Η μαχη μεταξυ ιδεαλισμου και πραγματικοτητας
Τις περισσότερες φορές η ιδεολογία και οι πεποιθήσεις μας δεν έχουν ανταπόκριση στην κοινωνία που ζούμε. Παλεύουμε να διεκδικήσουμε δικαιοσύνη και ειρήνη, σε μια κοινωνία γεμάτη αδικίες, με τις καθημερινές δυσκολίες να οξύνουν την απόσταση προς την επίτευξή τους. Αυτή τη «μάχη» συναντούμε στο μυθιστόρημα του Robert Penn Warren, με τίτλο «Αγριότοπος» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις, σε μετάφραση Άννας Μαραγκάκη.
«Ταξιδεύοντας» στον 19ο αι. και πιο συγκεκριμένα στο καλοκαίρι του 1863, συναντούμε τον νεαρό Εβραίο Άνταμ Ρόζεντσβαϊγκ, ο οποίος αναχωρεί από ένα γκέτο της Βαυαρίας για να πολεμήσει στο πλευρό των Βορείων στον αμερικανικό εμφύλιο. Ο Άνταμ είναι ένας νέος με έντονο επαναστατικό πνεύμα και έχοντας ως πρότυπο τον ιδεαλισμό του πατέρα του ονειρεύεται μια ελεύθερη κοινωνία. Ωστόσο, σιγά σιγά έρχεται σε επαφή με την πραγματική κοινωνία, η οποία δεν έχει καμία σχέση με τις ιδεολογίες και τις πεποιθήσεις του. Στο πλοίο για την Αμερική, το παραμορφωμένο πόδι του τραβάει άθελά του την προσοχή, με αποτέλεσμα οι υπεύθυνοι να απειλούν να τον στείλουν πίσω στην Ευρώπη. Ως εκ τούτου, ο Άνταμ καταφεύγει στη Νέα Υόρκη, καταφέρνοντας να ενταχθεί στον στρατό της Ένωσης, ως βοηθός προμηθευτή του στρατεύματος.
Ο μεγάλος πρωταγωνιστής του βιβλίου είναι βέβαια ο πόλεμος και οι ανυπολόγιστες καταστροφικές συνέπειες στη ζωή των ανθρώπων. Στον αγριότοπο της αιματοβαμμένης αμερικανικής γης τα θηρία αλληλοσπαράσσονται και η δυσεύρετη ανθρωπιά όταν βρίσκεται στον δρόμο του ήρωα γίνεται ο καταλύτης για να αναθεωρήσει το τι σημαίνει ανδρεία, γενναιότητα, και ελευθερία
Μέσα από τη βία και τις φρικαλεότητες του πολέμου αλλά και από τις ποικίλες προσωπικότητες που γνωρίζει σε μια χαοτική πόλη σαν αυτή της Νέας Υόρκης, η κοσμοθεωρία του Άνταμ κλονίζεται, αμφισβητεί την αντίληψή του για τον κόσμο και προσπαθεί να βρει έναν τρόπο να συνεχίσει να ονειρεύεται παρά τη ζοφερή πραγματικότητα που επικρατεί γύρω του.
Κυριακή Μπεϊόγλου*,
«Ο συγγραφέας περιγράφει όλα όσα είναι δύσκολο να ειπωθούν, με ρεαλιστική και ταυτόχρονα ποιητική ματιά και οι αναγνώστες γινόμαστε “μάρτυρες” στην πιο απάνθρωπη συνθήκη»
Η Κυριακή Μπεϊόγλου, δημοσιογράφος, podcaster και συγγραφέας, γράφει στην «Εφημερίδα των Συντακτών» για τον «Αγριότοπο», την πλοκή του, αλλά και για την αξία της ανάγνωσης των βιβλίων του Robert Penn Warren.
«Ο Αντρέ Ζιντ είχε κάποτε γράψει πως είναι ευκολότερο να οδηγείς ανθρώπους στη μάχη, διεγείροντας το πάθος τους, από το να τους συγκρατείς και να τους καθοδηγείς στον επίμονο μόχθο της ειρήνης. Αυτό σκεφτόμουν καθώς διάβαζα την περιπέτεια του Άνταμ Ρόζεντσβαϊγκ, ενός νεαρού Εβραίου, που ξεκίνησε το 1863 από ένα γκέτο της Βαυαρίας να πάει στην Αμερική για να πολεμήσει στο πλευρό των Βόρειων κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο. Είναι ο ήρωας του Robert Penn Warren στο βιβλίο “Αγριότοπος”, που πρωτοεκδόθηκε το 1961 και κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πόλις σε μετάφραση της Άννας Μαραγκάκη.
Αν γνωρίζετε τον Warren από το εξαιρετικό μυθιστόρημά του “Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά”, που κυκλοφόρησε από τις ίδιες εκδόσεις το 2020, συνεχίζοντας με τον “Αγριότοπο” δεν θα απογοητευτείτε. Ο Άνταμ, από τότε που κατάλαβε τον εαυτό του, ζούσε μέσα στο όνειρο της ζωής του πατέρα του, Λεοπόλδου. Ο Λεοπόλδος ήταν ένας άντρας γενναίος και ιδεαλιστής. Το 1848 –Έτος της Επανάστασης, γνωστό ως “Aνοιξη των Λαών”– πήρε μέρος στην “Επανάσταση του Μαρτίου” εγκαταλείποντας τη γυναίκα του και τον δεκατετράχρονο γιo του. Όταν πεθαίνει ο σακάτης γιος κάνει δική του υπόθεση έναν ξένο πόλεμο. Μπαρκάρει με το αγγλικό πλοίο Ελμύρα, φτάνει στην Αμερική και παίρνει στο κατόπι τους νεοσύλλεκτους πεζοναύτες. Οι εικόνες της φρίκης ενός αιματηρού Εμφύλιου είναι παντού μπροστά του. Ο συγγραφέας περιγράφει όλα όσα είναι δύσκολο να ειπωθούν, με ρεαλιστική και ταυτόχρονα ποιητική ματιά και οι αναγνώστες γινόμαστε “μάρτυρες” στην πιο απάνθρωπη συνθήκη. Με βάθος και λεπτομέρειες κάποιες σελίδες σοκάρουν με τη βία που διαπράττει ο άνθρωπος σε άνθρωπο. Η ζωντανή αφήγηση του Warren φαίνεται να ανοίγει κάποιες φορές έναν νοητό διάλογο τόσο με τον Φόκνερ όσο και με τον σύγχρονό μας Μακάρθι.
