Μανωλης Λιδακης, τραγουδιστης «Τα ονειρα μου θελω να τα ζω την ημερα»

«Στην παγκόσμια μουσική ο κύκλος έκλεισε∙ δεν υπάρχει καινοτομία και ούτε πρόκειται»

Στην Κομοτηνή θα βρίσκεται σήμερα ο Μανώλης Λιδάκης, στο πλαίσιο της περιοδείας του με τίτλο «Για να σε συναντήσω».
 
Για να συναντήσει μετά από αρκετά χρόνια το κοινό της Κομοτηνής λοιπόν, το βράδυ του Σαββάτου θα ανέβει στην μουσική σκηνή του El Classico, παρέα με την ανερχόμενη τραγουδίστρια Εμμανουέλα Χιωτάκη, για να ερμηνεύσει τραγούδια της προσωπικής του πορείας, τραγούδια μεγάλων συνθετών, όπως μοναδικά ο ίδιος ξέρει.
 
Δεν έχει άλλωστε τυχαία ξεχωρίσει, πέραν όλων των άλλων για τον τρόπο που «περνάει» στο κοινό του τα συναισθήματα τα οποία βιώνει όταν ερμηνεύει. 
 
Ο Μανώλης Λιδάκης, λίγα εικοσιτετράωρα πριν την εμφάνισή του στην Κομοτηνή, έκανε ένα σπουδαίο δώρο στον «ΠτΘ», καθότι οι συνεντεύξεις που δίνει είναι σπάνιες και λιγοστές, και συζήτησε-  ο όρος συνέντευξη δεν του αρέσει- με τους Νίκο Βαλαβάνη και Έφη Γεωργοπούλου, του «Ράδιο Παρατηρητής 94fm», μιλώντας για την έως τώρα πορεία του, την σχέση ποίησης και μουσικής, αλλά και την σημερινή κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα και την ανάγκη για επικράτηση του συνειδητού.
 
Ο λόγος στον ίδιο…
 
ΠτΘ: Είστε από την Κρήτη. Τι ρόλο έχει παίξει η γενέτειρά σας στον μουσικό σας χαρακτήρα;
Μ.Λ.:
Εγώ είμαι ένα κράμα μουσικής. Οι σπουδές μου ξεκίνησαν από το Ωδείο, με κιθάρα και  πνευστά. Μικρός υπήρξα ψάλτης στην εκκλησία και μπήκα στον χώρο του λαϊκού. Έχω συνεργαστεί και τώρα θα συνεργαστώ εκ νέου με τον Ζμπίγκνιεφ Πράισνερ που έχει γράψει την μουσική σε όλες  τις ταινίες του Κισλόφσκι, ο οποίος θα μελοποιήσει Καβάφη. Απέναντι μου αυτή τη στιγμή έχω ένα λαούτο, ένα ούτι, μια κιθάρα, ένα μπουζούκι και έναν τζουρά. Είμαι όπως καταλαβαίνετε ένα κράμα πολλών  ακουσμάτων, εξ ου και διαμόρφωσα την προσωπικότητά μου μη κατέχοντας απόλυτα το συνειδητό. Βρέθηκα σε έναν δρόμο, δίχως να ξέρω ακριβώς το πώς. Σίγουρα με επηρέασαν πολύ οι συνεργασίες μου στο ζεϊμπέκικο με μεγάλους συνθέτες, όπως ο Ξαρχάκος και ο Χατζιδάκις. 

«Δίχως τη μουσική που εξημερώνει τα πνεύματα η κοινωνία θα ήταν σε μία άγρια κατάσταση» 

ΠτΘ: Μιας και μιλάτε για μεγάλους ποιητές, πόσο σημαντική είναι για εσάς η ποίηση και δευτερευόντως πόσο σημαντικό είναι οι καλλιτέχνες να μελοποιούν ποίηση;
Μ.Λ.:
Είναι δύσκολο γιατί η ποίηση συνήθως δεν κάνει ρίμα. Προσωπικά συγκινούμαι πάρα πολύ από την ποίηση και την μουσική. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι πάρα πολύ καλός επαγγελματίας. Δεν αντλώ χαρά μόνο από το επάγγελμα που κάνω,  γιατί επάγγελμα είναι. Το κάνω για να ζήσω. Η μουσική από την άλλη είναι οξυγόνο. Είναι όπως το νερό. Δίχως αυτή να εξημερώνει τα πνεύματα η κοινωνία θα ήταν σε μία άγρια κατάσταση. 

