«Μνημη Νεστορα Τσανακλη»- Αν οχι στην Κομοτηνη, που; (+Gallery)

Έγινε την Δευτέρα το βράδυ, η πρώτη του κύκλου εκδηλώσεων με τίτλο «Η φυσιογνωμία της Κομοτηνής κατά την τελευταία περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας 1800-1913», που διοργανώνει η Εταιρεία Θρακικών Ερευνών Κομοτηνής. Αυτή η πρώτη εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στον «Νέστορα Τσανακλή, τον διαπρεπή γόνο και ευεργέτη της Κομοτηνής», και ομιλητές ήταν η φιλόλογος Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, ο γραμματέας του Διοικητικού Συμβουλίου του ΠΑΚΕΘΡΑ Βασίλης Αϊβαλιώτης και ο μεταδιδακτορικός ερευνητής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Βασίλης Ριτζαλέος.
 
Την εκδήλωση άνοιξε ο πρόεδρος της Εταιρείας Θρακικών Ερευνών πατήρ Δημήτριος Βασιλειάδης, ο οποίος είχε και την ιδέα της διοργάνωσης εκδηλώσεων για την αναζωογόνηση της μνήμης επιφανών Κομοτηναίων που στο πέρασμα του χρόνου έχουν ξεχαστεί, κι ας προσέφεραν τα πλείστα στη φυσιογνωμία της πόλης.
 

Ο πατήρ Δημήτριος Βασιλειάδης ήταν αυτός που έδωσε το λόγο στους παριστάμενους μητροπολίτη Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμονα, ο οποίος τόνισε την αξία απόδοσης τιμών στους ανθρώπους που ευεργέτησαν την πόλη, αναφερόμενος τόσο στο μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ευεργετών της πόλεως που τελεί κάθε έτος η εκκλησία, όσο και στους επιφανείς άνδρες που στις αρχές του περασμένου αιώνα επιδότησαν στην εκπαιδευτική αφύπνιση του γένους ιδρύοντας εκπαιδευτήρια. Στο προαναφερθέν πλαίσιο, όπως σημείωσε, «η Ιερά Μητρόπολη Μαρωνείας και Κομοτηνής, το Εγκόλπιο Ημερολόγιο του 2016 το αφιέρωσε στους ευεργέτες της πόλης», ενώ μετέφερε το ενδιαφέρον του πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεοδώρου Β΄, σε προσωπική τους συνομιλία, να παραστεί στα εγκαίνια της επανάχρησης της Τσανακλείου Αστικής Σχολής, μια και Αίγυπτος και Κομοτηνή μέσω του Ν. Τσανακλή και του αιγυπτιώτη ελληνισμού συνδέονται.
 
Ακολούθως το λόγο έλαβε ο δήμαρχος Κομοτηνής κ. Γιώργος Πετρίδης, ο οποίος ξεκίνησε την ομιλία του με την αναστήλωση και επανάχρηση της Τσανακλείου που ξεκίνησε το 2011 με πρωτοβουλία και ευθύνη του Δήμου Κομοτηνής, έτσι ώστε η Τσανάκλειος εκατόν οχτώ χρόνια μετά την ίδρυσή της (τα εγκαίνιά της έγιναν στις 27/10/1908) να παραμένει μνημείο-σήμα κατατεθέν της πόλης μας.
 

Ο κ. Πετρίδης, ο οποίος σημειωτέον παρακολούθησε το σύνολο των εισηγήσεων, «επιδοτώντας» στη σημασία τους για την πόλη, ανακοίνωσε την διάθεση του δήμου να αναλάβει το κόστος της έκδοσης των πρακτικών του συνόλου των εκδηλώσεων.
 
Αμέσως μετά το λόγο έλαβε ο αντιπεριφερειάρχης κ. Νίκος Τσαλικίδης, ο οποίος επίσης αναφέρθηκε επαινετικά στην πρωτοβουλία της Εταιρείας Θρακικών Ερευνών και ο λόγος δόθηκε στη συνέχεια στους ομιλητές.
 
