Φοβος

Από την εκδήλωση «Ο Γεώργιος Βιζυηνός και η απήχηση του έργου του στα νεότερα χρόνια»

Στον Βαγγέλη Γιακουµάκη

«Καὶ τὸ κακὸ εἶναι ποὺ ὅσο ἐτρόµαζε,
τόσο τὰ παιδιὰ ἐγύρευαν νὰ τὸν ξιπάσουν µὲ κάθε τρόπο,
 διὰ νὰ τροµάξει αὐτὸς καὶ νὰ γελοῦν ἐκεῖνα»

Γ. Μ. Βιζυηνός,
«Ο Τροµάρας»

Με λένε Βαγγέλη…

—Δεν θέλω να πάω σήµερα στο σχολείο µαµά! Νοµίζω ότι θα αρρωστήσω. Με πονάει το κεφάλι µου και πιστεύω ότι ανεβάζω πυρετό… σου λέω!

—Αλήθεια µικρέ µου… για να δω. Έλα να δούµε… να βάλουµε θερµόµετρο…

—Δε χρειάζεται µαµά… αλήθεια σού λέω. Δε νιώθω καθόλου καλά… Ας µην πάω σήµερα..

Με λένε Βαγγέλη…

—Είναι δροσερό το µέτωπό σου µικρέ µου και το θερµόµετρο δεν ανέβηκε καθόλου. Πες µου πώς νιώθεις; Αν χρειάζεται να φωνάξω τον γιατρό!

—Δε χρειάζεται να έρθει ο γιατρός µάνα. Δε θέλω! Θα ξαπλώσω λιγάκι και δεν θα πάω στο σχολείο σήµερα.

—Ό,τι θέλεις µικρέ µου. Ξεκουράσου! Θα ενηµερώσω τη δασκάλα σου.

Με λένε Βαγγέλη και δεν είµαι καλά…

Όχι, δεν είπα ψέµατα στη µητέρα µου. Δεν είµαι καλά… δεν είµαι στ’ αλήθεια άρρωστος, δεν έχω πυρετό… Όχι, δεν είπα ψέµατα… Δεν είµαι καλά… µέσα µου…

Με λένε Βαγγέλη και φοβάµαι…

Φοβάµαι…

Φοβάµαι να το πω… φοβάµαι να µιλήσω σε σένα, στο φίλο µου, στη µάνα µου,

Φοβάµαι… στη δασκάλα, στον προπονητή µου… φοβάµαι… στον πατέρα µου, στον ξάδερφό µου… ΦΟΒΑΜΑΙ!

Κλείνω το στόµα µου σφραγιστό, δεν µιλώ.

Δεν θέλω να πάω ξανά στο σχολείο!!!

ΦΟΒΑΜΑΙ σου λέω…

Με λένε Βαγγέλη…

Γιατί εµένα; Νιώθω χέρια πάνω µου, χέρια που µε πνίγουν.

Γιατί µε πειράζουν; Γιατί; Είναι φίλοι αυτοί; Είναι πειράγματα αυτά; ΦΟΒΑΜΑΙ σου λέω…

Με λένε Βαγγέλη… Ξέρεις πόσο σκοτεινό είναι το ντουλάπι;

Γιατί γελάνε µαζί µου; Τι έχει γίνει; Δεν καταλαβαίνω. Τι τους έχω κάνει; Πόσες φορές θα µε χτυπήσουν;

Γροθιές, γροθιές, καυτό νερό…

 Θηλιές στο λαιµό µου, το κεφάλι µου θα σκάσει…

—Τι έχεις παιδί µου; Έλα κοντά µου, έλα να µου ανοίξεις τη ψυχή σου…

—Δυσκολεύοµαι, θηλιές στο λαιµό µου… Με πνίγουν… κάθε µέρα… Δεν θέλω να πάω εκεί…

—Μίλα µου, µη φοβάσαι…

—Κλειστό το στόµα µου, βουβό… χάνεται στη σκοτεινιά της ντουλάπας..

Με λένε Βαγγέλη. Φοβάµαι…

—Πιάσε το χέρι µου… Εγώ θα σε βοηθήσω!

—Το ξέρω, µ’ αγαπάς! Το ξέρω, θα µε βοηθήσεις ΤΩΡΑ… ΜΕΤΑ; Μετά θα µου κάνουν τα χειρότερα;

—Όχι, όχι, Βαγγέλη! Πίστεψε στον εαυτό σου! Έλα κοντά µου, µίλα µου! Δείξε µου, µη φοβάσαι… Δεν είσαι µόνος.

Με λένε Βαγγέλη και τρέµω… τρέµω απ’ το φόβο µου.

Ίσως να ’φευγα καλύτερα… Ίσως να µην περιµένω την επόµενη γροθιά… Ίσως να κόψω το σχοινί της θηλιάς απ’ το λαιµό… Εκεί ψηλά… φοβάµαι… εκεί ψηλά ίσως… ίσως… είναι πιο καλά. Ίσως εκεί να µη φοβάµαι πια. Ίσως εκεί να µην τρέµω. Παλεύω µε τον εαυτό µου. Παλεύω µε τις σκέψεις µου. Παλεύω µε το σχοινί στο λαιµό µου. Με σφίγγει ακόµα πιο πολύ…

Με λένε Βαγγέλη και φοβάµαι…

Με λένε Βαγγέλη… Δεν θέλω τίποτα πια… Όλα είναι µάταια…

—Όχι, Βαγγέλη! Πρέπει να παλέψεις. Να τα νικήσεις όλα. Να τους νικήσεις όλους.

—Γίνεται αυτό;

—ΝΑΙ, Βαγγέλη, γίνεται!!!

