Σταυρος Τζιμας: «Δεν εχει κλεισει η ιστορια του Βαλκανικου ζητηματος»

Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση για τις κρυφές πτυχές του Μακεδονικού όπως αυτές αποτυπώνονται στο τελευταίο συγγραφικό δημιούργημα του δημοσιογράφου και συγγραφέα Σταύρου Τζίμα που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις «Μεταίχμιο» αλλά και ευρύτερα για την «πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης» όπως έχουν χαρακτηριστεί τα Βαλκάνια, λόγω των εθνοτικών συγκρούσεων και της πολιτικής αστάθειας, έλαβε χώρα το απόγευμα της Τρίτης στο Ιστορικό Μουσείο της Αλεξανδρούπολης.

Με την αφορμή της παρουσίασης του ομότιτλου βιβλίου του κ.Τζίμα σε πρωτοβουλία της Εφημερίδας «Η Γνώμη», του Βιβλιοπωλείου Ελευθερουδάκης και των Εκδόσεων Μεταίχμιο, παρουσία του συγγραφέα αλλά και με εξαιρετικούς ομιλητές, ήτοι τον πολιτικό μηχανικό και συγγραφέα κ.Γιάννη Λασκαράκη και τον πρώην Υπουργό και Δικηγόρο κ. Γιώργο Πεταλωτή.

Φίλος της Θράκης, ο συστηματικός ερευνητής των Βαλκανίων κ. Σταύρος Τζίμας, με την αφορμή της παρουσίας του στην περιοχή, μίλησε στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» για τις κρυφές πτυχές του Μακεδονικού ζητήματος, την «συνεισφορά» του σήμερα στην κατανόηση των όσων διημείφθησαν ιστορικά καθώς την υφιστάμενη πραγματικότητα της περιοχής.

Σταύρος Τζίμας όμως…

«Το βιβλίο δεν ευελπιστεί να δώσει πολιτική λύση»

ΠτΘ: κ.Τζίμα από τον τίτλο και μόνο του βιβλίο σας, μου γεννήθηκε η εξής απορία που αφορά στην γνωστοποίηση κρυφών έως και σήμερα δεδομένων της ιστορίας ως προς το Μακεδονικό. Υπό την λογική αυτή τι έρχονται να προσθέσουν στην επίσημη «ροή» της ιστορίας τα γεγονότα που παραθέτετε;

Σ.Τ.: Αρχικά να πω πως επειδή εργάζομαι δημοσιογραφικά σε αυτή την περιοχή πάρα πολλά  χρόνια, μετέφερα εμπειρίες. Φρόντισα να μεταφέρω αυτό που έλειπε, εν πολλοίς, από την ελληνική δημόσια συζήτηση, ήτοι τα παρασκήνια της διένεξης η οποία στη νέα της φάση,  είναι  μόλις μια πτυχή του όλου μακεδονικού ζητήματος, που εμπλέκονται η Σερβία και η Βουλγαρία, αλλά στην πιο ακραία της μορφή εμφανίστηκε μετά την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας το 1990-91 που εμφανίστηκε κράτος πίσω από τα σύνορά μας με το όνομα Μακεδονία. Από κει πιάνει το νήμα το βιβλίο και ακολουθεί τη διαδρομή των  γεγονότων και κυρίως των  παρασκηνίων, φτάνοντας μέχρι και τη Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά και αργότερα μέχρι τη νέα διάσταση που απέκτησε το όλο ζήτημα με την εμπλοκή και τις αξιώσεις της Βουλγαρίας. Το βιβλίο εμπεριέχει πολλές συνεντεύξεις και άγνωστες ιστορίες από την διπλωματική, πολιτική και οικονομική δραστηριότητα καθώς και τις αντιθέσεις που  υπήρχαν, άγνωστες ιστορίες οι οποίες βγαίνουν τώρα στη δημόσια συζήτηση. Γιατί; Για να αποκτήσει ο αναγνώστης μια σφαιρική – πλήρη εικόνα και να καταλήξει σε κάποιες αποφάσεις μέσα του για το τι ήταν αυτό το Μακεδονικό Ζήτημα και γιατί μας ταλαιπώρησε τόσο. Το βιβλίο δεν  φιλοδοξεί να δώσει πολιτική λύση. Δεν θα μπορούσε άλλωστε. Δημοσιογράφοι είμαστε, γράφουμε αυτά που ξέρουμε. Η φιλοδοξία ήταν και παραμένει να βοηθήσει τον αναγνώστη να σχηματίσει μια πλήρη εικόνα όλων αυτών των εξελίξεων. Πέραν όλων των υπολοίπων εμπεριέχει ανθρώπινες ιστορίες που στη δυτική Μακεδονία, ειδικά  στην περιοχή των Πρεσπών, που υπήρξε η πιο αιματηρή «σελίδα» του  Μακεδονικού ζητήματος και βεβαίως την είσοδο στο παιχνίδι της Βουλγαρίας που διεκδικεί από την Βόρεια Μακεδονία αυτούς που αισθάνονται ότι είναι Μακεδόνες ως κομμάτι του βουλγαρικού έθνους. Με  λίγα λόγια η Βουλγαρία σήμερα διεκδικεί το αφήγημα του «ένα έθνος-δυο κράτη». Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό προκαλεί αντιδράσεις και γι’ αυτό η  Βουλγαρία έχει μπλοκάρει τούτη τη στιγμή την πορεία προς την ένταξη στην Ε.Ε. της Βόρειας Μακεδονίας. Εκεί βρισκόμαστε ακριβώς  σήμερα.

