Οι επιπτωσεις της παγκοσμιοποιησης στο ελληνικο τραπεζικο συστημα

Τις εξελίξεις στο διεθνές, ευρωπαϊκό και ελληνικό χρηματοπιστωτικό περιβάλλον ανέλυσαν το απόγευμα της Τρίτης ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Εργασίας της Ομοσπονδίας Τραπεζικών Οργανώσεων Ελλάδος (ΟΤΟΕ) κ. Αριστοτέλης Λάκκας και το μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας κ. Αχιλλέας Μυλωνόπουλος, προσκεκλημένοι του Α΄ Γραμματέα του Τοπικού Παραρτήματος κ. Αντώνη Βασιλάκη, σε σεμινάριο που απευθυνόταν στους τραπεζοϋπαλλήλους του νομού Ροδόπης. Σκοπός του σεμιναρίου η κατανόηση των εξελίξεων στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό περιβάλλον που προκαλούν ανακατατάξεις στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και έχουν σαν αποτέλεσμα την αναδιάρθρωση και του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, καθιστώντας επισφαλές το εργασιακό καθεστώς.

Επίσημος προσκεκλημένος ο κ. Λοΐζος Χατζηκωνσταντής, Γραμματέας της Ένωσης Τραπεζικών Υπαλλήλων Κύπρου. Ο κ. Χατζηκωνσταντής αναφέρθηκε στους στενούς δεσμούς που τον συνδέουν με την περιοχή και έκανε μια σύντομη αναφορά στην πλούσια συνδικαλιστική, κοινωνική και πολιτιστική δράση της Ένωσης των Κυπρίων τραπεζοϋπαλλήλων. Αξιοσημείωτο το γεγονός της μαζικής συμμετοχής στις απεργιακές κινητοποιήσεις αλλά και στο πνεύμα συνεργασίας που υπάρχει με την εργοδοσία, όπως και η ευρωστία του συνδικαλιστικού οργάνου που είναι σε θέση να επιδοτεί δραστηριότητες πολιτιστικού και ενημερωτικού χαρακτήρα. «Οι κυπριακές τράπεζες», ανέφερε ο κ. Χατζηκωνσταντής, «Λαϊκή, Κύπρου, Ελλάδος, επεκτείνουν συνεχώς τις δραστηριότητές τους με εξαγορά ξένων τραπεζών, αλλά και ιδρύοντας παραρτήματα όπου υπάρχει ελληνισμός, ενώ παράλληλα προωθούν διεύρυνση και συνεργασίες με τις ελληνικές τράπεζες». Τέλος, κάλεσε τους τραπεζοϋπαλλήλους της Ροδόπης να επισκεφθούν και να γνωρίσουν την Κύπρο φιλοξενούμενοι στο ιδιόκτητο ξενοδοχείο της Ένωσης.

Το ακροατήριο αποτελούνταν από νέους κατά το πλείστον υπαλλήλους των τραπεζών, οι οποίοι μπορεί να διαισθάνονται τις επερχόμενες αλλαγές αλλά η σαφήνεια των εισηγητών στην ανάπτυξη της θεματολογίας τούς έδωσε την ευκαιρία να κατανοήσουν πλήρως τις προτεραιότητες που θέτει ο συνδικαλιστικός τους φορέας.

Παγκοσμιοποίηση

Παγκοσμιοποίηση, αποκανονικοποίηση, αποδιαμεσολάβηση, εκχώρηση εργασιών, διεθνής ανταγωνισμός και νέα τεχνολογία, οι έννοιες που εισέβαλαν στο λεξιλόγιο των τραπεζικών υπαλλήλων και οδηγούν σε αναπροσαρμογή των εργασιακών σχέσεων, επισήμανε στην εισήγησή του ο κ. Λάκκας.

Σε παγκόσμιο επίπεδο οι συναλλαγές σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα έφτασαν στο ύψος του 1,5 τρις ημερησίως. Τη δεκαετία του ’90 η τάση φιλελευθεροποίησης του χρηματοπιστωτικού τομέα εμπεδώθηκε με την ίδρυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Ο ανταγωνισμός έφερε τις συγχωνεύσεις που δημιούργησαν χρηματοπιστωτικούς κολοσσούς. Ό,τι θεωρούνταν μέχρι τώρα «κανονικό», ανατρέπεται και αποκανονικοποιείται. Ο παραδοσιακός τρόπος λειτουργίας ανατρέπεται. Μη τραπεζικοί οργανισμοί μετατρέπονται σε χρηματοπιστωτικούς. Η «αποδιαμεσολάβηση» εγκαταλείπει την πηγή κέρδους των συναλλαγών και διεισδύει στην αγορά των προμηθειών. Η τεχνολογία και η πληροφορική βοηθούν στην αναδιάρθρωση και στην παγκοσμιοποίηση του τομέα. Τα ΑΤΜ αντικαθιστούν τον άνθρωπο, παράγουν αδιάκοπα και έχουν μικρό κόστος. Μεγάλα κομμάτια του τραπεζικού συστήματος αλλάζουν χέρια με τη διαδικασία της εκχώρησης για να γίνει επιμερισμός των εργασιών, τύπου φασόν, προκειμένου οι τράπεζες να απαλλαγούν από περιττό εργασιακό κόστος.

Εντατικοποίηση εργασίας και ευελιξία στις εργασιακές σχέσεις είναι όροι που κυκλοφορούν ευρέως στην εργοδοσία. Οι εργαζόμενοι διαισθάνονται όλο και πιο επισφαλείς με τις «δευτερεύουσες εργασίες» και τους «μη κανονικούς εργαζομένους» και τα συνδικάτα αναλαμβάνουν την προώθηση νέων θεσμικών πλαισίων.

