Ναι, μεν αλλα…

Τις τελευταίες ημέρες την επικαιρότητα απασχολεί έντονα το θέμα της νέας διοικητικής μεταρρύθμισης, θέμα που από πέρσι απασχολεί συνεχώς. «Ψαλίδισμα» στον αριθμό των δήμων ακόμα και εντός του Λεκανοπεδίου προβλέπει η πρόταση του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης που έγινε για την ΚΕΔΚΕ και θα συζητηθεί εντός της εβδομάδας. Όπως αναφέρουν «Τα Νέα» της Τρίτης, προβλέπεται η δημιουργία έως 390 δήμων από τους 1.034 δήμους και κοινότητες που λειτουργούν σήμερα. Τους προβληματισμούς τους σχετικά με το θέμα καταθέτουν σήμερα στον ΠτΘ ο δήμαρχος Αιγείρου, κ. Βαγγέλης Λίτσος καθώς και ο δήμαρχος Νέου Σιδηροχωρίου Κώστας Βαρβάτος.

Κώστας Βαρβάτος,δήμαρχος Νέου Σιδηροχωρίου:

«Η διοικητική μεταρρύθμιση να μην είναι απλά συνένωση δήμων»

ΠτΘ: κ. Βαρβάτο η νέα διοικητική μεταρρύθμιση όπως φαίνεται είναι προ των πυλών. Ποια είναι η άποψή σας γενικότερα για το θέμα αυτό;

Κ.Β.: Πιστεύω ότι οι συνθήκες για να γίνει η διοικητική μεταρρύθμιση είναι ώριμες. Το θέμα όμως είναι ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει και οι προϋποθέσεις που θα τεθούν. Γιατί αν γίνει απλά μια συνένωση μικρών δήμων, οι οποίες και θα αποτελούσαν «μπουκιά» στις μεγάλες τρύπες των χρεών των μεγάλων δήμων, αυτό δεν θα λύσει τα προβλήματα του απλού κόσμου που αισθάνεται κοντά του τον πρώτο βαθμό αυτοδιοίκησης και περιμένει από αυτόν να του λύσει τα καθημερινά του προβλήματα.. Στη συγκεκριμένη περίπτωση έγινε ένα έκτακτο συνέδριο της ΚΕΔΚΕ με θέμα τη διοικητική μεταρρύθμιση και το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης κατέθεσε μια μελέτη, όχι για τη χωροταξία, το θέμα αυτό το άφησε να συζητηθεί στο άλλο τακτικό συνέδριο που θα γίνει στις 7 Νοεμβρίου στη Θεσσαλονίκη, αφού προηγουμένως όμως η κυβέρνηση τηρήσει τις υποσχέσεις που αφορούν στα οφειλόμενα προς τους δήμους. Μέχρι χθες δεν ακούσαμε κάτι συγκεκριμένο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Θα επαναλάβω λοιπόν ότι σαν αίτημα μπορεί να είναι ώριμο για να γίνει διοικητική μεταρρύθμιση. Αυτή όμως δεν πρέπει να γίνει από κάτω προς τα επάνω, αλλά από επάνω προς τα κάτω, δηλαδή πρέπει να ξεκινήσει και από κρατικές αρμοδιότητες, από νομαρχιακές και από περιφερειακές. Η διοικητική δηλαδή μεταρρύθμιση να μην είναι απλά συνενώσεις δήμων. Από εκεί και πέρα προβληματίζομαι αν θα περπατήσει λόγω του ότι η ΚΕΔΚΕ θέτει ως πρωταρχικό στόχο την ρύθμιση των οικονομικών θεμάτων.

ΠτΘ: Πιστεύετε ότι οι δήμοι πρέπει να αποτελέσουν δυναμικούς μοχλούς ανάπτυξης, γεγονός που συνεπάγεται διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια;

