Το νεο μυθιστορημα της Αγγελικης Δαρλαση παρουσιαστηκε στην Κομοτηνη

«Όταν έφυγαν τ΄αγάλματα»: Ένα βιβλίο, φόρος τιμής στη φιλία, την ανοχή στο διαφορετικό και την αντίσταση

Σε εποχές αφθονίας συγγραφικής παραγωγής, όχι απαραιτήτως αξιόλογης, το να συναντάς στο διάβα σου, στην κυριολεξία, ένα συγγραφικό αριστούργημα, το οποίο μάλιστα φωτίζει ένα ιδιαίτερα σημαντικό, πλην όμως άγνωστο για την πλειοψηφία του αναγνωστικού κοινού, κομμάτι της ελληνικής ιστορίας, και μάλιστα με τρόπο αποκαλυπτικό, απολαυστικό και κατανοητό από μικρούς και μεγάλους, μόνο ως ένα μεγάλο «δώρο» μπορεί να εκληφθεί.
 
Ένα τέτοιο «δώρο», πολύτιμο και μοναδικό, μας έκανε η συγγραφέας Αγγελική Δαρλάση, με το νέο της μυθιστόρημα με τίτλο « Όταν έφυγαν τ΄αγάλματα» που παρουσιάστηκε το περασμένο Σάββατο από το βιβλιοπωλείο «Δημοκρίτειο» και τις εκδόσεις «Μεταίχμιο» στην Κομοτηνή.
 
Ένα βιβλίο «θησαυρός», στο οποίο η πολυβραβευμένη συγγραφέας, περιγράφει μέσα από μία βαθιά ανθρώπινη και με κοινωνικά μηνύματα αφήγηση, την πραγματική ιστορία της απόκρυψης των αρχαιοτήτων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου. Εχέγγυο της συγγραφικής αξίας του βιβλίου ο πρόλογος του, τον οποίο και υπογράφει η σπουδαία συγγραφέας κ.Άλκη Ζέη.
 
Το «Όταν έφυγαν τ’ αγάλματα» παρουσιάστηκε το απόγευμα του Σαββάτου στον χώρο του βιβλιοπωλείου «Δημοκρίτειο» από την αρχαιολόγο – μουσειολόγο κ. Νάγια Δαλακούρα, η οποία πέραν της δικής της εισήγησης μοιράστηκε με το κοινό μία παρουσίαση σχετικά με το «έπος» της Απόκρυψης των Αρχαιοτήτων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στις παραμονές της Κατοχής, δια χειρός του Ιστορικού, αρχαιολόγου και Επιμελητή Αρχαιοτήτων στην Προϊστορική Συλλογή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου κ. Κώστα Πασχαλίδη, ο οποίος έλκει την καταγωγή του από τις Σάπες.
 
Την παρουσίασης αυτής είχε προηγηθεί και η παρουσίαση του νέου παραμυθιού της συγγραφέα με τίτλο «Η ξύπνια βασιλοπούλα», το πρωί του Σαββάτου, επίσης στον χώρο του βιβλιοπωλείου «Δημοκρίτειο», με πρωτοβουλία του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 2ου Παιδικού Σταθμού Κομοτηνής, οι μικροί μαθητές του οποίου αλλά και οι γονείς που τους συνόδευαν είχαν την ευκαιρία να μυηθούν στον κόσμο του παραμυθιού.
 
Ο λόγος στην αρχαιολόγο – μουσειολόγο κ. Νάγια Δαλακούρα και στα όσα μοιράστηκε με τους παρευρισκομένους στην παρουσίαση για το βιβλίο της Αγγελικής Δαρλάση…

Νάγια Δαλακούρα «Το βιβλίο “Όταν έφυγαν τα αγάλματα” έχει τη δύναμη να γνωρίσει την σύγχρονη ελληνική ιστορία σε εκείνους που έχουν περισσότερο ανάγκη»

Σήμερα έχω πολλούς λόγους να είμαι χαρούμενη. Ο πρώτος είναι φυσικά γιατί έχουμε κοντά μας την Αγγελική Δαρλάση, έναν άνθρωπο με πολλές ευαισθησίες και ανησυχίες. Και αυτούς τους ανθρώπους εγώ τους εκτιμώ πολύ!
 
Επίσης, γιατί είναι πολύ μεγάλη χαρά για έναν αρχαιολόγο να διαβάζει βιβλία που με τρόπο παιδαγωγικό και απολαυστικό συνάμα κατορθώνουν να πραγματευτούν και να μεταδώσουν απλόχερα στους μικρούς αναγνώστες τους γνώσεις για δύσκολα και ευαίσθητα θέματα, που χρήζουν από τη μεριά του συγγραφέα, ευαισθησίας και σαφώς ιστορικής και αρχαιολογικής έρευνας.
 