«Πιστεύω πολύ στη δημοσιογραφία που αφορά στον ανθρώπινο παράγοντα»

ΠτΘ: 25 και πλέον χρόνια ιστορίας δεν χωράν στις σελίδες ενός βιβλίου, ακόμα και αν πρόκειται για προϊόντα δημοσιογραφικής έρευνας. Υπάρχουν γεγονότα και δεδομένα που δεν χώρεσαν σε αυτό; Και σε ό,τι αφορά τις ανθρώπινες ιστορίες πόσο εύκολο ήταν να σταθείτε ρεαλιστικά απέναντι σε αυτές;

Σ.Τ.: Έχετε απόλυτο δίκιο. Από άποψη υλικού έχω τουλάχιστον άλλο ένα βιβλίο να γράψω.  Ωστόσο στη δουλειά μας ως δημοσιογράφοι πρέπει να μπορέσουμε να μάθουμε να γράφουμε πολλά πράγματα σε λίγες σελίδες, γιατί κουράζουν τον κόσμο, όπως επίσης και στα ραδιόφωνα και στις τηλεοράσεις φαντάζομαι, καθώς ο τηλεοπτικός και ο ραδιοφωνικός χρόνος είναι ανελέητος και αδυσώπητος. Όσον αφορά τις ανθρώπινες ιστορίες, πιστεύω  πάρα πολύ στην  δημοσιογραφία που αφορά στον ανθρώπινο παράγοντα. Όχι στις αναλύσεις, αλλά στη δύναμη του παραδείγματος, των ανθρώπινων αφηγήσεων και μαρτυριών. Όσες αναλύσεις κι αν κάνουμε εμείς από το μυαλό μας, μια φράση που θα ακούσεις από μια γυναίκα, μια χαροκαμένη μάνα ή μια οικογένεια που με το Μακεδονικό  ζήτημα χωρίστηκε στα  τρία ή  τέσσερα και βρέθηκαν μετά  από 50  χρόνια, μπορεί να είναι όλη η ουσία του θέματος. Συγκέντρωσα λοιπόν ιστορίες ανθρώπων που ζούσαν στη Βόρεια Μακεδονία, με καταγωγή από τη Δυτική Μακεδονία και με λίγα λόγια προσπάθησα να δω πώς διαχωρίστηκε αυτός ο κόσμος, τόσο με τον εμφύλιο πόλεμο όσο και νωρίτερα με τα ρημαγμένα χωριά στη Δυτική Μακεδονία, στις Πρέσπες, στη Φλώρινα, που οι ρίζες αυτής της κακοτυχίας τους ήταν η γλωσσική και πολιτιστική τους διαφορετικότητα. Όλα αυτά υπό το πρίσμα και των γεωπολιτικών επιδιώξεων στην ευρύτερη  περιοχή για το πώς  χωρίστηκαν τα  σύνορα και πώς βρέθηκαν για παράδειγμα εν μία νυκτί με μισή οικογένεια στην Ελλάδα και μισή στη Βόρεια Μακεδονία. 

«Στην βαλκανική “κουζίνα” υπάρχουν πολλοί “μάγειρες” που “μαγειρεύουν” για τα δικά τους συμφέροντα»

ΠτΘ: Έχετε ασχοληθεί  εκτενώς συγγραφικά με το κομμάτι των Βαλκανίων. Με την  Αλβανία,  με την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας, τώρα με το Μακεδονικό.  Θεωρείτε ότι στα Βαλκάνια έχουμε αφήσει πίσω μας αυτές τις «μαύρες» πτυχές της ιστορίας ή οι περίοδοι αυτοί των αναταραχών δεν έχουν τελειώσει;

Σ.Τ.: Δεν ανήκω σε εκείνους που λένε ότι έχει κλείσει αυτή η ιστορία στα Βαλκάνια. Διότι στην «βαλκανική κουζίνα» υπάρχουν πολλοί μάγειρες, που «μαγειρεύουν» για τα δικά τους  συμφέροντα. Ο καθένας έχει την επιρροή του, τα προγεφυρώματά του, τα οικονομικά  του  συμφέροντα. Είναι η Ρωσία, η Κίνα, η Τουρκία, η Γερμανία που κάνει ξεχωριστό παιχνίδι, και λόγω της ρευστότητας στη Βαλκανική, συνδαυλίζουν ή υποδαυλίζονται κατά καιρούς διάφορες αιτίες έντασης. Αυτή τη στιγμή η προσοχή μας πρέπει να  είναι  στραμμένη σε δυο «φωτιές» που σιγοκαίνε στη Βαλκανική. Η πρώτη είναι το Κόσσοβο και η δεύτερη η Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Αυτές είναι οι εστίες που μπορούν να προκαλέσουνε ανάφλεξη,  ανάλογα βέβαια με τις επιδιώξεις και τους συσχετισμούς των δυνάμεων.  Πάντως δεν έχει κλείσει η ιστορία του Βαλκανικού ζητήματος.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.