Ερωτας στην πνιγηρη Ναπολη

Αλέσιο Φορτζόνε, “Napoli mon amour”, Δέσποινα Γιαννοπούλου μτφρ., εκδ. Πόλις, Αθήνα 2023, σ. 272

Αρκετές μελέτες αποδεικνύουν πως η δεκαετία των 30 στη ζωή του ανθρώπου είναι η πιο δημιουργική του περίοδος, με «εγγυημένη» επιτυχία τόσο στα επαγγελματικά όσο και στα ερωτικά. Μόνο που αυτό δεν ισχύει για όλους. Μάλιστα οι πιθανότητες να ισχύει το αντίθετο αυξάνονται όλο και περισσότερο, αν αναλογιστούμε τη ρευστότητα της εποχής που ζούμε. Μέσα σ’ αυτήν τη ρευστότητα ζει και ο Αμορεζάνο, πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος “Napoli mon amour” του Αλέσιο Φορτζόνε, ο οποίος μας εξιστορεί στο νέο του μυθιστόρημα, με δεξιοτεχνικό τρόπο, πώς είναι να νιώθεις χαμένος, ενώ η οικογένεια και η κοινωνία σε προορίζει για κάτι το οποίο είναι πολύ μακριά από εσένα.

Στο “Napoli mon amour” λοιπόν, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις σε  μετάφραση Δέσποινας Γιαννοπούλου και ο τίτλος του παραπέμπει στην ταινία «Χιροσίμα αγάπη μου», του Αλέν Ρενέ, παρακολουθούμε τη ζωή του νεαρού Αμοριζόνε, η οποία φαίνεται να βυθίζεται σε έναν ωκεανό θλίψης και αποτυχίας. Κάτοχος δύο πτυχίων, με μια εργασιακή εμπειρία στα καράβια, ο Αμοριζόνε είναι πλέον άνεργος. Μένει ακόμα με τους γονείς του, με τις οικονομίες του να εξανεμίζονται κάθε λεπτό που περνάει, ζώντας μια μέτρια, έως αδιάφορη πραγματικότητα. Λίγες στιγμές είναι που τον κάνουν να νιώθει ζωντανός:

—όταν παρακολουθεί κάποιον αγώνα της Νάπολι, αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής  του, μιας και έχει τον Λορέντζο Ινσίνιε ως ποδοσφαιρικό πρότυπο,

—όταν περνάει χρόνο με τον φίλο του Ρούσο, που είναι σε παρόμοια κατάσταση αλλά ελαφρώς καλύτερη από εκείνον και, τέλος,

—όταν σκέφτεται πως κάποια μέρα μπορεί να γνωρίσει τον Ραφαέλε Λα Κάπρια, του οποίου είναι μεγάλος θαυμαστής.

Ο Αμοριζόνε γράφει διηγήματα και αυτό φαίνεται από τις περιγραφές του για τη Νάπολη και το πόσο τον επηρεάζει η ατμόσφαιρα της πόλης. Ωστόσο, παρά τις όποιες σκέψεις έχει να γίνει συγγραφέας, αποφασίζει πως μόλις τελειώσουν όλα τα χρήματά του θα δώσει τέλος στη ζωή του.

Η αδράνεια και η νωχελικότητα φαίνεται να εξαφανίζονται ως δια μαγείας, όταν γνωρίζει τη Λόλα, τη μετέπειτα Νίνα, μια νεαρή φοιτήτρια Φιλοσοφίας, γεμάτη όνειρα για το μέλλον. Ζουν έναν παθιασμένο έρωτα, με τη Νίνα να τον ωθεί να ξεδιπλώσει τα ταλέντα του, πρωτίστως να αγαπήσει τον εαυτό του και να αλλάξει τα πράγματα στη ζωή του. Η γνωριμία αυτή τον οδηγεί στο να γράφει τακτικότερα, με περισσότερη ζωντάνια. Μέχρι που ο έρωτας κάποια στιγμή τελειώνει μαζί με τα λεφτά, κι όλα πάλι παίρνουν ένα πιο γκρίζο χρώμα σε σχέση με πριν. Οι σχέσεις του με τον φίλο του Ρούσο και τους γονείς του κλιμακώνονται προς το χειρότερο και η απομόνωση φαίνεται να είναι μόνιμη.

