Νεα εποχη για το θεσμο των ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.

Την άποψη ότι τα ΔΗΠΕΘΕ πρέπει να επενδύσουν στο καλλιτεχνικό προϊόν και όχι σε άσκοπες σπατάλες εξέφρασε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής κ. Δημήτρης Παπασταμάτης μιλώντας στην εκπομπή του Δάμωνα Δαμιανού «Αιχμή του Δόρατος» στο «Ράδιο Παρατηρητής». Ο κ. Παπασταμάτης μιλά για μια νέα εποχή για τα ΔΗΠΕΘΕ, εφόσον σκέψη της νέας πολιτικής ηγεσίας είναι να μεταφερθούν στην αρμοδιότητα των αιρετών περιφερειαρχών, μετά την υλοποίηση του σχεδίου «Καλλικράτης», όπως επίσης αναφέρεται και στους λόγους που δημιουργούν προβλήματα και εμπόδια στο παραγόμενο έργο τους.

 

Τα ΔΗΠΕΘΕ στην αρμοδιότητα του αιρετού περιφερειάρχη

ΠτΘ: κ. Παπασταμάτη, βρισκόμαστε στο μεταίχμιο αλλαγών της τοπικής αυτοδιοικήσεως, οι οποίες αλλαγές αλλάζουν πολλά και στο χώρο των δημοτικών επιχειρήσεων, στις οποίες υπήρξαν αλλαγές και με την αλλαγή του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων της προηγούμενης κυβέρνησης. Ο δήμος Κομοτηνής ήταν από τους πρώτους που έσπευσαν να προχωρήσουν στις αλλαγές, έστω κι αν, κατά την άποψή μου, δεν ήταν και η καλύτερη αλλαγή που θα μπορούσε να γίνει. Το ΔΗΠΕΘΕ έχει μετατραπεί σε κοινωφελή επιχείρηση, σε Νομικό Πρόσωπο δηλαδή Ιδιωτικού Δικαίου και η προγραμματική σύμβασή σας τελειώνει στις 30 Ιουνίου. Αυτό τι σημαίνει πρακτικά;
Δ.Π.: Είναι γεγονός ότι ο ιστορικός κύκλος των ΔΗΠΕΘΕ όπως τα γνωρίζαμε ολοκληρώνεται. Αυτή τη στιγμή η Ομάδα Εργασίας του Υπουργείου Πολιτισμού προβληματίζεται και υπάρχουν στο τραπέζι διάφορες συζητήσεις που αφορούν στο ότι μια νέα εποχή ξεκινά για το θεσμό. Υπάρχουν διάφορες απόψεις, εκ των οποίων μία είναι ότι τα ΔΗΠΕΘΕ, τα 16 δηλαδή θεσμικά εργαλεία που αφορούν στον πολιτισμό, στο θέατρο και στην παραγωγή θεατρικών επαγγελματικών παραστάσεων θα πρέπει να περάσουν στη δικαιοδοσία του αιρετού περιφερειάρχη.

ΠτΘ: Αυτό είναι είδηση. Υπάρχει περίπτωση τα ΔΗΠΕΘΕ να φύγουν από τους δήμους;
Δ.Π.: Ναι υπάρχει σκέψη στο Υπουργείο Πολιτισμού, σύμφωνα με την οποία δεν μπορεί να είναι ανταγωνιστικός ο θεσμός αυτός στη σημερινή πραγματικότητα με τη μορφή που έχουν, σύμφωνα με την οποία είναι στην αρμοδιότητα ενός δήμου. Θα πρέπει να περάσουν στις αρμοδιότητες του αιρετού περιφερειάρχη.

ΠτΘ: Εννοείτε ανταγωνιστικοί θεσμοί ως προς το οικονομικό τους κομμάτι;
Δ.Π.: Και ως προς το οικονομικό και ως προς το παραγωγικό. Αυτή τη στιγμή με τη νέα διαρθρωτική αλλαγή της χώρας θα έχει τη δυνατότητα, για παράδειγμα, να μπορεί να διαχειρισθεί και άλλους φορείς, όπως θα είναι για παράδειγμα το αρχαίο θέατρο Μαρώνειας ή οτιδήποτε άλλο αφορά το θέατρο στην διευρυμένη του αρμοδιότητα.

