Οριστικα στην ιστορια των γραμματων της Θρακης και δια των εντυπων Πρακτικων του το 4 ο Συνεδριο των Νεοελληνιστων των Βαλκανικων Χωρων: «Ελληνισμος και Βαλκανια – αμφιδρομες σχεσεις: γλωσσα, ιστορια, λογοτεχνια, πολιτισμος (1453-2019)»

—Μέσω της Κοσμητείας Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών, του ΤΙΕ/ΔΠΘ, της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και της Περιφερειακής Ενότητας Ροδόπης

—Με την εκδήλωση παρουσίασής τους στον δημόσιο χώρο-Δημοτική Βιβλιοθήκη Κομοτηνής, και ομιλητές τους καθηγητές κ. Κωστή Δανόπουλο, Ελπίδα Βόγλη, τους επιμελητές τους, Μ.Γ. Βαρβούνη και Θ.Β. Κούγκουλο και συντονίστρια τη Νατάσσα Βαφειάδου

Μανόλης Βαρβούνης, Κοσμήτορας ΣΚΑΣ

«Ο “αρραβώνας” της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών/ΔΠΘ και της Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας και Θράκης μακάρι να μας επιτρέψει την υλοποίηση και του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Νεοελληνιστών στην Κομοτηνή, την οποία και θα διεκδικήσουμε»

Μια ιδιαίτερα σημαντική στιγμή για τα γράμματα της Θράκης, το παρόν και το μέλλον της Κομοτηνής ως έδρας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών, αλλά και την αναγκαιότητα ωσμώσεων, διαλόγου, αλληλοϋποστήριξης και από κοινού διεκδικήσεων, καταγράφηκε το απόγευμα της Τετάρτης που μας πέρασε στον εμβληματικό χώρο της Αστικής Τσανακλείου Σχολής, νυν Δημοτικής Βιβλιοθήκης, η οποία στα φετινά Ελευθέρια, την επίσημη γιορτή της πόλης επικύρωσε τη λειτουργία της ως κτιρίου σημείου αναφοράς στον διαρκώς εντεινόμενο διάλογο Πανεπιστημίου και τοπικής κοινωνίας, επιτρέποντας στην επιστημονική γνώση να μετασχηματίζεται σε δημόσιο λόγο, εμπλουτίζοντας την πνευματική της υποδομή, αίροντας στερεότυπα και δημιουργώντας χρήσιμες σε διανοητικό επίπεδο ρωγμές με την οπισθοδρόμηση και τη συντηρητικότητα, δημιουργώντας τις καλύτερες των προϋποθέσεων για ένα καλύτερο παρόν εκφραζόμενο με κριτικούς όρους κι ένα ακόμη καλύτερο μέλλον.      

Αναφερόμαστε  στην εκδήλωση παρουσίασης των έντυπων Πρακτικών του 4ου Συνεδρίου των Νεοελληνιστών των Βαλκανικών Χωρών με θέμα «Ελληνισμός και Βαλκάνια – αμφίδρομες σχέσεις: γλώσσα, ιστορία, λογοτεχνία, πολιτισμός (1453-2019)», που διοργανώθηκε από τις 22-24 Νοεμβρίου 2019, στην Κομοτηνή, και ήταν το πρώτο συνέδριο της σειράς που οργανώθηκε στην Ελλάδα από ελληνικό πανεπιστημιακό ίδρυμα. Όσον αφορά στους φορείς διοργάνωσης της εκδήλωσης παρουσίασης των Πρακτικών, η οποία, επίσης, εντάχθηκε στο χρονικό πλαίσιο της μεγάλης γιορτής της πόλης, τον εορτασμό δηλαδή της 103ης Επετείου των Ελευθερίων της, αυτή διοργανώθηκε από την Κοσμητεία της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και τον «Παρατηρητή της Θράκης», στο πλαίσιο των δράσεων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κομοτηνής και της ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. «Κομοτηνή Εν Δράσει».

Η εκδήλωση ξεκίνησε με τον χαιρετισμό του εκπροσώπου του Πρύτανη του ΔΠΘ κ. Φώτη Μάρη, ήτοι του Κοσμήτορα της ΣΚΑΣ κ. Βαρβούνη.

