Περι επενδυσεων (1)

Ανεργία 

Το τεράστιο πρόβλημα της χώρας. Για να γίνει η ανεργία στοιχειωδώς ανεκτή, να έρθουμε δηλαδή στα επίπεδα του 2009, πρέπει να δημιουργηθούν 1.000.000 νέες θέσεις εργασίας. Αυτές σίγουρα δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι στον δημόσιο τομέα. Άρα πρέπει να γίνουν νέες επιχειρήσεις. Στην Ελλάδα δεν μπορούμε στο ορατό μέλλον να έχουμε επιχειρήσεις των 3 και 5 χιλιάδων ατόμων. Θα είναι πρόοδος αν ο μέσος όρος είναι 10 άτομα. Τότε θα χρειαζόμασταν 100.000 (!!!) νέες επιχειρήσεις. 

Αποεπένδυση 

Στην Ελλάδα δυστυχώς, 6,5 χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης, βαδίζουμε τον αντίθετο δρόμο. Έχουμε αποεπένδυση. Όχι μόνο κλείνουν περισσότερες επιχειρήσεις από όσες ανοίγουν, αλλά κυρίως οι ετήσιες αποσβέσεις των επιχειρήσεων (απλοϊκά: η φθορά των εγκαταστάσεων) ήταν μεγαλύτερες από τις ετήσιες επενδύσεις. 
Υπάρχουν κεφαλαιακές ανάγκες, τουλάχιστον 70 δισ. ευρώ, προκειμένου να επανέλθει το πάγιο κεφάλαιο της ιδιωτικής οικονομίας στα επίπεδα του 2010. Καταλαβαίνει κανείς επομένως ότι και ο αναπτυξιακός νόμος, που υπόσχεται 700-800 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, ακόμη και αν αυτά υπάρξουν και δοθούν στην ώρα τους, δεν θα λύσουν το πρόβλημα. Ευπρόσδεκτα μεν, σταγόνα στον ωκεανό δε. 

Νέα ιδιωτικά κεφάλαια 

Νέες επιχειρήσεις και ανάπτυξη μπορούν να γίνουν μόνο με νέα ιδιωτικά κεφάλαια. Πώς μπορεί να γίνει αυτό, όταν στην Ελλάδα έχουν στερέψει όλα; Μόνο με κεφάλαια, που θα έρθουν από το εξωτερικό. Τι φέρνει όμως χρήμα από το εξωτερικό;
• Τουρισμός
• Εξαγωγές
• Άμεσες ξένες επενδύσεις
Ας ελπίσουμε ότι ο τουρισμός θα πάει καλά. Οι εξαγωγές και οι άμεσες ξένες επενδύσεις έχουν κοινή πορεία. Προϋποθέτουν ανταγωνιστικότητα. Αν γίνονται εξαγωγές, θα γίνουν και επενδύσεις. Στην Ελλάδα πάνε και τα δύο χάλια. 

Προσέλκυση επενδύσεων – ανταγωνισμός 

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχει ένας πολύ έντονος ανταγωνισμός, από όλες σχεδόν τις χώρες, για την προσέλκυση επενδύσεων. Και είναι λάθος η αντίληψη, ότι οι πλούσιες χώρες έχουν τα κεφάλαια, που πάνε και τα επενδύουν σε λιγότερο πλούσιες χώρες. Στην παρακάτω εικόνα φαίνεται, ότι οι 10 πρώτες χώρες σε προσέλκυση επενδύσεων είναι κατά βάση οι αναπτυγμένες βιομηχανικές χώρες, δύο χώρες των BRICS (Κίνα και Βραζιλία) και δύο ειδικές περιπτώσεις (Hongkong, Σιγκαπούρη).

Τι προσφέρουν αυτές οι χώρες 

Γιατί όμως το επενδυτικό χρήμα οδεύει προς αυτές τις χώρες; Τι προσφέρουν; Ας δούμε τους 10 λόγους που επικαλείται η Γερμανία για να γίνουν επενδύσεις εκεί:
• Είναι το νούμερο 1 σε έρευνα και ανάπτυξη
• Πρώτης τάξεως υποδομές (logistics, ενέργεια, επικοινωνίες)
• Παροχή κινήτρων για επενδύσεις
• Ανταγωνιστικό σύστημα φορολόγησης επιχειρήσεων
• Ασφαλές επενδυτικό περιβάλλον (πολιτικό, οικονομικό, νομικό)
• Ποιότητα ζωής
• Leader της οικονομίας, ατμομηχανή της Ευρώπης
• Παγκόσμιος παίκτης
• Υψηλή παραγωγικότητα
• Εξαιρετικό εργατικό δυναμικό
 
