Στους ρυθμους του μουσουλμανικου γαμου…

– «Θα έρθεις;»

– «Θα έρθω».

– «Μου το υπόσχεσαι;»

– «Δεν χρειάζεται, θα είμαι εκεί».

Ήμουν εκεί, δηλαδή στο χωριό, αλλά δεν γνώριζα πού ακριβώς είναι το σπίτι της Άσπα η οποία πάντρευε την μοναχοκόρη της, την Μπαχάρ. Μπαχάρ σημαίνει Άνοιξη και η μυρωδιά, όχι της φύσης, αλλά των καλο – μαγειρεμένων φαγητών, όπως και οι ήχοι των παραδοσιακών οργάνων, με οδήγησαν στο χώρο. Μπαλόνια που τα έπαιρνε ο αέρας, σκέπαστρο που όριζε το χώρο της σκηνής, καρέκλες για τους προσκεκλημένους που θα τους κούραζε το συνεχές χορευτικό λίκνισμα και θα ήθελαν κάπου να ξαποστάσουν, ήταν όλα έτοιμα. «Μουσουλμανικός γάμος στο χωριό της Μπαχάρ!», σκέφτηκα και έκανα την πρώτη μου γνωριμία με την ορχήστρα, αξιοποιώντας την ανάπαυλά τους για τις απαραίτητες ανάσες, ίσως- ίσως και για μια δροσιστική μπύρα…

Μέρες πριν ξεκινήσει ο γάμος, την φίλη μου την Άσπα την είχα χάσει. Όταν άρχισα να ακούω βήμα – βήμα πόσα πολλά περιλαμβάνει η τέλεση ενός μουσουλμανικού γάμου, κατανόησα γιατί; Τρεις μέρες πριν ξεκινήσει ο γάμος, την προίκα της Μπαχάρ η Άσπα με τους στενούς συγγενείς της την πήγαν στο σπίτι του γαμπρού. Το βράδυ εκείνης της ημέρας η νύφη κάλεσε τις φίλες της και κάποιους στενούς συγγενείς, δεκαπέντε με είκοσι άτομα, για να πάνε στο σπίτι του γαμπρού και να απλώσουν την προίκα της. «Καλά έεε έγινε χαμός! Δεν μπορείς να φανταστείς πόσα ωραία κεντήματα και πλεχτά είχε ετοιμάσει η γιαγιά της», δηλώνει η κολλητή της, η Ντιλέκ που έβλεπε τα κεντητά και τα πλεχτά της φίλης της για πρώτη φορά να εντυπωσιάζουν το σόι του γαμπρού. Σε ένα δωμάτιο, οι καναπέδες καλύφθηκαν από τραπεζομάντιλα, καρέ και σεμαίν, από δώρα για τον γαμπρό και για τους γονείς τους. Εκεί παραμένουν απλωμένα μέχρι να τελειώσει ο γάμος. Η τακτοποίησή τους είναι η πρώτη δουλειά που θα πρέπει να κάνει η Μπαχάρ μαζί με την πεθερά της…

