«Θησαυρος» απο εβραικες επιτυμβιες στηλες εντοπιστηκε στην Κομοτηνη

Την ύπαρξη αρκετών επιτύμβιων στηλών που προέρχονται από το παλιό Εβραϊκό κοιμητήριο στην περιοχή των στρατώνων στην Κομοτηνή, ανέδειξε διαδικτυακά ο κ. Θρασύβουλος Παπαστρατής, μελετητής, μεταξύ των πολλών άλλων ιδιοτήτων του, της ιστορίας του εβραϊκού Ελληνισμού.

Σύμφωνα με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που συνοδεύεται από τις φωτογραφίες του κειμένου, εντοπίστηκαν πρόσφατα οι στήλες από φίλο του, εκπαιδευτικό της Κομοτηνής, με την επιβεβαίωση να έρχεται πρόσφατα με την βοήθεια δεύτερης εκπαιδευτικού.

Οι πλάκες βρίσκονται πίσω από το Μέγαρο Μουσικής Κομοτηνής, σε κοντινή θέση από το άλλοτε κοιμητήριο, και φαίνεται πως μεταφέρθηκαν ώστε να τοποθετηθούν ως ανάχωμα, πιθανώς για όμβρια ύδατα.

Ο κ. Παπαστρατής μάλιστα προτείνει στην ανάρτησή του, αυτό το σπουδαίο κομμάτι της ιστορίας που βρέθηκε, να αξιοποιηθεί με μεταφορά των πλακών πέριξ των ερειπίων της Συναγωγής, ώστε να αναδειχθεί ο χώρος ως ενιαίο σύνολο.

Η ανάρτηση του κ. Παπαστρατή έχει ως εξής:

«Μέχρι πρόσφατα ήξερα πως δυο μόνο επιτύμβιες στήλες από το παλιό εβραϊκό νεκροταφείο της Κομοτηνής σώζονταν στις αποθήκες του Αρχαιολογικού Μουσείου. Αίφνης τον Απρίλιο, εν μέσω κορωνοϊού, εξαιρετικός εκπαιδευτικός της Κομοτηνής με ενημέρωσε για την ύπαρξη πλήθους επιτύμβιων πλακών, σε χώρο πρώην στρατοπέδου.

Ο καιρός περνούσε κι εγώ δεν μπορούσα να ανέβω για να τα δω  ιδίοις όμμασι. Ώσπου πρόσφατα μια άλλη εκλεκτή εκπαιδευτικός Vanessa Mark και ερευνήτρια επικοινώνησε μαζί μου για να μάθει για την Ιστορία των Κομοτηναίων Εβραίων και την πληροφόρησα για το εύρημα.

Άμεσα, οι δυο εκπαιδευτικοί επισκέφτηκαν το χώρο και επιβεβαιώθηκε η αρχική θέση. Οι πλάκες βρίσκονται πίσω από το Μέγαρο Μουσικής Κομοτηνής, σε κοντινή θέση από το άλλοτε κοιμητήριο. Εκείνοι που τις μετέφεραν τις τοποθέτησαν ως ανάχωμα, πιθανώς για όμβρια ύδατα.

Δεν το κρύβω ότι το πρώτο μου αίσθημα ήταν ενθουσιασμός. Στη συνέχεια με κατέλαβε δέος στη σκέψη της υπερ-χιλιόχρονης ιστορίας της Εβραϊκής Κοινότητας Κομοτηνής και των εκατοντάδων θυμάτων της γερμανικής θηριωδίας.

Ένοιωσα να πνίγομαι, θυμήθηκα το νεκροταφείο της Θεσσαλονίκης, τις πλάκες του οποίου ακόμη κάποιοι χρησιμοποιούν ως οικοδομικά υλικά. Συγκλονίστηκα. Στα αυτιά μου ηχούσαν φωνές από την Τρεμπλίνκα, από τις στάχτες.

