Διαβαζεται και εμπνεει  ακομα ο Γεωργιος Βιζυηνος

Ένα αφιέρωμα στον τρόπο με τον οποίο οι νεότεροι αναγνώστες ─εκπαιδευτικοί και συγγραφείς─ προσλαμβάνουν το έργο του στην Κομοτηνή

Θανάσης Κούγκουλος: «Η Κομοτηνή, από το 1922 και μετά, υιοθετεί με στοργή τον Βιζυηνό۰ μεταμορφώνεται σε “φασματική” Βιζύη και αντικαθιστά επάξια τον ρόλο του γενέθλιού του τόπου στη συνείδηση  μελετητών και αναγνωστικού κοινού»

Στον Γεώργιο Βιζυηνό και στο λογοτεχνικό του αποτύπωμα στα ελληνικά γράμματα αλλά και στο νεοελληνικό θυμικό, ήταν αφιερωμένη η εκδήλωση των λογοτεχνικών συναντήσεων που έλαβε χώρα στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κομοτηνής/Τσανάκλειο το απόγευμα της Τετάρτης 1 Φεβρουαρίου, που διοργάνωσαν οι Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης.

Τίτλος της εκδήλωσης ήταν «Ο Γεώργιος Βιζυηνός και η απήχηση του έργου του στα νεότερα χρόνια», με πέντε εκπαιδευτικούς-συγγραφείς, που εκπροσωπούσαν και τις τρεις βαθμίδες της εκπαίδευσης, να «συνομιλούν» με τον συγγραφέα, δημιουργώντας τα δικά τους αφηγήματα βασισμένα σε διηγήματα και ιστορίες του Θρακιώτη συγγραφέα.

Έτσι από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, η κ. Μαρία Δήμου εμπνεύστηκε από το ταξίδι του συγγραφέα στην Πόλη, όπως περιγράφεται στο διήγημα «Το μόνον της ζωής του ταξείδιον», ενώ η κ. Ανδρονίκη Παντελίδου, έδωσε ένα στίγμα για τον σχολικό εκφοβισμό, εμπνεόμενη από το παιδικό διήγημα «Ο Τρομάρας»

Από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ο Γιάννης Στρούμπας εμπνεύστηκε από «το μόνον της ζωής του ταξείδιον», ενώ ο Ιγνάτης Χουβαρδάς εμπνεύστηκε από ένα από τα «δύσκολα» κείμενα του Βιζυηνού, το διήγημα «Αι συνέπειαι της παλαιάς ιστορίας».

Τέλος, ο κ. Σπύρος Κιοσσές, Αναπληρωτής Καθηγητής θεωρίας της λογοτεχνίας και δημιουργικής γραφής στο Τμήμα Γλωσσικών και Διαπολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, εμπνεύστηκε από το γλωσσολογικό κείμενο «Διατί η μηλιά δεν έγινε μηλέα».

Κατερίνα Σχοινά: «Η μεγάλη λογοτεχνία δεν παύει ποτέ να συγκινεί»

Η εκδήλωση εντάσσεται στη σειρά που διοργανώνει η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ροδόπης και η Δημοτική Βιβλιοθήκη Κομοτηνής, σημείωσε η Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων ΔΔΕ Ροδόπης κ. Κατερίνα Σχοινά, που ξεκίνησαν πέρυσι και αφορούν στην παρουσίαση λογοτεχνών που είτε διαθέτουν το στοιχείο της εντοπιότητας είτε  συνδέονται με κάποιον τρόπο  με την Κομοτηνή.

Δηλαδή είτε λόγω καταγωγής, όπως ο Αναστάσης Βιστωνίτης και ο Χρήστος Χαρτοματσίδης, είτε λόγω της διαμονής τους για πολλά χρόνια, όπως ο Ιγνάτης Χουβαρδάς.

Στο συγκεκριμένο πλαίσιο εκδηλώσεων,  ανέφερε στη συνέχεια η κ. Σχοινά, «οι Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης  θέλησαν να ασχοληθούν και με παλαιότερους συγγραφείς, μεταξύ των οποίων και ο εμβληματικός Γεώργιος Βιζυηνός, εστιάζοντας στην πρόσληψή του στις μέρες μας. Το ερώτημα ήταν: “ O Βιζυηνός διαβάζεται; Αγαπάται, Ενδιαφέρει; Εμπνέει; Η απάντηση είναι ναι”» είπε, κάτι που φάνηκε από την ενθουσιώδη συμμετοχή των συγγραφέων με κείμενα εμπνευσμένα από τη ζωή και το έργο του συγγραφέα.

«Θεωρώ πως ποτέ δεν σταμάτησε να διαβάζεται και να ενδιαφέρει ο Βιζυηνός, είναι τόσο μοντέρνα και πρωτοποριακή η γραφή του, ενώ εκδηλώσεις σαν και αυτή υπενθυμίζουν στους εκπαιδευτικούς ότι έργα σαν αυτά δεν έχουν ηλικία, ούτε απευθύνονται σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες.

Από την εμπειρία της διδασκαλίας του, έχω παρατηρήσει πως παρά την ιδιαιτερότητα της γλώσσας του, που μπορεί να εκλαμβάνεται από κάποιους ως εμπόδιο, έχει δει πως οι μαθητές τον αγκαλιάζουν με ενθουσιασμό.

Η μεγάλη λογοτεχνία δεν παύει ποτέ να συγκινεί, και μπορεί  ο Βιζυηνός να  χρησιμοποιεί το Θρακιώτικο ιδίωμα στους διαλόγους, και στα αφηγηματικά μέρη την καθαρεύουσα, που παρόλα αυτά είναι προσιτή στους μαθητές, όμως το σασπένς, η αστυνομική πλοκή, η βαθιά ψυχογράφησή του και η φιλοσοφική διάσταση των κειμένων συνεχίζουν να γοητεύουν και τους νέους αναγνώστες», ανέφερε ολοκληρώνοντας  το προλόγισμά της στην εκδήλωση η κ. Σχοινά.