ΠτΘ: Άρα, θα περιλάβει όλο το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας θεσμών που αφορούν στο θέατρο σε μια περιφέρεια; Δηλαδή το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας που συνεργάζεται με το Φεστιβάλ Φιλίππων θα το πάρει στην αρμοδιότητά του;
Δ.Π.: Προφανώς θα το πάρει και θα έχει λόγο και το άλλο ΔΗΠΕΘΕ, διότι εδώ έχουμε μια ιδιομορφία να έχουμε δύο ΔΗΠΕΘΕ στην ίδια περιφέρεια τα οποία θα παραμείνουν.

ΠτΘ: Άρα θα έχουμε και εμείς μερίδιο στο Φεστιβάλ Φιλίππων;
Δ.Π.: Προφανώς από τη στιγμή που θα είναι στην αρμοδιότητα του αιρετού περιφερειάρχη, εφόσον αυτό το σχέδιο υλοποιηθεί. Πάντα μιλάμε για υπόθεση, βέβαια.

ΠτΘ: Φαντάζεσθε τους Καβαλιώτες πώς θα αντιδράσουν σε κάτι τέτοιο;
Δ.Π.: Ναι, αλλά θα έχουν και εκείνοι παρεμβατικό λόγο στο αντίστοιχο Φεστιβάλ που μπορεί να γίνει στην Μαρώνεια.

Παράταση ενός έτους στις προγραμματικές συμβάσεις

ΠτΘ: Δηλαδή έχουμε αυτή τη στιγμή μια σκέψη που δεν γνωρίζουμε κατά πόσο θα προχωρήσει ή όχι…
Δ.Π.: Υπάρχουν θετικά βήματα στην Ομάδα Εργασίας που δουλεύει πάρα πολύ στο Υπουργείο Πολιτισμού, έχουμε την τύχη να έχει επανέλθει ο άνθρωπος που ήταν η ζώσα ψυχή, ο συνεχιστής του οράματος της Μελίνας ο Πολυχρόνης Πολυχρονόπουλος με τη μορφή του συμβούλου στο Υπουργείο Πολιτισμού και όλα αυτά είναι θετικές ενδείξεις ότι ο ιστορικός κύκλος που κλείνει και ο καινούργιος που θα ανοίξει είναι πολύ καλός, θα έχει ευοίωνες προοπτικές. Βέβαια, αυτό δεν μπορεί να γίνει αύριο το πρωί. Προφανώς θα δοθεί μια παράταση της ισχύουσας προγραμματικής σύμβασης κατά ένα έτος, ώστε, εφόσον ο “Καλλικράτης” μπει σε εφαρμογή, να υλοποιηθούν αυτές οι απόψεις. Αυτό δεν είναι εφεύρημα ελληνικό, συμβαίνει και στην Ευρώπη, δηλαδή τα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα με οποιαδήποτε μορφή ασκούν ουσιαστικό ρόλο στην πολιτιστική, καλλιτεχνική επαγγελματική θεατρική παραγωγή.

ΠτΘ: Πότε θα ξεκαθαριστούν όλα αυτά;
Δ.Π.: Προανέφερα ότι θα υπάρξει παράταση της προγραμματικής σύμβασης κατά ένα έτος κατά πάσα πιθανότητα και φυσικά μετά την υλοποίηση και εφαρμογή του σχεδίου “Καλλικράτης”. Αυτό είναι θέμα της πολιτικής βούλησης του Υπουργείου Πολιτισμού. Η παράταση θα είναι ενός έτους ώστε να είναι δυνατή η προσαρμογή.

