Η ζωη και το εργο του Αλεξανδρου Παπαδιαμαντη

Στο πνεύμα των εορτών, την πρώτη μέρα του Δεκέμβρη, μας μετέφερε η εισήγηση της κ. Αδαμαντίας Μπλέτσα για την ζωή και το έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργανώθηκε από το Σύνδεσμο Αποφοίτων Γυμνασίου Θηλέων Κομοτηνής και το Κέντρο Λαϊκών Δρωμένων Κομοτηνής, στην αίθουσα τελετών της Νομαρχίας Ροδόπης. Χαρακτηριστικό στοιχείο της επιτυχίας της εκδήλωσης ήταν το ήθος και η προσωπικότητα της κ. Μπλέτσα, που έδωσε δείγματα αναλυτικής κι επισταμένης προσέγγισης στη ζωή και το έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, ενώ επέλεξε εξαιρετικά κείμενα της ελληνικής λογοτεχνίας, αφιερωμένα στον άγιο των ελληνικών γραμμάτων.

Παρά το τσουχτερό κρύο και τους ισχυρούς ανέμους, το βράδυ του Σαββάτου η αίθουσα τελετών της Νομαρχίας Ροδόπης πλημμύρισε από κοινό που παρακολούθησε την εισήγηση – έρευνα της κ. Αδαμαντίας Μπλέτσα για τη ζωή και το έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Την εκδήλωση διοργάνωσαν το Κέντρο Λαϊκών Δρωμένων Κομοτηνής και ο Σύνδεσμος Αποφοίτων Γυμνασίου Θηλέων Κομοτηνής.

Αρωγός στην ανάλυση της κ. Μπλέτσα η Γαλήνη Ζησιμοπούλου που ανέγνωσε ποιήματα αφιερωμένα στον Παπαδιαμάντη, υπό τη μουσική συνοδεία της Αλίκης Διαμαντίδου και του Δαβίδ Μπανταλιάν.

Για τον Παπαδιαμάντη των ηθών και των εθίμων ο λόγος, για τον φορέα αιώνιας δημιουργίας, το Σκιαθίτη λογοτέχνη που συντρόφευσε γενιές παιδιών με τις χριστουγεννιάτικες, τις πρωτοχρονιάτικες και τις πασχαλινές ιστορίες του.

Του έργου προηγείται η ζωή και η κ. Μπλέτσα αναφέρθηκε εκτενώς στην βιογραφία του λογοτέχνη, δίνοντας έμφαση στην ευαισθησία του, την αγάπη για τη μητέρα του, τη νοσταλγία που νιώθει στα 22 του, όταν γράφει το πρώτο του ποίημα.

«Ανάγλυφη η ψυχοτροπία του και η ποιητική του διαμόρφωση. «Μάνα μου, εγώ είμαι τ’ άμοιρο, το τρυφερό τρυγόνι». Ο Παπαδιαμάντης κληρονόμησε από την μητέρα του την αγάπη για τον άνθρωπο, τη δύναμη της αφήγησης, τον πλούσιο συναισθηματικό κόσμο». Οι εντυπώσεις από την οικογένεια, όπως σημειώνει η κ. Μπλέτσα έγιναν διηγήσεις. Ο πλούσιος συναισθηματικός κόσμος του άγιου των ελληνικών γραμμάτων ενδυναμώθηκε από σπουδές στη φιλοσοφία και τις ξένες γλώσσες.

Η παιδεία του ήταν διέξοδος επαγγελματική: μετέφραζε κείμενα από τα αγγλικά και τα γαλλικά για τις εφημερίδες. «Φιλελεύθερο πνεύμα, ασυμβίβαστη ψυχή, ανυπόκριτος χαρακτήρας, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης δεν πρόδωσε τον εαυτό του και το έργο του, γι’ αυτό και έμεινε φτωχός». Η κ. Μπλέτσα απέναντι στα προτερήματα του δημιουργού αντιπαρέβαλλε τη σκληρή και αδιάφορη κρατική στάση. «Το κράτος τον άφησε αβοήθητο. Το 1908 γύρισε στο νησί. Το 1911 παρασημοφορήθηκε. «Αργά, πολύ αργά» απάντησε και πέθανε την άλλη μέρα σε ηλικία 60 ετών. Πέθανε, ενώ έψαλλε το Δοξαστικό της 9ης ώρας των Θεοφανίων».

Η αναγνώριση ήρθε μετά θάνατον, με την έκδοση των έργων του, με φιλολογικές μελέτες και μνημόσυνα, με την κατασκευή προτομών. Η κ. Μπλέτσα ήταν ιδιαίτερα αναλυτική στην προσέγγισή της και κατέφυγε σε όλες τις πηγές που αφορούν στον Παπαδιαμάντη. Ο Μιλτιάδης Μαλακάσης υμνεί το θάνατό του λογοτέχνη στο «Ελεγείο στον Παπαδιαμάντη». Η Γαλήνη Ζησιμοπούλου το απήγγειλε. Η κ. Μπλέτσα συνέχισε τις επιλογές στα αφιερώματα στον Παπαδιαμάντη με την προσευχή του Λάμπρου Πορφύρα «Δέηση για την ψυχή του Παπαδιαμάντη». Η μουσική υπόκρουση μας ταξίδεψε στο προ εορτών κλίμα, στο πνεύμα των Χριστουγέννων, όπου όλα μπορούν να συμβούν.

Η κ. Μπλέτσα, πέρασε στη συνέχεια, στο κοινωνικό – πολιτικό πλαίσιο της εποχής του Παπαδιαμάντη, ο οποίος «ήταν βαθιά θρησκευόμενος και κατήγγειλε με την πένα του την αδιαφορία κάποιων πολιτικών απέναντι στη θρησκεία, ζήτησε να καταργηθεί ο ξενισμός, να καλλιεργηθεί η βυζαντινή παράδοση». Ως χαρακτηριστικό δείγμα κατά της αθείας, η κ. Μπλέτσα κατέθεσε τη «Γυφτοπούλα». «Αντιστάθηκε στον αθεϊσμό, χωρίς να φοβάται μήπως τον χαρακτηρίσουν οπισθοδρομικό».

Από το απάνθισμα των γνωστών Ελλήνων λογοτεχνών που ύμνησαν το έργο Παπαδιαμάντη, ο Κώστας Βάρναλης γράφει: «Η δόξα του στερεώνεται και η φήμη του – ο άγιος της λογοτεχνίας – μεγαλώνει». Η κ. Μπλέτσα σημείωσε ότι τις Κυριακές ο Παπαδιαμάντης έψελνε μαζί με τους απλούς πιστούς και μέσα από αυτήν την επικοινωνία δυνάμωνε η δημιουργική του ορμή. Κάνοντας στάση στα εορταστικά διηγήματα, ανέφερε ότι το πρώτο ήταν το «χριστόψωμο».

Ιδιαίτερα αναλυτική η κ. Μπλέτσα έδωσε έμφαση στο ήθος του λογοτέχνη και στη μεγάλη κατάθεση ψυχής στα ελληνικά γράμματα.

Μαρία Αμπατζή

ΥΓ: Με την επιτυχημένη εκδήλωση του Σαββάτου ο Σύνδεσμος Αποφοίτων Γυμνασίου Θηλέων Κομοτηνής γιόρτασε τα 50 χρόνια από την ίδρυσή του

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.