Νίκος Τσαλικίδης

«Αρμόζει στην Κομοτηνή να είναι, μέσω του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και της ΣΚΑΣ,  μια  πρωτεύουσα-κέντρο της επιστήμης των Νεοελληνικών Σπουδών στα Βαλκάνια και τον κόσμο»

Ακολούθησε ο χαιρετισμός του αντιπεριφερειάρχη της Περιφερειακής Ενότητας Ροδόπης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, κ. Νίκου Τσαλικίδη, ο οποίος αξιολόγησε την εκδήλωση ως πολλαπλής αξίας για την τοπική κοινωνία και τη Θράκη, για τους εξής μεταξύ άλλων λόγους:

«Πρώτα-πρώτα γιατί διαδηλώνει στην πράξη τη δυναμική της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και των μελών  ΔΕΠ των τριών τμημάτων  της, οι  δεύτεροι των οποίων διακρίνονται για το επιστημονικό τους κύρος αλλά και  την ακατασίγαστη επιθυμία προσφοράς  στην κοινωνία και τα γράμματα της Θράκης, με απτό αποτέλεσμα τη διοργάνωση του 4ου Συνεδρίου  Συνεδρίου των Νεοελληνιστών των Βαλκανικών Χωρών και θέμα «Ελληνισμός και Βαλκάνια – αμφίδρομες σχέσεις: γλώσσα, ιστορία, λογοτεχνία, πολιτισμός (1453-2019)», που διοργανώθηκε  στην Κομοτηνή και έφερε στον τόπο μας, 202 συνέδρους από 18 χώρες, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Τουρκία, τη  Σερβία, την  Αλβανία, την Πολωνία, τη  Γεωργία, τη  Ρωσία, τη Γερμανία, την Ισπανία, την  Ιταλία, τη  Γαλλία, την  Αγγλία, τη  Σουηδία, την  Ελβετία, την Αυστρία, την  Κύπρο και  την Ελλάδα, και  η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης στήριξε οικονομικά  τη διοργάνωσή του από την πρώτη στιγμή, γιατί  όλοι οφείλουμε να  διεκδικούμε  αυτό που πιστεύουμε ότι αρμόζει στην Κομοτηνή, αυτή να είναι, μέσω του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου και της ΣΚΑΣ,  μια  πρωτεύουσα-κέντρο της επιστήμης των Νεοελληνικών Σπουδών στα Βαλκάνια και στον κόσμο.

Δεύτερον,  γιατί απόψε παρουσιάζουμε τα τετράτομα πρακτικά  του Συνεδρίου, στο οποίο   πραγματοποιήθηκαν 175  ανακοινώσεις,  οι οποίες και ανέδειξαν  στην πράξη  τόσο  τις ποικίλες όψεις της διάθλασης του νεοελληνικού πολιτισμού στα Βαλκάνια όσο και το εύρος και την εξάπλωση των νεοελληνικών σπουδών. Πρακτικά που εξεδόθησαν με την επιμέλεια των καθηγητών Μ.Γ. Βαρβούνη και Θανάση Β. Κούγκουλου,  και η  έντυπη έκδοσή τους καθώς  η δωρεάν διάθεσή τους σε βιβλιοθήκες των Φιλοσοφικών Σχολών της χώρας και των Τμημάτων Νεοελληνικών Σπουδών στα Βαλκάνια και την Ευρώπη  έγινε και πάλι με χρηματοδότηση από  την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη Χρήστου Μέτιουαποδεικνύοντας για μια ακόμη φορά στην πράξη την πίστη της στη δυναμική του ΔΠΘ ως προωθητικού συντελεστή ευημερίας και ανάπτυξης του τόπου μας.