Υπάρχουν βέβαια και οι άλλες χώρες, που προσελκύουν επενδύσεις, βασιζόμενες στο χαμηλό εργατικό και χαμηλό κόστος ζωής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κλωστοϋφαντουργία. Κλάδος, που είχε φέρει παλαιότερα πολλές επενδύσεις και στην Ελλάδα, ακριβώς γιατί τότε είμασταν το φτηνό εργατικό της Ευρώπης, ενώ τώρα ο κλάδος μετακόμισε στην Ασία. Κάπου μεταξύ αυτών των δύο καταστάσεων πρέπει να βρει τη θέση της η Ελλάδα. Πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε και να ακολουθηθούν οι ανάλογες πολιτικές. 

Ποιο είναι σήμερα το επίπεδο παραγωγής στην Ελλάδα 

Δυστυχώς έχουμε μείνει πίσω. Φαίνεται στα προϊόντα που εξάγουμε. Η πλειοψηφία είναι χαμηλής ή μεσαίας -χαμηλής τεχνολογίας.
Το προϊόντα και οι υπηρεσίες χωρίζονται ως γνωστόν σε εμπορεύσιμα και μη εμπορεύσιμα. Εμπορεύσιμα είναι αυτά που υπόκεινται στο διεθνή ανταγωνισμό και μπορούν να προσφερθούν από μακριά, ενώ τα μη εμπορεύσιμα παρέχονται μόνο επί τόπου (πχ λιμάνια). Στην Ελλάδα τα χρόνια της κρίσης είχαμε μια μετατόπιση προς τα εμπορεύσιμα, αλλά αυτή ήταν πολύ μικρή για να βελτιωθεί ουσιαστικά η κατάσταση.
Μην έχοντας επομένως ανταγωνιστικά προϊόντα υψηλής τεχνολογίας, λογικό είναι το μέχρι στιγμής ενδιαφέρον των ξένων για επενδύσεις στην Ελλάδα, να στρέφεται μόνο σε μη εμπορεύσιμες κρατικές ιδιοκτησίες (αεροδρόμια, λιμάνια, τρένα κλπ). Ενδεχόμενο να κάνουν ένα εργοστάσιο, που θα παράγει προϊόντα για να τα εξάγουν στον υπόλοιπο κόσμο δεν φαίνεται, γιατί δεν βλέπουν κάποιο πλεονέκτημα να το κάνουν εδώ. 

Τι υποστηρίζει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ 

«Πρέπει να ενισχυθούν οι παραδοσιακοί τομείς της ελληνικής βιομηχανίας, πχ. η κλωστοϋφαντουργία. Χρειάζεται αποδόμηση των νεοφιλελεύθερων αντιλήψεων που μιλούν την «ανταγωνιστικότητα» θέλοντας να μειώσουν τα μεροκάματα. Κάτι ανάλογο ισχύει και με την «εξωστρέφεια», που προβάλλεται ως το κατάλληλο «υπογλώσσιο» τόνωσης γενικά της ζήτησης και ενίσχυσης των κερδών, με πρακτικές εσωτερικής υποτίμησης κυρίως της εργατικής δύναμης». 

Ποιες είναι οι διεθνείς τάσεις 

Η ΕΕ έχει βάλει στόχο το 2020 η μεταποίηση να αποτελεί το 20% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ από το 15% που είναι σήμερα. Στην Ελλάδα είναι κάτω από 9%.
Η Γερμανία και άλλες χώρες έβαλαν ως στόχο το 2025 να έχει ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό το project INDUSTRY 4.0, δηλαδή η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση με τη χρήση των cyber-physical systems.
 
H παγκόσμια αγορά θα μετρά, έως το 2021, 28 δισεκατομμύρια συνδεδεμένες συσκευές, εκ των οποίων τα 16 δισεκατομμύρια θα σχετίζονται με το Internet of Things. Μάλιστα, ο αριθμός των συσκευών IoT θα ξεπεράσει αυτόν των κινητών τηλεφώνων, μόλις σε μία διετία από σήμερα, έως το 2018. 

Τι πρέπει να γίνει στην Ελλάδα 

Θέλοντας να μείνουμε ισότιμα και πατώντας στα πόδια μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και λαμβάνοντας υπόψη το υψηλό στελεχιακό δυναμικό που έχουμε σαν χώρα, η άποψη μου είναι σαφής: Πρέπει να στραφούμε σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, που θα στοχεύει σε ανταγωνιστικά, καινοτόμα, υψηλής αξίας προϊόντα και υπηρεσίες. Πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό, σύντομα στο «Περί επενδύσεων (2)».
 
*Ο Σταμάτης Κουρούδης είναι επιχειρηματίας 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.