«Αυτό που ήθελα πάντα να κάνω είναι να βελτιώνομαι ως μουσικός» 

ΠτΘ: Είστε πολλά χρόνια στον χώρο, είστε πολλά χρόνια μουσικός. Τι είναι τελικά για εσάς μουσική;
Μ.Λ.:
Μ’ αρέσει που με λέτε μουσικό, γιατί πάντα αυτό που ήθελα να κάνω είναι να βελτιώνομαι ως μουσικός. Ως ερμηνευτής δεν είχα και δεν έχω να αποδείξω τίποτα. Δεν μου αρέσει πάρα πολύ η ματαιοδοξία του χώρου. Γιατί κάποια στιγμή σε αυτόν τον χώρο πρέπει να έχεις το θάρρος να κοιτάξεις στα μάτια το μηδέν.  Κάποια στιγμή σβήνουν τα φώτα. Δεν μπορείς να είσαι πάντα νούμερο ένα στις πωλήσεις. Έχω υπάρξει πολλές φορές νούμερο ένα στις πωλήσεις δίσκων. Δεν μου λέει κάτι ή τουλάχιστον δεν μου λέει όσα μου λέει αυτό που θα αφήσω πίσω μου. Στην τελική η μουσική, η ποίηση και τα τραγούδια είναι το τι θα αφήσεις στον κόσμο. Μόλις φύγει από σένα κάτι, κατευθείαν η κατάκτηση πηγαίνει στα χέρια, στις ψυχές και στα αυτιά των ανθρώπων που τους αγαπάμε και μας αγαπούν.
Ως προς τη μουσική, μουσική μπορείς να ακούσεις και από τα τζιτζίκια, τα βατράχια, τους ήχους της φύσης και από τους ήχους των οργάνων. Κάποια στιγμή είχα συναντήσει έναν γέρο στην Ήπειρο, ο οποίος είχε πάρει ένα φύλλο από ένα δέντρο, το είχε κάνει πνευστό και άμα δείτε τι έπαιζε με ένα φύλλο δεν θα το πιστεύετε. Όλα λοιπόν είναι μουσική. Και ο άνεμος όταν φυσάει παίζει μουσική και αυτός. Και ο άνεμος είναι κρουστό, γιατί χτυπάει, τον ακούς, είναι θορυβώδης. 

«Οι αληθινοί καλλιτέχνες είναι γεμάτοι ανασφάλειες» 

ΠτΘ: Ποια απ’ όλες τις συνεργασίες σας έχει σημαδέψει περισσότερο;
Μ.Λ.:
Όταν μου είπαν να πω τον «Καπετάν Μιχάλη» του Καζαντζάκη με ιντριγκάρισε πολύ, όπως επίσης και τον Μεγάλο Ερωτικό στο Ηρώδειο επίσης. Ανέβηκα και είχαν κοπεί τα γόνατά μου. Δεν ξέρω αν είμαι αληθινός καλλιτέχνης. Αλλά πιστεύω ότι οι αληθινοί καλλιτέχνες είναι γεμάτοι ανασφάλειες. Αυτοί που παριστάνουν τους καλλιτέχνες είναι γεμάτοι αυτοπεποίθηση. Και αν δεν είναι έτσι, είναι κάπως έτσι. Η Κάλλας είχε πει κάποτε πως σε κάθε συναυλία της πριν ανέβει στην σκηνή μούδιαζε ολόκληρη. 

«Οι ερμηνευτές είμαστε οι ταχυδρόμοι, ανάμεσα στους δημιουργούς και το κοινό» 

ΠτΘ: Να σταθούμε στον Χατζιδάκι, έναν μεγάλο συνθέτη και ποιητή.  Πιστεύετε ότι  στην εποχή μας υπάρχουν περιθώρια διαμόρφωσης και ανάδειξης ενός νέου Χατζιδάκι;
Μ.Λ.:
Ο Χατζιδάκις δεν είχα καμία απολύτως διαφορά από τους παγκοσμίους γνωστούς καλλιτέχνες. Ήταν ένας καινούργιος Μπετόβεν.  Έτυχε να τον γνωρίσουμε όταν ήμουν περίπου στα έντεκα μου χρόνια και ήμουν μέλος μιας ορχήστρας δωματίου με την οποία παίζαμε κλασικά έργα.  Γνωριστήκαμε και έκτοτε όποτε τον έπαιρνα  έβγαινε πάντα στο τηλέφωνο. Σε ό,τι αφορά το ερώτημά σας, θεωρώ πως όχι. Στην παγκόσμια μουσική ο κύκλος έκλεισε. Δεν υπάρχει καινοτομία και ούτε πρόκειται. Έχουν γίνει όλα. Δεν νομίζω ότι θα βγει ένας καινούργιος Χατζιδάκις γιατί πρέπει να βγει ταυτόχρονα και ένας καινούργιος Γκάτσος, ένας Ελύτης, ένας Καβάφης, ένας Σεφέρης, ένας Ρίτσος κ.ο.κ.  Ξέρετε οι ερμηνευτές είμαστε οι ταχυδρόμοι, ανάμεσα στους δημιουργούς και το κοινό.
 
