Ιστορικη και χρηστικη εκδοση για την Παναγια Φανερωμενη Βαθυρρυακος
Η πρώτη έκδοση της Ιεράς Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής είναι ήδη γεγονός. Κυκλοφόρησε ήτοι, λίγες μέρες πριν τον δεκαπενταύγουστο, προκειμένου να διατεθεί στους πιστούς της Ροδόπης, η πρώτη ιστορική και χρηστική έκδοση για την Ιερά Μονή της Παναγίας Φανερωμένης Βαθυρρύακος, στέγη της Ροδοπίτισσας Παναγίας, αιώνες τώρα. Μία έκδοση ιδιαίτερα χρήσιμη για κάθε ορθόδοξο ροδοπίτη, για τον οποίο η γιορτή της Παναγίας της Ροδοπίτισσας στις 23 Αυγούστου είναι το θρησκευτικό γεγονός του χρόνου, καθότι χρόνια τώρα οι πιστοί απ’ όλους τους οικισμούς του νομού επισκέπτονται το Μοναστήρι, μ’ όλους τους τρόπους, πεζοί ή τα παλιότερα χρόνια με κάρα, αξιολογώντας την ως πανήγυρι των πανηγύρεων.
Αφιερωμένη στη μνήμη του μητροπολίτου Μαρωνείας Τιμοθέου Ματθαιάκη
Η έκδοση, συγγραφέας της οποίας είναι ο Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμων, είναι αφιερωμένη «στην ιερά μνήμη του μητροπολίτου Μαρωνείας Τιμοθέου Ματθαιάκη(1954-1974), τού και πρώτου κτήτορος της Ιεράς Μονής Παναγίας Φανερωμένης Βαθυρρύακος», και αρχίζει με πρόλογο του Μητροπολίτη Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμονος, καθώς και σημείωμα της Ηγουμένης Μαριάμ.
Ανακεφαλαιώνει τα δεδομένα του παρελθόντος αλλά καταγράφει και την ιστορία της Μονής τα τελευταία πενήντα χρόνια
Η καλαίσθητη έκδοση, έργο του τυπογραφείου Μέλισσα, είναι και ιστορική αλλά και χρηστική, καθώς στο πρώτο μέρος καταγράφεται η ιστορία της μονής και της ιεράς εικόνος της Παναγίας Φανερωμένης, ενσωματώνοντας και τα ιστορικά στοιχεία για τη Μονή που πρώτος είχε καταγράψει ο μακαριώτατος μητροπολίτης Μαρωνείας, και ιδρυτής της Μονής, Τιμόθεος Ματθαιάκης, στην ιδιαίτερη αξίας έκδοσή του με τίτλο «Η Ιερά Μονή Φανερωμένης Βαθυρρύακος» (Φατήρ-Γιακά) και ο Παρακλητικός Κανόνας», που εξεδόθη το 1972.
Η τωρινή έκδοση συμπεριλαμβάνει όμως και τα συμβαίνοντα την τελευταία πεντηκονταετία και αφορούν στην επαναλειτουργία της Μονής ως γυναικείας, καθώς και την πλήρη και αξιοσημείωτη αναδιάρθρωσή της τα τελευταία χρόνια, με την παρουσία της ολιγομελούς μεν αλλά αξιοθαύμαστης εκεί διαμένουσας αδελφότητας.
Πλούσιο φωτογραφικό υλικό, εξαιρετικά «ομιλητικό» στο πρώτο κεφάλαιο
Στο πρώτο μέρος(κεφάλαιο) της έκδοσης φιλοξενείται εξαιρετικό, ενημερωτικό φωτογραφικό υλικό που διηγείται με τον τρόπο του τη σφύζουσα από ζωή σήμερα γυναικεία μονή και τους νέους χώρους της, όπως αυτοί της υποδοχής, του συνοδικού και των εργαστηρίων των μοναχών, τους αναδιαμορφωθέντες όπως ο πανέμορφος σήμερα αύλειος χώρος με το κιόσκι του και τις πρασιές των λουλουδιών, και τους χώρους που είναι υπό τη διαρκή φροντίδα των μοναχών όπως ο ιερός ναός της Παναγίας Φανερωμένης με τις συντηρημένες αγιογραφίες του και το επιβλητικό καμπαναριό του, το προσκυνητάρι της Αναπαύσεως και το παρεκκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής.