No os olvidaremos jamas, Hermanos. Δε θα σας ξεχάσουμε ποτέ αδέλφια. Ήρθε στο φως ένα κομμάτι της ιστορίας, πολύ σπουδαίο, που κατά την ταπεινή μου γνώμη πρέπει να αξιοποιηθεί με μεταφορά των πλακών πέριξ των ερειπίων της Συναγωγής, ώστε να αναδειχθεί ο χώρος ως ενιαίο σύνολο. Οι δυο εκλεκτοί δάσκαλοι της Κομοτηνής έκαναν μια μεγάλη μιτσβά και τους είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων…»

Ο κ. Παπαστρατής όμως συνεχίζει και την πρότασή του, απευθυνόμενος στον κ. Κώστα Κατσιμίγα και την κ. Σοφία Μενεσελίδου, σημειώνοντας πως «Όταν πριν 10 χρόνια παρουσίασα το βιβλίο μου για την Ιστορία των Ελλήνων Εβραίων της Κομοτηνής, είχαμε μια άβολη δημόσια διαμάχη για το αν ο Δήμος ευθύνεται για την κατεδάφιση της Συναγωγής της Κομοτηνής, που ανεξαρτήτως ευθυνών ήταν ένα πολιτισμικό έγκλημα. Ήρθε νομίζω η ώρα να γαληνέψουν οι νεκροί, να αποκατασταθεί η ιστορική μνήμη. Οι πλάκες αυτές πρέπει να αναδειχθούν ως αναπόσπαστο τμήμα της ιστορίας της Κομοτηνής».

Η ανάρτησή του, και η αναφορά σε αυτή, έφερε και την απάντηση από την κ. Μενεσελίδου, η οποία είχε εντοπίσει τις συγκεκριμένες πλάκες, χωρίς όμως να γνωρίζει επακριβώς περί τίνος επρόκειτο.

Σημειώνει δε πως θα πρέπει ο Δήμος Κομοτηνής αλλά και το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο να πρωτοστατήσουν στην διάσωσή τους, σε συνεργασία φυσικά με την καθ’ ύλην αρμόδια Αρχαιολογική υπηρεσία.

Η ανάρτηση της κ. Μενεσελίδου έχει ως εξής:

«Αγαπητέ μου Θρασύβουλε, η ανάρτησή σου για τις Εβραϊκές ταφικές πλάκες στην Κομοτηνή  με συγκλόνισε! Πριν από λίγους μήνες είχα ανακαλύψει και φωτογραφίσει τις πλάκες αυτές, χωρίς να γνωρίζω περί τίνος πρόκειται, αλλά λόγω προσωπικών ζητημάτων αμέλησα να διερευνήσω την ταυτότητά τους. Ο αριθμός τους είναι μεγάλος.

Δεν κατάφερα να τις φωτογραφίσω όλες, καθώς ο χώρος δεν είναι εύκολα προσβάσιμος. Βρίσκονται σε ένα οικόπεδο δίπλα ακριβώς στο Μέγαρο Μουσικής της πόλης μας, το οποίο ανήκει στον στρατό. Είναι βέβαιο ότι ο Δήμος Κομοτηνής θα πρωτοστατήσει στη διάσωσή τους, όμως, πρέπει να κινητοποιηθεί και το ΚΙΣ, προκειμένου να εμπλακεί άμεσα η αρχαιολογική υπηρεσία, γιατί ο Δήμος δε διαθέτει εξειδικευμένο προσωπικό (αρχαιολόγους, συντηρητές κ.τ.λ) για την αποκόλλησή τους, τη συντήρησή τους και την ασφαλή μεταφορά τους.

Υ.Γ. Και όσον αφορά τη διαμάχη που αναφέρεις στην ανάρτησή σου σχετικά με την ύπαρξη ή μη ευθυνών του Δήμου για την κατεδάφιση της Συναγωγής, έγινε μεταξύ εσού και του Κώστα, γιατί εγώ δε γνωρίζω τις συνθήκες κατεδάφισης, καθώς την επίμαχη περίοδο απουσίαζα από την πόλη λόγω σπουδών. Εμείς οι δυο είχαμε αντιπαράθεση για τον χώρο ανέγερσης του Μνημείου Ολοκαυτώματος, που εσύ τον έκρινες ακατάλληλο κι εγώ σου αντέτεινα ότι είχε επιλεγεί από ανθρώπους του ΚΙΣ, που είχαν προσκληθεί από τον Δήμο Κομοτηνής για να επιλέξουν αυτοί τον χώρο»

(Οι φωτογραφίες είναι από τις αναρτήσεις του κ. Παπαστρατή και της κ. Μενεσελίδου)

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.