Τα ΔΗΠΕΘΕ βάλτωσαν στον παρεμβατισμό που είχαν

ΠτΘ: Πού έχει βαλτώσει η ιστορία των ΔΗΠΕΘΕ και πού προχωρά καλά;
Δ.Π.: Οι λόγοι, για τους οποίους δεν θα έλεγα ότι έχουν βαλτώσει αλλά έχουν γίνει δυσκίνητα, αφορούν δύο παράγοντες. Καταρχήν στο μικρό οικονομικό budget. Η επίσημη πολιτεία δημιούργησε έναν θεσμό τον οποίο ουσιαστικά άφησε ανεξέλεγκτο, παρά τις προσπάθειες που έγιναν από το ΕΚΕΘΕΧ, το οποίο πιστεύω ότι ήταν μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία, ένας σημαντικός θεσμός, ως μηχανισμός ελέγχου στο πού πάνε έστω αυτά τα λίγα λεφτά που έδινε ο ελληνικός λαός, εφόσον τόσο τα λεφτά των δήμων όσο και του υπουργείου ελληνισμού από αυτόν προέρχονται. Δεν ξέρω ποια θα είναι η πολιτική βούληση της ηγεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού ως προς αυτόν τον θεσμό, υπάρχουν και εκεί δύο απόψεις ή να διατηρηθεί ή να καταργηθεί όμως θα μπορούσε να παίξει ένα σημαντικό ρόλο. Βάλτωσαν λοιπόν τα ΔΗΠΕΘΕ στον παρεμβατισμό που είχαν. Θα σας πω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, νησιώτικο ΔΗΠΕΘΕ που είναι στην αφάνεια της πολιτιστικής παραγωγής, που θα μπορούσε να παίξει εξαιτίας της γεωγραφικής του θέσης σημαντικό ρόλο και να παράγει πολιτισμό, αυτή τη στιγμή έχει τριάντα δύο εργαζόμενους, όχι ηθοποιούς, αλλά διοικητικούς και τεχνικούς, αυτό λοιπόν το νησιωτικό περιφερειακό θέατρο που βρίσκεται στην εσχατιά της νησιωτικής Ελλάδος έχει εξαφανισθεί από το καλλιτεχνικό στερέωμα τα τελευταία χρόνια, γιατί τα λεφτά που παίρνει τόσο από τον Δήμο Ρόδου όσο και από το Υπουργείο Πολιτισμού δεν φθάνουν να πληρωθούν οι εργαζόμενοί του.

ΠτΘ: Για την Κομοτηνή τι γίνεται; Φθάνουν τα λεφτά ή όχι;
Δ.Π.: Τα λεφτά που παίρνουμε εμείς είναι σημαντικά διευρυμένα από τα λεφτά που δίνει το Υπουργείο Πολιτισμού. Αυτό σημαίνει ότι παίρνουμε παραπάνω από την προγραμματική σύμβαση. Αυτή τη στιγμή είναι διακόσιες πενήντα χιλιάδες ευρώ από την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλα εκατόν εξήντα πέντε χιλιάδες από το Υπουργείο.

Γραφειοκρατία και αθέμιτος ανταγωνισμός ανασχετικές αιτίες του παραγόμενου έργου

ΠτΘ: Επειδή υπάρχει οικονομική στενότητα το Υπουργείο στέλνει κανονικά τις καταβολές του;
Δ.Π.: Η οικονομική στενότητα δεν αφορά σε κονδύλια που υπάρχουν μέσα στον προϋπολογισμό. Αυτό το κονδύλι υπάρχει μέσα στον προϋπολογισμό και ο κόσμος να χαλάσει θα δοθεί. Αυτό το κονδύλι δεν έρχεται σταθερά εξαιτίας του προβλήματος που λέγεται ελληνική γραφειοκρατία.