Στο φωτογραφικό υλικό συμπεριλαμβάνονται αρκετές φωτογραφίες από την είσοδο της ιεράς εικόνας της Παναγίας Φανερωμένης στην Κομοτηνή και τη λιτάνευσή της στην πόλη κατά τη διάρκεια των Ελευθερίων, καθώς και φωτογραφίες που αφορούν στην ιστορία της Μονής, όπως αυτές με την κτητορική επιγραφή και την επιγραφή με τα ονόματα των κτητόρων και συνδρομητών της Ιεράς Μονής, αλλά και φωτογραφίες με τα χρυσοκέντητα εργόχειρα των μοναχών και τα αντικείμενα που αυτές παρασκευάζουν, με αποτέλεσμα, μέσω των φωτογραφιών, ο αναγνώστης να αισθάνεται ότι είναι παρών στον ιερό χώρο της.
Ασματική ακολουθία για τα Ελευθέρια της Κομοτηνής από τον ιερομόναχο Αθανάσιο Σιμωνοπετρίτη
Το δεύτερο μέρος της έκδοσης εξηγεί γιατί θεωρείται χρηστική, αφού σ’ αυτή συμπεριλαμβάνονται ο Παρακλητικός Κανών εις την Υπεραγία Θεοτόκο, αλλά για πρώτη φορά και η ασματική ακολουθία που ψάλλεται στα Ελευθέρια της Κομοτηνής, η οποία «εποιήθη» στο Άγιο Όρος από τον ιερομόναχο Αθανάσιο Σιμωνοπετρίτη, με πρόνοια και κατόπιν αιτήματος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμονος το 2017, κλείνει δε με το απαραίτητο βιβλιογραφικό υπόμνημα.
Ακολουθεί ο πρόλογος του μητροπολίτου Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμονος και το σημείωμα της ηγουμένης Μαριάμ στην περί ης ο λόγος έκδοση.
Πρόλογος του Μητροπολίτου Μαρώνειας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμονος
Τα τελευταία χρόνια έχουν διευρυνθεί σημαντικά οι γνώσεις μας για την ιστορία του μοναχισμού στη Θράκη με τη δημοσίευση ιστορικού περιεχομένου διατριβών και άλλων μελετών, ενώ η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φώς σπουδαία ευρήματα, τα όποια φωτίζουν σημαντικές πτυχές της ιστορίας του μοναχισμού και της μοναστικής ζωής στη Θράκη.
Η ακμή που γνωρίζει ο μοναχισμός στην περιοχή κατά τη μεσοβυζαντινή περίοδο είναι στενά συνδεδεμένη με το μοναστικό κέντρο του Παπικίου Όρους. Στην περιοχή συμβίωναν όλοι σχεδόν οι τύποι της μοναχικής ζωής, το κοινοβιακό σύστημα και ο αναχωρητισμός. Σήμερα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, χάρη και στις αρχαιολογικές ανασκαφές, ότι η παρουσία μεμονωμένων ερειπίων ναών και άλλων μικρών κτισμάτων που εκτείνονται σε μια περιοχή από τον Νέστο μέχρι τον Έβρο στηρίζει την υπόθεση για την παρουσία και άλλων μονών αλλά και αναχωρητών μοναχών σε όλη σχεδόν την ορεινή περιοχή της Ροδόπης.
Είναι κοινώς παραδεκτό ότι η παρουσία στη Θράκη της Μοναστικής Πολιτείας του Παπικίου, η οποία είχε τη στήριξη υψηλών κύκλων της αυτοκρατορικής αυλής στην Κωνσταντινούπολη, κυρίως όμως η οργάνωσή της κατά τα πρότυπα του Αγίου Όρους και των άλλων μεγάλων μοναστικών κέντρων, –στην Παλαιστίνη, στο Λάτρος και στο Ιερόν Όρος–, στάθηκε η αιτία να εγκαταβιώσουν στο Παπίκιο σημαντικές μορφές της Ορθοδοξίας, όπως του Αγίου Μαξίμου του Καυσοκαλυβίτη (+1365), και του Αγίου Γρηγορίου του ΙΙαλαμά, καθώς και του μοναχού Κοσμά Τζιντζιλουκίου, ιδρυτή της Μονής της Θεοτόκου Τζιντζιλουκιωτίσσης στη Μοσυνόπολη, μιας προσωπικότητας πού σχετιζόταν με την αυλή τού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Θ΄ του Μονομάχου (1042-1055).
