Nehemia Dagan: O Εβραιος στρατηγος-«προστατης» των εξεχοντων μουσικων των Ισραηλινων Αμυντικων Δυναμεων

Η στρατιωτική θητεία, για την πλειοψηφία όσων καλούνται να υπηρετήσουν , αποτελεί ένα διάστημα 9 πλέον μηνών στην χώρα μας, κατά το οποίο θέτεις σε αδράνεια κάθε άλλο κομμάτι της ζωής σου. Το επάγγελμά σου, τα χόμπι σου, σε πολλές των περιπτώσεων ακόμα και η προσωπική σου ζωή, μπαίνoυν στον «πάγο» μέχρι την ολοκλήρωση της θητείας ή τουλάχιστον ανακόπτουν προσωρινά την  πορεία προς τη βελτίωσή τους.
 
Στο Ισραήλ, όπου η λεγόμενη στρατιωτική θητεία, η θητεία δηλαδή στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) είναι υποχρεωτική, τόσο για τους άντρες, όσο και για τις γυναίκες, 3ετής και 2ετής αντίστοιχα, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Από το 1997 οι καλλιτέχνες, μουσικοί και χορευτές, που κατατάσσονται στον Ισραηλινό στρατό, έχουν την ευκαιρία να συνεχίζουν να εξασκούν τις καλλιτεχνικές τους δραστηριότητες, καθ’ όλη την διάρκεια της θητείας τους, επιτρέποντάς τους έτσι να μην ανακόψουν την εκπαίδευση αλλά και την καλλιτεχνική τους καριέρα.
 
Το πρόγραμμα “Outstanding Musicians in the IDF”, ελληνιστί το πρόγραμμα εξεχόντων μουσικών των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1997, με πρωτοβουλία τού, εν αποστρατεία πλέον, στρατηγού Nehemia Dagan. Έχοντας συμπληρώσει 36 χρόνια ως πιλότος της Ισραηλινής αεροπορίας, υπηρετώντας μάλιστα στις υψηλότερες θέσεις, και αναγνωρίζοντας τη συνεισφορά του πολιτισμού στη διατήρηση της «ανθρώπινης» πλευράς όλων όσων έρχονται αντιμέτωποι με τη σκληραγωγία του στρατού, αποφάσισε τη δημιουργία ενός προγράμματος που θα διαφυλάσσει αρχικά την ανθρώπινη ευαισθησία, καθώς και το καλλιτεχνικό ταλέντο όσων υποχρεωτικά καλούνται να θέσουν για τρία χρόνια σε αδράνεια την όποια επαγγελματική τους εξέλιξη.
 
«Οι κλασικοί μουσικοί ξεκινούν να παίζουν στην ηλικία των έξι ετών και συνεχίζουν για όλο το υπόλοιπο της ζωής τους. Η στρατιωτική θητεία στο Ισραήλ που είναι υποχρεωτική ανακόπτει την εξελικτική τους πορεία, τόσο ως εκπαιδευόμενων όσο και ως επαγγελματιών, γεγονός που για έναν καλλιτέχνη είναι καταστροφικό» τόνισε ο Nehemia Dagan μιλώντας στον «ΠτΘ», εξηγώντας πως μέσα από το πρόγραμμα αυτό, από το οποίο έως σήμερα έχουν αποφοιτήσει εκατοντάδες καλλιτέχνες που διατελούν σε υψηλές θέσεις στο παγκόσμιο μουσικό γίγνεσθαι, προστατεύονται οι ίδιοι ως καλλιτέχνες αλλά και ως άνθρωποι. « Ο Ισραηλινός στρατός είναι ο δυνατότερος στρατός στη Μέση Ανατολή» τόνισε για να επισημάνει πως «το βασικό ερώτημα ωστόσο είναι το τι συμβαίνει μέσα στους ανθρώπους που αποτελούν τον Ισραηλινό στρατό. Καθώς, όπως και κάθε ένας από εμάς, αν μέσα τους είναι άδειοι, τότε το “κέλυφος” κάποια στιγμή θα διαρραγεί». 

Η οικογένεια Μιτράνι-πατρογονική οικογένεια  του Ν.Dagan στην Κομοτηνή,  η  Ελάϊζα και η Ρέϊνα της  Τρεμπλίνκα 

Πώς όμως προέκυψε η συζήτηση του «ΠτΘ» με τον Nehemia Dagan; Εδώ ακριβώς έγκειται η μεγάλη αξία, ιστορική για την πραγματικότητα της περιοχής μας μεταξύ άλλων, της συγκεκριμένης συνέντευξης. Ο Nehemia Dagan βρέθηκε πριν από έναν περίπου μήνα στην Κομοτηνή, για να αναζητήσει τις ρίζες του. Λίγο διάστημα πριν, η αδερφή του πατέρα του, εκμυστηρεύτηκε στην κόρη της πως οι ρίζες της οικογένειάς τους, ξεκινούν από την Κομοτηνή, γεγονός που αποτέλεσε σοκ για τον ίδιο, ο οποίος επισκέπτεται χρόνια την Ελλάδα δίχως να γνωρίζει την ιστορία της οικογένειάς του.
 
