Ενημερωτικη ημεριδα – διαβουλευση για το LEADER 2023-27 απο την Αναπτυξιακη Ροδοπης
«Το αφήγημα που καταθέσαμε στο προηγούμενο Leader για τη βελτίωση της εντοπιότητας ζωής στην περιοχή με άξονα τη βιοοικονομία και τον αγροτουρισμό ήταν σωστό»
«Το βασικό για το νέο Leader σχετίζεται με το μακροπρόθεσμο όραμά μας για τις αγροτικές περιοχές»
Επανερχόμαστε σήμερα στην τελική ενημερωτική ημερίδα – διαβούλευση που διοργανώθηκε στην Κομοτηνή την Πέμπτη που μας πέρασε, με την οποία και ολοκληρώθηκαν οι συναντήσεις για το LEADER 2023-27, που διοργάνωσε η Αναπτυξιακή Ροδόπης σε Ροδόπη και Ξάνθη. Σκοπός των συναντήσεων, όπως καταγράφηκε και στο σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας μας, – για το ρεπορτάζ πατήστε εδώ– ήταν η ανάλυση της περιοχής παρέμβασης, η ιεράρχηση των αναγκών, οι ευκαιρίες ανάπτυξης, η καταγραφή επενδυτικού ενδιαφέροντος και η διερεύνηση των δυνατοτήτων συνεργασιών και δικτυώσεων μεταξύ των φορέων αλλά και των ενδιαφερόμενων.
Για να είναι ολοκληρωμένο όμως το ρεπορτάζ και επειδή, κυρίως, υπάρχει η λανθασμένη άποψη ότι η τεχνοκρατική αντίληψη απέχει από τον κόσμο της πολιτικής, των ιδεών και του πολιτισμού ως συντελεστικού παράγοντα του πολιτισμού της σύγχρονης εποχής που ζούμε, επανερχόμαστε σήμερα με την ομιλία του Διευθυντή της Αναπτυξιακής, κ. Στάθη Κεφαλίδη, για να εγγραφεί και στον δημόσιο χώρο ότι τα τεχνοκρατικά προγράμματα για να είναι λειτουργικά και χρήσιμα από τη γνώση του τόπου εκκινούν πρωτίστως, ήτοι είναι αποτέλεσμα της ουσιαστικἠς αγάπης που τρέφουμε για τον τόπο μας, την ιστορία του και τον πολιτισμό του, ανοιγόμενοι εν παραλλήλω στον χώρο της γνώσης και στην ευρωπαϊκή εμπειρία προκειμένου με επιτυχία να τον μετασχηματίσουμε. Το σημαντικότερο, με τη στήριξη μιας ομάδας στελεχών, αυτών της Αναπτυξιακής Ροδόπης —μεταξύ αυτών και ο αμέσως μετά τον κ. Κεφαλίδη ομιλών κ. Νίκος Σταμούλης— που, όπως δείχνουν οι δείκτες αποτελεσματικότητάς της, ουσιαστικά μετασχημάτισε την εργασιακή της εμπειρία σε γνωστικό κεφάλαιο της περιοχής μας ανεκτίμητης αξίας.
κ. Στάθης Κεφαλίδης και κ. Νίκος Σταμούλης όμως, αλλά και Leader καθοδηγητικό της ανάπτυξης και του μέλλοντός της στην περιοχή μας.
Τα Leader είναι πάνω απ΄ όλα τοπικά αφηγήματα. Γιατί τόπος που δεν έχει αφηγήματα δεν έχει προορισμό. Τα αφηγήματα όμως βγαίνουν από εμάς. Από τον τρόπο που εμείς βλέπουμε τον τόπο. Ένα αφήγημα για τους Μαρωνίτες είναι αυτό του Τίτου Φλάβιου, άλλο ένα αυτό του Ιωάννη Μπριέννιου και ένα άλλο ακόμη του Μαρωνίτη καπνέμπορου Ιωάννη Μπογδάνογλου, που υπήρξαν διαχρονικά φανταστικά πρόσωπα-πρωταγωνιστές σε ένα άλλο Leader. Ένα Leader, μέσω του οποίου οι πραγματικοί και δυνητικοί ταξιδιώτες περιηγήθηκαν στην περιοχή της Μαρωνείας, και μέσω τριών ιστορικών περιβαλλόντων, τους δόθηκε η απάντηση γιατί κάποιος να έρθει και τι θα μπορούσε να αναμένει από την Μαρώνεια και την περιοχή της. Τέτοια αφηγήματα κάνανε και άλλα, σε άλλες περιοχές. Επομένως αν μπορούμε να πούμε τι είναι το Leader είναι πάνω από όλα ένα τοπικό αφήγημα.
