Ελευθερο ΒΗΜΑ

Επιστροφή λοιπόν, εν μέσω πανσελήνου, εκλείψεων και αφόρητου καύσωνα. Το καλοκαίρι του 2008 εκπνέει, «σημαδιακό» για τον επαρχιώτη και «συμβατικό» βίο μου, που εγγράφεται ως event στα βιωμένα… Πολύ πιστέψαμε φίλτατοι στο βίωμα, ως καθοριστικόν των ψυχοσυναισθηματικών μας ισορροπιών. Κολοκύθια στο πάτερο, δηλαδή, όταν δεν μπορείς να εξηγήσεις τα ανεξήγητα καταφεύγεις στον λογιοτατισμό, το παραλήρημα, την ενδοσκόπηση και κάποια στιγμή στα αγχολυτικά έως και αντικαταθλιπτικά δισκία. Εγώ δεν πιστεύω σε υποκατάστατα, απλά μου αρέσει να γλιστράω γενικώς, να μη «πιάνομαι», να τοποθετούμαι απέναντι στα πράγματα, και να περιμένω να καταλαγιάσει γενικά ο κουρνιαχτός. Ύστερα, πετάω τη σκόνη από τα μανίκια, και επιδίδομαι σε αφελείς πράξεις…

Μια από τις παραπάνω η «στράτευσή» μου όλο τον Αύγουστο στην υπόθεση κολύμπι! Βούτηξα στην παραλία Παλουκίου φέτος, προσπερνώντας την «αγκύλωση» ότι δεν υπάρχει…αλλαχού όμορφη θάλασσα σαν αυτή της Ικαρίας. Ρούφηξα το Ιόνιο με μπουνάτσες, άλλοτε με μποφόρια, και μαζί τον πρωινό ήλιο του Μοριά, σε μια απέραντη ακτή, πάνω σε μια λωρίδα άμμου χρυσή και απαστράπτουσα.

Ήταν θεραπεία αποτελεσματικότατη η θάλασσα, και μαζί η θέα της λικνιζόμενης Ζακύνθου απέναντι, το ούζο με μεζέ ως απεριτίφ λίγο μετά το κολύμπι, και το βάδην στην ακτή, στην κινούμενη από το κύμα άμμο, ακριβώς παρά θίν’ αλός.

*****

«Έμεινα εκτός» όλων των πολιτικών δρωμένων της περιοχής, δεν ξέρω τι ακριβώς έγινε στην πόλη και στο Νομό, ποιοι ήρθαν και ποιοι φύγανε, πώς διαμορφώθηκαν οι συσχετισμοί… Το μόνο που ξέρω είναι ότι η Ηλεία γιόρτασε με οργαντίνα και λουστρίνι το μικρό της Πάσχα, τις Παναγιές της.

Μέγιστα θέματα για το Νομό, πάντως, ολόκληρο τον Αύγουστο αποτελούν αφενός η λειψυδρία, αφετέρου «το πέρασμα του Καϊάφα», σύμφωνα με τη μελέτη του οδικού έργου γνωστού και ως Ιόνια Οδός, που θα καταλήξει στην Καλαμάτα ξεκινώντας από την Πάτρα.

Για το πρώτο θέμα η κατάσταση κτυπάει «κόκκινο» από τις αρχές Ιουλίου. Η λίμνη του Πηνειού που αρδεύει τον ηλειακό κάμπο στέγνωσε παντελώς, ήδη οι κρουνοί έκλεισαν και οι καλλιεργητές ποτίζουν με σειρά δυο φορές την εβδομάδα. Ο βυθός της λίμνης αποκαλύφθηκε πλέον στο 70% της έκτασής του και η εικόνα που παρουσιάζεται είναι δραματική. Εικόνα ερημοποίησης με τη θέα του στεγνού και ξερού πυθμένα, που αποκαλύπτεται σε όλο του το…μεγαλείο. Ελάχιστο το νερό που απέμεινε, θυμίζει τη λίμνη τα πρώτα χρόνια του έργου, το 1970, όταν άρχισε να συγκεντρώνεται το νερό, και οι περίοικοι δεν πίστευαν ότι ήταν δυνατόν η λεκάνη αυτή να γεμίσει κάποτε. Βασική παράμετρος της ερημοποίησης του είδους, η αλλαγή-ανατροπή σχεδόν- των καιρικών συνθηκών στις πέριξ των ορίων της λίμνης κοινότητες, που βιώσαμε δραματικά φέτος… Ξηρασία, τσουρούφλισμα της χλωρίδας, αγρίεμα της πανίδας που ψάχνει για νερό, τα φίδια μπήκαν σχεδόν μέσα στα σπίτια…

