Ολοκληρωθηκε το προγραμμα αποκαταστασης σεισμου Μαρμαρα

Το πρόγραμμα αποκατάστασης σεισμού Μαρμαρά ( MERP) που υλοποιήθηκε από την Αναπτυξιακή Εταιρεία Ροδόπης, σε διάστημα τριών χρόνων, έκλεισε την τελευταία μέρα του 2005, ήταν ύψους 3,6 εκατ. ευρώ. και πέτυχε απορρόφηση 100%.

Παράλληλα με την έρευνα που έγινε, τις υποδομές που δημιουργήθηκαν και τις δομές που στήθηκαν εξελίχθηκε μια πολύ καλή σχέση συνεργασίας ανάμεσα στους έλληνες και τους τούρκους που καλέστηκαν ν’ αντιμετωπίσουν ένα υπαρκτό πρόβλημα, τις συνέπειες ενός σεισμού, που δεν λέει ποτέ την τελευταία του λέξη.

Τα 2,7 εκ. ευρώ προήλθαν από ευρωπαϊκή επιχορήγηση και τα 900.000 ευρώ ήταν ιδία συμμετοχή των εταίρων, που ήταν η Αναπτυξιακή Ροδόπης, οι δήμοι Κομοτηνής και Γιάλοβα, η Local Agenda 2001 (γραφείο αντίστοιχο με την Αναπτυξιακή), το Κέντρο Τεχνολογικών Ερευνών Κρήτης, δύο μη κυβερνητικές οργανώσεις από Ελλάδα (CDM ANCE), δυο τουρκικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, το TUBITAK και το Bukoeri, όπως και η ΤΕΔΚ Μαρμαρά.

Ο Δημήτρης Γκαρτσώνης, στέλεχος της Αναπτυξιακής Ροδόπης και ο Θόδωρος Δερμεντζόγλου, διευθυντής Κοινωνικών Προγραμμάτων και Διοίκησης μίλησαν για τις παραμέτρους, τις δράσεις, τις αντικειμενικές δυσκολίες και τα όσα πέτυχε το πρόγραμμα.

Τεχνική και ψυχολογική στήριξη – υλική βοήθεια

Ο κ. Γκαρτσώνης διευκρίνισε ότι οι δραστηριότητες μπορούν να χωριστούν σε δυο τομείς, σε τεχνικό επίπεδο και σε οργανωτικό. «Σε τεχνικό επίπεδο ο δήμος της Γιάλοβα έλαβε μέσα από το πρόγραμμα ένα από τα πυροσβεστικά οχήματα που προμηθεύτηκε η χώρα μας σε συγκεκριμένο αριθμό για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, υλικά για την αναβάθμιση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας της Γιάλοβα, όπως είναι οι στολές, σύγχρονος εξοπλισμός για την ανεύρεση των επιζώντων. Παράλληλα, προς αυτή την κατεύθυνση πραγματοποιήθηκε μια μίνι εκπαίδευση στο σταθμό της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Αγοράστηκαν επίσης τέσσερα κοντέινερ, τα οποία τοποθετήθηκαν σε διαφορετικά σημεία της πόλης και θ’ αποτελέσουν τη βάση συγκέντρωσης της εθελοντικής ομάδας διάσωσης κι ένα επταθέσιο αυτοκίνητο. Αναβαθμίστηκε και ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός του δήμου, με σύστημα GIS όπου θ’ αποτυπωθούν οι μελέτες που πραγματοποιήθηκαν από τα ερευνητικά ινστιτούτα Κρήτης και TUBITAK».