Κάθε τόπος γίνεται όμορφος όταν οι πολίτες δραστηριοποιούνται με αγάπη γι’ αυτόν — Το τρίπτυχο της επιτυχίας
ΤοLeader απεικονίζει την τοπική γνώση, αναδεικνύει τις ανάγκες για να γίνουν έργα, και έργα μέσα από ανθρώπινη δραστηριότητα, ώστε στο τέλος ο τόπος μας να φαντάζει στα μάτια μας όμορφος γιατί κάθε τόπος γίνεται όμορφος όταν οι πολίτες δραστηριοποιούνται με αγάπη γι’ αυτόν. Επομένως, το Leader θέλει να κάνει ουσιαστικά την ανθρώπινη δραστηριότητα επιχειρηματικότητα μέσα από ένα αφήγημα το οποίο θα δέσουμε στο μυαλό μας.
Όταν πάμε σε μια περιοχή που θέλουμε να επενδύσουμε, στην οποία έχουμε την επιχείρησή μας, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας το τρίπτυχο: την εικόνα που έχουν οι άλλοι για εμάς, την εικόνα που έχουμε εμείς και την εικόνα που θα θέλαμε να έχουμε. Αυτά τα τρία αν γίνουν ένα, αν συμπίπτουν, τότε το αφήγημά μας είναι επιτυχημένο.
Το Leader απαιτεί την από κάτω προς τα πάνω οργάνωση και δράση
Το Leader είναι εργαλείο τοπικής ανάπτυξης, όχι μόνο ένα πρόγραμμα, και αν μιλήσουμε για σήμερα δίνει ιδιαίτερη σημασία σε θέματα κοινωνικής ένταξης, τοπικής ανάπτυξης, βιοοικονομίας και βιώσιμης δασοπονίας, και τι απαιτεί;
Όπως όλα τα Leader μέχρι σήμερα, και αυτό απαιτεί την από κάτω προς τα πάνω οργάνωση και δράση, δηλαδή αν δεν φέρετε εσείς προτάσεις και το δικό σας όραμα, δεν θα μπορέσουμε εμείς (ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ) να κάνουμε πρόταση, που μπορεί να είναι επιτυχημένη τόσο στο στάδιο της έγκρισης όσο και στο στάδιο της υλοποίησης. Προσέξτε! Μπορεί να εγκριθεί, αλλά όταν υλοποιηθεί να έχουμε απώλειες, γιατί το αφήγημα και το έργο δεν ήταν επιτυχημένο. Γι’ αυτό απαιτούμε οπωσδήποτε τη δική σας συμμετοχή.
«Το 1991 η Αναπτυξιακή Ροδόπης ήταν μία ανάμεσα σε 217 σχήματα από όλη την Ευρώπη και ανάμεσα στα 12-13 σχήματα που είχαν ενταχθεί από την Ελλάδα»
Mετά την εισαγωγή στη φιλοσοφία που διακατέχει γενικώς το Leader και εισηγήθηκε o κ. Κεφαλίδης, ο ίδιος προέβη στην ενθύμηση, με βάση φωτογραφικά τεκμήρια, κορυφαίων στιγμών από την πορεία του Leader στη Ροδόπη, καταθέτοντας, το σημαντικότερο, αριθμούς έργων και προϋπολογισμούς από Leader σε Leader, ξεκινώντας από μια φωτογραφία του 1991, όταν εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήρθαν στην Κομοτηνή για να προτείνουν τη συμμετοχή στο πρόγραμμα Leader, μέσω της δημιουργίας αναπτυξιακού φορέα, που θα επεξεργαζόταν τις προτάσεις. «Εκείνο, το πρώτο Leader», σύμφωνα με τον κ. Κεφαλίδη, «είχε πάρα πολλά έργα, αλλά ήταν σχετικά χαλαρό και ανερχόταν στο ποσό των 3. 845 εκατ. δραχμών. Εκείνη την εποχή, η Αναπτυξιακή Ροδόπης ήταν μία ανάμεσα σε 217 άλλα σχήματα από όλη την Ευρώπη και ανάμεσα στα 12-13 σχήματα που είχαν ενταχθεί από την Ελλάδα.