—Δεν γίνεται σου λέω! Πνίγοµαι! Άσε µε στη σκοτεινιά µου! Ποιος είσαι εσύ που µου λες ότι γίνεται; Πώς γίνεται να το παλέψω;

—ΓΙΝΕΤΑΙ ΒΑΓΓΕΛΗ!

—Όλα είναι σκοτεινά για µένα.

—Να σε ρωτήσω κάτι Βαγγέλη; Πώς τρως ένα ΘΕΡΙΟ;

—Δεν ξέρω! Δεν ΓΙΝΕΤΑΙ!

—Μπουκιά, µπουκιά! Ένα βήµα τη φορά, ένα µικρό βήµα… Θέλεις να δοκιµάσεις Βαγγέλη; Έλα, πάρε θάρρος. Βγες στο φως, βγες από τη σκοτεινιά σου…

—ΦΟΒΑΜΑΙ! Δεν µπορώ, µαµά!

ΦΟΒΑΜΑΙ! Δεν µπορώ, πατέρα!

—Ένα µικρό βήµα τη φορά… Έλα µη φοβάσαι! Η ζωή είναι χαρούµενο τραγούδι.

—Λες;

—Ναι, Βαγγέλη! Μίλα µου! Διώξε µακριά ό,τι σε βασανίζει… Το ποτάµι πριν χυθεί στον ωκεανό τρέµει από φόβο! Κοιτάζει πίσω του… βλέπει το δρόµο που έκανε. Κοιτάζει µπροστά βλέπει ωκεανό τεράστιο! Να ενωθεί µαζί του… θα χαθεί… Θα χαθεί; Όχι, Βαγγέλη… το ποτάµι δεν θα χαθεί. Θα γίνει ο ωκεανός ο ίδιος…

Αντί επιλόγου

Τα βιώµατα του Βιζυηνού του έδωσαν ώθηση να γράψει για τα παιδιά. Ήθελε να βλέπει τα παιδιά χαρούµενα, σε αντίθεση µε τη δική του παιδική ηλικία. Δεν ασχολήθηκε τυχαία ούτε πρόχειρα µε την παιδική ποίηση και πεζογραφία. Όταν έγραφε λογοτεχνικά κείµενα για παιδιά, είχε ήδη επιστημονικό, φιλοσοφικό, αισθητικό υπόστρωµα. Κατά τις πανεπιστημιακές του σπουδές ασχολήθηκε µε την παιδαγωγική και την ψυχολογία. Η διδακτορική του διατριβή ακριβώς σε αυτά τα επιστηµονικά πεδία αναφέρεται και υποβάλλεται και εγκρίνεται το 1881. Μετά από 128 χρόνια εκδίδεται µάλιστα σε ελληνική µετάφραση µε τίτλο: «Το παιδικό παιχνίδι σε σχέση µε τηn ψυχολογία και την παιδαγωγική».

Πόσο κοντά µας στην ψυχή µας µιλά το παιδικό διήγηµα του Βιζυηνού «Ο Τροµάρας» και πόσο επίκαιρος είναι στα λόγια του! Ο Τροµάρας ήταν ένα έξυπνο παιδί µα πολύ δειλό… Ο Βαγγέλης ήταν ένα έξυπνο παιδί µα πολύ δειλό. Τα παιδιά της γειτονιάς πείραζαν τον Τροµάρα… Τα παιδιά της σχολής πείραζαν τον Βαγγέλη… Άλλες εποχές; Ίδιες εποχές νοµίζω… Ο Τροµάρας δεν είχε κάποιον να τον βοηθήσει… Ο Βαγγέλης προσπάθησε να ξεφύγει από τους νταήδες της σχολής του… Ποιος ήξερε και δεν τον βοήθησε; Ο εκφοβισµός τότε και τώρα… Ο Τροµάρας έπρεπε να χρησιµοποιήσει την εξυπνάδα του για τα βγάλει πέρα. Ο Βαγγέλης δείλιασε, κοντοστάθηκε στο ποτάµι… έγινε ωκεανός… για όλου του κόσµου τα παιδιά! Να δώσουµε το χέρι, να βοηθήσουµε αυτούς που µας φωνάζουν, να είµαστε εκεί κοντά τους… να τους ακούσουµε… Ο Τροµάρας τα κατάφερε… Ο Βαγγέλης όχι…

*Η Ανδρονίκη Παντελίδου κατάγεται από τη Δράµα, αλλά ζει και εργάζεται ως εκπαιδευτικός για πολλά χρόνια στην Κοµοτηνή. Έχει επίσης συµµετάσχει µε άρθρα της σε παιδαγωγικά συνέδρια και διεθνή περιοδικά. Είναι, επιπλέον, συγγραφέας των παιδικών και εκπαιδευτικών βιβλίων «Η αλφαβητοχώρα: το Οµικροµικρούλι» και «Η αλφαβητοχώρα σε καραντίνα». Ενίοτε συνεργάζεται µε τοπικούς φορείς για την προώθηση της φιλαναγνωσίας στα παιδιά.

**Το παρόν κείμενο είναι η συμμετοχή της στην εκδήλωση «Ο Γεώργιος Βιζυηνός και η απήχηση του έργου του στα νεότερα χρόνια», που διοργανώθηκε από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κομοτηνής, στο πλαίσιο των δράσεων που υλοποιούνται με την ΚΟΙΝΣΕΠ «Κομοτηνή Εν Δράσει», και τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης, με την υποστήριξη της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης, την Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου, στο Τσανάκλειο Μέγαρο – Δημοτική Βιβλιοθήκη.  Μπορείτε να βρείτε το σχετικό ρεπορτάζ εδώ.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.