Η νεωτεριστικη ποιηση της Καβαλιωτισσας Ζαφειριας Μολ

Ζαφειρία Μολ, «Κανένα φτυάρι δεν έθαψε την Άνοιξη», Φλέξη – Η Ύλη των Λέξεων, Κάπα Εκδοτική, σειρά, Αθήνα 2023

Πριν από λίγες μέρες είχα την τύχη και χαρά στο Βιβλιοπωλείο Δύο να συμμετάσχω ως ακροατής στην παρουσίαση της δουλειάς μιας νέας ποιήτριας, από τη γειτονική Καβάλα, της Ζαφειρίας Μολ και του πρώτου βιβλίου της με τον «ευφυή» τίτλο «Κανένα φτυάρι δεν έθαψε την Άνοιξη». Για τα ποιήματα της συλλογής μίλησαν η Γλυκερία Μπασδέκη και η Βασιλική Στρώλη. Μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα δημιουργήματα της νεαρής «γειτόνισσας».

Η Ζαφειρία Μολ γεννήθηκε στην Καβάλα, το 1982. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες, Διεθνείς Σχέσεις και Πολιτιστική Διαχείριση. Ασχολείται με διάφορες εργασίες που αφορούν στον σχεδιασμό τόπων, αντικειμένων και ενδυμάτων.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε:

«Δώσε ψίχουλα κι ας πεινάω
Μόνο μη με πεις ψυχούλα

Όλα τα υποκοριστικά
από αναίσθητο στόμα
Γίνονται μανταλάκια
για να κρεμάμε
μουσκεμένες μεγαλοστομίες».

  Στο culturenow.gr στις 22/09/2023 δημοσιεύθηκε ένα κείμενο που μας συστήνει την ποιητική παρουσία της Ζαφειρίας:

«Φύση αντιδραστική  

Σώμα μπαλαρίνας,
Σπουδές φλογέρας

 Καρδιά αποκλίνουσα

Μάλλον μπορείς να γεννηθείς απευθείας στα 33 και να θέλεις να γίνεις σερβιτόρα. Και αν πραγματικά μπορείς να το κάνεις αυτό, σημαίνει πως μπορείς μια νύχτα να τραγουδήσεις τσιριχτά Μαργαρίτη, να γίνεις μάνα χωρίς παιδί και να μετρήσεις τον μισθό σου σε χαρτζιλίκια.

Από τη μια στη βρεγμένη επαρχία και από την άλλη σε μια πρωτεύουσα που λάμπει όχι από τον ήλιο αλλά από το ελάχιστο χαμόγελο των σκοτεινών της ανθρώπων, η Ζαφειρία Μολ στο ποιητικό της ντεμπούτο έρχεται να φωνάξει τι θέλει, τι μπορεί, τι ποθεί, τι την πονάει, τι θέλει να πονέσει.

[…] Με λέξεις σταθερές μα χορευτικές, ήσυχες μα προβοκατόρικες, ανοίγει τη δική της πόρτα της την πίστα μιας ύπαρξης γυναικείας που διεκδικεί το καθολικό.

Δε θα μάθουμε ποτέ

 πόσοι εκμεταλλεύθηκαν τη λέξη κορίτσι
και πόσοι το κορίτσι»

Η Χρύσα Κιατίπη στην εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ»(6/12/23) είχε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση με την ποιήτρια. Ξεχωρίζω ένα σημείο:

«Ε»: Μπορεί η ποίηση να χρησιμεύσει ως καταλύτης για κοινωνική αλλαγή ή βαθύτερη κατανόηση του κόσμου μας, κατά τη γνώμη σας;

Ζ.Μ.: Θεωρώ πως υπάρχουν διάφοροι πυλώνες, είτε πάνω τους δομείται η κοινωνία είτε άλλοτε εξαιτίας τους καταρρέει. Σίγουρα όλες οι μορφές των τεχνών δρουν ως πολλαπλοί πυλώνες και το έχει δείξει η ιστορία, όπως επίσης και το μυαλό του κάθε ανθρώπου. Η λογοτεχνία και δη η ποίηση μπορεί να φέρει τρομερές αλλαγές. Οι νέοι είναι φορείς της αλλαγής, της ελπίδας, οι οποίοι μάλιστα βλέπουν τα πράγματα με επαναστατική ματιά, αυθόρμητα και ατόφια, διαβάζουν πολύ ποίηση, κάτι που είναι αισιόδοξο στην Ελλάδα. Η αίσθηση που έχω για την Ελλάδα είναι ότι το ελληνικό κοινό επηρεάζει και επηρεάζεται από την ποίηση, έχει μεγάλο ρόλο.

Η Ζαφειρία με ένα «νεωτεριστικό» βλέμμα αντιμετωπίζει τη φύση και τον άνθρωπο που συνυφαίνεται στη φυσική ζωή:

Πέφτουν τα μήλα στο χώμα

Γερνάει το δέντρο

Περιμένει το κόψιμο

Να γίνει κούτσουρο μακάριο

Να ζεστάνει καρδιές που τους αρέσουν

Τα μήλα.

Η ίδια η ποίηση, και η τέχνη γενικότερα, αποτελεί μια έκφανση της φύσης. Έτσι στην Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης η δημιουργός διατυμπανίζει τη βαθύτατη σχέση της με τη φυσική ζωή:

21 Μαρτίου 2020

Σήμερα

Με χώρισε η Άνοιξη κι η ποίηση στα δύο,

Και βούτηξα σαν δώρο στη σχισμή.

Διάπλατη και θρασύτατη

Βρήκα μέσα όλες τις εποχές,

Κάτι ανθρώπους

Και ένα καζάνι με στιγμές.

Αποφάσισα να μείνω εκεί

Μέχρι την επόμενη ισημερία

Που θα ξαναγεννηθώ.

Η γυναίκα σε διάφορες εκδοχές αποτελεί ένα από τα αγαπημένα θέματα της Ζαφειρίας:

Και σκέφτομαι

Πόσος ηρωίδες

Μείναν άγραφες

Πόσες κινηματογραφικές μοναξιές

Μείναν άπαιχτες

Και πίνω με μια συλλαβή το ποτό.

  Ο άνθρωπος –άντρας ή γυναίκα – ζει στην εποχή του, και η δημιουργός μιλά για την εποχή της – συγκεκριμένα και οικουμενικά:

Να ψάχνω ένα «ρενουδάκι» για autostart

Να γίνω κοριτσάκι για λίγο

Με άρνηση και νάζια στα καπό

Να με βοηθήσει ένας οδηγός να αποφασίσω

Αν θα είμαι εκλεπτυσμένο ή νευρικό.

Η Ζαφειρία Μολ με την πρώτη της ποιητική κατάθεση έδειξε τον κόσμο της, την ποιητική της βούληση και τα θέματα που τη «βασανίζουν». Έχω την αίσθηση ότι έχει μια σφαιρική προσέγγιση της τέχνης την οποία εντάσσει τη θέλησή της για ένα καλύτερο κόσμο.

Καμιά φορά σκέφτομαι σαν μεγάλος ζωγράφος.

Νομίζω ότι μπορώ να διορθώσω

Την μπουρζουαζία με λίγο γκρι

Και την οικιακή λύπη με λίγο μπλε.

Περιμένω τα επόμενα βήματά της, που είμαι βέβαιος ότι θα συνεχίσουν την όμορφη αρχή, γιατί «Κανένα φτυάρι δεν έθαψε την Άνοιξη»…

Ξάνθη, 27 Δεκεμβρίου 2023

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.