Κ.Β.: Αυτό είναι το χρόνια αιτούμενο. Μπορεί προσωπικά ως δήμαρχος ενός μικρού δήμου να είμαι αντίθετος, γιατί πιστεύω ότι χάνεται η επαρχία, οι μικρές κοινωνίες που απαρτίζουν σήμερα ένα δήμο. Από την άλλη όμως αναγνωρίζω ότι δύσκολα θέματα, ως μικρός δήμος, δεν μπορώ να τα αντιμετωπίσω, ούτε τα Ευρωπαϊκά προγράμματα με εμπειρογνώμονες έχω τη δυνατότητα να προωθήσω όσο θα έπρεπε, με αποτέλεσμα να μην μπορώ να αντιδράσω και να διαφωνήσω επί του γενικού σχεδίου. Από εκεί και πέρα οι αμφιβολίες μου έχουν να κάνουν με το κατά πόσο το κράτος θα είναι φερέγγυο σε όσα υπόσχεται. Κανείς δεν αμφισβητεί ότι οι Καποδιστριακοί δήμοι, όπως συνηθίζεται να λέγονται, στηρίχθηκαν και με το Πρόγραμμα ΕΠΤΑ και με το πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ. Θα μπορούσαν όμως οι καποδιστριακοί δήμοι να στηριχθούν και κάπως περισσότερο και σε κάποια προβλήματα υπερδυνητικά, όπως η αποκομιδή των απορριμμάτων, οι υδρεύσεις, το περιβάλλον, η αξιοποίηση των αναπτυξιακών ευρωπαϊκών προγραμμάτων, θα μπορούσαν να βοηθηθούν περισσότερο, ώστε να αποδώσουν και περισσότερο. Για αυτό τώρα μας τρομάζουν όλα όσα ακούγονται και αφορούν στο επιβεβλημένο της νέας διοικητικής μεταρρύθμισης, γιατί θα σταματήσει η εισροή χρημάτων από την Ευρώπη και το κράτος δεν έχει χρήματα. Δοθέντος ότι οι μεγάλοι δήμοι έχουν μεγάλα ανοίγματα, στόχος είναι η μείωση του αριθμού των δήμων, ώστε η πίτα να μοιράζεται σε λιγότερους και η κατάσταση να ελέγχεται καλύτερα.

ΠτΘ: Το μεγάλο όμως θέμα αφορά στο συμφέρον της τοπικής κοινωνίας…

Κ.Β.: Εάν η διοικητική μεταρρύθμιση συνολικά συνοδευτεί με προβλεπόμενους πόρους, εξασφαλισμένους στον προϋπολογισμό και με επίλυση θεσμικών θεμάτων μπορεί να περπατήσει και να λύσει προβλήματα. Ο τόπος μπορεί να πάει μπροστά έχοντας δήμους αυτάρκεις αυτοδύναμους που μπορούν μόνοι τους να παίρνουν απόφαση και να επιλύουν χωρίς να εξαρτώνται από τον περιφερειάρχη και από τον κάθε υπουργό.

ΠτΘ: κ. Βαρβάτο με όλα τα μέχρι σήμερα δεδομένα, πιστεύετε ότι θα συζητηθεί ουσιαστικά το θέμα ή και πάλι θα μείνουμε στο θέμα του αριθμού και σε τοπικισμούς και αντιπαλότητες όσον αφορά στο ποιοι δήμοι θα διατηρηθούν και πού θα είναι η έδρα;

Κ.Β.: Αυτά δεν μπορούν να εκλείψουν, αλλά θα είναι πολύ λιγότερα τώρα απ’ ότι την προηγούμενη φορά που ήταν 5000 κοινότητες και μη ξεχνάμε ότι το αίσθημα των κοινοτήτων είναι συνυφασμένο με τον Έλληνα και με την ιστορία του. Τώρα οι περισσότεροι είναι ώριμοι και έχουν δει πώς λειτουργεί το σύστημα οπότε είναι δύσκολο να αντιδράσεις και να πεις μόνο για την έδρα ή για το όνομα που θα χάσουν ενδεχομένως κάποιοι.

ΠτΘ: κ. Βαρβάτο σας ευχαριστούμε πολύ.

Κ.Β.: Κι εγώ σας ευχαριστώ πολύ.

Ευάγγελος Λίτσος, δήμαρχος Αιγείρου: «Αν δεν ληφθεί υπόψη

η άποψη της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ η μεταρρύθμιση θα είναι συνταγματικά

μετέωρη»

ΠτΘ: κ. Λίτσο δημοσίευμα της εφημερίδας «Νέων» μιλά για πρόταση του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς την ΚΕΔΚΕ με βάση την οποία προβλέπεται η δημιουργία έως 390 δήμων από τους 1034 δήμους και κοινότητες που λειτουργούν σήμερα. Έχετε κάποια σχετική πληροφόρηση εσείς;