*****

Το δεύτερο μεγάλο θέμα στην Ηλεία είναι η υπόθεση της Ιόνιας οδού… Για την ακρίβεια του νέου Νοτίου Οδικού Αξονα, που ξεκινά άμεσα… Αιτία οι περιβαλλοντικές προβλέψεις του έργου που δεν ικανοποιούν φορείς και πολίτες που αγωνίζονται για την προστασία του οικοσυστήματος του Καϊάφα, αφού τον απειλούν με ολοσχερή καταστροφή. Οι κάτοικοι και τοπικοί φορείς Ζαχάρως και Ολυμπίας εγείρουν ενστάσεις για την παραβίαση των όρων προστασίας της προστατευόμενης περιοχής στο δάσος Καϊάφα εδώ και ένα περίπου χρόνο και η υπόθεση έχει φτάσει στα δικαστήρια, με αποτέλεσμα οι εργασίες στο σημείο να «παγώσουν» τουλάχιστον μέχρι τον Ιανουάριο του 2009.

Από τους βασικούς συντελεστές του αγώνα για την διάσωση του Καιάφα ο Σύλλογος Περιβαλλοντικής Προστασίας του Δήμου Ζαχάρως, που με προσφυγή του στο ΣτΕ πέτυχε αναστολή του έργου στο τμήμα Πύργος – Τσακώνα, τουλάχιστον ως τον Ιανουάριο του 2009. Παράλληλα, ο σύλλογος πέτυχε και την έκδοση προειδοποιητικής επιστολής από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που θεώρησε ότι παραβιάζεται το Κοινοτικό Δίκαιο περί διατήρησης φυσικών οικοτόπων και ειδικών ζωνών διατήρησης, με τη μελέτη του άξονα. Η τελευταία εξέλιξη φαίνεται ότι «ταρακούνησε» το ΥΠΕΧΩΔΕ, που οφείλει να απαντήσει στα ευρωπαϊκά επιχειρήματα….

Αναλογιζόμενη τη «συμπύκνωση» των δύο μεγάλων θεμάτων που απασχολούν το Νομό, συνειδητοποιώ ότι, αν και ολιγάριθμα τα παραπάνω, αποτελούν το άπαν του τόπου. Από τη μια την αγροτική παραγωγή που στηρίζεται αποκλειστικά στην άρδευση κι από την άλλη το περιβάλλον και τον τουρισμό, που κατά γενική ομολογία είναι για την τοπική οικονομία η «διάδοχη» λύση… Τι απέμεινε δια να αισιοδοξούμε; Απάντηση δεν έχω… Ούτε νομίζω ότι μπορεί να βρει εύκολα κανείς, σε ένα τόπο που είναι ταγμένος λες να ασχολείται και να παλεύει αποκλειστικά με τη γη και τους φυσικούς πόρους, σε εποχές μέγιστης οικολογικής κρίσης…

Αν ρωτάτε για το παρόν μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η σταφίδα έχει ήδη στρωθεί για στέγνωμα στα αλώνια, και ήδη οι τόποι μοσχοβολούν αλκοόλες…

Από τις τελευταίες ειδήσεις πολιτιστικού ενδιαφέροντος ενταύθα και μία έκδοση με τίτλο: «Το όραμά μας για την αναγέννηση του καμένου τόπου μας», που κυκλοφορεί από τον οίκο “Εντελέχεια” και περιλαμβάνει εργασίες 27 μαθητών και μαθητριών από οκτώ Λύκεια της πυρόπληκτης Ηλείας: Την Ανδρίτσαινα, τη Ζαχάρω, το Καράτουλα, τα Κρέστενα, το Λάλα, το Πελόπιο, το Σιμόπουλο και τη Ν. Φιγαλεία. Προτάσεις, ιδέες αλλά και περιγραφές παιδιών, από τη μάχη της φωτιάς του περασμένου Αυγούστου, που συνέταξαν για να συμμετάσχουν σε διαγωνισμό που οργάνωσαν τα Εκπαιδευτήρια «Γείτονα». Το συντονισμό της όλης προσπάθειας είχε ο Λαοκράτης Βάσσης, ενώ φωτογραφικό υλικό για την έκδοση διέθεσε από το προσωπικό του αρχείο ο Ν. Κωνσταντόπουλος. ( Το χωριό του κάηκε ολοσχερώς πέρσι τον Αύγουστο).

