Ο Κ. Μητσοτακης και η πολιτικη στην Θρακη την περιοδο 1989-1993

Από το 1983 η Μειονότητα στην Θράκη έδειξε να δυσφορεί με την ασφυκτική πίεση που ασκούσε η κυβέρνηση του Α. Παπανδρέου σε μια σειρά από ζητήματα τόσο στο πεδίο των ανθρωπίνων και μειονοτικών δικαιωμάτων όσο και σε προβλήματα του καθημερινού βίου, που καλύπτονταν πίσω από βολικές παραδοχές περί «αρμονικής συμβίωσης των σύνοικων πληθυσμιακών στοιχείων που τίποτα και κανείς δεν μπορεί να διαταράξει».  
 
Αποκορύφωμα αυτής της υπολανθάνουσας έντασης που σοβούσε μέσα στους κόλπους της μειονοτικής κοινωνίας, υπήρξε η απόφαση για την καθαίρεση των πινακίδων από την «Τουρκική Νεολαία Κομοτηνής» όσο και από την «Τουρκική Ένωση Ξάνθης», που λειτουργούσαν ως νόμιμα μειονοτικά σωματεία ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1920.
 
Ο ρόλος του τότε υφυπουργού Εξωτερικών, Γιάννη Καψή, ήταν σημαντικός στην διαμόρφωση της πολιτικής έναντι της Μειονότητας στην Θράκη. Λειτουργώντας με ένα δίκτυο ντόπιων συμβούλων και συνεργατών, υπήρξε καθοριστικός παράγοντας στην λήψη της απόφασης για την απονομιμοποίηση των συλλόγων, αμέσως μετά την ανακήρυξη της λεγόμενης «Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου» από τον κατοχικό ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς, το Νοέμβριο του 1983.
 
Ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου επισκεπτόμενος ως Πρωθυπουργός την Κομοτηνή τον Μάιο του 1983, είχε ζητήσει από τον τότε Μητροπολίτη Μαρωνείας και Κομοτηνής, Δαμασκηνό, να διατηρεί ανοιχτό δίαυλο επαφών μαζί του και να τον ενημερώνει άμεσα για τα «εθνικά θέματα» της περιοχής. 
 
Οι προσδοκίες της Μειονότητας που επενδύθηκαν με την μαζική υπερψήφιση του  ΠΑΣΟΚ στην Ροδόπη στις 18 Οκτωβρίου 1981, είχαν ήδη από τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης της αλλαγής, εξανεμιστεί. Μπορεί στην ελληνική κοινωνία να έπνεε άνεμος αλλαγής και ο φόβος τους αστυνομικού κράτους της Δεξιάς και του χωροφύλακα να υποχωρούσε, όμως στην Μειονότητα δεν έπαψαν ποτέ να εφαρμόζονται τα διοικητικά μέτρα εις βάρος των πολιτών της, που συνέβαινε να είναι Έλληνες πολίτες δευτέρας κατηγορίας, όπως ίσχυε με τους Αριστερούς προ του 1981 και ιδίως πριν το 1974.
 
Η δυσφορία αυτή εκφράστηκε και εμπράκτως στις βουλευτικές εκλογές του 1985, όταν παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στην Ροδόπη το φαινόμενο των ανεξάρτητων μειονοτικών συνδυασμών με επικεφαλής τον Σεμπαχεντίν Γκαλήπ, παλαιό βουλευτή της Ενώσεως Κέντρου και πατέρα του μετέπειτα βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Γκαλήπ Γκαλήπ.
 
