ΔιαΚρητικα

«Πότε θα κάμει ξαστεριά

πότε θα φλεβαρίσει

να πάρω το ντουφέκι μου

την όμορφη πατρώνα

να κατεβώ στον Ομαλό…»

… είχε γράψει κάποτε γύρω στα 1821 με 1824 ο νεαρός οπλαρχηγός Στέφανος Χάλης (που δεν είναι άλλος από εκείνον που μετέφερε το διάγγελμα του Αλεξ. Υψηλάντη, το Φεβρουάριο του 1821 για την Κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης). Συνέθεσε λοιπόν, ο λαμπρός νέος το τραγούδι αυτό πάνω στον ενθουσιασμό και εντυπωσιασμένος από την Κρήτη κι από την κρητική παράδοση, κι έτσι έγινε η γνωστή σε όλους μας «Ξαστεριά», ένας είδος «ύμνου της Κρήτης».

Με αφορμή, λοιπόν, την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, και καθώς γινόταν οι προετοιμασίες για την από κοινού εκδήλωση των Συλλόγων Κρητών Ν. Ροδόπης «Ο Ψηλορείτης», και Φοιτητών Κομοτηνής «Ο Ερωτόκριτος», καλέσαμε να μας μιλήσει για την εκδήλωση αυτή ο κ. Γιάννης Ροδανάκης, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Κρητών Ν. Ροδόπης. Με χαρά σας παρουσιάζουμε τις πληροφορίες που αποκομίσαμε από αυτήν τη συζήτηση.

-Κύριε Ροδανάκη, ποιο ήταν το βασικό ερέθισμα για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης «Κρήτη και Θράκη: κοινή πορεία μέσα στην Ιστορία»;

Γ.Ρ.: Παίρνοντας ως ερέθισμα τις επετειακές εκδηλώσεις που γίνονται κάθε χρόνο στην Κομοτηνή, γιατί να μην θυμηθούμε κι εμείς εδώ, οι Κρήτες, την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα; Αφού, λοιπόν εφέτος συμπληρώνονται 90 χρόνια από την Ένωση, γιατί να μην την εορτάσουμε; Τον Ιούνιο του 2003, στην Ξάνθη, κατά τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του Ελευθερίου Βενιζέλου, γνωρίσαμε τον πρόεδρο του Ιδρύματος Μελετών και Ερευνών «Ελευθέριος Βενιζέλος», τον κ. Νίκο Παπαδάκη και συζήτησα μαζί του το θέμα. Μου υποσχέθηκε ότι θα βοηθήσει κάθε προσπάθεια. Ακόμη, ο πρόεδρος της Βουλής κ. Κακλαμάνης, οργάνωσε έκθεση για τους Βαλκανικούς Πολέμους και την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Έθεσα πρόταση στο Δ.Σ. του συλλόγου μας, που έγινε ομόφωνα δεκτή κι αναλάβαμε να πραγματοποιήσουμε την επετειακή αυτή εκδήλωση.

-Ποια είναι η ιδιαίτερη επιλογή κειμένων και γενικότερου υλικού, για να καταστήσει αυτήν την εκδήλωση ενδιαφέρουσα για το κοινό της πόλης της Κομοτηνής;

Γ.Ρ.: Προβληματιστήκαμε πάνω στον τρόπο παρουσίασης του ιστορικού γεγονότος, γιατί δεν θέλαμε να είναι στεγνή ιστορική παράθεση γεγονότων. Θέλαμε να περιβάλλουμε την έκθεση των ιστορικών γεγονότων με ένα μανδύα συναισθηματικής και πατριωτικής φόρτισης. Έτσι που να κάνει την εκδήλωση ενδιαφέρουσα. Αυτό δεν γίνεται με άλλον τρόπο, από την επιλογή κειμένων και οπτικοακουστικού υλικού πρωτότυπου και ανέκδοτου προς το ευρύτερο κοινό. Τα κείμενα προέρχονται από προσωπικό αρχείο, αλλά το οπτικοακουστικό υλικό (DVD), μας το παραχώρησε ευγενικά το Ίδρυμα Μελετών και Ερευνών «Ελευθέριος Βενιζέλος», το οποίο αποτελεί και πνευματική ιδιοκτησία του. Θεωρήσαμε ότι μαζί με αυτά δεν θα μπορούσαμε να ξεχάσουμε με αφορμή την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, την κοινή πορεία μέσα στην ιστορία που έχουν η Θράκη και η Κρήτη, γιατί από εκεί καταγόμαστε, και γιατί εδώ ζούμε. Αυτή ήταν και η σύζευξη για την επιλογή του θέματός μας.