Δείγματα γραφής των παιδιών της Ηλείας επιλεκτικά τα παρακάτω: «Όσοι διέθεταν τρακτέρ μπήκαν μπροστά. Οι νέοι με φρέζες, αλέτρια ραντιστικά, όργωναν τη γη, καθάριζαν, προστάτευαν το χωριό…», γράφει για την κινητοποίηση των ανθρώπων στο χωριό Εφύρα Πηνείας ο Αντώνης Συρμόπουλος από το Λύκειο Σιμόπουλου

Και ο Αγησίλαος Γεωργούλιας από το Λύκειο Ζαχάρως σημειώνει ότι:

«Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής στις περιοχές αυτές προερχόταν από το λάδι της ελιάς”, προσθέτοντας ότι “είναι πολύ σημαντικό να δοθούν κρατικές επιχορηγήσεις, ώστε να ενισχυθεί η παραγωγή λαδιού»…

Ακούει κανείς τις αλήθειες και την «κραυγή;» Διότι στη Ζαχάρω όπου η ελιά ήταν μονοκαλλιέργεια, σήμερα δεν καρπίζει ούτε δένδρο… Και λεμόνια Ισπανίας πωλούνται κατά κόρον φέτος στα μικρά μας μανάβικα και η Ε.Ε πληρώνει μέχρι το 2019 το ξεκώλωμα της σταφίδας…

Δεν έχω τίποτε άλλο να σας γράψω στα «επιστρόφειά» μας… μια διάχυτη μελαγχολία με πνίγει, μπορεί να φταίει ο παρατεταμένος καύσων, η πανσέληνος του Σαββάτου και η έκλειψή της, μπορεί να μη χόρτασα από τα events του θέρους, μπορεί βρ’ αδερφέ να μεγαλώνω και να γίνομαι παράξενη. Όμως με τέτοιο περίγυρο και τέτοιο περιβάλλον ποιος μπορεί να μείνει όρθιος; Αν μπορείτε απαντήστε μου…

Αλλά και ένας Αγγελος Ζαχαριάδης, όπως μου ζήτησε η Τζένη, αμέσως ακολούθως…

Αγγελος Ζαχαριάδης

ΥΠΕΡ ΑΔΥΝΑΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ

Ένας σκύλος της γειτονιάς μου βρέθηκε το τελευταίο διάστημα στη δίνη ενός τοπικού πολέμου. Θέλησαν κάποιοι να του προσάψουν τις πλέον αστήρικτες κατηγορίες. Για να καταλάβουμε όμως, τι ακριβώς συνέβη, πρέπει να πάρουμε τα γεγονότα με τη σειρά τους. Ο σκύλος εμφανίστηκε εδώ μάλλον το καλοκαίρι, αν θυμάμαι καλά και διαδόθηκε ότι ο αφεντικός του κάποιος γέρος από τη Ζάκυνθο πέθανε ή κατά μια άλλη εκδοχή τον εγκατέλειψε διερχόμενος την περιοχή. Τον μάζεψε η μικρή κόρη της γειτόνισσάς μου, φιλόζωη αυτή και τον τάιζε, τον έπαιζε και ανάλαβε τελικά την προστασία του. ΄Ετσι ο σκύλος απέκτησε πάλι αφεντικό, αλλά δεν έχασε τις παλιές «καλές» του συνήθειες.

Πήρε πολύ σοβαρά το ρόλο του ως φύλακας του νέου σπιτιού και συνηθίζει να αγριεύει και να γαβγίζει σε όποιον τολμήσει να αμφισβητήσει το ρόλο του. Κατά ένα περίεργο λόγο δεν γάβγιζε τους μετανάστες, ούτε καν αυτούς που οι ντόπιοι αποκαλούν «Αλβανόγυφτους». Το σπουδαιότερο όμως ελάττωμά του, όπως έμαθα, ήταν να γαβγίζει άγρια άλλα σκυλιά, αυτά που κυκλοφορούν με αλυσιδούλα συνοδευόμενα από κάποια κυρία ή κύριο. Τα περιποιημένα και καθαρά σπιτόσκυλα που πολλές φορές είναι και ντυμένα με ρούχα. Όλα κυλούσαν κανονικά, μέχρι που δάγκωσε και τραυμάτισε σοβαρά το μικρό σκυλάκι μιας άλλης κυρίας και έτσι ξεκίνησε ο πόλεμος.