ΠτΘ: Αυτό λειτουργεί ανασχετικά όσον αφορά στο παραγόμενο έργο;
Δ.Π.: Φυσικά, διότι όταν έχεις προγραμματίσει μια σειρά από δραστηριότητες δεν βασίζεσαι μόνο στα λεφτά του ενός συμβαλλομένου, δηλαδή του δήμου, αλλά πρέπει να υπολογίσεις και στα χρήματα αυτά για να πληρώσεις συνεργάτες. Οι άνθρωποι που έρχονται να δουλέψουν εδώ θέλουν να πληρωθούν και θέτετε ένα ζήτημα και για να το προεκτείνω θα πω ότι τα ΔΗΠΕΘΕ αντιμετωπίζουν έναν αθέμιτο ανταγωνισμό, τόσο από τα ιδιωτικά θεατρικά σχήματα όσο και από τα σχήματα τα ερασιτεχνικά της επαρχίας που πουλάνε το παραγόμενο προϊόν τους. Εμείς, για να πάμε στην Ορεστιάδα να παίξουμε έχουμε ένα κόστος και δεν μιλώ για τις μισθοδοσίες, αλλά στις υποχρεώσεις που ο νομοθέτης βάζει για τους ηθοποιούς και τεχνικούς. Τα ερασιτεχνικά δεν έχουν αυτό το πρόβλημα και άρα το ΔΗΠΕΘΕ βιώνει έναν αθέμιτο ανταγωνισμό. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Κατά καιρούς απευθυνόμαστε σε όμορους δήμους της Θράκης και μάλιστα οι πρόεδροι των ΔΗΠΕΘΕ το έχουν κάνει με πολλή θέρμη για να πουλήσουν παραστάσεις. Οι δήμαρχοι κατ’ αρχήν είναι θετικοί, όταν όμως ακούν το ποσό το οποίο αφορά στο κόστος μεταφοράς, προβληματίζονται γιατί παίρνουν το χ θέατρο που είναι στο μέρος τους και αυτό το θέατρο χαλά την πιάτσα, γιατί δεν πληρώνει ΙΚΑ, δεν πληρώνει εκτός έδρας, διαφεύγει φορολογικά. Αυτό έγκειται στην παθογένεια της ελληνικής κοινωνίας και τα ΔΗΠΕΘΕ βιώνουν έναν τέτοιο αθέμιτο ανταγωνισμό από τέτοιους σχηματισμούς.

ΠτΘ: Η λύση στο πρόβλημα ποια είναι;
Δ.Π.: Η εφαρμογή του νόμου και δη του φορολογικού για τα ερασιτεχνικά σχήματα. Όπως οι κοινωφελείς επιχειρήσεις των ΔΗΠΕΘΕ ή τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που πληρώνουν το φόρο μισθωτών υπηρεσιών, πληρώνουν τα ασφαλιστικά τους και δεν χρωστούν στα ασφαλιστικά ταμεία ή κάποια χρωστάνε, αλλά αυτό δεν με ενδιαφέρει.

Το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής δεν χρωστά

ΠτΘ: Το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής είναι εντάξει στις υποχρεώσεις του;
Δ.Π.: Απόλυτα και στο φόρο μισθωτών υπηρεσιών και στις ασφαλιστικές του εισφορές. Δεν χρωστάμε. Επιμένω ότι, ό,τι συμβαίνει με τα ΔΗΠΕΘΕ, να συμβαίνει και με αυτές τις ερασιτεχνικές ομάδες που έχουν την μορφή των ΜΚΟ και των αστικών εταιρειών. Και αυτές λοιπόν θα πρέπει να πληρώνουν το φόρο μισθωτών υπηρεσιών, το φόρο των χρημάτων που παίρνουν από τους δήμους.