Ο συγγραφέας περιγράφει όλα όσα είναι δύσκολο να ειπωθούν, με ρεαλιστική και ταυτόχρονα ποιητική ματιά και οι αναγνώστες γινόμαστε “μάρτυρες” στην πιο απάνθρωπη συνθήκη. Με βάθος και λεπτομέρειες κάποιες σελίδες σοκάρουν με τη βία που διαπράττει ο άνθρωπος σε άνθρωπο. Η ζωντανή αφήγηση του Warren φαίνεται να ανοίγει κάποιες φορές έναν νοητό διάλογο τόσο με τον Φόκνερ όσο και με τον σύγχρονό μας Μακάρθι
Ο ανάπηρος Γερμανός “στραβοπόδης”, που όλοι κορόιδευαν, κατορθώνει να μπει στον στρατό της Ένωσης ως βοηθός προμηθευτή του στρατεύματος και οι άνθρωποι με τους οποίους συνδέεται –ο πλούσιος ευεργέτης Άαρον Μπλάουσταϊν, ο πρώην σκλάβος Τζεντίν Χόκσγουορθ, ένας φυγάς από τον νότο, ένα ζευγάρι χωρικών– τον αλλάζουν. “Σκέφτηκε πόσο λίγο είχε ζήσει ο ίδιος ως τώρα. Σκέφτηκε πόσο γρήγορα είχαν κυλήσει τα χρόνια. Σαν άνεμος πέρασαν, σκέφτηκε. Και με μια παράξενη, αόριστη απόγνωση σκέφτηκε όλα αυτά που δεν είχε ζήσει ακόμη. Ποτέ του δεν είχε αγκαλιάσει γυναίκα. Ποτέ του δεν είχε έναν φίλο, για να συζητάνε παρέα τα προβλήματα της ζωής. Ποτέ του δεν είχε λεφτά στην τσέπη, για να αγοράζει τον σεβασμό των άλλων. Ποτέ του, σκέφτηκε με θλίψη, δεν είχε βεβαιωθεί πως είχε βρει την Αλήθεια. Με γλυκιά λαχτάρα, που λίγο ακόμα και θα του ράγιζε την καρδιά, σκέφτηκε πως πρέπει κανείς να ’χει κάτι στα χέρια του αν θέλει να ’ναι έτοιμος να πεθάνει”.
Ο μεγάλος πρωταγωνιστής του βιβλίου είναι βέβαια ο πόλεμος και οι ανυπολόγιστες καταστροφικές συνέπειες στη ζωή των ανθρώπων. Στον αγριότοπο της αιματοβαμμένης αμερικανικής γης τα θηρία αλληλοσπαράσσονται και η δυσεύρετη ανθρωπιά όταν βρίσκεται στον δρόμο του ήρωα γίνεται ο καταλύτης για να αναθεωρήσει το τι σημαίνει ανδρεία, γενναιότητα, και ελευθερία. Πολλά τα βιβλία που έχει γράψει ο Warren και εύχομαι να μεταφραστούν σύντομα και άλλα. Είναι κάτι περισσότερο από ένας καλός αμερικανός συγγραφέας που στο βιογραφικό του διαβάζει κανείς για τα Πούλιτζερ και άλλα βραβεία που έχει πάρει. Είναι ένα συγγραφικό σύμπαν που αξίζει κανείς να μπει διαβάζοντας καλή, πολύ καλή, λογοτεχνία».
* Κυριακή Μπεϊόγλου, «Στη μάχη και στο όνειρο», «Εφημερίδα των Συντακτών», 09/12/2023
Ο βραβευμένος συγγραφέας Robert Penn Warren
Ο Ρόμπερτ Πεν Γουόρεν γεννήθηκε στο Γκάθρι της Πολιτείας Κεντάκι των ΗΠΑ το 1905 και πέθανε στο Στράτον της Πολιτείας Βερμόντ το 1989. Ποιητής, πεζογράφος, κριτικός και πανεπιστημιακός δάσκαλος, είναι ο μόνος Αμερικανός συγγραφέας που τιμήθηκε τόσο με το βραβείο Πούλιτζερ ποίησης (δύο φορές, το 1957 και το 1979) όσο και με το Πούλιτζερ μυθιστορήματος (για το «Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά», το 1947). Είναι επίσης ο πρώτος που έλαβε, το 1986, τον τίτλο του Δαφνοστεφούς Ποιητή των ΗΠΑ. Βραβεύθηκε με το Εθνικό Βραβείο ποίησης των ΗΠΑ και τιμήθηκε με το Medal of Freedom από τον Πρόεδρο Τζίμι Κάρτερ, καθώς επίσης και με το National Medal of Arts.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