Να σημειώσουμε ότι την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους, εκπρόσωπος των στρατιωτικών αρχών της πόλης, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Νότης Χαραλαμπίδης, η προϊσταμένη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Ροδόπης κ. Χρύσα Καραδήμα, με το σύζυγό της αρχαιολόγο Δημήτρη Μάτσα, ο επίτιμος Έφορος Αρχαιοτήτων Ροδόπης κ. Διαμαντής Τριαντάφυλλος, η αρχαιολόγος-μουσειολόγος Νάγια Δαλακούρα, η συγγραφέας-λαογράφος Σουλτάνα Πολιτσάκη-Παπαδημητρίου με τον σύζυγό της Σωτήρη Παπαδημητρίου, οι φαρμακοποιοί Φανή Βακιάνη και Άσπα Τσιρλιάγκου, η μητέρα του πρ. υπουργού Ευριπίδη Στυλιανίδη κ. Γεωργία Στυλιανίδου, ο Παναγιώτης Χαλβαλτζής, ο εκπαιδευτικός Νίκος Κουρκούτας, η μουσειολόγος Κική Χριστοδούλου με τη μητέρα της, οι αρχιτέκτονες Γιάννης Πασσόπουλος και Κώστας Κατσιμίγας, οι πολιτικοί μηχανικοί Αθανάσιος Κουρής- είναι και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας και ακούραστος  ” συντονιστής” κάθε διοργάνωσής της-  Περικλής Χατζής και Αλέκα Πασσοπούλου, ο γεωπόνος Τριαντάφυλλος Παπαδάκης, η Άρτεμη Τσολάκη, ο Βασίλης Κέκκερης, ο αν. καθηγητής Γρηγόρης Παπαγιάννης, η λέκτορας της Νομικής Σχολής Ισμήνη Στεργιαννίδου, οι ιδρυτές του Art caf Βαρόσι Αδριανός και Πηνελόπη Τράκα, τα στελέχη του ΠΑΚΕΘΡΑ Στέλιος Σκιάς και Χριστόδουλος Αδαμαντίδης, και πολλοί ακόμη άλλοι.
 

Οι ομιλητές επικέντρωσαν στην εμβληματική προσωπικότητα του Νέστορα Τσανακλή, και ο Βασίλης Αϊβαλιώτης, συστηματικός συλλέκτης τεκμηρίων της επιχειρηματικής δραστηριότητας του Νέστορα Τσανακλή από όλον τον κόσμο, ξεκίνησε, προβάλλοντας συγχρόνως φωτογραφίες, από τις διαφημιστικές κάρτες που είχε εκδώσει ο καπνοβιομήχανος Ν. Τσανακλής για την προώθηση των προϊόντων του στην Καλκούτα της Ινδίας. Σημείωσε την αξιοποίηση από τον Ν. Τσανακλή στις διαφημίσεις των αιγυπτιακών του τσιγάρων φυσιογνωμιών από το περιβάλλον του και όχι από τον δυτικό κόσμο, και αμέσως μετά συνέχισε με το ξεκίνημα της σχέσης του με το εμπόριο καπνού, αρχίζοντας από το πρώτο κατάστημα στο Σουέζ, αμέσως μετά το καπνεργοστάσιο στη Σούμπρα, για να καταλήξει στον γαμπρό του Ν. Τσανακλή από την ανιψιά του Ευαγγελινή, κόρη του Ζάχου Τσανακλή, τον μανιάτη διπλωμάτη Νικόλαο Πιερράκο, που ενστερνίστηκε πλήρως τα επιχειρηματικά σχέδια του Τσανακλή. Ο κ. Αϊβαλιώτης επικέντρωσε στο μεγάλο αριθμό ελλήνων, και θρακιωτών, που ασχολήθηκαν με την καπνοβιομηχανία στην Αίγυπτο, μεταξύ των οποίων και ο καταγόμενος από τη Μαρώνεια της Ροδόπης Κωνσταντίνου που παρήγαγε τα τσιγάρα Constantino. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην αγορά του εργοστασίου του Νέστορα Τσανακλή από την καπνοβιομηχανία Παπαστράτος, το 1934, η οποία συνέχισε να παράγει τα προϊόντα Τσανακλής, χρησιμοποιώντας τα λογότυπα και τις βινιέτες της εταιρείας. Επιλέγοντας ο κ. Αϊβαλιώτης ανανέωσε δημοσία την υπόσχεση που είχε δώσει το 2011 ότι αν υπάρξει χώρος για τον Τσανακλή προτίθεται να δωρίσει τη συλλογή τεκμηρίων που συγκέντρωσε για τον επιφανή Κομοτηναίο.
 
Στη συνέχεια ο κ. Βασίλης Ριτζαλέος αναφέρθηκε στην επιχειρηματική δραστηριότητα του Νέστορα Τσανακλή στον κόσμο, στο εργοστάσιο της Γερμανίας και δη σ’ αυτό της Φρανκφούρτης και στις διαφημίσεις που συστηματικά χρησιμοποιούσε ο Τσανακλής για την προώθηση των τσιγάρων του, με τα εξαιρετικά γραφιστικά και τη φιλοξενία τους σε περιοδικά μεγάλης αναγνωσιμότητας.
 