Ο πατέρας του γεννήθηκε στην Κομοτηνή, μιλούσε ελληνικά, δίχως ωστόσο ποτέ να φανερώσει αυτή την πτυχή της ιστορίας του στην οικογένειά του. Μετά από σχετική έρευνα που διεξήγαγε ο Nehemia Dagan, με την πολύτιμη βοήθεια του ιστορικού και ερευνητή κ.Βασίλη Ριτζαλέου ανακάλυψε πως ο πατέρας του έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στην Κομοτηνή. Συγκεκριμένα, όπως μας εξιστόρησε, ο παππούς του ήταν  υποδηματοποιός, ωστόσο η έλλειψη εργασίας, τον ανάγκασε να φύγει από την Κομοτηνή για το Χάσκοβο της γειτονικής Βουλγαρίας. Ο πατέρας του στρατηγού Dagan ήταν μόλις επτά ετών και η αδερφή του νεογέννητη.  Διέμειναν στη Βουλγαρία για δέκα χρόνια έως το 1936 όταν και έφυγαν για το Ισραήλ.
 

Δύο μέλη ωστόσο της οικογένειας και συγκεκριμένα ο αδερφός και η αδερφή του πάππου του,  Ελάϊζα και Ρέϊνα Μιτράνι παρέμειναν στην Κομοτηνή, απ’ όπου τον Μάρτιο του 1943 στο πλαίσιο της επιχείρησης Ράινχαρντ, του Ναζιστικού καθεστώτος, μαζί με εκατοντάδες Εβραίους της Θράκης, οδηγήθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Τρεμπλίνκα, ένα στρατόπεδο ειδικά δημιουργημένο για τη μαζική δολοφονία Εβραίων, Πολωνών και Ρομά.
 
«Στο Ισραήλ το ολοκαύτωμα για πολλά χρόνια ήταν κάτι για το οποίο οι άνθρωποι δεν μιλούσαν ποτέ» μας είπε ο ίδιος ερωτηθείς σχετικά με τους λόγους που θεωρεί ότι μέχρι πριν τέσσερις μήνες, η οικογένειά του δεν του είχε εκμυστηρευτεί τις ελληνικές του ρίζες. Ο ίδιος θέλησε να εξερευνήσει το οικογενειακό του παρελθόν, αποφασίζοντας να επισκεφθεί την Κομοτηνή, για να δει όπως μας είπε το μέρος στο οποίο μεγάλωσε η οικογένειά του, τους δρόμους που περπάτησαν, την καπναποθήκη στην οποία κράτησαν τους Εβραίους της πόλης πριν τους οδηγήσουν στην Τρεμπλίνκα. Εμφανώς συγκινημένος ο ίδιος μας οδήγησε στη γειτονιά της Κομοτηνής, όπου σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει βρισκόταν το σπίτι που διέμεινε η οικογένειά του. Σήμερα κάποια άλλα σπίτια έχουν πάρει την θέση τους, με την τελευταία μαρτυρία που έχει να λέει ότι ο ξάδερφός του, ο γιος του αδερφού του πατέρα του, πούλησε το σπίτι τους το 1950 οπότε και χάθηκαν όλα τα ίχνη της παρουσίας τους στην πόλη μας. 

«Στο δάσος του Celle, τόπο δολοφονίας Εβραίων, και πανέμορφο πάρκο σήμερα, ένας Εβραίος πιλότος συνταξιδιώτης με έναν Γερμανό, πρώην πιλότο των Ναζί» 

Η συνάντησή μας όμως μαζί του δεν έμεινε στην ιστορία της οικογένειάς του. «Το 1963, μια ηλιόλουστη ημέρα του Δεκεμβρίου μαζί με πέντε ακόμα πιλότους της Ισραηλινής Αεροπορίας μας έστειλαν στην Ευρωπαϊκή Σχολή ελικοπτέρων. Μπήκαμε σε ένα ελικόπτερο, προσγειωθήκαμε στη Μασσαλία της Γαλλίας όπου και επιβιβαστήκαμε σε ένα τρένο με τελικό προορισμό την Γερμανία. Ήταν το 1963  και το τρένο στο οποίο επιβιβαστήκαμε ήταν ένα από τα τρένα που χρησιμοποιήθηκαν στο Ολοκαύτωμα. Σταματήσαμε στην πόλη Celle, την τελευταία πόλη πριν το  στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπέργκεν- Μπέλζεν. Για όσους δεν τα γνωρίζουν το 1945, μετά το τέλος του πολέμου, το τελευταίοι τρένο που μετάφερε Εβραίους σταμάτησε στο Celle. Τότε τόσο οι Ναζί, τα μέλη της Γκεστάπο όσο και οι Εβραίοι πήδηξαν από το τρένο, με τους Εβραίους να βρίσκουν καταφύγιο στο δάσος. Η ιστορία λέει πως τότε οι κάτοικοι του Celle βγήκαν με τις καραμπίνες τους και τους σκότωσαν όλους» μας είπε αφηγούμενος την προσωπική του ιστορία. «Λίγα χρόνια μετά λοιπόν βρισκόμουν εκεί και μιλούσα με τους ίδιους ανθρώπους που το 1945 σκότωσαν τους Εβραίους. Βγαίνοντας από τρένο, μίλησα στους ίδιους αξιωματικούς που σκότωσαν τότε τους Εβραίους. Με υποδέχτηκε μάλιστα ένας ξανθός με γαλανά μάτια Γερμανός Αξιωματικός, ο  οποίος μας μετέφερε στη βάση της εκπαίδευσης, όπου λίγες μέρες μετά, ήμουν κυβερνήτης με συγκυβερνήτη έναν πρώην πιλότο των Ναζί. Πετούσα πάνω από το δάσος που τότε δολοφονήθηκαν οι Εβραίοι, ένα πανέμορφο πάρκο σήμερα, και σκεφτόμουν ότι πριν λίγα χρόνια κανένας εκ των δολοφονηθέντων δεν θα μπορούσε καν να διανοηθεί πως ένας Εβραίος πιλότος θα συνταξίδευε με έναν Γερμανό, πρώην πιλότο των Ναζί».
 