Β.Λ.: Αυτό που γνωρίζω είναι ότι το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης είχε πάρει εντολή από το Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ να εκπονήσει μια μελέτη πιο συγκεκριμένη πλέον, ακόμη και χωροταξική, για την αναδιάρθρωση της διοικητικής μεταρρύθμισης. Ωστόσο η ΚΕΔΚΕ είχε πει ότι η εργασία αυτή του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν θα τεθεί προς διαβούλευση με την κυβέρνηση εφόσον δεν καλυφθούν τρεις προϋποθέσεις που είχε ομόφωνα αποφασίσει το θεματικό συνέδριο προκειμένου να δεχθεί τη διοικητική μεταρρύθμιση. Η πρώτη από τις τρεις προϋποθέσεις αφορά στην παροχή μέχρι τις 30 Αυγούστου ενίσχυσης 250εκατομμυρίων ευρώ στους δήμους που αφορούν στα όσα χρωστά το Υπουργείο Οικονομικών μέχρι το 2008, η δεύτερη αφορά στην ψήφιση μέχρι τον Οκτώβριο της ρύθμισης που αφορά στα παρελθόντα οικονομικά έτη δηλαδή από το 1998 έως το 2007, ήτοι το ποσό του 1δις 700 εκατομμύρια ευρώ και μάλιστα αυτά να δοθούν σε ομόλογα πενταετή και ίσως μεγαλύτερης διάρκειας αρχής γενομένης από το Δεκέμβρη του 2008 η πρώτη δόση και η δεύτερη του Γενάρη του 2009 και από εκεί και πέρα θα δίνεται κάθε Γενάρη και η τρίτη προϋπόθεση να ψηφιστεί άμεσα και μάλιστα στα θερινά τμήματα της Βουλής η αύξηση του ποσοστού των τελών κυκλοφορίας που αποδίδονται στους δήμους από το 50% στο 90%, γιατί τη συντήρηση των δρόμων πλέον την έχουν αναλάβει οι δήμοι και θα πρέπει έτσι και τα τέλη κυκλοφορίας που εισπράττονται να αποδίδονται σε αυτούς που συντηρούν τους δρόμους.

ΠτΘ: Υπήρξε κάποια εξέλιξη στο θέμα αυτών των τριών προϋποθέσεων που τέθηκαν;

Β.Λ.: Μέχρι σήμερα που μιλάμε καμία και για αυτό στις 28 Αυγούστου συνεδριάζει το Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ για να αποτιμήσει την κατάσταση που δημιουργήθηκε μέχρι τώρα. Μη ξεχνάμε ότι υπάρχει γραπτή συμφωνία που υπεγράφη από το Υπουργείο Οικονομικών με αυτούς τους τρεις όρους μετά την κινητοποίηση του Απριλίου. Πιστεύουμε ότι αυτά δεν μπορούν να αθετηθούν. Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ προσωπικά δεσμεύτηκε ότι αν δεν υλοποιηθούν αυτά, δεν πρόκειται να προχωρήσει τίποτα σχετικά με την διοικητική μεταρρύθμιση από την πλευρά των δήμων, υπάρχει όμως και η ομόφωνη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της ΚΕΔΚΕ στο συγκεκριμένο θεματικό συνέδριο που δεσμεύει όλους μας πάνω σε αυτό το ζήτημα. Εκφράζουμε την απορία μας για το πώς ο πρωθυπουργός θα μπορέσει να εξαγγείλει, όπως φημολογείται ότι είναι πρόθεσή του, στην Έκθεση της Θεσσαλονίκης ως το δυνατό του χαρτί την διοικητική μεταρρύθμιση, από την στιγμή από την οποία έχει μείνει μια εβδομάδα έως τότε και δεν δείχνει να υπάρχει λύση στο θέμα των τριών προϋποθέσεων που έθεσε η ΚΕΔΚΕ. Δεν ξέρω πώς μπορεί να γίνει αυτή η μεταρρύθμιση εκτός βέβαια κι αν επιλογή του Υπουργείου Εσωτερικών είναι να οδηγηθούμε σε αυτήν απούσης της τοπικής αυτοδιοίκησης.

