Τα δυο προσωπα της γαλλικης ακροδεξιας
Οι προθέσεις των Γάλλων ψηφοφόρων για τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές εμφανίζουν μια μοναδική στην ιστορία ενίσχυση, όχι ενός, αλλά δύο υποψηφίων προέδρων που κατατάσσονται στην Άκρα Δεξιά. Αν η παρουσία της Μαρίν Λεπέν και του ανανεωμένου «Εθνικού Συναγερμού» (διαδόχου του «Εθνικού Μετώπου» που ίδρυσε ο πατέρας της Ζαν-Μαρί Λεπέν κατά την δεκαετία του 1970) για τρίτη φορά σε προεδρικές εκλογές θεωρείται πλέον σαν κάτι το αναμενόμενο και εντός της καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων της γαλλικής πολιτικής, η εμφάνιση του Ερίκ Ζεμούρ ως του νέου πόλου της γαλλικής ακροδεξιάς αλλάζει σίγουρα το γενικότερο τοπίο.
Οι δύο ακροδεξιοί υποψήφιοι συγκεντρώνουν σταθερά τους τελευταίους μήνες πάνω από το 30% της πρόθεσης ψήφου στις δημοσκοπήσεις με ένα σταθερό, αλλά μικρό προβάδισμα της Λεπέν. Ο αμφιλεγόμενος δημοσιογράφος και συγγραφέας Ερίκ Ζεμούρ αποφάσισε να αντιπαρατεθεί τόσο με την Λεπέν για την κυριαρχία σε έναν χώρο πέρα από την κλασική γαλλική Δεξιά όσο και με τις παγιωμένες αξίες και αρχές της γαλλικής république όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί επί έναν σχεδόν αιώνα. Και όπως φαίνεται το ακροατήριό του μοιάζει να γοητεύεται από την ρητορική επιστροφής στις παραδοσιακές συντηρητικές αρχές της περιόδου πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο όταν και κυριαρχούσε η εικόνα της douce France δηλ. της γλυκιάς καθολικής (αν και παραδόξως ο ίδιος ο Ζεμούρ είναι εβραίος) και καθαρής γαλλικής επαρχίας.
Η ακροδεξιά έχει μια ξεχωριστή θέση στην ιστορία της Γαλλίας ήδη από τα τέλη του 19ου αι. Αντιδραστική, αντεπαναστατική και αντινεωτερική, θα γίνει εξαιρετικά συμπεριληπτική στο πέρασμα των χρόνων, υποδεχόμενη ως το 1940 διαδοχικά φιλοβασιλικούς, αντισημίτες, αντικοινοβουλευτικούς, υπερκαθολικούς, φασίστες και φιλοναζιστές. Η εμπειρία της συνεργασίας με τους ναζί (Κράτος του Βισί) και των αντιαποικιακών πολέμων (Ινδοκίνα, Αλγερία) θα θέσει την ακροδεξιά στο πολιτικό περιθώριο ως την δεκαετία του 1980. Αντίθετα, η φθορά της γαλλικής Αριστεράς, τα σκάνδαλα των σοσιαλιστών, η πρακτική αποκοπή του κομμουνιστικού κόμματος από τα εργατικά στρώματα με την ταυτόχρονη αύξηση της ανεργίας και την ανάδυση ζητημάτων που έθεταν ερωτήματα για την γαλλική ταυτότητα (μεταναστευτικό, ευρωπαϊκή ενοποίηση κ.α.) επέτρεψαν στον Ζ.Μ.Λεπέν να εγκατασταθεί ως ένας διακριτός και ισχυρός παράγοντας της πολιτικής ζωής της χώρας. Η διαδοχή στην ηγεσία από την κόρη του Μαρίν- το 2011 εν μέσω κατηγοριών για οικογενειοκρατία- σηματοδότησε το πέρασμα της γαλλικής ακροδεξιάς στην περίοδο του «μεταφασισμού» όπως είχε γίνει με τους Ιταλούς ομοφρονούντες του MSI κατά την δεκαετία του 1990. Εγκαταλείποντας την ρητορική αντισημιτισμού και ομοφοβίας, η Λεπέν θα εμφανιστεί πιο ανοιχτή σε ζητήματα σεξουαλικού προσανατολισμού και φύλου, οικογενειακού δικαίου κ.τλπ. και θα επικεντρώσει την ρητορική της στα δύο βασικά ζητήματα που απασχολούν (και φοβίζουν) τον μέσο Γάλλο: την μετανάστευση και την πορεία της Ευρώπης.