Να τηρηθούν οι συμβάσεις

ΠτΘ: Ξεκάθαρα λέτε να μην γίνεται διακίνηση μαύρου χρήματος…
Δ.Π.: Ακριβώς και υπάρχει και κάτι άλλο. Δεν θα εισέλθω στην κρίση του καλλιτεχνικού προϊόντος, όταν όμως υπάρχει τεράστια ανεργία στον χώρο των ηθοποιών -προχθές αυτοκτόνησαν δύο- και όταν από τη μια υπάρχει το star system και από την άλλη αυτοί οι άνθρωποι πεινούν στην κυριολεξία, δεν μπορεί να υφίσταται αυτός ο αθέμιτος ανταγωνισμός. Τα ΔΗΠΕΘΕ θα μπορούσαν να κάνουν και τέσσερις και πέντε θεατρικές παραγωγές με τα ίδια οικονομικά, φθάνει να στηριζόταν με το απόλυτο της λειτουργίας, δεν θέλουν να βγάλουν κέρδος αλλά τα έξοδά τους. Αυτά όλα που γίνονται από τους κυρίους χ ή ψ θα μπορούσαν να γίνουν από τα ΔΗΠΕΘΕ με μια σωστή οργάνωση και έναν σωστό προγραμματισμό και ο χ, που δεν αμφισβητώ ότι είναι καλλιτέχνης, να συνεργαστεί με τα ΔΗΠΕΘΕ σε λογικά πλαίσια και φυσικά και εμείς οι καλλιτέχνες – αναφέρομαι στους σκηνογράφους και σκηνοθέτες- να βάλουμε νερό στο κρασί μας. Δεν μπορούν να έρχονται στην Κομοτηνή και να ζητάνε να βγάλουν τα σπασμένα των χρόνων ανεργίας τους. Και οι ηθοποιοί επίσης. Θα πρέπει να τηρηθεί αυτό που λένε οι συμβάσεις. Δεν μπορεί να έρχεται το όνομα και να θέλει να πάρει όλο τον προϋπολογισμό!

Τα ΔΗΠΕΘΕ μπορούν να λειτουργήσουν με βασικό πυρήνα τριών εργαζομένων

ΠτΘ: Είναι βιώσιμα τα σχήματα τελικά, θα σταματήσουν να είναι ΔΗΠΕΘαίνω;
Δ.Π.: Ο όρος είναι ατυχής. Είπαμε ότι ανοίγονται νέες προοπτικές με την διεύρυνση…

ΠτΘ: Τα τελευταία χρόνια όμως διολισθαίνουν. Πολλά από τα δεκαέξι ΔΗΠΕΘΕ έχουν προβλήματα βιωσιμότητας. Θα δοθεί νέο έναυσμα; Υπάρχει βούληση από την νέα ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού;
Δ.Π.: Ναι και στην Ομάδα Εργασίας του Υπουργείου Πολιτισμού και στο ΕΚΕΘΕΧ υπάρχει η βούληση και εν πάση περιπτώσει τα ΔΗΠΕΘΕ μπορούν να λειτουργήσουν με έναν βασικό πυρήνα τριών ανθρώπων και από εκεί και πέρα εν όσω έχουμε παραγωγή και πολλές παραγωγές να διευρύνουμε με συμβάσεις ορισμένου χρόνου τους εργαζόμενους, όπως παίρνουμε τους ηθοποιούς, θα μπορούμε να παίρνουμε και άλλους βοηθητικούς παράγοντες. Να επενδύουμε στο καλλιτεχνικό προϊόν και όχι σε άσκοπες σπατάλες που αφορούν διευθετήσεις πολιτικού περιεχομένου και χαρακτήρα.

ΠτΘ: Πόσους εργαζόμενους έχετε στο ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής;
Δ.Π.: Έξι.

ΠτΘ: Σας ευχαριστούμε πολύ.
Δ.Π.: Κι εγώ σας ευχαριστώ.

 

Συμμετοχή σε συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Φιλίππων

Όσον αφορά στα καλοκαιρινά σχέδια του ΔΗΠΕΘΕ ο κ. Παπασταμάτης δήλωσε ότι «θα συζητήσουμε αφενός τη συμμετοχή μας σε μια συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Φιλίππων και το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών -ακόμα δεν έχει παρθεί απόφαση- για το έργο του Χειμωνά, «Άμλετ», ένα έργο μικρής οικονομικής συμμετοχής και αφετέρου να κινήσουμε και την παραγωγή ενός μικρού έργου, από παραλία σε παραλία από γειτονιά σε γειτονιά και από πλατεία σε πλατεία. Βλέπετε με τα μικρά οικονομικά δεδομένα εμείς έχουμε μια κινητικότητα».

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.