Τέλος, είναι πολύ μεγάλη χαρά που βρίσκομαι εδώ, γιατί θα σας μιλήσω με αφετηρία την αποψινή παρουσίαση του βιβλίου «Όταν έφυγαν τ’ αγάλματα» για το ιστορικό πλαίσιο της απόκρυψης των γλυπτών του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, ενός μουσείου που με φιλοξένησε με την επαγγελματική μου ιδιότητα για πολλά χρόνια, ένα μουσείο λατρεμένο, από τα μεγαλύτερα στον κόσμο στο είδος του, που αποτελούσε και αποτελεί το θησαυροφυλάκιο του αρχαιολογικού πλούτου της Ελλάδας.
 
Το βιβλίο για το οποίο όλοι μας βρισκόμαστε εδώ, βαθιά αντιπολεμικό και τρυφερό, μπορεί να είναι γραμμένο για παιδιά, σίγουρα όμως η γραφή του απορροφάει κι έναν ενήλικα, χαρακτηριστικό της συγγραφέα. Έμπνευση για τη συγγραφή του, όπως έχει αποκαλύψει η ίδια η Αγγελική Δαρλάση, υπήρξε η φωτογραφία του Κούρου του Σουνίου που αιωρείται από ένα ξύλινο ικρίωμα λίγο προτού θαφτεί για μία ακόμη φορά στο χώμα, αλλά και τα άρθρα του Κώστα Πασχαλίδη, αρχαιολόγου και επιμελητή της Προϊστορικής Συλλογής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, που τυχαίνει να είναι κοινός μας φίλος.
 
Το βιβλίο το προλογίζει η Άλκη Ζέη – και αυτό, για όσους έχουμε μεγαλώσει με τη γραφή της λέει πολλά. Είναι χαρακτηριστικό ότι γράφει στον πρόλογο «Για να μιλήσεις για σκληρά θέματα με τρυφερότητα, πρέπει να έχεις τόση πολλή μέσα σου, που να σου περισσεύει, και η συγγραφέας αυτού του βιβλίου φαίνεται πως διαθέτει άφθονη».
 
Το βιβλίο, προϊόν συγγραφικής δεξιοτεχνίας, έρευνας και ευαισθησίας, πραγματεύεται ένα πραγματικό γεγονός του παρελθόντος και ως εκ τούτου έχει σαφώς ιστορικό πλαίσιο. Θέμα του αποτελεί το σε πολύ λίγους γνωστό έπος της απόκρυψης των αρχαιοτήτων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου από τους ναζί το 1941, που υπήρξε το αποτέλεσμα της τεράστιας επιχείρησης απόκρυψης της αρχαίας πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας στην οποία πήραν μέρος αρχαιολόγοι, εργάτες, τεχνίτες του μουσείου, υπάλληλοι, φύλακες, οι γυναίκες τους αλλά και πολλοί ευαισθητοποιημένοι εθελοντές. Η ιστορία της συλλογής αρχαιοτήτων του μουσείου στο πλαίσιο του πολέμου παρουσιάζεται απόλυτα συνυφασμένη με την ιστορία και τα γεγονότα της εποχής, αλλά και τον ευρύτερο τρόπο ζωής των ανθρώπων της Αθήνας, που τρώνε γλυκό καρπούζι, σταφίδες και βανίλια υποβρύχιο, και περνούν ευχάριστα την ώρα τους στο Ζώναρς. 

«Ένα μυθιστόρημα που φέρει μέσα του όλο το βάρος της δυστυχίας, του εκφοβισμού και της απώλειας που αποφέρει η εμπόλεμη κατάσταση»

Ωστόσο, πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται σε καιρό πολέμου και ως εκ τούτου φέρει μέσα του και όλο το βάρος της δυστυχίας, του εκφοβισμού και της απώλειας που αποφέρει η εμπόλεμη κατάσταση. Απώλεια ανθρώπων και μνημείων συνάμα.
 