ΠτΘ: Σε ό,τι αφορά τους νέους καλλιτέχνες θεωρείτε ότι δίνεται σήμερα χώρος,  χρόνος και ευκαιρίες;
Μ.Λ.:
Όχι, γιατί το δισκογραφικό εποικοδόμημα έχει καταστραφεί. Από την άλλη βέβαια λειτουργεί το διαδίκτυο. Σε ό,τι αφορά αυτό, σε μία δισκογραφία που κατέρρευσε, αν δεν υπήρχε και το διαδίκτυο, δεν θα γινόταν τίποτα. Το διαδίκτυο είναι ναι μεν γεμάτο σκουπίδια αλλά είναι και γεμάτο από όμορφες πληροφορίες. Εξαρτάται με το τι θέλεις να ασχοληθείς. Για κάποια παιδιά λοιπόν που έχουν ταλέντο, το πάθος, τις γνώσεις, ίσως να είναι μία λύτρωση ως προς το να δουν και αυτά τον εαυτό τους και να το μοιραστούν με τα εκατομμύρια που υπάρχουν στο ίντερνετ. Είναι καθαρά πως θέλεις να το δεις.  Εγώ βλέπω την αισιόδοξη πλευρά του. Ο ρομαντισμός ωστόσο χάθηκε. Οι άνθρωποι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Όταν περπατάς και βρίσκεις ένα ωραίο λουλούδι, ο  ένας θα το κόψει και μετά θα περπατάει στον δρόμο, θα το μαδάει και θα το πετάξει. Ο άλλος θα το μυρίσει και θα φύγει. Προσωπικά διαφωνώ κάθετα και με την τηλεόραση και τα talent show. Εκεί πρωταγωνιστούν οι τραγουδιστές που θέλουν να κάνουν γνωστό το πρόσωπό τους, ίσως και τις ανασφάλειές τους. Αν θέλουν να κάνουν talent show να τα έκαναν με ανθρώπους που είναι εκπαιδευμένοι στο να διακρίνουν. Θέλει πολύ ταλέντο για να διακρίνεις ποιος έχει ταλέντο. Πέραν αυτού είμαι της άποψης ότι όσο πιο συχνά εμφανίζεσαι στην τηλεόραση τόσο πιο πολύ «καίγεσαι». 

«Έως πότε θα ζούμε με το ασυνείδητο;» 

ΠτΘ: Δίνεται και μια πολύ ωραία απάντηση σε αυτό που προαναφέραμε, ότι όσο υπάρχουν άνθρωποι διαφορετικοί, που ξέρουν να εκτιμούν, πάντα υπάρχει ελπίδα ακόμα και για έναν χώρο που σιγά σιγά φθίνει…
Μ.Λ.:
Το θέμα είναι να σέβεσαι την προσωπικότητα του άλλου. Να μην εισχωρείς στην ζωή του άλλου. Γιατί ξέρετε στην Ελλάδα έχουμε ένα βίωμα. Ασχολούμαστε περισσότερο με τις ζωές των άλλων, παρά με τη δική μας. Για να μην πω ότι τρεφόμαστε από τις ζωές των άλλων και με το κουτσομπολιό, το οποίο προσωπικά απεχθάνομαι.  Αν κάποιος πάει να μου κατηγορήσει κάποιον άλλον, τον σταματάω εκεί. Αν το έκαναν όλοι αυτό, κατά την ταπεινή μου άποψη, γιατί μπορεί το λάθος να είμαι εγώ, ίσως η κοινωνία μας να ήταν διαφορετική. Μέχρι πρότινος αν έλεγες καλημέρα σε έναν άνθρωπο σε κοίταζε περίεργα. Το θέμα είναι να κυκλοφορείς στους δρόμους του απόλυτου συνειδητού, γιατί στο ασυνείδητο κάνεις πολλά πράγματα, δίχως να ξέρεις γιατί. Το θέμα είναι να επέλθει η συνείδηση και να λες ότι αυτό που κάνω το κάνω γιατί το νοιώθω. Έως πότε θα ζούμε με το ασυνείδητο; 

«Είμαι βαθύτατα πολιτικοποιημένος στη συνείδηση, αλλά όχι κομματικοποιημένος» 