ΠτΘ: Αυτό όμως σημαίνει και έλλειψη ουσιαστικής συζήτησης επί του θέματος με τους πλέον ενδιαφερόμενους για το θέμα…

Β.Λ.: Δεν ξέρω αν υπάρχει σκέψη αυτό να γίνει εν μία νυκτί και μάλιστα χωρίς συζήτηση με τους αυτοδιοικητικούς θεσμούς, με την ΕΝΑΕ και την ΚΕΔΚΕ. Δεν πιστεύω ότι μπορεί να φθάσει η κυβέρνηση εκεί. Ζούμε σε μια δημοκρατική χώρα, το Σύνταγμα στο άρθρο 102 τονίζει ρητά ότι οποιαδήποτε αλλαγή γίνεται σχετικά με την αυτοδιοίκηση γενικά θα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον πιο μπροστά συζήτηση και διαβούλευση. Μια μεταρρύθμιση που δεν θα λάβει υπόψη της την άποψη της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ όχι απλά δεν θα είναι ανεφάρμοστη στην πράξη και θα φέρει σε σύγκρουση τον κόσμο της τοπικής αυτοδιοίκησης με την κεντρική διοίκηση αλλά θα είναι και συνταγματικά μετέωρη.

Τελευταίοι στην Ευρώπη των 27 στην κατανομή πόρων από την κεντρική διοίκηση στην αυτοδιοίκηση

ΠτΘ: κ. Λίτσο και πάλι όμως φαίνεται ότι πέφτουμε στο λάθος να δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στον αριθμό των δήμων που θα προκύψουν και δεν προβληματιζόμαστε καθόλου στο θέμα του μετασχηματισμού ισχυρών δήμων που θα οδηγούν σε μια ισόρροπη και πολύπλευρη ανάπτυξη…

Β.Λ.: Ίσως αυτό που προσελκύει το ενδιαφέρον των πολιτών είναι ο αριθμός των δήμων και ποιες θα είναι οι έδρες. Πάντοτε όμως όταν τίθεται ένα θέμα ποσοτικό και ποιοτικό αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι το ποιοτικό. Δυστυχώς μέχρι σήμερα ακόμη και αυτοί που συζητούν να μειωθεί ο αριθμός των δήμων χωρίς να είναι εντελώς λάθος οδηγούνται από τη λογική ότι όσο πιο μεγάλος είναι ένας δήμος τόσο πιο ισχυρός είναι. Αυτό αποτελεί μια πραγματικότητα για την Ελλάδα. Αν δούμε προηγμένες χώρες είτε της Κεντρικής είτε της Βόρειας Ευρώπης θα διαπιστώσουμε ότι τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Το πόσο ισχυρός είναι ένας δήμος δεν έχει να κάνει απλά και μόνο με ένα κριτήριο, την οικονομική του αυτοτέλεια. Η πραγματικότητα είναι ότι στην Ελλάδα έχουμε συνδέσει την χρηματοδότηση των δήμων με τον πληθυσμό ενός δήμου και εκεί είναι το πρόβλημα. Άρα προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μεγάλους σε πληθυσμό δήμους, έτσι ώστε να μπορέσουμε να έχουμε και αυξημένα έσοδα. Στην Ευρώπη το κριτήριο κατανομής των πόρων στους δήμους είναι πολυσύνθετο και ο πληθυσμός δεν είναι το κύριο κριτήριο και μπαίνουν άλλα, όπως η πυκνότητα του πληθυσμού, η ανεργία, η συμμετοχή του στο ΑΕΠ του νομού, της Περιφέρειας. Όλα αυτά είναι κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη στις προηγμένες Ευρωπαϊκές χώρες και έτσι γίνεται η κατανομή των πόρων. Επίσης δεν λαμβάνουμε υπόψη ότι μόλις το 3% του δημοσίου χρήματος διαχειρίζονται οι Οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, – σημειωτέον ότι είμαστε στην τελευταία θέση των 27 χωρών και όχι των 15 της ΕΕ, είμαστε ακόμη πίσω και από χώρες που παλιότερα τις θεωρούσαμε μεταξύ δευτέρου και τρίτου κόσμου, όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία που έχουν καλύτερη κατανομή πόρων μεταξύ κεντρικής διοίκησης και αυτοδιοίκησης, κάτι που είναι πρωτοφανές και δεν μπορούμε να συγκριθούμε με τη Σουηδία που οι δήμοι διαχειρίζονται το 65%. Πρέπει να οδηγηθούμε στο μέσο όρο της Ευρώπης που είναι στο 40%. Η πραγματική διοικητική μεταρρύθμιση ουσιαστικά έχει να κάνει με μια νέα κατανομή των πόρων που θα φέρει την ουσιαστική επανάσταση. Θέλω να τονίσω ότι δεν είμαστε ενάντια στην μεταρρύθμιση. Όλοι οι δήμοι είμαστε υπέρ. Το θέμα είναι για ποια μεταρρύθμιση μιλάμε και πώς θα τη δούμε αυτή. Με τα μάτια του Υπουργείου στη Βασιλίσσης Σοφίας ή με τα μάτια της Περιφέρειας στην Ανατολική Μακεδονία – Θράκη; Τα πράγματα πρέπει να μπουν σε μια νέα λογική και όχι να μπαίνουμε απλά στη λογική των μεγαλύτερων δήμων. Με τον τρόπο που γίνεται η προσέγγιση του θέματος αυτή τη στιγμή από το Υπουργείο το μόνο που θα γίνει, φοβάμαι, είναι ότι θα συνενωθούν πολλοί μικροί και μίζεροι δήμοι και να σχηματίσουν ένα μεγάλο μίζερο δήμο.

