Τα γλωσσολογικα του κορωνοιου

Κυρία διευθύντρια,

Η αλήθεια είναι πως είχαμε μπερδευτεί γλωσσολογικώς με τα κορωναϊός, κορωνοϊός κλπ. Μια ανάρτηση όμως του καθηγητή κ. Γεώργιου Μπαμπινιώτη μάς βοήθησε να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα, οπότε και τη μοιραζόμαστε μαζί σας, γιατί μας φάνηκε ιδιαιτέρως χρήσιμη…
 
Γράφει λοιπόν ο κ. Μπαμπινιώτης:
 
«Ο κινεζικός ιός -μακριά από μάς- είναι σωστό να ονομάζεται κορων-ιός, επειδή το β’ συνθετικό αρχίζει από φωνήεν (πβ. μεγαλ- έμπορος, αχυρ-άνθρωπος, πέντ-αθλο).
 
Επειδή  όμως, αν γραφεί έτσι, μπορεί να προφέρεται με συνίζηση (συμπροφορά) τής ληκτικής συλλαβής κο-ρω-νιός (πβ. πα-λιός, Ρω-μιός) σαν να κατάγεται από την Κορώνη!… για λόφους «προφύλαξης» είναι προτιμότερο να σχηματισθεί με το συνδετικό φωνήεν -ο- που έχουν τα περισσότερο σύνθετα, όταν το β΄ συνθετικό αρχίζει από σύμφωνο:
 
κορων-ο-ϊός όπως ο παιδ-ό-τοπος, ειρην-ο-ποιος, καρδι-ο-γράφημα
κορόνα ή κορώνα;
Κορώνα ΕΤΥΜ. αντιδάνειο, μεσν. < ιταλ. corona «στεφάνη – στέμμα» < λατ. corona «στεφάνη» < αρχ. Κορώνη «κουρούνα – κυρτό ή καμπύλο αντικείμενο» [ήδη ομηρικό]. Άρα είναι προτιμότερη η γραφή κορώνα, η οποία υπενθυμίζει την ετυμολογική της αρχή, αντί τής συνήθους γραφής κορόνα.
Για τη σύνθεση/σύνθετα κανόνες κ.λπ. βλ. Γ. Μπαμπινιώτη 2017: Σύγχρονη Σχολική Γραμματική για όλους, σ. 290 κ.εξ. (Έκδ. «Κέντρο Λεξικολογίας»)».
 

Μετά τιμής,

Ο Δαίμων

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.