν την κοινωνική αλλαγή και να διδάξουν την αποδοχή και την ανοχή, σε μία κοινωνία που έχει ανάγκη πρότυπα αξιών και χώρους πολιτισμού και παιδείας.
Στόχοι αντίστοιχων προγραμμάτων σε θέατρα και μουσεία, για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, μπορούν να αποτελέσουν:
• η ένταξη των μαθητών στο κοινωνικό σύνολο,
• η προσέγγιση των μουσείων και των θεάτρων ως χώρων εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας,
• η χρήση των εκθεμάτων σε επίπεδο καλλιέργειας της φαντασίας και της παρατηρητικότητας, καθώς και σύγκρισης, ανακάλυψης και αξιολόγησης στοιχείων
 
Είναι εκ των ων ουκ άνευ ότι η τέχνη μπορεί να δράσει υποστηρικτικά ακόμα περισσότερο σε αυτούς τους  μαθητές, διότι υπογραμμίζει αυτό που μπορούν να κάνουν τα παιδιά αντί να αντιμετωπίζει αυτό που δεν μπορούν. Προωθεί νέες εμπειρίες που οδηγούν στη μάθηση, δρα θεραπευτικά από εντάσεις, αναδομεί την ταυτότητα και ενδυναμώνει την αυτοεκτίμηση. Οι τέχνες μπορεί να αποτελέσουν το όχημα της νέας παιδαγωγικής στον εικοστό πρώτο αιώνα.
 
Επιπρόσθετα, μέσα από τη βίωση πολιτιστικών γεγονότων και εμπειριών της ανθρώπινης ζωής, δύναται να δημιουργηθεί στο μαθητή ένα αίσθημα εμπιστοσύνης προς τον εαυτό του, ανεξάρτητα από προσωπικές ιδιαιτερότητες.
 
Ο εκπαιδευτικός ρόλος του θεάτρου και του μουσείου γενικά και ιδιαίτερα, όσον αφορά σε μαθητές ειδικών σχολείων, έγκειται στη γνώση μέσα στο θέατρο και στο μουσείο. Κάτι τέτοιο με τη σειρά του σημαίνει ενεργητική προσέγγιση της μάθησης μέσα στο θεατρικό και  μουσειακό χώρο και εκπαιδευτικά προγράμματα κοινωνικής συμμετοχής, με απώτερο στόχο την αποτροπή φαινομένων κοινωνικού αποκλεισμού.
 
Επομένως, με δεδομένη τη διευρυμένη έννοια του θεάτρου και του μουσείου, μέσα από τον κοινωνικό τους ρόλο και στο πλαίσιο της εκπαίδευσης, το μουσείο και το θέατρο αποκτούν μία ιδιαίτερη σημασία σε σχέση με τις κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες και τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
 
Άλλωστε θεωρούμε τη συμμετοχή μαθητών ειδικών σχολείων σε όλες τις εκφάνσεις του κοινωνικού γίγνεσθαι απαραίτητη. Επομένως, δεξιότητες, όπως η πρόσβαση στην ενημέρωση, η ικανότητα συνεργασίας, οι επικοινωνιακές δεξιότητες και η αναζήτηση εμπειριών, μπορούν να αφορούν σε αντίστοιχο μαθητικό πληθυσμό, θέτοντας, κατ’ αυτόν τον τρόπο, τη βάση, σε γνωστικό, αισθητικό, πολιτικό και ηθικό επίπεδο, μιας αμφίδρομης επικοινωνίας μεταξύ των μελών μιας κοινωνίας, ανεξάρτητα από φυσικές και πνευματικές ιδιαιτερότητες, καθώς και κοινωνικού τύπου διακρίσεις.
 
Τα θέατρα και τα μουσεία, λοιπόν, προσφέρονται για την αξιοποίηση πολύπλευρων και ιδιαίτερων σωματικών, ψυχικών και διανοητικών δυνατοτήτων και παραστάσεων που διαθέτουν μαθητές και αντίστοιχες ομάδες, σχετικά με το κοινωνικό, πολιτισμικό και ευρύτερο ιστορικό τους πλαίσιο, ανεξάρτητα από ιδιαίτερες προσωπικές ανάγκες και χαρακτηριστικά.
 
Μια τέτοια κριτική προσέγγιση και ερμηνεία των μουσειακών αντικειμένων επανασυνδέει τα παιδιά με την υλική διάσταση των πραγμάτων ως αντιστάθμισμα στην κυριαρχία ηλεκτρονικών όψεων της πραγματικότητας. Το θέατρο και το μουσείο διαμορφώνουν  ένα γόνιμο παιδευτικό περιβάλλον, διότι είναι χώροι με έντονο κοινωνικό, παιδευτικό και ψυχαγωγικό χαρακτήρα, που διευκολύνουν πλέγματα σχέσεων μεταξύ ατόμων και ομάδων μακριά από διακρίσεις.
 
Συμπερασματικά, η παιδευτική και πολιτική διάσταση της Μουσειοπαιδαγωγικής συνδέεται στενά με την ανάπτυξη κριτικής ιστορικής σκέψης, γνώσης και δεξιοτήτων για ερμηνεία, κατανόηση και δημιουργική αξιοποίηση του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.