Τι δεν καταλαβαινουν οι νεοφιλελευθεροι

Τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των γαλλικών εκλογών έδωσαν τροφή για να αναζωπυρωθεί και πάλι μια συζήτηση που επί της ουσίας δεν έκλεισε ποτέ, και αφορά το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και το κατά πόσο οι πολίτες εντέλει επιζητούν περισσότερη ή λιγότερη Ευρώπη.

Το ερώτημα μπορεί να τεθεί και διαφορετικά, όχι στο αν θέλουν οι λαοί την Ευρώπη σε συγκριτικό ή υπερθετικό βαθμό, αλλά το σε ποια Ευρώπη επιθυμούν να ζήσουν.

Αυτό το συγκεκριμένο ερώτημα, οι νεοφιλελεύθερες ιδέες που κυριαρχούν από τα μέσα της δεκαετίας του 90 παγκόσμια και προσωποποιούνται σε συντηρητικές και ενίοτε και σε σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις ή ηγεσίες, αρνούνται να το προσεγγίσουν, βέβαιες για την ορθότητα και την ανάγκη απαρέγκλιτης τήρησης των ασκούμενων πολιτικών τους.

Στην Γαλλία την Κυριακή που μας πέρασε, τα δύο παραδοσιακά κόμματα που κυβέρνησαν την χώρα μεταπολεμικά εξαϋλώθηκαν. Η γαλλική ακροδεξιά, που από πολλές δεκαετίες η χώρα αυτή αποτελεί το προπύργιο της, ξεπέρασε αθροιστικά το 30% των ψήφων ενώ και η ριζοσπαστική αριστερά του Μελανσόν μαζί με άλλες περιφερειακές υποψηφιότητες προσεγγίζει το 25%.

Ειδικότερα, στις νεαρότερες ηλικίες του πληθυσμού μεταξύ των 18 και 34 ετών, το ιδιότυπο πολιτικό μόρφωμα με τον τίτλο «Ανυπότακτη Γαλλία» έρχεται πρώτο κερδίζοντας έως και το 34% των ψήφων.         

Σε ποια κατηγορία κερδίζει συντριπτικά ο πρόεδρος Μακρόν, χάνοντας όμως όλες τις υπόλοιπες; Στους πολίτες που είναι άνω των 65 ετών, όπου λαμβάνει το 41% έναντι 17% της Λεπέν και μόλις 11% της αριστεράς. Από εκεί ουσιαστικά κέρδισε το προβάδισμα στον πρώτο γύρο των εκλογών.

Και ερχόμαστε στο νεοφιλελεύθερο αφήγημα ότι η Ευρώπη γέμισε με αρνητές της, ότι η Γαλλία είναι πλέον εκτεθειμένη στις σειρήνες του νεοφασισμού και του λαϊκισμού, ότι οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις που εκπροσωπεί ο πρόεδρος Μακρόν και μερικοί ακόμα που λαμβάνουν ελάχιστα ποσοστά, είναι πια μια μειοψηφία και αυτό σηματοδοτεί κίνδυνο για το μέλλον όλων μας.

Πράγμα που σημαίνει ότι στην Γαλλία ως φιλοευρωπαίοι έχουν απομείνει μόνο οι άνω των 65, δηλαδή οι συνταξιούχοι, οι ευκατάστατοι, οι εβρισκόμενοι γενικώς σε συντριπτικό ποσοστό εκτός αγοράς εργασίας ή στα ανώτερα εισοδηματικά επίπεδα. Ενώ οι νέοι, οι εργαζόμενοι, η μεσαία τάξη και τα κατώτερα στρώματα της κοινωνίας ονειρεύονται λίγο πολύ τον Μουσολίνι και τον Στάλιν…

Αν συμβαίνει, πράγματι, κάτι τέτοιο, το πρόβλημα είναι τεράστιο και θέτει ευθέως υπαρξιακά ζητήματα για όλες τις ευρωπαϊκές κοινωνίες.

Ποιος πραγματικός δημοκράτης αμφιβάλει στ’ αλήθεια ότι είναι αναγκαία όσο και αδιαμφισβήτητη  η ανάγκη να μην πέσει η Γαλλία στα χέρια της Λεπέν;

Ήταν, άλλωστε, αυτό το πλατύ δημοκρατικό μέτωπο που το 2002 έδωσε 82% στον Σιράκ όταν βρέθηκε απέναντι του ο πατέρας της σημερινής υποψήφιας προέδρου και πατριάρχης της γαλλικής ακροδεξιάς, Ζαν Μαρί Λεπέν.

Ήταν και πάλι μια ευρεία και συντριπτική νίκη του άξονα της δημοκρατίας το 66% με το οποίο αναδείχθηκε το 2017 πρόεδρος ο Μακρόν, με αντίπαλο και πάλι την σημερινή ανθυποψήφιά του στον δεύτερο γύρο.