Στο πλαίσιο του προγράμματος επισκευάστηκε ένα κτίριο που λειτουργεί σαν Κέντρο Μετατραυματικής Αποκατάστασης. Το κέντρο θα στελεχωθεί από ψυχολόγους και άτομα που εκπαιδεύτηκαν από την Κοινωνική Υπηρεσία του δήμου της Γιάλοβα, με στόχο να παράσχουν πληροφορίες και στήριξη στους κατοίκους της Γιάλοβα. Σε περίπτωση σεισμού, επεσήμανε ο κ. Γκαρτσώνης, θα λειτουργήσει σαν ένα κέντρο βοήθειας.

Περνώντας στην οργάνωση διατύπωσε ότι εξετάστηκε η δυνατότητα του δήμου της Γιάλοβα ν’ ανταπεξέλθει σε φυσικές καταστροφές. «Εξετάστηκαν τα υπάρχοντα σχέδια και προτάθηκαν νέα. Έγινε σύγκριση ανάμεσα στα σχέδια της Τουρκίας και τα ελληνικά τα οποία θεωρούνται τα καλύτερα της Ευρώπης γιατί είμαστε η χώρα που παρουσιάζει το μεγαλύτερο κίνδυνο σε καταστροφές, ειδικά σε σεισμούς. Επίσης έγιναν σεμινάρια κι επιδείξεις, εφαρμόστηκαν τα πρότυπα των ασκήσεων που υλοποιήθηκαν πριν και κατά την Ολυμπιάδα, με τη συμμετοχή πρώην διευθυντών της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και της Πολιτικής Προστασίας».

Ο κ. Γκαρτσώνης σημείωσε ότι το MERP περιελάβανε μια σειρά από επιμέρους δραστηριότητες, τεχνική και ψυχολογική στήριξη αλλά και υλική βοήθεια. Στο πλαίσιο του προγράμματος έγινε κατάρτιση ανθρώπινου δυναμικού της Γιάλοβα, εθελοντών, στελεχών της αυτοδιοίκησης, μηχανικών. Στις αποστολές που έγιναν στη Γιάλοβα συμμετείχαν, άλλωστε, και στελέχη της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Κομοτηνής προκειμένου να ενημερώσουν τους τούρκους συναδέλφους τους πάνω σε θέματα ασφάλειας των κατασκευών μια και η σαθρή οικοδόμηση και η απουσία κανονισμών ασφαλείας στην κατασκευή κτιρίων λειτούργησε καταλυτικά στην πτώση τους κατά το σεισμό.

Αντικειμενικές δυσκολίες

Ο κ. Δερμεντζόγλου ανέτρεξε στα πρώτα βήματα και τις αντικειμενικές δυσκολίες που συνάντησε το πρόγραμμα, το οποίο είχε την αφετηρία του την εποχή της δημαρχίας Γιώργου Παπαδριέλλη, ο οποίος είχε υπογράψει την υποβολή της πρότασης. Παρατήρησε ότι στην αρχή ξεκίνησαν με μειωμένες ελπίδες για τη διεκδίκηση του προγράμματος μια και η περιοχή δεν βρίσκεται στην κορυφή των σεισμογενών της Ελλάδας. «Η Αναπτυξιακή αφουγκράστηκε τις ανάγκες της περιοχής και του δήμου Κομοτηνής και αποφάσισε να καταθέσει πρόταση στο συγκεκριμένο πεδίο. Λόγω επαφών που είχαμε στις Βρυξέλλες η Αναπτυξιακή Ροδόπης κατόρθωσε να πάρει το πρόγραμμα.

Η σύμβαση με τη Διαχειριστική Αρχή της Τουρκίας υπεγράφη το 2002 και από τότε ακολούθησε ένα μεσοδιάστημα απαραίτητο για την προσαρμογή στις διαδικασίες».