Την περίοδο της Τουρκοκρατίας η πνευματική ακτινοβολία της Μοναστικής Πολιτείας του Παπικίου, ακόμη και όταν τα μοναστήρια του είχαν πλέον διαλυθεί, ήταν ακόμη ζωντανή. Ο μοναχισμός δεν εξέλιπε από τη Θράκη και ειδικά στα όρια της Ιεράς Μητροπόλεως Μαρώνειας. Στα ύστερα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όταν το Γένος των Ορθοδόξων Ελλήνων άρχισε να ανακάμπτει πνευματικά, πολιτιστικά και οικονομικά, η μοναχική ζωή γνωρίζει μια νέα ακμή.
Η Ιερά Μονή της Παναγίας Βαθυρρύακος φαίνεται ότι από τα τέλη του 19ου αιώνα αναπληρώνει τις πνευματικές ανάγκες των κατοίκων της περιοχής. Είναι αναγκαίο να τονισθεί ότι οι μαρτυρίες για την ιστορία της μονής, όπως και για πολλά ζητήματα της ιστορίας της Μητροπόλεως, και γενικότερα της Θράκης είτε έχουν χαθεί είτε λανθάνουν σε αρχεία και σε έγγραφα, αλλά και κάτω από τη γη, περιμένοντας την επιστημονική έρευνα και την αρχαιολογική σκαπάνη να φέρει τις μαρτυρίες αυτές στο φως.
Παρά τα προβλήματα που υπάρχουν στη μελέτη της ιστορίας του ευλογημένου τόπου μας, η καθ' ημάς Ιερά Μητρόπολις προβαίνει στην παρούσα έκδοση με σκοπό την προβολή του μοναχισμού στην περιοχή μας και του πνευματικού έργου που συντελείται από τη δραστήρια συνοδεία της υπό την πνευματική καθοδήγηση τής Ηγουμένης, Μοναχής Μαριάμ, γυναικείας Αδελφότητος. Παράλληλα, με την έκδοση του προσκυνηματικού αυτού οδηγού στον όποιο εκτίθεται η Ιστορία της μονής και εκδίδεται η Ασματική Ακολουθία και ο Παρακλητικός Κανόνας εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον του Βαθυρρύακος, η καθ’ ημάς Ιερά Μητρόπολις προσφέρει στον πιστό λαό του Θεού «οσμήν ευωδίας πνευματικής» από την ακριτική περιοχή της Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής.
Σημείωμα της Ηγουμένης Μαριάμ
Με ιδιαίτερη συγκίνηση κρατάμε στα χέρια μας την έκδοση που αφορά στο ιστορικό της Ιεράς Μονής Παναγίας Φανερωμένης, στην οποία η χάρις του Θεού μας εγκατέστησε.
Η πρωτοβουλία για την επάνδρωση και επαναλειτουργία της Ιεράς Μονής ανήκει στον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ.κ. Παντελεήμονα, του οποίου η αγάπη και ευλάβεια προς την Κυρία Θεοτόκο, την Παναγία μας, έθεσε ως πρωταρχική μέριμνα την αναβίωση του Μοναχισμού στην περιοχή της Ροδόπης.
Το μοναστήρι μας δεν βρίσκεται σε αξιοθέατη τοποθεσία, δεν κοσμείται από περικαλλείς εγκαταστάσεις –στερείται ακόμη και βασικών υποδομών–, ούτε αριθμεί πολυμελή αδελφότητα. Εντούτοις, κοσμείται από τη Χάρη και τη διάχυτη ευλογία της Παναγίας μας, η οποία γίνεται αισθητή στον κάθε επισκέπτη, καθώς αντιλαμβάνεται την ηρεμία και την ειρήνη του Θεού, ευθύς μόλις διαβεί την πύλη του, και τούτο ενώ βρίσκεται παραπλεύρως της Εθνικής Οδού με αρκετή κίνηση.
Η παρουσία ημών των μοναχών είναι απλή και ταπεινή. Κρατάμε αναμμένο το καντηλάκι της θαυματουργού Εικόνος της «Φανερωμένης», στην οποία αναπέμπουμε καθημερινά τις δεήσεις μας και γινόμαστε μάρτυρες αναρίθμητων θαυμάτων που η Χάρη Της επιτελεί, σε όσους σωματικώς ή νοερώς παρίστανται δεόμενοι ενώπιον Της με πίστη ή αντλούν εκ του αγιάσματος της Ζωοδόχου Πηγής· τηρούμε, όσο μας είναι δυνατόν, τη μοναχική μας σειρά στις ακολουθίες, τα διακονήματα, τη φιλοξενία, την αγάπη προς πάντας, ευελπιστώντας να δώσουμε την καλή μαρτυρία.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
