Αναζητειται πολιτικο υποκειμενο για την υπαρχουσα κοινωνικη Αριστερα

Στον κατακερματισμό των πολιτικών δυνάμεων της αριστεράς και της κεντροαριστεράς, που αδυνατούν να δημιουργήσουν έναν εναλλακτικό πόλο, και όχι στη συντηρητικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας οφείλεται η σημερινή κυριαρχία της κεντροδεξιάς της ΝΔ στο εγχώριο πολιτικό σύστημα, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας με τίτλο «Το Αριστερό Ημισφαίριο στην ελληνική κοινωνία» που παρουσιάζει σήμερα στην Κομοτηνή το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ.

Ειδικότερα σήμερα, Τετάρτη, 20 Μαρτίου και ώρα 18:30 στο κεντρικό αμφιθέατρο του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης με πρωτοβουλία του παραρτήματος Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης του ΕΝΑ και την στήριξη του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του ΔΠΘ, αναμένεται να παρουσιαστούν τα ευρήματα της προαναφερθείσας έρευνας που διεξήχθη τον περασμένο Φεβρουάριο με την συνδρομή της εταιρείας ερευνών Prorata.

Τα ευρήματα αυτά θα παρουσιάσει ο κ. Κώστας Ελευθερίου, συντονιστής του Κύκλου Πολιτικής Ανάλυσης του ΕΝΑ και επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του ΔΠΘ, ενώ στην συζήτηση που θα ακολουθήσει τον λόγο αναμένεται να λάβουν οι κ.κ.Λεωνίδας Μακρής, επίκουρος καθηγητής Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης ΔΠΘ,  Παναγιώτης Πασχαλίδης, διδάσκων Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης ΔΠΘ και ερευνητής στη Μονάδα Ερευνών Κοινής Γνώμης & Αγοράς του ΠΑΜΑΚ και στο πρόγραμμα Νοτιοανατολικής Ευρώπης του ΕΛΙΑΜΕΠ και Γιώργος Σιάκας, επίκουρος καθηγητής Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης ΔΠΘ και διευθυντής ερευνών της Μονάδας Ερευνών Κοινής Γνώμης & Αγοράς του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου του ΠΑΜΑΚ.

Με αφορμή την εκδήλωση ο κ. Ελευθερίου μίλησε το πρωί της Τρίτης, 19 Μαρτίου στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» παραθέτοντας τα βασικότερα ευρήματα της έρευνας, βασικό κίνητρο για την διεξαγωγή της οποίας, όπως εξήγησε, αποτέλεσε το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται από μερίδα, έστω, του ελληνικού εκλογικού σώματος για το παρόν αλλά και το μέλλον της κεντροαριστεράς.

Θετική η αποδοχή αριστερών ιδεών

Αναφερόμενος στα ευρήματα της έρευνας ο κ.Ελευθερίου στάθηκε στο σημαντικότερο ίσως εξ αυτών, υπό την έννοια ότι απαντά στο καίριο ερώτημα της πιθανής «μεταστροφής» της ελληνικής κοινωνίας, η οποία ωστόσο σύμφωνα με τις απαντήσεις δεν «βλέπει» μια περαιτέρω τάση συντηριτικοποίησής της, αντιθέτως διαμορφώνεται μια πλειοψηφική τάση σε ορισμένες αριστερές πολιτικές, κυρίως αυτών που σχετίζονται με τον ρόλο του κράτους. Ζητήματα στα οποία ωστόσο παρατηρείται μια μεγαλύτερη τάση συντηριτικοποίησης είναι αυτά της κλιματικής κρίσης και του πολιτικού φιλελευθερισμού όπως ζητήματα ταυτοτήτων, ομόφυλων ζευγαριών – με το επίκαιρο ζήτημα του γάμου και της τεκνοθεσίας – όπως και αυτά της οικογένειας και της μετανάστευσης.