-Κρίνοντας το θέμα άκρως ενδιαφέρον, υπήρχε δυσκολία στην εύρεση του κατάλληλου ανθρώπου για να το αναπτύξει;

Γ.Ρ.: Όχι, δεν υπήρχε δυσκολία, διότι σε συγκεκριμένη εκδήλωση για τη Μάχη της Κρήτης πέρυσι γνωρίσαμε ένα συντοπίτη (δυνάμει Κρητικό), τον κ. Καρυφύλλη Αντωνακάκη, που είναι Αντιστράτηγος εν αποστρατεία και πρόεδρος των απόστρατων αξιωματικών Ν. Ροδόπης. Οι γνώσεις του κ. Αντωνακάκη πάνω στη μυθολογία και την Ιστορία που αναφέρονται στις σχέσεις Κρητών και Θρακών, ήταν πολύ ενδιαφέρουσες. Και θα ήταν κρίμα να μείνουν μέσα σε μια μικρή ομήγυρη.

Προτείναμε μια εκδήλωση με ομιλητή τον ίδιο και το δέχθηκε ευχαρίστως. Με την ευκαιρία της επετείου της Ένωσης των Κρητών με την Ελλάδα, έγινε η επίσημη πρόσκληση για να αναπτύξει ένα σχετικό θέμα και αποδέχθηκε.

-Ποια είναι η δική σας άποψη για την «κοινή πορεία μέσα στην Ιστορία της Κρήτης με τη Θράκη;»

Γ.Ρ.: Υπάρχουν πολλά μυθολογικά στοιχεία, που αποδεικνύουν τις σχέσεις των Κρητών με τους Θράκες. Όμως δεν θα ήταν σωστό να μείνουμε σε αυτά, αλλά θα πρέπει να επικεντρώσουμε τον ενδιαφέρον μας μέσα στη σύγχρονη Ιστορία.

Μετά την ενσωμάτωση της Θράκης με την Ελλάδα, η διοίκηση στελεχώθηκε με πολλούς Κρήτες υπαλλήλους, οι απόγονοι των οποίων αποτελούν την τρίτη γενιά Κρητικών στη Θράκη. Αλλά μέχρι τη δεκαετία του εβδομήντα, πλήθος Κρητών δημοσίων υπαλλήλων διορίζονταν στη Θράκη. Από τη δεκαετία του ΄80 σταμάτησε αυτή η κινητικότητα. Σήμερα, πάρα πολλοί εκπαιδευτικοί Θρακιώτες, διορίζονται στην Κρήτη. Επομένως, υπάρχει μια όσμωση μεταξύ των δυο πληθυσμών έστω και σε μικρή κλίμακα.

-Κύριε Ροδανάκη, πέρα από την εκδήλωση, εσείς που είστε στην καταγωγή Κρητικός, αλλά ζείτε στη Θράκη, εντοπίζετε κάποια κοινά στοιχεία και συνήθειες, στον τρόπο ζωής σας;

Γ.Ρ.: Νομίζω ότι υπάρχουν πολλές διαφορές. Η Θράκη είναι μια πολυπολιτισμική κοινωνία ενώ η Κρήτη κατοικείται αμιγώς από Κρητικό πληθυσμό. Επομένως, υπάρχουν στοιχεία, τα οποία μόνο συμπτωματικά μπορεί να είναι κοινά, ήθη, έθιμα παραδόσεις κλπ. Όμως, να μην ξεχνάμε ότι οι πληθυσμοί των δυο περιοχών, ζυμώθηκαν μέσα στο κοινό καμίνι των εθνικών αγώνων. Ακόμη, θέλω να τονίσω, τη συμπάθεια την οποία τρέφουν προσφυγικές ομάδες από τη Μικρά Ασία προς το πρόσωπο του Ελευθερίου Βενιζέλου.

-Ποιος σκοπός υπήρχε για την δημιουργία του συλλόγου σας;

Γ.Ρ.: Εμείς οι Κρητικοί, για να διατηρήσουμε τις παραδόσεις μας και να συσφίξουμε θερμές τις σχέσεις με την Κρήτη, ιδρύσαμε Σύλλογο με σκοπό όμως να κάνουμε αισθητή την παρουσία μας στη Θράκη και να μεταγγίσουμε ένα μέρος της πολιτιστικής μας ταυτότητας. Πρέπει να τονίσουμε εδώ, ότι οι Θράκες μας έχουν περιβάλει με αγάπη συμμετέχοντας ενεργά σε κάθε εκδήλωση που πραγματοποιούμε.

-Θα θέλατε, κ. Ροδανάκη, να μας τονίστε κάτι άλλο για την εκδήλωση;

Γ.Ρ.: Καταρχήν θέλω να ευχαριστήσουμε τον σεβασμιότατο Μητροπολίτη μας για την παραχώρηση της αίθουσας, το Κοινωφελές Ίδρυμα Χαρ. Κ. Κεραμέως, για την ευγενική συνεργασία – χορηγία, το Ίδρυμα Μελετών και Ερευνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» για την παραχώρηση του υλικού, τον ομιλητή της εκδήλωσής μας κ. Καρυοφύλλη Αντωνακάκη και το Σύλλογο Κρητών και Φοιτητών Κομοτηνής «Ερωτόκριτος», για τη συνεργασία.

-Σας ευχαριστούμε κ. Ροδανάκη για τις πολύτιμες πληροφορίες που μας δώσατε.

Για τη συντακτική ομάδα

Ρ.Λ. – Ν.Μ.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.