ΠτΘ: Ουσιαστικά κατά την άποψή σας πότε θα δρομολογηθεί η μεταρρύθμιση;

Β.Λ.: Από τις 5 Νοεμβρίου που θα πραγματοποιηθεί το συνέδριο της ΚΕΔΚΕ που θα πάρει αυτή τη βασική της θέση πάνω σε αυτά τα ζητήματα. Και θα δούμε μετά και στο νομό μας με ποια κριτήρια θα μπορούσε κανείς να διαχωρίσει τις αυτοδιοικητικές μονάδες και θα δούμε αν θα πρέπει να είναι τρεις ή τέσσερις ή πέντε ώστε να είναι και λειτουργικοί αλλά και να εξυπηρετούν τους πολίτες.

4 τουλάχιστον δήμοι στην Ροδόπη

ΠτΘ: Κρίνοντας από τον αριθμό που αναφέρει η εφημερίδα «Τα Νέα» μάλλον οδηγούμαστε στις παλιές επαρχίες…

Β.Λ.: Στο Νομό Ροδόπης δηλαδή θα δημιουργηθούν δύο δήμοι αν το δούμε έτσι. Προσωπικά δεν το βλέπω έτσι. Το νούμερο θα είναι από τέσσερα και πάνω πιστεύω. Το να επιστρέψουμε όμως στην οριοθέτηση βάσει των παλιών επαρχιών δημιουργούνται και άλλα προβλήματα. Για παράδειγμα, ο Νομός Ξάνθης ήταν μία επαρχία οπότε έχουμε πρόβλημα ταύτισης του πρώτου και δεύτερου βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης. Άρα αυτός ο απλοϊκός συλλογισμός που γίνεται με τα μάτια της Αθήνας δημιουργεί μέχρι και συνταγματικά προβλήματα, γιατί το Σύνταγμα απαγορεύει αυστηρά να υπάρχουν ταυτισμένα όρια πρώτου και δεύτερου βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης. Επομένως θα πρέπει να γίνουν, θα έλεγα, τοπικές προσαρμογές του γενικού σχήματος που προσπαθεί να βγάλει το υπουργείο. Τέλος, θα πρέπει η λύση να είναι λειτουργική. Και μη κοιτάτε στο νομό Ροδόπης που για να δημιουργήσουμε δήμους των 10000 κατοίκων μπορούμε να συνενώσουμε δύο καποδιστριακούς, στη Νότια Ελλάδα είναι τελείως τα πράγματα. Εάν στη Βόρεια Ελλάδα οι μικρότεροι δήμοι έχουν πληθυσμό 5000 κατοίκους, στη Νότιο έχουν 1500 και εννοώ μετά τον Καποδίστρια. Επομένως, εκεί πρέπει να συνενωθούν πέντε και έξι δήμοι για να φθάσουν τον αριθμό των 10000 κατοίκων. Άλλο οι νέες χώρες που οργανώθηκαν διοικητικά από τον Βενιζέλο μετά την Μικρασιατική καταστροφή και ακολούθησαν το ευρωπαϊκό μοντέλο διοίκησης και άλλο στη Νότια Ελλάδα όπου ακολουθείται το βυζαντινό και οθωμανικό σύστημα όπου κάθε χωριό ήταν και μια κοινότητα. Εμείς εδώ είχαμε από το 1924 κοινότητες των 1500 κατοίκων.

ΠτΘ: κ. Λίτσο σας ευχαριστούμε πολύ.

Β.Λ.: Κι εγώ σας ευχαριστώ.

Α.Π.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.