Ο χαλβάς του γάμου…

Τώρα πάντως που την βλέπω να χορεύει στο κέντρο της υπαίθριας πίστας, δεν φαίνεται διόλου να την απασχολούν τέτοιου είδους ζητήματα. Την πρώτη βραδιά του γάμου, πριν ξεκινήσει το γλέντι, ήλθε ο μάγειρας για να παρασκευάσει τον χαλβά, να ετοιμάσει τις σαλάτες και το φαγητό που προσφέρεται άφθονο σε συγγενείς που φιλοξενούνται στο σπίτι και έχουν έρθει από μακριά. Η νύφη δεν έχει χρόνο για την κουζίνα, το ίδιο και η μαμά της, ετοιμάζονται για το βράδυ. Η Μπαχάρ μαζί με το γαμπρό νωρίτερα πήγαν στο κομμωτήριο για να χτενιστεί. «Αυτό ειδικά το χτένισμα πολύ με άγχωσε», δηλώνει η Μπαχάρ, φέρνοντας για πολλοστή φορά τα χέρια της στα μαλλιά της. Μετά ο γαμπρός την επιστρέφει στο σπίτι, μη κρύβοντας την ικανοποίησή του από την εικόνα που παρουσιάζει η μικρή Μπαχάρ, «σωστή κυρία!» και φεύγει. Το προηγούμενο βράδυ, που η νύφη είχε στο πλευρό της τις φίλες της και τις γυναίκες συγγενείς της φορούσε παραδοσιακό φόρεμα. «Σ΄ αρέσει; Είναι της γιαγιάς μου!», λέει κρατώντας το από τις άκρες. Η πρώτη μέρα του γάμου κυλά πάντα χωρίς την παρουσία του γαμπρού. Γενικά η ανδρική παρουσία δεν θεωρείται απαραίτητη, ίσα – ίσα είναι ένα «bachelor party», σκέφτομαι, αλλά με την παρουσία της πεθεράς(!), η οποία, μαζί με συγγενείς της, περίπου τριάντα άτομα, γεύονται την φιλοξενία της νύφης και των γονιών της. Η μουσική σ’ αυτή την συνάντηση θεωρείται απαραίτητη, όπως και το κέρασμα γλυκών, αφού ευχηθούν στη νύφη πίνοντας κάτι δροσιστικό, έρχεται η ώρα της χένας…

Η χένα από τα χέρια της πεθεράς, στα χέρια της νύφης…

«Η πεθερά θα βάλει χένα στο χέρι μου» μου είχε πει η Μπαχάρ εξηγώντας μου το «θεατρικό» που διαδραματίζεται μεταξύ συγγενών και φίλων. «Η νύφη δεν ανοίγει το χέρι της. Το κρατάει κλειστό και περιμένει». Πρώτη χρυσή λίρα, δεύτερη χρυσή λίρα και σιγά – σιγά το χέρι ανοίγει. Η πεθερά ευτυχισμένη ρίχνει τη χένα και το γλέντι ξεκινά. Πεθερά, φίλες και συγγενείς χορεύουν όλη τη νύχτα… «Μα πού είναι οι άνδρες:». «Το γλέντι αυτό», μου εξηγεί η Μπαχάρ, «γίνεται χωρίς την παρουσία των αντρών, μόνο γυναίκες». Αυτό το βράδυ το ονομάζουν: «Βραδιά βαφής με χένα»… μια βραδιά που ισχύει το «no entry για τους άνδρες…»

Δεύτερη μέρα του γάμου…

Η δεύτερη μέρα του γάμου είναι και η πιο δύσκολη για ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, αυτό του μάγειρα. Έρχεται στις πέντε το πρωί για να προλάβει να μαγειρέψει φαγητά για όλους τους καλεσμένους, συνήθως χίλια άτομα. Όλοι τους έρχονται σε συγκεκριμένη ώρα, «να είσαι στις επτά» μου είχε πει η Άσπα, ευτυχώς που άργησα, γιατί η διάθεση για φαγητό ήταν μεγάλη σε όλους και το σχετικό στρίμωγμα δεν αποφεύχθηκε. Κρέας μαγειρευτό, σούπα, πιλάφι, σαλάτες, χαλβά (που γίνεται με σιμιγδάλι) και φυσικά: δροσιστικό αργιάνι. «Τα ίδια ετοιμάσαμε και εμείς στο σπίτι του γαμπρού», με πληροφορεί η Εσρά, πρώτη ξαδέρφη του γαμπρού. Μόλις άρχισε να νυχτώνει, εμφανίστηκε στο γλέντι και ο γαμπρός μαζί με την παρέα του. Τον χορό ξεκινά πάντα η νύφη και ο γαμπρός, για πολύ ώρα οι δύο τους στο κέντρο της υπαίθριας σκηνής συγκεντρώνοντας βλέμματα, σχόλια και χειροκροτήματα από τους καλεσμένους. Κάποια στιγμή βλέπω να σηκώνεται και μια παρέα δέκα νεαρών αγοριών, «είναι η παρέα του γαμπρού», με πληροφορεί η Εσρά. Αργότερα, δεν μπορούσε κανείς να διακρίνει πια παρέες, όλοι μαζί, συγγενείς του γαμπρού και της νύφης, απολαμβάνουν τους ήχους του κλαρίνου και του νταουλιού, λικνίζονται στους ρυθμούς που «σκορπούσε» το ντέφι. «Συνήθως από την πλευρά του γαμπρού δίνουν και χρήματα», με πληροφορεί ο Αμέτ που παίρνει τις απαραίτητες ανάσες, αφήνοντας για λίγο το κλαρίνο, «τα περισσότερα, όμως, τα συγκεντρώνει η νύφη πάνω της. Χαρτονομίσματα, αλλά και λίρες, εξαρτάται από το πόσο πλούσιοι είναι οι γονείς του γαμπρού». Το γλέντι δεν λέει να σταματήσει… «Μπορείς να παρακαλέσεις για λογαριασμό μας, να μην μας ενοχλήσει η αστυνομία, αν συνεχίσουμε να χορεύουμε μετά τις δώδεκα;», μου είχε πει η Άσπα, και ομολογώ ότι είχα απορήσει. Είναι δυνατόν να χορεύουν δέκα ώρες επί τέσσερις μέρες και να μην χορτάσουν γλέντι; «Είναι! Ο παραδοσιακός γάμος, δεν έχει καμία σχέση με ό,τι σύγχρονο έχει επικρατήσει», μου έδωσε η ίδια πάλι την απάντηση, την δεύτερη βραδιά του γάμου της κόρης της, όταν με είδε να κοιτώ έκπληκτη. Όταν το γλέντι σχόλασε, η νύφη πήγε σπίτι της και ο γαμπρός στο δικό του. «Πάλι χωρίζουν τα παιδιά!»

