Η γαλλοφωνη διανοηση της ελευθεριας και των δικαιωματων

Μέσα από τα παραδείγματα της Olympe de Gouges, Leopold Sedar Senghor και Albert Camus

Μια από τις πιο πρωτότυπες εκδηλώσεις των Ελευθερίων πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης 10 Μαΐου στην Δημοτική Βιβλιοθήκη στην Κομοτηνή, με θέμα «Η ελευθερία και τα δικαιώματα στη Γαλλόφωνη διανόηση», την οποία διοργάνωσαν η ΔΚΕΠΠΑΚ, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, και οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης.
 
Μέσα στο θερμό περιβάλλον της Δημοτικής βιβλιοθήκης ζωντάνεψαν ιδέες από διάφορες πλευρές της γαλλικής διανόησης, δημιουργώντας έτσι μια διαφορετική ατμόσφαιρα και προσέγγιση σε θέματα που είναι πάντα πιο κοντά στη συλλογική μας συνείδηση τις μέρες των Ελευθερίων της περιοχής.
 
 

Βασιλική Κοντογιάννη «Η Olympe de Gouges ήταν μια από τις πρώτες φεμινίστριες» 

Την εκδήλωση άνοιξε η κ. Βασιλική Κοντογιάννη, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, με μια «άγνωστη» πρώτο-φεμινίστρια, την Olympe de Gouges, η οποία έκανε σημαντικούς αγώνες κατά την Γαλλική Επανάσταση και  εξέδωσε την «διακήρυξη των δικαιωμάτων της γυναίκας και της πολίτιδας» το 1791.
 
Η ίδια, έχοντας κάνει ένα μεγάλο μέρος των μεταπτυχιακών της σπουδών στην Γαλλία, έχει πάντα μια επαφή με την Γαλλία, και πάντα ήθελε να προβάλλει στην Κομοτηνή την άγνωστη, στο ευρύ κοινό, Olympe de Gouges, μιας γυναίκα που κατά την περίοδο της γαλλικής επανάστασης έκανε ένα πολύ σημαντικό βήμα για τα δικαιώματα των γυναικών, δημοσιεύοντας την εν λόγω διακήρυξη.
 
«Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν μια από τις πρώτες φεμινίστριες, γιατί διεκδίκησε για τις γυναίκες το δικαίωμα να ψηφίζουν, το δικαίωμα να γίνονται πολιτικοί, το δικαίωμα να έχουν τη δική τους περιουσία, το δικαίωμα να χωρίζουν» σημείωσε, δικαιώματα που δεν είχαν μέχρι τότε, και άργησαν να αποκτήσουν.
 
Κάτι τέτοιο ήταν εξαιρετικά δύσκολο, γιατί παρόλο που οι γυναίκες με την επανάσταση θεώρησαν πως θα έχουν τα ίδια δικαιώματα, βλέπουμε την «declaration des droits de l'homme» (διακήρυξη των δικαιωμάτων του άνδρα), που δεν συμπεριλάμβαναν τα δικαιώματα των γυναικών. Για αυτό και οι γυναίκες αντιλήφθηκαν πως έπρεπε να κάνουν άλλα βήματα, και μάλιστα ενάντια στους άντρες, ενώ μάλιστα κατά τη Γαλλική Επανάσταση οι άντρες τους φοβήθηκαν για τη δράση τους, και τις παραμέρισαν. Πολλές γυναίκες, σημαντικές επαναστάτριες, όπως η φίλη της de Gouges η Théroigne de Méricourt, η οποία απεικονίζονταν με ένα σπαθί στο χέρι, παραμερίστηκαν, με την de Méricourt  να μπαίνει σε τρελοκομείο. «Οι γυναίκες διεκδίκησαν τα δικαιώματά τους, αλλά οι άντρες τις φοβήθηκαν και έκοψαν αμέσως αυτά τα δικαιώματα», σημείωσε η κ. Κοντογιάννη. 

Στέφανος Γραβάνης «Θέλησα να δείξω πως ο Leopold Sedar Senghor σκεφτόταν την ελευθερία του λαού του, και κυρίως την πνευματική και πολιτισμική της διάσταση» 

Την ελευθερία από διάφορες οπτικές γωνίες θέλησαν να παρουσιάσουν οι διοργανωτές της εκδήλωσής, σημείωσε ο κ. Στέφανος Γραβάνης, ΕΕΠ Γαλλικής Γλώσσας και Πολιτισμού στη Νομική Σχολή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, ο οποίος από την πλευρά του μίλησε στην εκδήλωση για την έννοια της ελευθερίας και ανεξαρτησίας μέσα από το δοκιμιακό και ποιητικό έργο του Leopold Sedar Senghor.
 
Ο Senghor, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της δημοκρατίας της Σανεγάλης, είναι ο ιδρυτής της Γαλλοφωνίας, και ο κ. Γραβάνης θέλησε, μέσω των κειμένων του, να δείξει πως σκεφτόταν την ελευθερία του λαού του και, κυρίως, την πνευματική και πολιτισμική της διάσταση.
 
Τα γαλλικά τον 20ο αιώνα έχασαν την αίγλη που είχαν τους προηγούμενους αιώνες ως γλώσσα του κόσμου, όμως ο κ. Γραβάνης τόνισε πως πολύς κόσμος ακόμα μαθαίνει γαλλικά. Τα Γαλλικά στην Ελλάδα, σημείωσε, μετά από μια κάμψη τη δεκαετία του ’90, έχουν επανακάμψει, ενώ θεωρεί πως θα είναι πολύ ενδιαφέρον να δούμε τι θα γίνει με το Brexit στην Ευρώπη. «Μπορεί να μην καταργηθούν εντελώς, μιας και τα Αγγλικά είναι η γλώσσα του εμπορίου, όμως η Γαλλία είναι μια από τις δύο μεγάλες χώρες της ΕΕ, με μεγάλο πολιτισμικό πλούτο» κατέληξε.
 
 

Ζωή Γκιούλη «Έχουμε  πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη από διανοητές, όχι μόνο σε Ελληνικό, αλλά και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, του διαμετρήματος του Albert Camus» 

Στην ξεχωριστή περίπτωση του Albert Camus, μυθιστοριογράφου, δοκιμιογράφο διανοούμενου, αναφέρθηκε η κ. Ζωή Γκιούλη, Καθηγήτρια Γαλλικής Φιλολογίας, τονίζοντας πως ο λόγος και η σκέψη του είναι διαχρονικά.
 
«Έχουμε  πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη από διανοητές, όχι μόνο σε ελληνικό, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, του διαμετρήματος του Albert Camus» σημείωσε, τονίζοντας πως ζούμε σε μια δύσκολη εποχή, που απαιτεί ανθρώπους σαν και αυτόν.
 
Άλλωστε και αυτός έζησε σε μια πολύ δύσκολη εποχή, τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τις ταραχές στην Αλγερία, και ήταν πάντα μάχιμος, όχι μόνο με το έργο του αλλά και ως δημοσιογράφος.
 
Όμως πλέον δεν βλέπουμε διανοητές τόσος τη χώρα μας είτε στο εξωτερικό, ανέφερε, εκφράζοντας την άποψη πως ίσως δεν μπορούν να υπερβούν την εξειδίκευση ώστε να αγγίζουν ευρύτερα θέματα της κοινωνίας.
 
Η βραδιά έκλεισε με εκπαιδευτικούς και φοιτητές να διαβάζουν σχετικά αποσπάσματα γαλλόφωνων κειμένων.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.