«Το έργο της ομάδας συνεργατών μας στην Αναπτυξιακή είναι σήμερα δυόμιση φορές πιο πάνω, σε ένα πρόγραμμα ιδιαίτερα βαρύ και γραφειοκρατικό»
Στο Leader 2 (1994-1999) ο προϋπολογισμός των έργων μας ήταν στα 4.600 εκατ., στο Leader+ είχαμε 35 έργα, με προϋπολογισμό 6.000.050», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο κ. Κεφαλίδης, καταλήγοντας στο σημερινό Leader, στο οποίο, μαζί με το Leader Αλιείας έχουν «135 έργα που τρέχουν τώρα, και 14 στο Leader Αλιείας, τα οποία επιβλέπονται από τον ίδιο αριθμό συνεργατών, συνολικά 149 έργα που τρέχουν με προϋπολογισμό 19.337.000 εκ. ευρώ, αποδίδοντας ουσιαστικά δυόμιση φορές πιο πάνω σε ένα πρόγραμμα ιδιαίτερα βαρύ και γραφειοκρατικό.
Γιατί επιτεύχθηκε αυτό; Επιτεύχθηκε γιατί το αφήγημά μας από τα πρώτα Leader ήταν καλό. Στο προηγούμενο Leader επεξεργαστήκαμε 578 τεχνικά δελτία και από τους δύο νομούς που μας έλεγαν τι θέλουν να κάνουμε και με βάση τα οποία διαμορφώσαμε πρόταση. Η μεγάλη τώρα συμμετοχή στις προκηρύξεις που κάναμε σημαίνει ότι το αφήγημα που καταθέσαμε για τη βελτίωση της εντοπιότητας ζωής στην περιοχή με άξονα τη βιοοικονομία και τον αγροτουρισμό ήταν σωστό. Και εδώ ευχαριστώ και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά και τον επιτυχή συνδυασμό διοίκησης και στελεχών βάσει του οποίου καταφέραμε να μην μείνει ούτε ένας επενδυτής έξω.
«Στα προγράμματα του καινούριου Leader σε Ροδόπη και Ξάνθη πρέπει να λειτουργεί η σχέση “από το αγρόκτημα στο πιάτο”»
Το καινούργιο Leader απαιτεί νέα εργαλεία και πράγματα. Όχι καινούργια, απλά εμείς ως καταναλωτική κοινωνία τα ξεχάσαμε. Έρχεται, λοιπόν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και λέει —να σας θυμίσω ότι πρέπει να υπάρχει συμφωνία— ότι στα προγράμματα πρέπει να υπάρχει σύνδεση από το αγρόκτημα στο πιάτο, πρέπει να υπάρχει μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές. Και όλα αυτά σε ένα σύνθημα· γιατί εγώ θεωρώ ότι η Θράκη(Ροδόπη – Θράκη) είναι μια προικισμένη γη και ένας μαγικός τόπος για να δημιουργείς και να ζεις: Τόπος να ζεις και να δημιουργείς. Εμείς, εδώ ήμασταν από τους τυχερούς γιατί η περιοχή δράσης μας είναι μεγάλη, είναι ουσιαστικά οι δύο περιφερειακές ενότητες εκτός των πολεοδομικών συγκροτημάτων της Κομοτηνής και της Ξάνθης.
