Διασωση και διαχυση του πολιτιστικου προιοντος

Διήμερο συνέδριο του Ιδρύματος Παπανικολάου πραγματοποιήθηκε το Σάββατο και την Κυριακή στην αίθουσα του Ιδρύματος Παπανικολάου με στόχο ν’ αναδειχθεί η αλληλεπίδραση ανθρώπου και παράδοσης μέσα από τις τοποθετήσεις πανεπιστημιακών, ερευνητών, ανθρώπων που ασχολούνται ενεργά με την παράδοση. Ανάμεσα στο κοινό ήταν παρόντες κι εκπρόσωποι πολιτιστικών συλλόγων της Ροδόπης οι οποίοι ασχολούνται στενά με την παράδοση και τη διάχυση του πολιτιστικού προϊόντος της περιοχής.

Θ. Σουλακέλλης

«Ο δάσκαλος πρέπει ν’ αναπτύξει μαθητοκεντρικό σύστημα»

ΠτΘ: Τι είδους απώλειας αυτών των πολιτισμικών στοιχείων έχουμε στην πάροδο του χρόνου και πού οφείλεται;

Θ.Σ.: Πάρα πολλές. Κατ’ αρχάς, οφείλεται και στους απλούς ανθρώπους γιατί μιλάμε για τον λαϊκό πολιτισμό, το σημερινό πολιτισμό των ανθρώπων, όχι αυτόν που μας έρχεται ως προπαγάνδα. Η απώλεια συνίσταται στο ότι εμείς στρέψαμε την πλάτη σε παλιά πολιτισμικά μας στοιχεία, αυτά που μας ξεχώριζαν στην πολυσυλλεκτική και πολυεθνική διάσταση που είχε ο πολιτισμός μέσα από τις παλιότερες διοικητικές μορφές, πριν γίνει αυτό το στενά οριζόμενο γεωγραφικό κράτος.

ΠτΘ: Κάποιοι από τους νέους ασχολούνται με την παράδοση, έχουν τη διάθεση ν’ ανασύρουν μέσα από τις μνήμες των παλιών και να μάθουν κάποια από αυτά τα χαρακτηριστικά που είναι και δικά τους;

Θ.Σ.: Πιστεύω ότι η κυτταρική μνήμη επιβάλει την ανάκληση αυτών των στοιχείων, αλλά κάνουμε ένα μεγάλο λάθος. Συγχέουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά μ’ αυτό που ονομάζουμε παράδοση. Η πολιτιστική κληρονομιά είναι κάτι που μού κληρονομήθηκε αλλά δεν είμαι υποχρεωμένος να το αποδεχτώ, ενώ αυτό που ονομάζουμε παράδοση θα πρέπει να έχω αποφασίσει ότι το θέλω. Οι νέοι έχουν μόνο ένα τρόπο να έρθουν σε επαφή και ν’ ανασύρουν τις μνήμες, την εκπαίδευση.

ΠτΘ: Και την επιστήμη.

Θ.Σ.: Η επιστήμη έρχεται να βοηθήσει το έργο της ανάκλησης. Ένας ερευνητής του λαϊκού πολιτισμού δουλεύει με το σκεπτικό του αρχαιολόγου. Γνωρίζει που υπάρχει το έκθεμα, το ανασύρει, το φέρνει ο ρους της ιστορίας σπασμένο, κακοποιημένο και η δουλειά του ερευνητή και του μελετητή είναι με προσθετική ύλη που είναι η γνώση να επαναφέρει την προηγούμενη φόρμα. Κανείς από τους αρχαιολόγους δεν προχωρά σε εκτρωματικές νέες δημιουργίες, δηλαδή ένα οξυπύθμενο αμφορέα του βάζει προσθετική ύλη για να τον ξανακάνει. Ο λαϊκός πολιτισμός θέλει πολύ μεγάλη γνώση στο επίπεδο της έρευνας. Πρέπει ο ερευνητής να κατέχει την εντοπιότητα, δηλαδή τον κόσμο, τον χώρο και το είδος που μελετά να το γνωρίζει από την κυτταρική του μνήμη, να είναι οι μητρικές του γνώσεις για να μπορέσει να κρατήσει στοιχεία. Επίσης, το μεγάλο στοίχημα της εκπαίδευσης είναι πώς οι δάσκαλοι μέσα από το σύγχρονο διαθεματικό σχολείο να περάσουν αυτά τα στοιχεία στους μικρούς μαθητές.

ΠτΘ: Αυτό, όμως, δεν το επιτρέπει η ύλη των μαθημάτων.