Η ταύτιση με τον ήρωα του μυθιστορήματος γίνεται αβίαστα, άλλοτε λιγότερο άλλοτε περισσότερο, με  εμφανή την ειλικρίνεια, από τις στιγμές ευφορίας, μέχρι και τις πιο σκοτεινές. Καθώς εκτυλίσσεται η ιστορία, προχωράμε σε βαθύτερες πτυχές του Αμορεζάνο και συνειδητοποιούμε πως, παρόλο που η ποιότητα ζωής που έχει φαίνεται να τον πνίγει κατά βάθος δεν θέλει να αλλάξει, ούτε μπαίνει στη διαδικασία να κυνηγήσει τα όνειρά του.

Μέσα από το βιβλίο, ο αναγνώστης νιώθει την ψυχική αστάθεια που αντικατοπτρίζεται στα λόγια του Αμοριζόνε, με φόντο την ιστορική και πανέμορφη Νάπολη –παρόλο που εδώ φαίνεται να παρουσιάζεται μουντή και αποπνικτική. Τα λόγια του δυνατά, παράλληλα με ευαισθησία, περιγράφουν τόσο τη στασιμότητα που επικρατεί γύρω του, όσο και την άνοδο αλλά και την πτώση στον εσωτερικό του κόσμο. Ο έρωτας, η κινητήριος δύναμή του για την αργοπορημένη προσωπική αλλαγή, φαίνεται πως ήταν μια ψευδαίσθηση, ένα παράλληλο σύμπαν που ενώ του ανοίχτηκε για να ξεφύγει από τη ζοφερή πραγματικότητα, εν τέλει τον διέλυσε σε χίλια κομμάτια. 

Νίκος Μπακουνάκης, «Το “Napoli mon amour” είναι πριν απ’ όλα ένα μυθιστόρημα πλοκής»

Ο Νίκος Μπακουνάκης, καθηγητής Πρακτικής της Δημοσιογραφίας και Τεχνικών Αφήγησης  στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, γράφει στη “Lifo” για το λογοτεχνικό ντεμπούτο του Αλέσιο Φορτζόνε: «Η ζωή του φαίνεται ότι μπορεί να αλλάξει όταν συναντά στον δρόμο τη Λόλα, που τελικά την έλεγαν Νίνα, μια 21χρονη φοιτήτρια Φιλοσοφίας. Την ερωτεύεται και περνούν παθιασμένες νύχτες έρωτα. Ταξιδεύουν μαζί και στη Ρώμη, όπου ο Αμορεζάνο βρίσκει την ευκαιρία να αφήσει τρία διηγήματά του στο σπίτι του λογοτεχνικού μέντορά του, του Λα Κάπρια.

Η Νίνα βρίσκεται τελικά σε άλλο μήκος κύματος. Είναι μόλις 21 ετών και θέλει να ζήσει αλλιώς τη ζωή της. Τελικά φεύγει για τη Βαρκελώνη με Εράσμους· ένας αποχωρισμός που ξαναρίχνει τον Αμορεζάνο στην πιο βαθιά μελαγχολία και στη θλίψη. Η Νίνα έχει ρουφήξει και την καρδιά του αλλά και τα λεφτά του.

 Το “Napoli mon amour” είναι πριν απ’ όλα ένα μυθιστόρημα πλοκής. Από την πρώτη στιγμή συμπαθούμε, ως αναγνώστες, τον Αμορεζάνο και θέλουμε να δούμε πού θα καταλήξει στα τριάντα του χρόνια. Υπάρχει ένα σασπένς σ’ αυτή την πλοκή, που γίνεται θρίλερ στο τέλος».

Ο Αλέσιο Φορτζόνε συστήνεται στο ελληνικό κοινό

Ο Αλέσιο Φορτζόνε γεννήθηκε στη Νάπολη το 1986 και σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Κοινωνική Πολιτική. Το “Napoli mon amour” είναι το πρώτο του βιβλίο, το οποίο και τιμήθηκε με το βραβείο Berto και το Prix Méditerranée 2021 στην κατηγορία ξένου μυθιστορήματος. Το δεύτερο μυθιστόρημά του, “Giovanissimi”, ήταν στην τελική λίστα υποψηφιοτήτων για το βραβείο Strega. Το τρίτο του μυθιστόρημα έχει τίτλο “Il nostro meglio”.

*Η Αναστασία Χαλβατζοπούλου είναι τεταρτοετής φοιτήτρια του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας ΔΠΘ και επιμελήθηκε το παρόν κείμενο στο πλαίσιο της πρακτικής της άσκησης τον Μάιο του 2023.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.