Την μεθεπόμενη Κυριακή το δημοκρατικό μέτωπο μπορεί να αθροίσει ένα πολύ μικρότερο ποσοστό από εκείνα που είδαμε το 2002 και το 2017.

Τι συμβαίνει πραγματικά και ένα μεγάλο μέρος ψηφοφόρων που ψήφισαν την δεξιά και την αριστερά αναμένεται να κινηθούν προς την κάλπη της Λεπέν;

Όσο οι νεοφιλελεύθεροι θα θέτουν εμμονικά στο προσκήνιο την σύγκρουση της δημοκρατίας με τον λαϊκισμό, όπου την δημοκρατία εκπροσωπεί ο μονόδρομος του χρηματιστηριακού καπιταλισμού και τον λαϊκισμό όλοι εκείνοι που τον αμφισβητούν, τόσο θα συρρικνώνεται η πραγματική ιδέα της δημοκρατίας και θα διογκώνεται το ρεύμα των αρνητών της.

Όσο οι νεοφιλελεύθεροι θα θέτουν εμμονικά στο προσκήνιο την σύγκρουση της δημοκρατίας με τον λαϊκισμό, όπου την δημοκρατία εκπροσωπεί ο μονόδρομος του χρηματιστηριακού καπιταλισμού και τον λαϊκισμό όλοι εκείνοι που τον αμφισβητούν, τόσο θα συρρικνώνεται η πραγματική ιδέα της δημοκρατίας και θα διογκώνεται το ρεύμα των αρνητών της.

Στην Γαλλία η ακροδεξιά ως ιδεολογία ήταν ευρεία μεν αλλά ελεγχόμενη παραδοσιακά στα όρια του 15 έως 20%.  Πρόκειται για τους εθνικιστές, τους εχθρούς του Ισλάμ, των δικαιωμάτων των μεταναστών, των μειονοτήτων, των πατριδοκάπηλων.

Η δυναμική αυτού του αθύρματος σε εποχή όπου η μεσαία τάξη ανθεί, η επιχειρηματικότητα αναπτύσσεται με κανόνες και η ελεύθερη αγορά αναδιανέμει τον πλούτο δίκαια ή με τις μικρότερες δυνατές ανισότητες, παρέμενε μικρή και σχεδόν περιθωριακή.

Για τον λόγο αυτό συγκροτούνταν πάντοτε το ευρύ δημοκρατικό μέτωπο που έδινε τις νίκες εναντίον των φασιστών και των εκπροσώπων τους.

Άλλωστε, για όσους γνωρίζουν το πολιτικό σύστημα της Γαλλίας με την εκλογή των δύο γύρων σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες, από την αυτοδιοίκηση έως την εθνοσυνέλευση, ουδέποτε το κόμμα της Λεπέν κατόρθωσε να εκπροσωπηθεί παρά με ελάχιστες έδρες και ασήμαντες δυνάμεις σε βουλή, δήμους και περιφερειακά συμβούλια. Γιατί πάντοτε στον δεύτερο γύρο κάθε εκλογής, οι υποψήφιοι της βγαίνουν ηττημένοι μπροστά στην μέτωπο της δημοκρατίας που συγκροτείται εναντίον τους.

Οι πολιτικές των νεοφιλελεύθερων ηγεσιών, συνεπώς, είναι εκείνες που αδυνατίζουν και αφυδατώνουν την δημοκρατία και την πίστη των κοινωνιών στους θεσμούς της αντιπροσώπευσης, ενισχύοντας το προφίλ αυταρχικών ηγεσιών που ψαρεύουν στα θολά νερά της απόγνωσης και της κοινωνικής περιθωριοποίησης.

Οι νέοι που ψήφισαν αριστερά στην Γαλλία δεν είναι προφανώς ούτε οπαδοί του Πούτιν ούτε εχθροί της δημοκρατίας στην πλειοψηφία τους. Εκτός αγοράς εργασίας βρίσκονται ή είναι υπαμειβόμενοι, ζούνε στο όριο της φτώχειας και έχουν απολέσει τις ελπίδες τους για μια καλύτερη ζωή, για την αξιοπρεπή διαβίωση.   

Προσδοκούν ένα μέλλον καλύτερο σε μια ενωμένη Ευρώπη που θα δίνει όραμα στους πολλούς και όχι στους τραπεζίτες και τους φορείς της οικονομικής ολιγαρχίας.

Είναι οι ίδιοι που θα δώσουν με μισή καρδιά την ψήφο τους στον Μακρόν για να μην κερδίσει η ακροδεξιά.

Αλλά αυτή ίσως να είναι και μια ύστατη μάχη της δημοκρατίας αν δεν αλλάξουν οι όροι της οικονομίας.

*Ο Δάμωνας Δαμιανός είναι Δημοσιογράφος   

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.