Στις αντικειμενικές δυσκολίες κυριάρχησαν η τουρκική γραφειοκρατία ειδικά σε ό,τι αφορά στα ευρωπαϊκά προγράμματα. «Υπήρξαν προβλήματα στην επικοινωνία γιατί χρειάστηκε χρόνος για να υπάρξει ταυτοποίηση εννοιών, κοινή γλώσσα τεχνική. Συνεργαστήκαμε πολλοί εταίροι από διαφορετικά κράτη, επομένως έπρεπε να υπάρξει η χρυσή τομή. Οι απλοί πολίτες της Τουρκίας εξέφρασαν αρχικά δυσπιστία ως προς το πρόγραμμα, κάτι που ξεπεράστηκε στην πορεία.

Το σημαντικό είναι ότι το πρόγραμμα πέτυχε απορρόφηση 100%. Ό,τι είχαμε ορίσει και δεσμευτεί ότι θα γίνει πραγματοποιήθηκε».

Μια σειρά από προβλήματα παρουσιάστηκαν μετά τις εκλογές που έγιναν στην Τουρκία το 2003. Άλλαξαν πρόσωπα – κλειδιά στη Γιάλοβα που είχαν να κάνουν με τη διαχείριση του προγράμματος, εκπαιδεύτηκαν νέα άτομα λόγω αντικατάστασης των προκατόχων τους. «Οι διαδικασίες κύλησαν στη συνέχεια ομαλά και στο τέλος γίναμε όλοι φίλοι» παρατήρησε ο κ. Δερμεντζόγλου. «Αυτό που κατέκτησαν οι τούρκοι ήταν η ικανότητα ανάπτυξης συνεργασίας με έναν ευρωπαϊκό δήμο κι όχι επαφές στα στενά όρια αυτού του προγράμματος. Στην πορεία κατεβάσαμε με το Δήμο της Γιάλοβα μια σειρά από προτάσεις. Ως Αναπτυξιακή Ροδόπης έχουμε ανοίξει τις πόρτες συνεργασίας με την Τουρκία, με τους δήμους Προύσας, Ραιδεστού, Κεσάνης, Κιουτσούκ Τσεκμετζέ (στην Κωνσταντινούπολη), τα Ύψαλα».

Ο κ. Δερμεντζόγλου θέλησε να τονίσει τη σημασία της πολιτικής βούλησης του δημάρχου Κομοτηνής Τ. Βαβατσικλή για τη συνέχιση αυτών των συνεργασιών. Εξάλλου, στα πλαίσια του MERP έχει γίνει η αδελφοποίηση των δήμων Κομοτηνής και Γιάλοβα.

Αποτιμώντας το πρόγραμμα σημείωσε ότι ήταν ένα από τα πιο δύσκολα αλλά και τα πιο πετυχημένα προγράμματα με την έννοια της συνέχειας.

Ως ψυχολόγος, ο κ. Δερμεντζόγλου αναφέρθηκε και στην ψυχολογική υποστήριξη των σεισμοπαθών της Γιάλοβα. «Στο πρόγραμμα περιλαμβανόταν η άμεση ψυχολογική υποστήριξη από συνεργάτες ενός πανεπιστημίου κοντά στη Γιάλοβα οι οποίοι εξέτασαν πάνω από 1.500 άτομα που είχαν υποστεί μετατραυματικό σοκ. Η στήριξη συνεχίζεται μέσα από το μετατραυματικό κέντρο. Εξάλλου, μας ενδιέφερε πάνω από όλα οι άνθρωποι να ευεργετηθούν από το πρόγραμμα».

Στο MERP εργάστηκε και ο γνωστό τούρκος σεισμολόγος κ. Ισίκαρα, ένας από τους πλέον διακεκριμένους επιστήμονες. «Πραγματοποίησε καμπάνια ενημέρωσης κι ευαισθητοποίησης του κοινού. Επίσης εκπαιδεύτηκαν εκπαιδευτές αλλά κι εθελοντές σε περίπτωση που γίνει ένας νέος σεισμός.

Στήθηκε μια ανθρώπινη αλυσίδα παροχής στήριξης και τεχνογνωσίας» κατέληξε ο κ. Δερμεντζόγλου.

Μαρία Αμπατζή

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.