«Τη στιγμή εκείνη είπα στον εαυτό μου πως αν μία τέτοια ιστορική αλλαγή μπορεί να συμβεί, τότε όλα μπορούν να γίνουν, αρκεί να μην παίρνουμε τίποτα τοις μετρητοίς» εξήγησε για να επισημάνει πως γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο κατά την πολυετή θητεία του υπήρξε ιδρυτής πολλών μονάδων της αεροπορίας του Ισραήλ, με τελευταία θέση  αυτή του επικεφαλής της εκπαίδευσης.

Υπέρ δυο ξεχωριστών κρατών  Παλαιστίνης – Ισραήλ 

«Δεν θέλω να ελέγχουμε τους Παλαιστίνιους, γιατί δεν θέλω να κάνουμε σε άλλους αυτό που έκαναν σε εμάς»
 
«Κανένας δεν θέλει να είναι με χειροπέδες ακόμα και αν αυτές είναι από χρυσό»
 
Από τη συζήτησή μας δεν θα μπορούσε να λείπει η θέση του κ.Dagan  σχετικά με το παλαιστινιακό ζήτημα. Δύο λαοί, ένα κομμάτι γης, μια αρχαία διαμάχη ανάμεσα σε Ισραήλ και Παλαιστίνη, με το παλαιστινιακό να συνεχίζει να απασχολεί τη διεθνή κοινότητα. Ο ίδιος τάσσεται υπέρ του διαχωρισμού, υπέρ δυο ξεχωριστών κρατικών οντοτήτων, με τις απόψεις του να γνωρίζουν μεγάλη δημοφιλία στο Ισραήλ.  «Είμαι στρατηγός και πολέμησα σε όλους τους πολέμους του Ισραήλ. Οι στρατηγοί ξέρουν ότι με τον πόλεμο δεν κερδίζεις τίποτα. Ο πόλεμος είναι ένα βήμα που προετοιμάζει την περιοχή για την διπλωματία, εξ ου και οι περισσότεροι στρατηγοί του Ισραήλ είμαστε κατά του πολέμου» εξήγησε . «Όντες Εβραίοι, μάς απέβαλλαν από παντού, εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τα ίδια σε άλλους. Στην κοινωνιολογία μαθαίνεις ότι ένα κακοποιημένο παιδί γίνεται ένας πατέρας που κακοποιεί τον άλλον. Δεν ισχύει το αντίθετο. Δεν θέλω να ελέγχουμε τους Παλαιστίνιους, γιατί δεν θέλω να κάνουμε σε άλλους αυτό που έκαναν σε εμάς. Οι απόψεις μου αυτές είναι γνωστές στο Ισραήλ. Εγώ είπα “ ξεχάστε τους Παλαιστίνιους. Ρωτήστε τον εαυτό σας τι είναι καλό για εμάς”. Καλό για εμάς είναι ο διαχωρισμός, γιατί αν οι Παλαιστίνιοι μείνουν στο Ισραήλ οι επιλογές είναι δύο. Η πρώτη είναι να τους κρατήσουμε πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Κανένας δεν θέλει να είναι με χειροπέδες ακόμα και αν αυτές είναι από χρυσό. Επομένως κατά την προσωπική άποψη αυτή δεν αποτελεί επιλογή. Η δεύτερη επιλογή, αν κρατήσουμε τα εδάφη, είναι να τους δώσουμε ίσα δικαιώματα. Αυτό σημαίνει ότι το Ισραήλ γίνεται μουσουλμανική χώρα, γιατί οι μουσουλμάνοι αποτελούν την πλειοψηφία. Οι Εβραίοι όμως έχουμε μόνο μία χώρα. Αν χάσουμε και αυτή τη χώρα, χάνουμε τα πάντα. Παλαιστίνη και Ισραήλ να είναι λοιπόν  δύο ξεχωριστά κράτη» τόνισε κάνοντας σαφή την προσωπική του θέση.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.