ΠτΘ: Είστε αισιόδοξος για το μέλλον;
Μ.Λ.:
Δεν μπορώ να ξέρω. Θεωρώ ότι ίσως η μοναδική εποχή, που δεν μπορούμε με τίποτα να ξέρουμε. Και όποιος πει ότι μπορεί θα πρέπει ή να ξέρει κάτι και να μας το κρύβει, οπότε είναι ύποπτος ή είναι σε μία βαθιά άγνοια, όπως είμαστε οι περισσότεροι. Αυτή η ευλογημένη χώρα στην οποία ζούμε, έχει τρία μειονεκτήματα. Το πρώτο είναι ότι είναι η πιο όμορφη χώρα του κόσμου. Αν είναι δυνατόν αυτό να είναι μειονέκτημα, κι όμως θα το δούμε στην συνέχεια. Το δεύτερο είναι ότι μας ζηλεύουν, γιατί εμείς δώσαμε τα φώτα του πολιτισμού,  οπότε δεχόμαστε ένα είδος bullying. Αν είσαι Έλληνας, ταλαντούχος και το μάθουν στο εξωτερικό τρομάζουν. Μετά βίας έχουν αποδεχτεί πέντε – έξι από εμάς.  Και το τρίτο είναι η γεωγραφική και η γεωπολιτική μας θέση, συν του ότι είμαστε μια πάμπλουτη χώρα αν δούμε τους θησαυρούς που δεν μας αφήνουν να αγγίξουμε οι εξουσιαστές από έξω. Οι Έλληνες πολιτικοί, λυπάμαι που το λέω, είναι υπάλληλοι αυτών. Αν πριν από μερικά χρόνια αν με ρωτούσατε αν είμαι πολιτικοποιημένος και σας έλεγα ναι, η επόμενη ερώτησή σας θα ήταν πιο κόμμα ψηφίζω. Άλλο όμως ο πολιτικοποιημένος άλλο ο κομματικοποιημένος. Εγώ είμαι βαθύτατα πολιτικοποιημένος στη συνείδηση. Κομματικοποιημένος δεν είμαι. Παρόλο που δέχτηκα προσκλήσεις και προσκλήσεις, για να «εισβάλλω» σε κόμματα και να το εκμεταλλευτώ  και να παίρνω επιχορηγήσεις, δεν έχει ουδείς να μου προσάψει κάτι.
 
Η Ελλάδα δανείζεται από 1890, ο Ερντογάν μας απειλεί συνεχώς, ο Αμερικάνος μας λέει ότι «εγώ είμαι εδώ σας προστατεύω» και όλα αυτά για να λέει ο Έλληνας «μωρέ δεν κάθομαι φρόνιμος μήπως έρθουν τα χειρότερα». Και αυτό έχουν κατορθώσει. Οπότε  δεν ξέρω.
 
ΠτΘ: Ποια είναι τα σχέδιά σας από δω και πέρα; Τι είναι αυτό που θέλετε να κάνετε για να φτάσετε στο σημείο να πείτε είμαι γεμάτος;
Μ.Λ.:
Είμαι ήδη γεμάτος. Προσωπικά δεν κάνω προγραμματισμούς σε βάθος χρόνου. Τα όνειρά μου θέλω να τα ζω την ημέρα. Είμαι και πρωινός τύπος. Και η νύχτα είναι ωραία, αλλά η νύχτα κάνει λάθη και δεν θέλω να κάνω τα λάθη της νύχτας. Έχω κάνει ήδη αρκετά λάθη στη ζωή μου και θα πρέπει να τα περιορίσω. Ξέρετε όταν δεν αυτοβλάπτεσαι δεν  μπορεί να σε βλάψει κανείς. Όταν αυτοβλάπτεσαι μπορούν να σε βλάψουν όλοι.  Και πρέπει να αγαπάμε και τον εαυτό μας για να μπορούμε να αγαπάμε και τους  άλλους.
 
ΠτΘ: Σας ευχαριστούμε πολύ για την πολύ όμορφη συζήτηση και για τα «μαθήματα» που μας δώσατε…
Μ.Λ.: 
Εγώ δεν είμαι ούτε δάσκαλος, ούτε σοφός. Οι σοφίες και οι ιδέες υπάρχουν από μόνες τους αρκεί να έχεις την δύναμη να τις προσεγγίσεις. Δεν υπάρχουν σοφοί σήμερα. Όπως δεν μπορεί να υπάρξει καινοτομία σήμερα στην μουσική δεν μπορεί να υπάρξει και στην σοφία. Έχουν γίνει όλα. Έχουν ειπωθεί όλα. Ας μάθουμε να είμαστε μαθητές όλων αυτών, ίσως και εμείς να αγγίξουμε  κάτι που δεν έχουμε ονειρευτεί ακόμα.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.