Βασικοί ήρωες του βιβλίου είναι δύο παιδιά με σωματική αναπηρία, παιδιά μοναχικά, ωστόσο φίλοι καρδιακοί που η διαφορετικότητα της σωματικής τους ατέλειας τους ενώνει, τους συμπληρώνει και τους δυναμώνει. Έτσι, το μυθιστόρημα εκτυλίσσεται μέσα από τα μάτια και τις σκέψεις της Αγγελίνας με το μισοσχηματισμένο χέρι, η οποία αναζητά οικείες ατέλειες στον κόσμο γύρω της που δεν ανέχεται ακόμη εύκολα τη διαφορετικότητα. Βρίσκει αποκούμπι σε ένα ακρωτηριασμένο άγαλμα του μουσείου, ενός χώρου οικείου για εκείνη μιας και οι γονείς της εργάζονται εκεί. Ο πατέρας της είναι τεχνίτης από την Τήνο και η μητέρα της καθαρίστρια, πρόσφυγας από τη Μικρά Ασία – η επιλογή και των δύο τόπων καταγωγής δεν είναι τυχαία, είναι τόποι κατάφορτοι με πολιτιστική κληρονομιά.
 
Η αφήγηση της ηρωίδας διανθίζεται από διαλόγους με ποιητική χροιά ανάμεσα στην ηρωίδα και τα αγάλματα του μουσείου, εκθέματα ακόμη. Για την Αγγελική όμως τα αγάλματα δεν είναι απλώς εκθέματα, δεν είναι ακούνητα, αμίλητα, αγέλαστα. Στην Αγγελίνα τα αγάλματα τραγουδούν και χορεύουν. Και είναι φίλοι της και παίζουν μαζί της κρυφτό.
 
Μέσα από την παιδική της αφήγηση, όλοι εμείς οι αναγνώστες καλούμαστε να ανακαλύψουμε θαυμαστές ιστορίες για τον Ποσειδώνα ή Δία του Αρτεμισίου, τους κούρους, τις Ταναγραίες, τη Σφίγγα, τη Σειρήνα, το Προσφυγάκι, την Ηγησώ, την κόρη Φρασίκλεια και πολλά άλλα ακόμη γλυπτά τα οποία με τρόπο μαγικό μας γνωρίζει η Αγγελίνα.
 
Και όταν στο μουσείο επικρατεί αναβρασμός και όλοι δείχνουν τόσο απασχολημένοι και οι φίλοι της εγκαταλείπουν τις γνώριμες θέσεις τους το μικρό κορίτσι θλίβεται βαθιά. 

«Το κείμενο της Αγγελικής Δαρλάση, μοιράζεται την αγάπη για τον άνθρωπο, τη φιλία, την ανάγκη διατήρησης της υλικής αλλά και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς»

Το κείμενο της Αγγελικής Δαρλάση, διδακτικό και στοργικό, μοιράζεται με μικρούς αλλά και μεγάλους αναγνώστες – επιμένω σε αυτό – την αγάπη για τον άνθρωπο, τη φιλία, την ανάγκη διατήρησης της υλικής αλλά και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Όταν το διαβάζεις, αναπόφευκτα βρίσκεσαι στη θέση εκείνων των ανθρώπων, που υπό την απειλή των κατακτητών, προκειμένου να διατηρήσουν την ταυτότητά τους – γιατί μέσα από τον πολιτισμό διατηρούμε την ταυτότητά μας – προέβησαν σε εκείνη την επική πράξη αντίστασης που ήταν η απόκρυψη των αρχαιοτήτων για να τα προστατεύσουν από την λεηλάτηση.
 
Και επειδή η αγάπη για το παρελθόν και τον πολιτισμό μας είναι πρωτίστως θέμα παιδείας, κι επειδή σήμερα οι νέοι μας πάσχουν από αυτό, και όλοι μας αναζητούμε τρόπους να τους προσδώσουμε οικεία νοήματα στη γνώση που λαμβάνουν, είτε στο σχολικό είτε στο οικογενειακό περιβάλλον, πιστεύω πραγματικά ότι το βιβλίο «Όταν έφυγαν τα αγάλματα», υπέροχο από το εξώφυλλό του ακόμη, ένα κείμενο με πολυδιάστατη παιδαγωγική σημασία, έχει τη δύναμη να γνωρίσει την σύγχρονη ελληνική ιστορία σε εκείνους που έχουν περισσότερο ανάγκη, όπως οι μαθητές, με τρόπο αποκαλυπτικό, συγκινητικό, συναρπαστικό και απολαυστικό.
 
Συνοψίζοντας, ήθελα να πω ότι οι άνθρωποι που προέβησαν στην πράξη της απόκρυψης των αρχαιοτήτων με κίνδυνο τη ζωή τους είναι σήμερα ήρωες. Και εκείνοι που τους τιμούν, όπως η συγγραφέας που έχουμε κοντά μας, αξίζουν ένα τεράστιο ευχαριστώ από όλους μας, γιατί έτσι η ιστορία τους θα μείνει ζωντανή για πάντα, γέφυρα στον χρόνο.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.