Φυσιολογικος τοκετος μετα απο καισαρικη

VBAC (Vaginal Birth after Cesarean)

Τις τελευταίες δεκαετίες τα ποσοστά των καισαρικών τομών στη χώρα μας (σε δημόσιο και ιδιωτικό τοκετό) έχουν αυξηθεί με ρυθμούς που φθάνουν σήμερα το 65-70% επί του συνόλου των γεννήσεων. Στο σημερινό μας θέμα δε θα ασχοληθούμε με τους λόγους που δημιουργούν αυτά τα ποσοστά. Στην άσκηση της Μαιευτικής μέχρι σήμερα υπήρχε και υπάρχει ο κανόνας «μια φορά καισαρική, για πάντα καισαρική», με τη διαφορά ότι «αυτός ο κανόνας σε έμπειρα χέρια δεν ισχύει πια».
 
Η ιατρική είναι μια επιστήμη που δεν μένει στάσιμη, είναι μια επιστήμη που συνεχώς εξελίσσεται. Ο γιατρός οφείλει και πρέπει να παρακολουθεί και να υπηρετεί τις εξελίξεις.
 
Σήμερα υπάρχουν έξυπνες γυναίκες, μορφωμένες, γυναίκες, ενημερωμένες γυναίκες που επιθυμούν να κάνουν όνειρα να προσφέρουν στα παιδιά τους το καλύτερο και κατά την ώρα της γέννας.
 
Οι γυναίκες αυτές έχουν το δικαίωμα που χαρίζει η φύση και κανένας κανόνας φτιαγμένος από τους ανθρώπους δεν μπορεί να τους στερήσεις το δικαίωμα να δοκιμάσουν το «καινούργιο» όταν αυτό το καινούργιο είναι και το φυσιολογικό.
 
Φυσιολογικός τοκετός λοιπόν μετά από προηγηθείσα καισαρική τομή. Ας δούμε την αλήθεια, ποιος είναι ο κίνδυνος και ποιος είναι ο καλλιεργούμενος φόβος.
 
Ο περισσότερες γυναίκες ανησυχούν για τα ίδια πράγματα, όταν συζητούν το ενδεχόμενο να γεννήσουν με VBAC. Δηλαδή πόσο επικίνδυνο είναι να προσπαθήσουν να γεννήσουν φυσιολογικά μετά από προηγηθείσα καισαρική. Σε αυτές τις ερωτήσεις θα προσπαθήσω να δώσω απαντήσεις και επεξηγήσεις. 

Γιατί να επιλέξει η επίτοκος τον φυσιολογικό τοκετό αντί μια επαναληπτική καισαρική;

Ο φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική επιλέγεται δεν επιβάλλεται. Τα ζευγάρια που τον επιλέγουν το κάνουν για συγκεκριμένους λόγους. Ορισμένοι από αυτούς τους λόγους δεν είναι στατιστικά μετρήσιμοι, όπως π.χ. το αίσθημα αποτυχίας που δοκιμάζουν κάποιες γυναίκες γιατί δεν κατάφεραν να γεννήσουν με φυσιολογικό τρόπο ή ο φόβος μιας ακόμα χειρουργικής επέμβασης. Άλλοι πάλι σχετίζονται με θέματα που είναι μετρίσιμα, όπως η ταχύτερη ανάρρωση, το μικρότερο ποσοστό επιπλοκών, ο μικρότερος αριθμός νεογνών που θα χρειαστούν νοσηλεία, λόγω αναπνευστικής δυσχέρειας κ.λ.
 
Για όποιους λόγους κι αν επιλέξει το ζευγάρι το VBAC, πρώτη υποχρέωση του γιατρού είναι η αντικειμενική και σαφή ενημέρωση.
 
Ο φυσιολογικός τοκετός, μετά από καισαρική, όπως κάθε άλλη ιατρική πράξη έχει πιθανές επιπλοκές. Μόνο γνωρίζοντας τις πιθανές επιπλοκές και τη συχνότητα τους μπορεί να παρθεί η απόφαση αν αυτός είναι ο κατάλληλος τρόπος τοκετού για τα ζευγάρια. 

Ποιος είναι ο κίνδυνος επιπλοκών στον τοκετό με VBAC;

Η κυριότερη επιπλοκή στον τοκετό με VBAC είναι η ρήξη μήτρας στο σημείο που έχει γίνει η τομή της καισαρικής. Κατά την ώρα του τοκετού όταν η μήτρα συσπάται έντονα στο σημείο της τομής δέχεται ισχυρές δυνάμεις που μπορεί να την κάνουν να «σχισθεί» προκαλώντας επικίνδυνη αιμορραγία και διακοπή της παροχής οξυγόνου στο έμβρυο.
 