Τα δεδομένα αυτά, όπως εξήγησε ο κ.Ελευθερίου, αποτελούν αδιάψευστο μάρτυρα τους γεγονότος ότι η «δεξιά στροφή» του ελληνικού εκλογικού σώματος που παρατηρείται σήμερα, βασίζεται εξ ολοκλήρου στον κατακερματισμό των κεντροαριστερών πολιτικών δυνάμεων.

Οι οποίες κρίνονται ωστόσο ανεφάρμοστες

Η θετική αποτίμηση των διαφορετικών αυτών πολιτικών προτάσεων που σχετίζονται ενδεχομένως και με την αριστερή «παράδοση», όπως για παράδειγμα η ισχυρή αντίληψη περί κρατικού σχεδιασμού και παροχής κατά αποκλειστικότητα από το κράτος σε μια σειρά κοινωνικών αγαθών (όπως το νερό, η ενέργεια, η υγεία κ.ο.κ.), πολύ μικρότερα ποσοστά θετικής υποστήριξης «κερδίζει» η εφαρμοστικότητα των ιδεών αυτών. Με λίγα λόγια, όπως υπογράμμισε ο κ.Ελευθερίου, ενώ μια πλειοψηφία πολιτών συμφωνούν με την ιδέα θεωρούν ότι αυτή καθίσταται ανεφάρμοστη. Γεγονός που σύμφωνα με τον ίδιο σχετίζεται άμεσα με το έλλειμμα εμπιστοσύνης που έχουν απέναντι στις πολιτικές δυνάμεις που εκφράζουν αυτόν τον χώρο, δεδομένο που άλλωστε χαρακτηρίζει τον χώρο στη σημερινή μετεκλογική συνθήκη.

Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι στο ερώτημα της έρευνας που αφορά στον προσδιορισμό των γεγονότων της τρίτης ελληνικής δημοκρατίας που ξεχωρίζουν και ως προς τη διαμόρφωση της πολιτικής τους άποψης, οι ερωτηθέντες ξεχωρίζουν με διαφορά τα δύο πρώτα μνημόνια, που υποδηλώνει και την ρήξη της κοινωνικής βάσης του ΠΑΣΟΚ με το κόμμα, και ακολούθως το τρίτο μνημόνιο και το δημοψήφισμα, που αντιστοιχεί στο αντίστοιχο δεδομένο για το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Από τα δεδομένα αυτά, όπως τόνισε ο κ.Ελευθερίου, γίνεται σαφές πως τα κρίσιμα ορόσημα στην ελληνική πολιτική ιστορία αφορούν λίγο ως πολύ την κυβερνητική και πολιτική προοπτική της αριστεράς, τόσο στο ΠΑΣΟΚ όσο και στον ΣΥΡΙΖΑ, απ’ όπου απορρέει και το έλλειμα εμπιστοσύνης και άρα η αδυναμία που σήμερα χαρακτηρίζει τον χώρο.

Απαραίτητος ο απολογισμός και η αυτοκριτική της πρότερης κυβερνητικής τους «θητείας»