Η Ευρώπη προσπαθεί να ακολουθεί τους ρυθμούς που επιβάλλει η παγκόσμια οικονομία με συγχωνεύσεις εγχώριες και διασυνοριακές, αυξάνοντας τα μεγέθη της, χωρίς να μπορεί να ανταγωνιστεί τα μεγέθη των ΗΠΑ, εξειδικεύοντας τις υπηρεσίες, δημιουργώντας σχήματα τοπικά και περιφερειακά.

Στο δύσκολο παγκόσμιο και ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό περιβάλλον η Ελλάδα με χαμηλά τα βασικά οικονομικά της μεγέθη προσπαθεί να σταθεί με μια αξιοπρεπή παρουσία. Οι κινήσεις για συγχωνεύσεις επιβλήθηκαν, εκτός των περιπτώσεων πολιτικής παρέμβασης, από την προσπάθεια επέκτασης στα Βαλκάνια, όπου έχουν εξασφαλίσει σημαντική παρουσία, χωρίς όμως να υπαγορεύονται από την ανάγκη περιορισμού του κόστους.

Το προφίλ των ελληνικών τραπεζών εμφανίζει ενέργειες συναλλαγών «λιανικής», πλεονάζον προσωπικό, ανεπάρκεια υποδομών – διαδικασιών, τεχνολογίας και εξειδικευμένου προσωπικού. Επίσης, υπανάπτυξη κεφαλαιαγορών, χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, δυσκολίες ανάπτυξης τραπεζικών εργασιών, ενώ εμφανής είναι η ανάγκη αναδιάρθρωσης του ενεργητικού και των εσόδων. Η παρουσία των ξένων τραπεζών στην Ελλάδα ήταν ευκαιριακή, όσο οι συνθήκες «στρατηγικής τοποθέτησης» ήταν ευνοϊκές.

Τα περιθώρια ανάπτυξης όμως δεν έχουν καλυφθεί, τόσο στο ποσοστό των δανείων, στη δημιουργία υποκαταστημάτων, ενώ η ανάπτυξη μιας στρατηγικής συνεργασιών θα συμβάλλει στην βελτίωση των προσβάσεων στις διεθνείς αγορές και στην απόκτηση τεχνογνωσίας. Παράλληλα, οι ιδιωτικοποιήσεις και ο περιορισμός του ρόλου του κράτους εξακολουθούν να είναι στις προτεραιότητες.

Επιπτώσεις

Η εισήγηση του κ. Μυλωνόπουλου, μέλους της Εκτελεστικής Γραμματείας, υπεύθυνου υγιεινής και ασφάλειας, είχε αναφορές στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται στο πλαίσιο της ΕΕ για τις ίδιες της τράπεζες και για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν στο ασφαλιστικό των τραπεζοϋπαλλήλων. Τα θέματα αυτά θα τεθούν προς συζήτηση και στη Γενική Συνέλευση της ΟΤΟΕ που θα γίνει τον Οκτώβριο.

Επισημάνθηκε από τον κ. Μυλωνόπουλο ότι στενεύουν υπερβολικά τα περιθώρια που δόθηκαν από την κυβέρνηση για την εναρμόνιση των τραπεζών με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα, σύμφωνα με τα οποία πρέπει να εμφανισθούν εφάπαξ οι υποχρεώσεις της εργοδοσίας προς το προσωπικό, σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να αφαιρεθούν από τα ίδια κεφάλαια δίνοντας έτσι χαμηλούς δείκτες φερεγγυότητας. Η παρουσίαση των ισολογισμών των τραπεζών θα έχει σαν αποτέλεσμα η λύση που θα αναζητηθεί να υπαγορεύει απάντηση από την αλλαγή του ασφαλιστικού, με υπαγωγή των τραπεζοϋπαλλήλων στο ΙΚΑ. Κάτι τέτοιο όμως δεν μπορεί να δικαιολογηθεί λόγω του ύψους των ασφαλιστικών εισφορών που καταβάλλονται. Το όλο σκηνικό συμπληρώνει και το πολυδαίδαλο συνταξιοδοτικό σύστημα που ισχύει, διαφορετικό για κάθε εργοδότη.

Συμπερασματικά και αναφερόμενος και στις ανακατατάξεις που υπαγορεύει το διεθνές περιβάλλον ο κ. Μυλωνόπουλος υπογράμμισε ότι επιδίωξη της ΟΤΟΕ είναι η μετάβαση από το παραδοσιακό σύστημα στο σύγχρονο να γίνει ομαλά, χωρίς κοινωνικούς κραδασμούς.

Μιλώντας στους δημοσιογράφους ο κ. Μυλωνόπουλος απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με τα μέτρα ασφαλείας στις τράπεζες και ανέφερε ότι το νομοθετικό πλαίσιο είναι πεπαλαιωμένο και αναχρονιστικό και καταστρατηγείται καθημερινά παρά το γεγονός της έκδοσης σχετικού πορίσματος από τριμερή επιτροπή, που υπερθεματίζει τη λήψη πρόσθετων μέτρων εκσυγχρονισμού και ασφάλειας, μετά μάλιστα και την αύξηση των ληστειών κατά 280% μέσα στο 2002 με επιπλέον αύξηση 60% στο 5μηνο του 2003. «Το ότι δεν νομοθετεί το ελληνικό κράτος για μας σημαίνει ότι η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών δεν θέλει να ξοδέψει ούτε μια δραχμή για την ασφάλεια όχι των υπαλλήλων, αλλά των Ελλήνων πολιτών. Η απόφαση της ΟΤΟΕ που θα τεθεί και στη Γενική Συνέλευση του Οκτωβρίου είναι η καταγγελία της Ενώσεως Ελληνικών Τραπεζών στην ΕΕ για έλλειψη εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.

Έφη Μωραΐτου

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.