Ο κ. Ριτζαλέος κατέθεσε και καινούρια στοιχεία, τόσο για την οικονομική καταστροφή του Ν. Τσανακλή στα γεράματά του -έχασε τη ρευστότητα και όχι την ακίνητη περιουσία του- αλλά και την πικρία του από συνεργάτες, όπως ο Ροστόβιτς που διετέλεσε και πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου και διευθυντικά του στελέχη όπως οι Κομνηνοί. Αναφέρθηκε επίσης στον Νέστορα Πιερράκο, τον απόγονο του διπλωμάτη Νικόλαου Πιερράκου και της Εαυγγελινής Τσανακλή, ο οποίος σπούδασε στα μεγάλα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, του Χάρβαρντ και της Χαϊδελμβέργης και σήμερα ασχολείται με τα ναυτιλιακά. Ο Νέστορας Πιερράκος εξέδωσε βιβλίο με τίτλο “MAKTOUB”, στο οποίο διηγείται τα της επιχειρηματικής πορείας του παππού του, το επώνυμο του οποίου ο πατέρας του Νικόλαος αρνήθηκε να υιοθετήσει.
 

Η φιλόλογος Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη εστίασε στις μνήμες και αναφορές που υπάρχουν για τον Νέστορα Τσανακλή στην Κομοτηνή, επιμένοντας στην ανάγκη η Κομοτηνή να πριμοδοτήσει την ιστορική έρευνα για τον Νέστορα Τσανακλή, την προσωπικότητά του και την οικογένειά του, προκειμένου ο άνθρωπος που ευεργέτησε την Κομοτηνή, στο χνάρι των άλλων μεγάλων ευεργετών που δεν λησμόνησαν ποτέ τον γενέθλιο τόπο, να απολαύσει την τιμή που του πρέπει. Ακόμη και με το ελάχιστον, μια εντελή μονογραφία, με τη συνδρομή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και των ιστορικών του τμημάτων.
 
Ξεκινώντας από τις γραπτές αναφορές στον ευεργέτη της πόλης μας, η κ. Κατσαρή αναφέρθηκε στις γραπτές πηγές που σχετίζονται με την εκπαιδευτική και εκκλησιαστική ιστορία, στα άρθρα της Μαρίκας Μαρκίδου- Κολοζώφ, του Ιωάννη Σιδηρά και του Βασίλη Ριτζαλέου, και αμέσως μετά στο βιογραφικό σημείωμα στη «Θρακική Επετηρίδα» του Γ. Αντωνιάδη, που αξιοποιεί στο μεγαλύτερο τμήμα του το άρθρο του Κ. Ουράνη με τίτλο «Νέστωρ Τσανακλής, ένας πρόγονος κι ένας πρωτοπόρος».
 

Η ίδια παρατήρησε ότι, δυστυχώς, πέραν των δυο κτισμάτων που συνυφαίνονται με τον Νέστορα Τσανακλή στην πόλη, την Τσανάκλειο Αστική Σχολή και το θεωρούμενο «πατρικό» του Νέστορα Τσανακλή στην οδό αγίου Γεωργίου, -στέγη σήμερα του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Θράκης- που καθημερινά μας θυμίζουν την παρουσία του, στην έρευνα για την οικογένειά του δεν προστέθηκαν καινούρια στοιχεία πέραν αυτών που είχαν καταθέσει οι οικογένειες Κικής Χριστοδούλου, Γιώργου Σακάρη και ο Μορφωτικός Όμιλος Κομοτηνής, δια του τότε προέδρου του, πατρός Δημητρίου Βασιλειάδη, για τη μεγάλη εκδήλωση του «Παρατηρητή της Θράκης», της ΠΑΜΘ και του ΔΠΘ, υπό την αιγίδα της γενικής γραμματείας τύπου και του Γιώργου Πεταλωτή, το 2011. Σημείωσε επίσης και τη διαπεριφερειακή φήμη των ευεργεσιών του Ν. Τσανακλή, εφόσον στο βιβλίο της Αγγελικής Κιουρτσή-Μιχαλοπούλου «Η Φιλόπτωχος Αδελφότης Κυριών Καβάλας», στο 1Ο Πρακτικό της Φιλοπτώχου το Διοικητικό Συμβούλιο παίρνει απόφαση να ζητήσει τη συνδρομή της συζύγου του Νέστορα Τσανακλή.
 
Σημειώνουμε επίσης ότι ο πατήρ Δημήτριος Βασιλειάδης αναφέρθηκε τόσο στον ροδοπίτη καπνοβιομήχανο Δάφτσιο όσο και στη δωρεά από τον Νέστορα Τσανακλή ενός ακόμη κτιρίου απέναντι από το καμπαναριό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στο τέλος της οδού Βενιζέλου, που σήμερα στεγάζει υπαίθριες υπηρεσίες καφέ.
 
Το ερώτημα που έθεσαν πάντως και οι τρεις ομιλητές ήταν κοινό: αν η Κομοτηνή ως γενέθλιος τόπος δεν φροντίσει για τη διαιώνιση της μνήμης του Νέστορα Τσανακλή, ποιος θα το κάνει και πού; 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.