Κάπως έτσι το ΠΑΣΟΚ απώλεσε την μεγάλη πλειοψηφία του 1981 στην Ροδόπη η οποία πέρασε πλέον στη Ν.Δ. με την εκλογή του μοναδικού μειονοτικού βουλευτή Μεχμέτ Μουφτήογλου και ένα χρόνο μετά, στις δημοτικές εκλογές του 1986, ως επιστέγασμα αυτού του κλίματος ήρθε και η απώλεια του Δήμου Κομοτηνής, με τον μετέπειτα βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Αχμέτ Χατζηοσμάν και βασικό συνεργάτη του Αχμέτ Σαδίκ να κατέρχεται για πρώτη φορά ως υποψήφιος στις δημοτικές εκλογές με τον συνδυασμό του Ανδρέα Στογιαννίδη, που υποστηρίχθηκε από τη Ν.Δ..
 
Από το 1988 το φαινόμενο της ριζοσπαστικοποίησης της Μειονότητας με τις κινητοποιήσεις για την κατοχύρωση των ανθρώπινων και μειονοτικών δικαιωμάτων παίρνει πλέον ευρείες διαστάσεις, με αποκορύφωμα τις μαζικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας του Ιανουαρίου του 1988, που έγιναν η θρυαλλίδα για την μεγάλη πόλωση μεταξύ των ετών 1989-1990 ανάμεσα στο ελληνικό κράτος και τους ανεξάρτητους συνδυασμούς Ροδόπης και Ξάνθης με κορυφαίους εκφραστές σε αυτό το επίπεδο τους ανεξάρτητους βουλευτές Αχμέτ Σαδίκ στην Ροδόπη και Αχμέτ Φαΐκογλου στην Ξάνθη.
 
Όταν η Ν.Δ. ανήλθε στην εξουσία κατά την διακυβέρνηση Τζανετάκη με την συνεργασία του τότε ενιαίου Συνασπισμό τον Ιούλιο του 1989, παρέλαβε μία Θράκη απολύτως πολωμένη ανάμεσα σε Πλειονότητα και Μειονότητα και με τους ανεξάρτητους συνδυασμούς «Εμπιστοσύνη» και «Πεπρωμένο» σε  Ροδόπη και Ξάνθη να λαμβάνουν την συντριπτική πλειοψηφία της μειονοτικής ψήφου η οποία είχε απομακρυνθεί τόσο από το ΠΑΣΟΚ όσο όμως και από την Ν.Δ., του Κων/νου Μητσοτάκη.
 
Καθοριστικό ρόλο σε αυτή την περίοδο στην Θράκη παίζουν τα μυστικά κονδύλια του υπουργείου Εξωτερικών και η στενή σχέση του Μητροπολίτη Δαμασκηνού με τον υπουργό Οικονομικών της κυβέρνησης Τζανετάκη, Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος είχε αναλάβει εθνικό και καίριο ρόλο για λογαριασμό της κυβέρνησης τόσο στα θέματα της ελληνικής μειονότητας της Αλβανίας όσο και στην διαχείριση των ζητημάτων της Θράκης.
 
Ο ρόλος αυτός του Αντώνη Σαμαρά στην περιοχή επισφραγίστηκε, έτι περεταίρω, από τον Απρίλιο του 1990 και για δύο συναπτά έτη έως το 1992, όταν τοποθετήθηκε από τον Κων/νο Μητσοτάκη ως υπουργός Εξωτερικών της αυτοδύναμης πλέον κυβέρνησης της Ν.Δ. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό το γεγονός ότι την ίδια εποχή  διορίστηκε ως νομάρχης Ροδόπης από την κυβέρνηση της Ν.Δ. στην Θράκη ο επιστήθιος φίλος του Αντώνη Σαμαρά και μετέπειτα πολιτικός του συνοδοιπόρος στην Πολιτική Άνοιξη, Διονύσιος Καραχάλιος.
 