Χαιρετισμό απηύθυνε και ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Νίκος Τσαλικίδης, ο οποίος, αφού συνεχάρη τους επιμελητές των τόμων και το σύνολο των εμπλεκομένων, τόνισε την ιδιαίτερη δυναμική του ΔΠΘ ως προωθητικού συντελεστή ευημερίας και ανάπτυξης του τόπου

Τρίτον, γιατί αυτά τα Πρακτικά εξεδόθησαν στον τόπο μας, στην Κομοτηνή, από τις εκδόσεις Παρατηρητής της Θράκης, και μάλιστα με τον καλύτερο τρόπο, τον κλασικό επιστημονικά τρόπο της έκδοσης πρακτικών. Αναφέρομαι στο γεγονός αυτό καθεαυτό της έκδοσης των Πρακτικών, γιατί τέσσερις πτυχιούχοι των τμημάτων της ΣΚΑΣ και η φιλόλογος Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, εργαζόμενοι επί δυο συνεχή έτη κατάφεραν με την καθοδήγηση των επιμελητών του τόμου καθηγητών Βαρβούνη και Κούγκουλου να παραδώσουν ένα τετράτομο έργο 1750 και παραπάνω σελίδων, όπου δεν υπάρχει ούτε ένα κείμενο με φωτογραφίες ατάκτως ερριμμένα. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι μόνον χάρη στη σύνδεση της τοπικής επιχειρηματικότητας με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης η περιφερειακή οικονομία μπορεί να έχει αντοχές και μέλλον».

Επιλέγοντας, και αφού εξήγησε  αναλυτικά τους λόγους που θεωρεί την εκδήλωση παρουσίασης πολλαπλής σπουδαιότητας, ο κ. Τσαλικίδης αναφέρθηκε στην απόφαση της Περιφερειακής Ενότητας Ροδόπης «να αποδώσει τιμή στους δυο επιστημονικούς επιμελητές της έκδοσης, τους κ. Βαρβούνη και Κούγκουλο, για την πολυσήμαντη προσφορά τους στα γράμματα και τον πολιτισμό της Ροδόπης και την ακτινοβολία τους στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη», απόφαση που υλοποιήθηκε στο τέλος της εκδήλωσης, όταν και επιδόθηκαν οι δυο  τιμητικές πλακέτες σε κάθε έναν εκ των επιμελητών της έκδοσης κ. Βαρβούνη και Κούγκουλο. Σημειωτέον ότι και ο Κοσμήτορας της ΣΚΑΣ κ. Μανόλης Βαρβούνης, ευχαριστώντας τον κ. Τσαλικίδη για τη συμμετοχή της Αντιπεριφέρειας στη διοργάνωση της εκδήλωσης, του επέδωσε ως αντιχάρισμα και το τετράτομο έργο των Πρακτικών, αλλά, ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ  και το Μετάλλιο της ΣΚΑΣ, ευχόμενος με το ιδιαίτερης αξίας χιούμορ του στις επίσημες εκδηλώσεις, να ευχηθεί  «ο “αρραβώνας” της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών/ΔΠΘ και της Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας και Θράκης  μακάρι να μας επιτρέψει την υλοποίηση και του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Νεοελληνιστών στην Κομοτηνή, την οποία και θα διεκδικήσουμε».

Ακολούθησε η ομιλία του κ. Βαρβούνη ως συνεπιμελητή των τετράτομων πρακτικών με τον κ. Κούγκουλο, ο  οποίος αφού ευχαρίστησε για μια ακόμη φορά τον Περιφερειάρχη κ. Χρήστο Μέτιο, τον αντιπεριφερειάρχη κ. Νίκο Τσαλικίδη, τον Μητροπολίτη Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμονα και την Ιερά Μητρόπολη, τον δήμαρχο Κομοτηνής κ. Γιάννη Γκαράνη και τον Δήμο Κομοτηνής, απέτεινε  θερμές ευχαριστίες και προς την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών για τη σύνολη στήριξη. Αναφέρθηκε για μια ακόμη φορά στην ευρύτητα του όρου Νεοελληνικές Σπουδές, η οποία έγινε κατανοητή στην πράξη και μέσα από το Συνέδριο, το οποίο  δεν περιορίστηκε, υιοθετώντας τη διεθνή πρακτική, στη μελέτη της λογοτεχνίας, αλλά συμπεριέλαβε και αυτές της Ιστορίας, της Λαογραφίας, της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και της Γλωσσολογίας, υιοθετώντας συνάμα τη διεπιστημονικότητα, αλλά  και τον πολιτισμικό, ανά επιστήμη, συγκριτισμό. Ο κ. Βαρβούνης επεσήμανε, επίσης, τη διεθνή χρήση της νεοελληνικής γλώσσας στις νεοελληνικές σπουδές των εδρών της νεοελληνικής ανά τον κόσμο, εν παραλλήλω με τις κατά τόπους ομιλούμενες, αναφερόμενος  μεταξύ άλλων και στην έκδοση ομόλογων περιοδικών όπου αυτό συμβαίνει, όπως τα περιοδικά “Εrytheia revista de estudios bizantinos y neogriegos” και “Νeograeca medii aevi”. 