Αναπόφευκτα η αλλαγή αυτή στις προτεραιότητες της θεσμικής Ακροδεξιάς άφησε ακάλυπτους πολλούς ψηφοφόρους που διαπίστωναν μια βαθιά ηθική κρίση και ένα κενό στην προστασία των παραδοσιακών αρχών και αξιών όπως της οικογένειας και της χριστιανικότητας. Αυτό το κενό προσπαθεί να καλύψει ο Ζεμούρ και το νέο κόμμα του υπό τον εμφατικό τίτλο Ανακατάκτηση. Η περίπτωσή του είναι χαρακτηριστική του τρόπου εξέλιξης μιας σειράς ηγετών του πολιτικού του χώρου ήδη από την εποχή της υπόθεσης Ντρέιφους: προβοκατόρική αρθρογραφία, εκδοτική επιτυχία με αμφιλεγόμενα θέματα όπως η ανάγκη επιστροφής του ανδρικού προτύπου στον δημόσιο και ιδιωτικό χώρο, επιλεκτική ανάγνωση της Ιστορίας με χοντροκομμένη διαστρέβλωσή της, ανάδειξη ηγετών προτύπων όπως λ.χ. ο Ναπολέων, μιμητική αντιγραφή των συνθημάτων του Ντεγκώλ και συνθηματολογία που ρίχνει λάδι στη φωτιά. Κορυφαία ίσως πρότασή του η υποχρεωτική ονοματοδοσία όλων των μουσουλμάνων και με ένα κλασικό γαλλικό όνομα! Στόχος η κινητοποίηση των υπερσυντηρητικών και φοβικών αισθημάτων ενός τμήματος των εκλογέων που απογοητεύθηκαν από τα σκάνδαλα των Δεξιών και το στρογγύλεμα των θέσεων της Λεπέν.
Τί θα καταφέρουν όμως οι δύο πόλοι της Ακροδεξιάς; Ο βασικός στόχος και των δύο είναι να περάσουν στον β’ γύρο όπου κατά τα φαινόμενα θα συναντήσουν τον απερχόμενο πρόεδρο Μακρόν χωρίς πολλές πιθανότητες ωστόσο να τον κερδίσουν. Ο πόλεμος στην Ουκρανία ωστόσο φαίνεται να αλλάζει γενικότερα τις τάσεις των εκλογέων και να ενισχύει το ηγετικό προφίλ του Μακρόν. Υπό τις παρούσες συνθήκες πόσοι ψηφοφόροι θα εμπιστευθούν εκείνους που ως πριν την ρωσική εισβολή και την παγκόσμια καταδίκη της δεν έκρυβαν τον θαυμασμό τους για την προσωπικότητα του Πούτιν;
*Ο Λάμπρος Φλιτούρης είναι ιστορικός του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Το άρθρο είναι το ένα μέρος ενός τριπτύχου για τις επερχόμενες Γαλλικές εκλογές. Μπορείτε να δείτε τα άλλα δύο εδώ:
Γαλλία: δεξιά στην κάλπη, αριστερά στην καρδιά; Του Γιάννη Μπαλαμπανίδη
Γαλλικές Προεδρικές εκλογές: Τι συμβαίνει με τη Γαλλική Αριστερά; Του Στέφανου Γραβάνη
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.