Η «Γυναικοκρατια» γιορταστηκε και φετος στον Ιμερο Μαρωνειας

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, γιορτάστηκε στον οικισμό Ίμερο του δήμου Μαρώνειας, όπως και στην Ξυλαγανή, την Πόρπη, τους Προσκυνητές, το Φανάρι αλλά και πολλά άλλα χωριά της Θράκης, η «ημέρα της Μπάμπως», η «Γυναικοκρατία», ως είθισται να λέγεται, τα τελευταία χρόνια, έθιμο με το οποίο τιμάται η γηραιότερη γυναίκα του χωριού, η μαμή ή αλλιώς Μπάμπω, όπως μας μετέφερε η κ. Ανθούλα Τερζίδου, για τις υπερπολύτιμες υπηρεσίες της στις γέννες των γυναικών του χωριού και στον ερχομό της νέας ζωής. Πρόκειται για έθιμο με ανατολικορωμυλιώτικη και ανατολικοθρακιώτικη προέλευση, με ρίζες ωστόσο, σε αντίστοιχα έθιμα της αρχαίας Ελλάδας, με παραλληλισμούς μεταξύ γυναίκας και φύσης και για τον λόγο αυτό τηρείται κάθε χρόνο ευλαβικά και με συνέπεια ο εορτασμός του.

Ανθούλα Τερζίδου, πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών Ιμέρου: «Γιορτάζουμε τον ερχομό της καινούριας ζωής»

«Σήμερα, όπως εδώ και πολλά χρόνια, αναβιώνουμε το έθιμο της Γυναικοκρατίας, γιορτάζουμε την «Ημέρα της Μπάμπως». Βέβαια δεν πρόκειται για έθιμο του χωριού, ωστόσο, από τότε που έχει ιδρυθεί ο Σύλλογος, το αναβιώνουμε για να τιμήσουμε τη γηραιότερη γυναίκα του χωριού, την Μπάμπω, τη μαμή κοινώς, η οποία ήταν –και νιώθω υπερήφανη γιʼ αυτό- δισέγγονη του άντρα μου. Ήταν η μοναδική γυναίκα που κυκλοφορούσε στο χωριό, η οποία κάπνιζε τσιγάρο, ήταν δυναμική γυναίκα, γιʼ αυτό και την τιμούμε. Το έθιμο ξεκινάει από την πλατεία, πάμε και παίρνουμε τη Μπάμπω και την οδηγούμε σε μια γυναίκα που υποτίθεται ότι θα γεννήσει σήμερα. Ο συμβολισμός του εθίμου είναι σαφής: γεννιέται μια καινούρια ζωή όπως ακριβώς ήρθε και μια καινούρια χρονιά. Σήμερα, ομολογουμένως, επειδή πολλοί εργάζονται δεν είναι τόσο μεγάλη η συμμετοχή, εντούτοις εμείς οφείλουμε να τηρήσουμε την παράδοση».

Χρήστος Παπανικολάου, δήμαρχος Μαρώνειας: «Τα χωριά μας χρειάζονται τους νέους ανθρώπους»

«Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, οι γυναίκες του δήμου Μαρώνειας, σε κάθε οικισμό γιορτάζουν την ημέρα της Μπάμπως. Ήταν η μαμή, η οποία βοηθούσε τις γυναίκες να φέρουν στον κόσμο τα παιδιά τους. Είναι ημέρα γιορτής, χαράς, αλλά πάνω απʼ όλα συμβολισμού για το μέλλον της ζωής. Θέλω να ευχηθώ σε όλες χρόνια πολλά, αλλά και να πω μια νέα μεγάλη, διαφορετική από τις συνηθισμένες ευχή, ο νέος κόσμος, τα νέα παιδιά να συνεχίσουν να μένουν στον τόπο τους γιατί πιστεύω ότι θα έχουν και πολλά ευεργετήματα αλλά πέρα απʼ αυτό, θα νοιώθουν καλύτερα σαν άνθρωποι, δεν θα ζούνε μέσα στις πόλεις, μέσα στους θορύβους, να μου επιτρέψετε να πω, μέσα στην περιβαλλοντική ασυδοσία. Τα χωριά μας που ερημώνουν καθημερινά να βρούνε ζωή, για να δώσουν και ζωή στον τόπο, γιατί αν δεν μείνουν στο χωριό, όλα, για να συνεχιστεί η ζωή, είναι ακριβά. Στο χωριό τους θα βρουν τα πάντα για να μπορούν να έχουν ευοίωνο μέλλον. Θέλω να ευχαριστήσω εσάς που βοηθάτε σαν μέσα ενημέρωσης την προβολή των εθίμων γιατί για εμάς είναι η συνέχεια της ζωής».