Αμέσως μετά ακολούθησαν οι εξαιρετικά αναλυτικές και ουσιαστικές αναλύσεις του επίκουρου καθηγητή κ. Κωστή Δανόπουλου, ο οποίος ανέλαβε την παρουσίαση των δυο πρώτων τόμων των Πρακτικών που αναφέρονται στη λογοτεχνία και φιλοξενούν σε 24 ενότητες, 76 επιστήμονες και  71 εισηγήσεις, και της αναπληρώτριας καθηγήτριας κ. Ελπίδας Βόγλη, η οποία παρουσίασε τους Γ΄1 και Γ΄2 τόμους, όπου φιλοξενούνται κείμενα  Λαογραφίας, Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Γλωσσολογίας και Ιστορίας. Αναλυτικότερα, 4 ενότητες αφορούν στη Γλωσσολογία, την οποία μελετούν  24 επιστήμονες με 14 εισηγήσεις· 3 ενότητες στη Λαογραφία και 7 επιστημονικές εισηγήσεις· 1 ενότητα στην Κοινωνική Ανθρωπολογία και  4 επιστημονικές εισηγήσεις  και 10 ενότητες στην Ιστορία την οποία μελετούν  30 επιστήμονες σε  27 εισηγήσεις.

Η παρουσίαση των Πρακτικών έκλεισε με την ομιλία του κ. Θανάση Κούγκουλου, ο οποίος μεταξύ άλλων και στηριζόμενος στην προηγηθείσα αναλυτική και μεθοδική παρουσίαση των δυο συναδέλφων του καθηγητών, οι οποίοι, μέσω των ομιλιών τους, κατέστησαν οικεία στο ακροατήριο τα περιεχόμενά τους, επεσήμανε μια ακόμη χρησιμότητά τους αφού, όπως είπε, ανοίγουν θέματα προς μια συγκριτολογική προσέγγιση.

Στην εκδήλωση παρουσίασης μεταξύ των άλλων διακρίναμε τον εκπρόσωπο της Ιεράς Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής π. Κωνσταντίνο Τσουλιάγκα, τα μέλη ΔΕΠ του Δημοκριτείου κ. Άγγελο Παληκίδη, Ευθύμιο Λαμπρίδη, Νάντια Μαχά-Μπιζούμη, τον κ. Κωνσταντίνο Κατσιμίγα και τη σύζυγό του κ. Ντίνα Σκαπαριώτου, την αρχαιολόγο κ. Νάγια Δαλακούρα, τον φιλόλογο και εργασθέντα για τα πρακτικά κ. Νεκτάριο Μουρδικούδη, τον φιλόλογο κ. Βασίλη Κούγκουλο, τον δημοσιογράφο κ. Δάμωνα Δαμιανό, τον μεταπτυχιακό φοιτητή του ΤΙΕ/ΔΠΘ κ. Βασίλη Φλώρο και πολλούς πολλούς φοιτητές.

Ευελπιστώντας, και εις άλλα καλά από τη ΣΚΑΣ,  είθε η Κομοτηνή να γίνει Πύλη, Κόμβος των Νεοελληνιστών απανταχού του κόσμου, αναλαμβάνοντας και το Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νεοελληνιστών.

Μπορείτε να κάνετε μια αναλυτική περιδιάβαση

—Στα περιεχόμενα του τόμου Α΄ βλ. εδώ

—Στα περιεχόμενα του τόμου Β΄ βλ. εδώ

—Στα περιεχόμενο των τόμων Γ1΄ και Γ2΄  βλ. εδώ

ΥΓ. Τα Πρακτικά απόκεινται σε ψηφιακή μορφή στο Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, στον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών και των εκδόσεων Παρατηρητής της Θράκης.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.