«Επεξηγώντας τη φράση “από το αγρόκτημα στο πιάτο”»
To νέο Leader λαμβάνει υπόψη του την ευρωπαϊκή πράσινη συμφωνία, τις μηδενικές εκπομπές διοξειδίου και τα θέματα περιβάλλοντος· πρέπει να καλλιεργείς πιο ποιοτικά, να έχεις λιγότερα φυτοφάρμακα, σωστή διαβίωση των ζώων, να μην πετάς τρόφιμα, οι εστιάτορες να υιοθετήσουν τέτοιες δράσεις έτσι ώστε το φαγητό που θα πετούν να είναι ανακυκλώσιμο.
Το πιο βασικό για μένα είναι το μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές, δηλαδή ποιο είναι το όραμα που έχουμε για την περιοχή μας. Αυτό είναι και δύσκολο και ουσιώδες, να μπορέσουμε να “δούμε” την περιοχή μας, να απαντήσουμε στο ερώτημα τι χρειάζεται η περιοχή».
Στη συνέχεια, ο κ. Κεφαλίδης, επιλέγοντας αναφέρθηκε σε επιμέρους θεματικούς στόχους που καλύπτει το πρόγραμμα και μπορεί να έχουν σχέση με τον πολιτισμό, τη βελτίωση ποιότητας ζωής, την ενδυνάμωση του κοινωνικού ιστού, τη βελτίωση της καινοτομίας, την ενίσχυση επιχειρήσεων κ.ά. ευχόμενος να κατατεθούν προτάσεις σχετικές με όλους τους προαναφερθέντες.
Νίκος Σταμούλης: Επενδυτικές δράσεις που εντάσσονται στο επόμενο Leader
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της ενημερωτικής ημερίδας – διαβούλευσης ήταν και η συγκρότηση του καταλόγου των δράσεων που μπορούν να ενταχθούν στο επόμενο leader, που παρουσιάστηκε από τον κ. Νίκο Σταμούλη ως ακολούθως.
—Ενίσχυση μεταποιητικών μονάδων για την παραγωγή γεωργικών προϊόντων. Διαφορά από τα προηγούμενα οι μονάδες να χρησιμοποιούν προϊόντα που παράγονται στην περιοχή παρέμβασης. Έστω και ένα. Έως 400.000 ευρώ ύψος επιχορήγησης 80%
—Ενίσχυση μεταποιητικών μονάδων για την παραγωγή μη γεωργικών προϊόντων. 300.000 ευρώ και επιδότηση έως 80% Και στις δύο δράσεις δικαιολογεί έως 40.000 άυλες δράσεις
—Ενίσχυση μονάδων του δασοκομικού τομέα. 300.000 ευρώ και επιδότηση 75-85%. Οι μονάδες να χρησιμοποιούν τοπικά προϊόντα
—Ενίσχυση επιχειρήσεων στους τομείς της βιοτεχνίας, χειροτεχνίας και παραγωγής ειδών μετά την 1η μεταποίηση. 300.000 ευρώ, άυλες πράξεις έως 40.000 ευρώ και επιδότηση έως 65%
—Ενίσχυση επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου. Πιο ουσιαστική ίσως η διαφοροποίηση ίδρυσης καταλυμάτων μόνο στις ορεινές περιοχές. Επιδότηση έως 60-65%
—Ενίσχυση επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών. Ιδιωτικά σχολεία, πολιτιστικά κέντρα, ινστιτούτα αισθητικής, ό,τι υπάρχει στην παροχή υπηρεσίας. Έως 300.000 ευρώ, άυλες πράξεις έως 40.000 ευρώ και επιδότηση έως 60-65% ανάλογα με τον κανονισμό στον οποίο θα ενταχθεί η δράση
—Εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, ενίσχυση βιοοικονομίας και κυκλικής οικονομίας. Έως 300.000 ευρώ, άυλες πράξεις έως 40.000 ευρώ και επιδότηση έως 80%. Όλες τις επιχειρήσεις που θέλουν ενεργειακή αναβάθμιση, εξοικονόμηση νερό και ενέργειας.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