Ερωτηθείς ως προς την «παραγωγή» συμπερασμάτων για την κατεύθυνση την οποία θα πρέπει να κινηθούν τα κόμματα του χώρου για την «ανάκτηση» της χαμένης εμπιστοσύνης ο ίδιος εξήγησε πως εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα για το τι θα πρέπει να ακολουθήσει. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της πολύ αρνητικής αποτίμησης της περιόδου συγκυβέρνησης μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ το διάστημα 2015-2019, ειδικά για τους ερωτηθέντες που τοποθετούν εαυτόν στον χώρο της αριστεράς και της κεντροαριστεράς, όπως και το τρίτο μνημόνιο ως το κύριο στοιχείο για την διαμόρφωση της πολιτικής τους αντίληψης. «Το μεν δείχνει πως για τον ΣΥΡΙΖΑ αν δεν κάνει έναν απολογισμό και την αυτοκριτική του σε σχέση με την ψήφιση του τρίτου μνημονίου αλλά και της περιόδου 2015-2019 δεν θα μπορέσει να προσεγγίσει με τρόπο πειστικό τους πολίτες, όπως και το ΠΑΣΟΚ αντίστοιχα δεν έχει κάνει καμία αυτοκριτική και απολογισμό του τι συνέβη από το 2010 έως το 2012, όταν και κατέρρευσε εκλογικά» ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Τα κόμματα λίγο ως πολύ, αντιμετώπισαν τα γεγονότα αυτά ως φυσικά φαινόμενα, ως μια καταστροφική βροχή που έπεσε και άφησε πίσω της καταστροφή» πρόσθεσε ο κ.Ελευθερίου χαρακτηριστικά εξηγώντας πως «στην πολιτική υπάρχει μια διαλεκτική ανάμεσα στο τι κάνουν τα κόμματα και στο τι κατανοεί η κοινωνία ώστε να διαμορφώσει τις προσωπικές της απόψεις». «Νομίζω ότι μέσα στο πλαίσιο αυτής της δυσπραγίας που έχει ο ευρύτερος χώρος της κεντροαριστεράς σημαντικό κομμάτι είναι το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στο πώς καταλαβαίνουν την πολιτική πραγματικότητα οι ηγεσίες, διαχρονικά, και τι σκέφτονται για τα ίδια ζητήματα οι πολίτες, οι οποίοι κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση» τόνισε.

Αλλαγή του τρόπου που κατανοούν τα κόμματα τους ψηφοφόρους τους

Η μείωση ή ακόμα και ο εκμηδενισμός του χάσματος αυτού απαιτεί όμως και κόμματα που λογίζουν τους ψηφοφόρους τους ως ανθρώπους που δεν παρασύρονται στις απόψεις τους με βάση τις πολιτικές των πρώτων. Λογική απαραίτητα κατανοητή εν έτει 2024 για κάθε αριστερό κόμμα που επιθυμεί μια σχέση με την κοινωνία και όχι χάσμα, που οδηγεί σε ελλείμματα, που με την σειρά τους οδηγούν στην αποχή.

Ένα δεδομένο που κρίνεται και από το πρόσφατο παράδειγμα των εθνικών εκλογών στην Πορτογαλία και την ραγδαία άνοδο του ακροδεξιού κόμματος Chega, από ανθρώπους που στις εκλογές του 2022 απείχαν και τώρα ψήφισαν υπό την λογική της απογοήτευσης από το λοιπό πολιτικό σύστημα.

«Δεν είναι καμία από αυτές τις διαδικασίες ουδέτερη, δεν είναι ανώδυνη και σίγουρα δεν είναι κάτι που αφορά μία στενή ομάδα πολιτικών στελεχών. Αφορά την ποιότητα της δημοκρατίας μας, το μέλλον της ελληνικής κοινωνίας, και 50 χρόνια μετά το ‘74 την ίδια την ύπαρξή μας σαν ένα κράτος δικαίου, σαν μία φιλελεύθερη δημοκρατία» ανέφερε ο ίδιος σπεύδοντας να επισημάνει την τεράστια ευθύνη που φέρουν τα κόμματα της αριστεράς ως προς τη διαχείριση της σχέσης τους με την κοινωνία, δεδομένο που αποτελεί σύμφωνα με τον ίδιο το μεγάλο επίδικο της επόμενης ημέρας.

«Υλικά» υπάρχουν, υπολείπεται το πολιτικό υποκείμενο

Πολύ δε περισσότερο, βασισμένα στο αισιόδοξο γεγονός, ότι υπάρχουν εκείνα τα υλικά που θα μπορούσαν να διαμορφώσουν στη χώρα ένα κεντροαριστερό πρόγραμμα «διεξόδου», η έκφραση του οποίου ωστόσο απαιτεί πολιτικό υποκείμενο.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.