Και του χρόνου κορίτσια, απανταχού της Ελλάδας, να γιορτάζετε κάθε δημιουργική απόπειρα, κάθε γέννα…

Νεζιχά Κιοσέ

Η «Ημέρα της Μπάμπως», από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα

Η μέρα της γιαγιάς, της μαμής κατά τους αρχαίους, η οποία, έχουσα την απαραίτητη πείρα και κατʼ επέκταση σοφία, διατελούσε ρόλο μαμής, βοηθώντας τις έγκυες γυναίκες στη γέννα τους, έχει επικρατήσει να γιορτάζεται κάθε χρόνο σε χωριά και πόλεις της Θράκης την 8η Ιανουαρίου, ημέρα της γιορτής της Αγίας Δομινίκης ή Δόμνης, γνωστή ως «Μέρα της Μπάμπως» ή «Μπαμπώμερα», ή, κυρίως τα τελευταία χρόνια ως Γυναικοκρατία.

 

Σύμφωνα με τον καθηγητή Γεώργιο Μέγα από τη Μεσημβρία, πρόκειται για έθιμο, του οποίου η αναβίωση οφείλεται στους εξ Ανατολικής Ρωμυλίας και Ανατολικής Θράκης προερχόμενους κατοίκους χωριών της Δυτικής Θράκης, με ρίζες που φτάνουν στην αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα στα «Θεσμοφόρια» και στα «Αλώα», που αμφότερα γιορτάζονταν στις αρχές Ιανουαρίου, από αγρότισσες γυναίκες, οι οποίες εξυμνούσαν ταυτόχρονα τη γονιμοποιό δύναμη της φύσης και της γυναίκας.

 

Όπως ορίζει λοιπόν το έθιμο, κάθε 8 Ιανουαρίου, κάθε μητέρα του χωριού, όφειλε να
επισκέφτεται τη μαμή στο σπίτι της «φορτωμένη» με δώρα τα οποία κάποτε της ήταν απαραίτητα για να βοηθήσει στη γέννα (σαπούνι, πετσέτα), κάλτσες, μαντίλα, πόδια αλλά και φαγητά και ποτά.

 

Αφού κι άλλες γυναίκες είχαν επισκεφθεί τη μαμή, το τελετουργικό προέβλεπε γλέντι με μεζέδες και ούζο στο σπίτι της μαμής, το οποίο εν συνεχεία μεταφερόταν στο καφενείο του χωριού απʼ όπου έδιωχναν τους άντρες, παρουσία όλων των παντρεμένων και χήρων γυναικών με εξαίρεση τον καφετζή και τον γκαϊταντζή, που φυσικά ήταν απαραίτητος για το ολονύχτιο γλέντι, στο οποίο, βέβαια το τιμώμενο πρόσωπο ήταν η Μπάμπω που έσερνε και το χορό μέχρι την ανατολή του ήλιου.

 

Όσο για τους άντρες, αναγκαστικά παρέμεναν στο σπίτι αναλαμβάνοντας τα οικιακά… Ουσιαστικά, η «Γυναικοκρατία» ή « Η γιορτή της μπάμπως» είναι ένα έθιμο το οποίο διατηρείται ακμαίο στην εποχή μας, στις βασικές του εκφάνσεις του.
 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.