Θανάσης Κούγκουλος: Αμετάκλητα συνδεδεμένη με την ανάδειξη του Βιζυηνού η Κομοτηνή

Για την πρόσληψη της λογοτεχνίας του Γ. Μ. Βιζυηνού στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα μέσα από τις εφημερίδες «Το Βήμα» και «Τα Νέα», μίλησε ο Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ κ. Θανάσης Κούγκουλος, ένας από τους πλέον ενημερωμένους  και αφοσιωμένους σήμερα ερευνητές της ζωής και του έργου του Γεωργίου Μ. Βιζυηνού, που συνεχίζει  ναι νοιάζεται και να υποδεικνύει το μεγάλο εύρος των επιστημονικών ερευνών που  μπορούν να γίνουν μελλοντικά για τον Βιζυηνό και το έργο του, όπως π.χ. αυτές που έχουν σχέση με τη μελέτη  συνόλου  του επιστημονικού του έργου ή τη βιβλιογράφηση  των επιρροών του στο πεδίο της νεότερης λογοτεχνίας κ.ά, προκειμένου να υπάρξει  ολοκληρωμένη εικόνα της θέσης του στον χώρο των ελληνικών γραμμάτων.

«Στις αρχές του 20ου αιώνα, ο Βιζυηνός  προσλαμβάνεται κατά βάση ως ο εθνικός ποιητής της Θράκης, με βάση τα μεγαλοϊδεατικά ποιήματά του»,  ανέφερε  στην εισήγησή του ο κ. Κούγκουλος, «όμως στις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα προκρίνεται ο διηγηματογράφος Βιζυηνός, και αναγνωρίζεται ως Ευρωπαϊκών διαστάσεων συγγραφέας.

Η αλλαγή αυτή, έρχεται τόσο λόγω της εφαρμογής της ίδιας της θεωρίας της λογοτεχνίας, αλλά και το γεγονός ότι η ελληνική κοινωνία αναγνωρίζει στο έργο του στοιχεία με τα οποία συνομιλεί μέχρι και σήμερα.

Παράλληλα, ο κ. Κούγκουλος τόνισε «πως η Κομοτηνή, έχει συνδεθεί αμετάκλητα με το χρέος για την ανάδειξη του Θρακιώτη πεζογράφου, ποιητή και διανοούμενου.

Η Κομοτηνή από τη Μικρασιατική Καταστροφή και μετά», σημείωσε, «υιοθετεί με στοργή τον Βιζυηνό, μεταμορφώνεται σχεδόν με μυθοπλαστικό τρόπο σε φασματική Βιζύη και αντικαθιστά επάξια τον ρόλο του γενέθλιού του τόπου στη συνείδηση των μελετητών και του αναγνωστικού κοινού.

Στον προσφυγικό συνοικισμό της Κομοτηνής το 1939 ο στιβαρός φιλόλογος Μαρίνος Ξηρέας ανακαλύπτει αναπάντεχα την Τζιβάνη Τριανταφυλλίδου, τη σύζυγο του “κοιλιάρφανου” αδελφού του Βιζυηνού – του Μιχαήλου, και συμπληρώνει με άγνωστα στοιχεία και κατάλοιπα τη βιογραφία και την εργογραφία του, ενώ ο Δήμος Κομοτηνής και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο οργανώνουν τα τρία μέχρι στιγμής επιστημονικά συνέδρια για τον συγγραφέα. Εδώ, επίσης, ο γηγενής Μισέλ Φάις συνομιλεί με μεταμοντέρνους όρους κατά τις άυπνες νύκτες του με τον “βαρίλυπο” και “εξόριστο” ομότεχνό του» τόνισε, αναφερόμενος «στο πολυεπίπεδο μυθιστόρημα του Φάις “Ελληνική αυπνία”.  Όλα τα προηγούμενα», σημείωσε, «και πολλά ακόμη αποδεικνύουν την τρυφερή δεξίωση του Βιζυηνού από την πόλη της Κομοτηνής και την κομβική της συμβολή στην πρόσληψη του λογοτεχνικού του έργου από την προσφυγιά και ύστερα.

Ακριβώς αυτό είναι το θέμα μεταπτυχιακής διατριβής που με μεγάλη μου χαρά πριν από λίγες μόλις μέρες ανέλαβε υπό την επίβλεψή μου η κυρία Σταυρούλα Ζάκκα στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας. Ευελπιστώ πως σύντομα με την έρευνά της θα τεκμηριώσει τις παραπάνω σκέψεις μου και πως θα έχουμε την ευκαιρία να την ακούσουμε σε μία ανάλογη εκδήλωση μετά την ολοκλήρωση της διπλωματικής της» ανέφερε.

Επιλέγοντας, αξίζει να αναφέρουμε ότι η κοινή συνδιοργάνωση των δυο Διευθύνσεων Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης  ─με τον  Γιάννη Σιγούρο ως Υπεύθυνο Σχολικών Δραστηριοτήτων ΠΔΕ─   με τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κομοτηνής, και  την αφάνταστα μεγάλη προσέλευση Κομοτηναίων που αγαπούν τον Θρακιώτη, «ευρωπαϊκών  διαστάσεων», συγγραφέα,  μια ακόμη πρόσδεση της Κομοτηνής με τον Βυζιώτη «νεο-συμπατριώτη» μας επιτυχώς καταγράφηκε.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.