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία ο γενικός κίνδυνος ρήξης της μήτρας σε VBAC κυμαίνεται από 0,89% μέχρι 7,2% σοβαρής επιπλοκής κι αιμορραγίας.
Μήπως το VBAC είναι μια επικίνδυνη επιλογή;
 
Σήμερα το VBAC από πολλούς θεωρείται κάτι εξωτικό μυστηριώδες κι επικίνδυνο και περιβάλλεται από φόβο περιορισμού και δυσανάλογο τρόμο. Όμως στα χέρια μιας ομάδας, ενός έμπειρου γιατρού και μιας έμπειρης μαίας το VBAC είναι ένας ειδικός τοκετός και μάλιστα φυσιολογικός.
 
Ποσοστό 76% των γυναικών που θα επιλέξουν VBAC θα τα καταφέρουν να γεννήσουν φυσιολογικά, ποσοστό που είναι συγκρίσιμο με το 80% που ισχύει για μια πρωτότοκα.
 
Εάν υπάρχει η γνώση, η εμπειρία και το συνεχές ενδιαφέρον από τον γιατρό και τη μαία, τότε δεν αποτελεί παρά επιλογή. 

Πώς γίνεται τοκετός με VBAC;

Ο τοκετός VBAC είναι ένας ειδικός τοκετός που ασκούνται μέθοδοι και πρακτικές που προάγουν τη φυσιολογική έκβαση και μεγιστοποιούν την ασφάλεια της μητέρας και του εμβρύου. Σε γενικές γραμμές διεξάγεται με τον ίδιο τρόπο όπως οποιοσδήποτε άλλος φυσιολογικός τοκετός αλλά με συνεχή καρδιοτοκογραφική παρακολούθηση του εμβρύου και οπωσδήποτε σε αίθουσα ειδικών τοκετών. Ενθαρρύνεται η κινητικότητα της επιτόκου, το περπάτημα, η χρήση μπάλας, το βαθύ κάθισμα κ.λ. 

Φυσική έναρξη και εξέλιξη (Π.Η.Τ.)

Η φυσική έναρξη του τοκετού και η αποφυγή παρεμβάσεων κατά τη διάρκεια του είναι σημαντικές γιατί ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο επιπλοκών και εξασφαλίζουν τις πιθανότητες επιτυχίας.
 
Η φυσιολογική διάρκεια κύησης είναι 40 μέχρι 42 εβδομάδες. Ο υπολογισμός της (Π.Η.Τ.) είναι απλά ενδεικτικός. Η φυσική έναρξη ενός σημαντικού ποσοστού τοκετών συμβαίνει μετά τις 40 εβδομάδες της κύησης. Η συνέχιση της κύησης μέχρι και την 42η εβδομάδα δεν κρύβει πάντοτε κινδύνους για τη μητέρα και το έμβρυο. Γι’ αυτό εάν δεν υπάρχουν αντενδείξεις δεν απαιτείται παρέμβαση ακόμα κι αν ξεπεραστεί η Π.Η.Τ. 

Πρόκληση τοκετού

Η χρήση προσταγλανδίνης ή ωκυτοκίνης αυξάνει έως και 3 φορές τον κίνδυνο ρήξης της μήτρας. 

Επισκληρίδιος αναισθησία

Το αν θα γίνει επισκληρίδιος είναι καθαρά απόφαση της επιτόκου. Η επισκληρίδιος δεν μπορεί να επικαλύψει τα σημάδια μιας πιθανής ρήξης. Ο γιατρός βασίζεται στη γενική εικόνα και την καρδιοτοκογραφία για τη διάγνωση πιθανών επιπλοκών. 

Χρόνος που μεσολάβησε από την τελευταία καισαρική

Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι ο κίνδυνος επιπλοκών είναι μεγαλύτερος όταν ο χρόνος που μεσολαβήσει από τον ένα τοκετό στον άλλο είναι μικρότερος από 15 μήνες.
 
Σημασία έχει εάν η τομή στη μήτρα έγινε εγκάρσια ή κάθετα, καθώς και το εάν η καισαρική έγινε σε ηλικία κύησης κάτω από 37 εβδομάδες, παράγοντες που επηρεάζουν τις πιθανές επιπλοκές. 

Βάρος εμβρύου

Δεν έχει διαπιστωθεί σύνδεση μεταξύ ποσοστού επιπλοκών και βάρους του εμβρύου. Εντούτοις για βάρος πάνω από 4 κιλά θεωρείται ότι η πιθανότητα επιτυχίας του VBAC (της επίτευξης δηλαδή φυσιολογικού τοκετού) μειώνεται, αν και δεν είναι γνωστό σε τι ποσοστό.
 
* Ο Νικόλαος Ρουκουνάκης σπούδασε Ιατρική στο πανεπιστήμιο της Ρώμης και πήρε την ειδικότητα του Χειρούργου – Μαιευτήρα/Γυναικολόγου

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.