Η ώρα του ιμάμη και των ευχών…

Την τρίτη μέρα, το πρωί έρχεται ο ιμάμης μαζί με συγγενείς του γαμπρού και της νύφης. Ιερή στιγμή, αλλάζει τα στέφανά τους, ευχόμενος, τι άλλο από: «βίο ανθόσπαρτο;» Στις πέντε το απόγευμα έρχονται οι συγγενείς του γαμπρού με πολλά αυτοκίνητα για να πάρουν τη νύφη, το τελευταίο γλέντι στην αυλή του πατρικού της είναι και το πιο συγκινησιακά φορτισμένο. «Φεύγει το κορίτσι μας», μου λέει μια γειτόνισσα και σκουπίζει τα δάκρυά της, «αυτή είναι η μοίρα των κοριτσιών, όμως, να φεύγουν…», προσθέτει η ίδια.

Στον μουσουλμανικό κόσμο οι γονείς λειτουργούν ως προξενητές. «Παλιότερα, τώρα οι εποχές έχουν αλλάξει» σπεύδουν να με διορθώσουν οι νεαροί φίλοι του γαμπρού, που πίνουν ένα ακόμη ποτό στην υγεία του φίλου τους. «Παλιότερα οι κοπέλες δεν επιτρέπονταν να βγαίνουν έξω προς αναζήτηση συζύγου, τώρα και αυτό άλλαξε. Τα παιδιά γνωρίζονται, βλέπονται, μιλάνε». Όμως, ακόμη και στις προτάσεις των γονιών τους μπορούν να δηλώσουν την συγκατάθεσή τους ή την άρνησή τους. Αν ευοδωθεί ο αρραβώνας, το ζευγάρι δεν επιτρέπεται να μείνει ποτέ μόνο του. «Άλλαξε ο ρόλος των γονέων, τώρα και εκείνοι ακολουθούν και στηρίζουν τις επιλογές των παιδιών τους περισσότερο και δεν ορίζουν ποιες θα είναι αυτές οι επιλογές», δηλώνει ο Ισμαήλ που ήρθε από την Γερμανία για να είναι παρών στο γάμο των φίλων του. Φρόντισε, μάλιστα, μέρες πριν, με τα αστεία του και τα πειράγματά του να ψυχαγωγήσει την αγχωμένη νύφη και τον λιγάκι στρεσαρισμένο γαμπρό. «Το χιούμορ πάντα βοηθάει», αποφαίνεται ευχόμενος «Και στα δικά του!»

Μαρία Νικολάου

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.