Ήταν στην αγκαλιά της κυρίας του το μικρό σκυλάκι που περπατούσε αμέριμνα ένα απόγευμα. Σκυλομάνα αυτή που καμάρωνε. Έκανε τη βόλτα του, πλυμένο με τρίχωμα φουντωτό και μυρωδάτο από το σαμπουάν και την κολόνια, όταν όρμησε το «κακό» σκυλί άρπαξε το σκυλάκι και του δάγκωσε την μια του πλευρά, προκαλώντας του βαριά τραύματα. Η κυρία που τραυματίστηκε το σκυλάκι της, μετά από διαμαρτυρίες στο Αστυνομικό Τμήμα και στη Δημαρχία και αφού δεν βρήκε την επιθυμητή γι’ αυτήν ανταπόκριση, απέστειλε στη συνέχεια πολυσέλιδη αναφορά στην εισαγγελία, με την οποία κατηγορεί τον σκύλο και την οικογένεια που τον περιθάλπει. Με την αναφορά αυτή δυσφημίζεται ο σκύλος και περιγράφεται ως ένα επικίνδυνο από κάθε άποψη ζώο, το οποίο τρομοκρατεί πολίτες και μικρά παιδιά, άλλα και ζώα, γάτες και σκυλιά, τα οποία προσπαθεί να καθυποτάξει.

Μετά από αυτά, το αστυνομικό τμήμα κάλεσε τη γειτόνισσα και τις έκανε συστάσεις. Για το θέμα δε αυτό της έστειλε και σχετικό έγγραφο, το οποίο έτυχε να διαβάσω:

«Επειδή ο συγκεκριμένος σκύλος κινείται ως αδέσποτα ζώο συντροφιάς και μάλιστα επικίνδυνο καθότι εκδηλώνει απρόκλητα έντονη επιθετική συμπεριφορά προς τον άνθρωπο και τα ζώα και μάλιστα ορισμένες φορές ως ¨ηγέτης¨ μικρής αγέλης σκύλων, ιδιαίτερα επικίνδυνης για ανθρώπους κυρίως και ζώα ….».

Στο θέμα αναφέρθηκε και τοπικός ραδιοφωνικός σταθμός και δόθηκε συνέντευξη της γειτόνισσάς μου. Θα είχα εντελώς ξεχάσει τα γεγονότα αυτά, μετά τα συνεχή σκάνδαλα και την κηδεία του αρχιεπισκόπου, που μονοπώλησαν την επικαιρότητα, εάν τοπική έγκριτη εφημερίδα δεν έγραφε για τον εν λόγω σκύλο, τα παρακάτω:

«Διχασμένη η κοινωνία για έναν αδέσποτο σκύλο…”

Οι προσπάθειες να ¨συλληφθεί¨ ο σκύλος είναι μέχρι σήμερα πολλές. Συγκεκριμένα, προχθές έγινε ολόκληρη επιχείρηση προκειμένου να βρεθεί ο σκύλος, τόσο από πεζούς όσο και με αυτοκίνητα. Οι ¨φίλοι¨ του αδέσποτου ζώου δεν το έχουν δει από χθες. Δεν ξέρουν αν το σκυλί πιάστηκε και απομακρύνθηκε από την περιοχή ή απλά κρύβεται κάπου φοβισμένο».

Αναρωτήθηκα αν αυτά δεν θύμιζαν επιχείρηση για τη σύλληψη ενός λήσταρχου. Κάτι σαν τη σύλληψη και θανάτωση του Γιαγκούλα από καταδιωκτικό απόσπασμα της χωροφυλακής, στις αρχές του περασμένου αιώνα. Σκέφτηκα μήπως η ιστορία με την καταδίωξη του σκύλου στο βάθος υπέκρυβε άλλα βαθύτερα συμφέροντα και αντιθέσεις της τοπικής κοινωνίας. Μήπως τα γεγονότα αυτά είναι απλώς αφορμές και οι βαθύτερες αιτίες κρύβονται στο σκοτεινό βάθος του κοινωνικού ασυνειδήτου.