Θ.Σ.: Δεν πιστεύω στην υπακοή του αναλυτικού ωρολογίου προγράμματος, αλλά ότι ο δάσκαλος πρέπει ν’ αναπτύξει μαθητοκεντρικό σύστημα, ν’ αναζητά με τα παιδιά νέους τρόπους επικοινωνίας σε ό,τι αφορά στα γνωστικά αντικείμενα. Έγκειται στη γνώση και την καλή διάθεση του εκπαιδευτικού να μπολιάζει μέσα από όλα τα γνωστικά αντικείμενα τους μικρούς μαθητές με τα στοιχεία του πολιτισμού, με τη γεωγραφία, τα μαθηματικά, τη γλώσσα, τα θρησκευτικά.

Γ. Νικολαϊδης

«Έχουμε όλες τις προϋποθέσεις ν’ αναπτυχθούμε τουριστικά»

ΠτΘ: κ. Νικολαϊδη, η προοπτική ανάπτυξης του πολιτιστικού τουρισμού μας ενδιαφέρει στη Ροδόπη μια και δεν έχουμε τουρισμό.

Γ.Ν.: Όταν μιλάμε για πολιτιστικό τουρισμό μιλάμε για ένα ταξίδι το οποίο πέρα από το στοιχείο της διασκέδασης εμπεριέχει και κάποια πολιτιστική ή εκπαιδευτική εμπειρία, με επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους, σε οικισμούς με αρχιτεκτονικό χαρακτήρα περασμένων αιώνων, περιοχές με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος. Η Κομοτηνή, η Θράκη, η περιφέρεια ΑΜ-Θ έχουν όλες τις προϋποθέσεις ν’ αναπτυχθούν τουριστικά γιατί έχουν όμορφες παραλίες, καταπληκτικό ορεινό όγκο, υπέροχες παραλίες, πλούσια πολιτιστική δράση, πλούσια γαστρονομία και πολύ φιλόξενο κόσμο. Ο μαζικός τουρισμός που συνδέεται με τη θάλασσα και τον ήλιο έχει αρχίσει να φθίνει και ο τουρίστας θέλει να γνωρίσει τον τόπο, την ιστορία, την εξέλιξη της ζωής των ανθρώπων, γι’ αυτό και μπορεί να ξεκινήσει μια διαδρομή στην εξέλιξη της ζωής των ανθρώπων και να φτάσει στο σήμερα. Αυτό που θα τον ενθουσιάσει και θα είναι λίγο διαφορετικό από αυτό που έχει στην πατρίδα του είναι ο λαϊκός πολιτισμός. Μια πολύ καλή κίνηση θα ήταν η συνεργασία των δήμων του νομού με δήμους της περιφέρειάς μας για την έκδοση ενός οδηγού πολιτιστικών εκδηλώσεων.

ΠτΘ: Αυτό προϋποθέτει τη θεσμοθέτηση κάποιων εκδηλώσεων.

Γ.Ν.: Πιστεύουμε ότι πρέπει να το ξεκινήσει ο δήμος Κομοτηνής και ν’ απλωθεί στην περιφέρεια, έτσι ώστε οι τουριστικοί πράκτορες να γνωρίζουν που θα μπορούσαν να κατευθύνουν τους τουρίστες. Η περιοχή μας αρχίζει και αποκτά ενδιαφέρον. Έχουμε το αεροδρόμιο «Δημόκριτος» και με τη βοήθεια της νομαρχίας Έβρου έχουν έρθει τουριστικά πακέτα από τη Ρωσία. Ο τουρισμός από τη Βόρεια και τη Ν.Α. Ευρώπη θα αρχίσει να κατευθύνεται στην περιοχή μας γι’ αυτό και θα πρέπει να προετοιμαστούμε με τη δημιουργία υποδομών, όπως και οι επιχειρηματίας πρέπει να γνωρίζει ότι πρέπει ν’ αλλάξει τα στάνταρτς που έχει, να εντυπωσιάσει τον τουρίστα ώστε να μείνει ικανοποιημένος φεύγοντας από τη συμπεριφορά μας και το τουριστικό προϊόν. Η περιοχή μας εξελίσσεται σε διακομεταμιστικό κέντρο. Έχω ακούσει ότι υπάρχει ενδιαφέρον από γερμανικές επιχειρήσεις να κάνουν μεγάλες αποθήκες στην Κομοτηνή, άρα οι επιχειρηματίες που θα έρθουν θα βλέπουν την περιοχή.

Επίσης, θα πρέπει να δούμε να δούμε την ανάπλαση της υπαίθρου, τη διάσωση των παραδοσιακών οικισμών που έχουμε στην περιφέρειά μας, να δούμε και να διασώσουμε την παραδοσιακή μας κουζίνα. Ο πολιτιστικός τουρισμός με βάση την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον τουρισμό αναπτύσσεται με ταχυτέρους ρυθμούς έναντι όλων των υπολοίπων.

Μαρία Αμπατζή

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.