Είχαν μεσολαβήσει όμως τα «Σεπτεμβριανά της Θράκης» τον Ιανουάριο του 1990 με τα σπασίματα και τις μαζικές καταστροφές μειονοτικών καταστημάτων και περιουσίων στην Κομοτηνή την περίοδο της οικουμενικής κυβέρνησης υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα. Την ίδια περίοδο πραγματοποιήθηκαν και οι δίκες του Αχμέτ Σαδίκ που οδήγησαν στην στέρηση της δυνατότητας συμμετοχής του ανεξάρτητου μειονοτικού πολιτευτή Ροδόπης στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1989, χωρίς όμως να χαθεί η έδρα στην Ροδόπη για τον συνδυασμό «Εμπιστοσύνη». Μία κομβική στιγμή αναμφίβολα για την πολιτική ιστορία της περιοχής.
 
Ο Κων/νος Μητσοτάκης ως Πρωθυπουργός πλέον από τον Απρίλιο του 1990, διείδε ότι στην Θράκη δεν θα μπορούσαν να συνεχίσουν να εφαρμόζονται οι περιοριστικές και απροσχημάτιστα άδικες και αντισυνταγματικές πολιτικές σε βάρος της Μειονότητας, σε έναν κόσμο ραγδαία μεταβαλλόμενο με την πτώση του τείχους του Βερολίνου και την ανάδυση νέων κρατών από την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και της Σοβιετικής Ένωσης.
 
Δεν μπορούσε να διαχειρίζεται ταυτόχρονα τα μέτωπα των Σκοπίων, της ελληνικής μειονότητας της Αλβανίας, των συνεχών μεταναστευτικών ροών ελληνικών πληθυσμών από την Σοβιετική Ένωση και μαζί και το «αγκάθι» της Θράκης. Ήρθε, λοιπόν, στην Κομοτηνή και ανακοίνωσε την πολιτική της «Ισονομίας και της Ισοπολιτείας». Αυτό σήμαινε κατάργηση όλων των διοικητικών μέτρων σε βάρος της Μειονότητας, όπως την επαναφορά των δικαιωμάτων αγοράς, έκδοσης οικοδομικών αδειών, αδειών θύρας αλλά και την άρση των διακρίσεων για την παροχή ακόμα και ενός απλού ερασιτεχνικού διπλώματος αυτοκινήτου ή επαγγελματικής χρήσης ή για την απροσχημάτιστη και μεροληπτική καθυστέρηση δημοσίων υπηρεσιών στην έκδοση αδειών για την ίδρυση και λειτουργία καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος κ.λ.π.
 
Παράλληλα, συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας από την Ακαδημία Αθηνών προκειμένου να προβεί σε επιστημονικό πόρισμα μετά από ενδελεχή έρευνα, για την ανάπτυξη της Θράκης, ενώ επιφορτίστηκε η υφυπουργός Εξωτερικών Βιργινία Τσουδερού να ασκεί την πολιτική εποπτεία για τα θέματα Θράκης στο ελληνικό ΥΠΕΞ και να αποτελεί τον σύνδεσμο της τοπικής κοινωνίας και της κεντρικής εξουσίας.
 
Το παράδοξο και αντιφατικό σε όλα αυτά ήταν ότι σε τοπικό επίπεδο κλήθηκε να τα υλοποιήσει μία ομάδα ανθρώπων με επικεφαλής τον νομάρχη Ροδόπης Διονύσιο Καραχάλιο, που καταγράφηκε ιστορικά ως ομάδα Πολιτικής Άνοιξης και Αντώνη Σαμαρά, με ό,τι πολιτικό συνεπαγόμενο εμπεριείχε αυτό για τους πολίτες της Μειονότητας.
 
Είναι πασίδηλο όμως το γεγονός ότι μέχρι και τις μέρες μας, η πολιτική όλων των κυβερνήσεων που ακολούθησαν εκείνη του Κων/νου Μητσοτάκη της περιόδου 1990-93,  διακρίθηκε από θετικά και προοδευτικά βήματα αλλά και από πλέριες αντιφάσεις και πισωγυρίσματα στην διαχείριση του μειονοτικού ζητήματος της Θράκης.Δ.Δ.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.