Δυο φορές επιχείρησαν, όπως έμαθα, να συλλάβουν το ζώο, άσχετα αν και δυο αυτές απόπειρες ήταν αποτυχημένες. Το ζώο με γέρικη μορφή και κόκαλα που ξεχωρίζουν στα πλευρά του, φωνή μπάσα και θλιμμένη και βήμα αργό και κουρασμένο, προκαλεί αυθόρμητα τη συμπόνια. Επιτέλους, γιατί προκαλεί και τρόμο σε ορισμένους αυτό το σκυλί και οι δημόσιες υπηρεσίες ασχολούνται με την πειθάρχησή του; Δεν έβλεπα κανένα λόγο ανησυχίας που να δικαιολογεί την υστερία αυτή στην περίπτωση του γέροντος σκύλου.

Ένας εκ των «φίλων» του μου είπε ότι οι εχθρεύοντες το σκύλο είναι τα ίδια πρόσωπά που στο παρελθόν δημιούργησαν ανάλογα θέματα και μου θύμισε την προσπάθεια ορισμένων να κόψουν τα πεύκα της κεντρικής πλατείας, επειδή αυτά έγερναν. Δηλαδή είχαν στραβούς και όχι ίσιους κορμούς και έπρεπε να αντικατασταθούν με άλλα ώστε να είναι ομοιόμορφα.

Ο γιατρός της κωμόπολης, «φίλος» του σκύλου προσπάθησε να δώσει και φροϋδικές εξηγήσεις στο ζήτημα: «αυτοί που εχθρεύονται τα ζώα έχουν πρόβλημα με τα γεννητικά τους όργανα», μου εμπιστεύτηκε.

Ο ιερέας μου περιέγραψε το κυνηγητό και τα γαβγίσματα του σκύλου στη θέα των ράσων του, αλλά στο τέλος δικαιολόγησε αυτή τη συμπεριφορά ως αποτέλεσμα των κακουχιών και των βιωμάτων του καταδιωκόμενου σκύλου.

Τέλος, οι οικολόγοι της πόλεως προσανατολίζονται στην δημιουργία ειδικού χώρου για την μέριμνα αδέσποτων σκύλων, υπό την πίεση των τελευταίων γεγονότων.

Αλλά, ο τίτλος της εγκρίτου τοπικής εφημερίδας αναφέρεται σε διχασμό της κοινωνίας για τον αδέσποτο σκύλο και γι αυτό έκρινα σκόπιμο να αναζητήσω και τις δυνάμεις που τον εχθρεύονται.

Μάταια αναζητήθηκαν οι δυνάμεις αυτές. Δεν βρέθηκε κάποιος να υποστηρίξει τις εχθρικές προς το σκύλο απόψεις. Και επειδή η τοπική εφημερίδα που έγραψε την είδηση διακρίνεται παλαιόθεν για την εγκυρότητά της, είμαστε αναγκασμένοι να δεχτούμε ότι οι δυνάμεις αυτές θα κινηθούν μόνο στα σκοτεινά και με παρασκηνιακό τρόπο.

Είναι πολύ πιθανό τις επόμενες ημέρες, χωρίς καμιά προειδοποίηση να εκδηλωθεί και άλλη πρωτοβουλία για την σύλληψη και την εξαφάνιση του δυσφημισμένου σκύλου, έστω και αν οι μέχρι τώρα προσπάθειες των διωκτών του απέβησαν άκαρπες

Είναι πολύ πιθανόν να υπάρξουν συντονισμένες δυνάμεις καταδιώξεως, αιχμαλωτίσεως, φυλακίσεως ή και εκτελέσεως του παρεξηγημένου από κάθε άποψη γέροντος και απροστάτευτου κυνός, εάν εφησυχασμός κυριαρχήσει στο πνεύμα των «φίλων».

Είναι ευκρινές ότι στην περίπτωση που εκδηλωθεί κάποια ενέργεια σε βάρος του σκύλου, πρόκειται να σταθούμε και μεις με το μέτωπο των πολυπληθών «φίλων», διεξάγοντας αγώνα υπέρ των συμφερόντων του αδυνάτου ζώου.