Ξεκινησε το Εργαστηρι Μεταγραφης Χειρογραφων
Είναι γνωστό ότι στις 3 και 4 Νοεμβρίου ενεστώτος έτους, στο Κεντρικό Αμφιθέατρο της Πανεπιστημιούπολης Κομοτηνής, θα λάβει χώρα το Συνέδριο με τίτλο «Νίκος Καζαντζάκης: από το χειρόγραφο στο κείμενο», το οποίο εντάσσεται στο «2017: Έτος Νίκου Καζαντζάκη», με αφορμή τη συμπλήρωση 60 χρόνων από τον θάνατό του και διοργανώνεται στο πλαίσιο της τελετής Αναγόρευσης του Ομότιμου Καθηγητή Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χριστόφορου Χαραλαμπάκη σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.
Σκοπός του Συνεδρίου, πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του οποίου είναι η καθηγήτρια Πηνελόπη Καμπάκη-Βουγιουκλή, είναι η μελέτη χειρογράφων του Νίκου Καζαντζάκη, προκειμένου να αναδειχθούν τα πολυεπίπεδα ζητήματα θεωρητικής και εμπειρικής προσέγγισης των χειρόγραφων πηγών. Περισσότερο συγκεκριμένα, η ενδελεχής ενασχόληση των ερευνητών με τη μεταγραφή, την τεκμηρίωση, την επιμέλεια και την έκδοση χειρόγραφων πηγών φανερώνει ποικίλα θέματα, όπως γλωσσικά, υφολογικά, πραγματολογικά και γενικότερα εκδοτικά και φιλολογικά. Στόχος του Συνεδρίου έτσι είναι η σύνταξη ενός «Κανόνα» για τη μεταγραφή και έκδοση αδημοσίευτων ολογράφων του κρητικού συγγραφέα.
Παράλληλα, όπως έχει ήδη γνωστοποιηθεί, στο πλαίσιο του Συνεδρίου θα λειτουργούσε «Εργαστήριο Μεταγραφής Χειρογράφων», απευθυνόμενο στους μεταπτυχιακούς φοιτητές του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του ΔΠΘ από τις 30 Οκτωβρίου έως τις 3 Νοεμβρίου 2017, στην αίθουσα μεταπτυχιακού του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας στην Κομοτηνή, υπό την καθοδήγηση του Νίκου Μαυρέλου, Αναπληρωτή Καθηγητή Νεοελληνικής Φιλολογίας του Τμήματος Ελληνικής του ΔΠΘ.
Στο Εργαστήρι Μεταγραφής Χειρογράφων
Χθες Τρίτη, είχαμε την μεγάλη τύχη να επισκεφθούμε για ρεπορτάζ το εξαιρετικό αυτό Εργαστήρι με τους υψηλούς στόχους, αφού επιδιώκει να συμβάλει στη δημιουργία ενός «μπούσουλα», ενός «κανόνα» για τη μεταγραφή και την έκδοση αδημοσίευτων χειρογράφων του μεγάλου συγγραφέα, με εισηγητή τον Νίκο Μαθιουδάκη, διδάκτορα γλωσσολογίας και επιστημονικό σύμβουλο των Εκδόσεων Καζαντζάκη, εκ των συνεργατών του «Παρατηρητή της Θράκης» στα φοιτητικά του χρόνια.
Ένα ρεπορτάζ που μας χάρισε μια απρόσμενη αλλά ανεπανάληπτη εμπειρία, από κοινού με τους μεταπτυχιακούς φοιτητές, αφού κατά τη διάρκεια του «μαθήματος», ο Νίκος Μαθιουδάκης μας παρουσίασε το χειρόγραφο σχεδίασμα του Νίκου Καζαντζάκη με τίτλο «Ακρίτας» και ένα ακόμη χειρόγραφο τετράδιο με τίτλο «Όνειρα».
Μια κορυφαία, για όσους αισθάνονται και είναι φιλόλογοι, στιγμή, όπου όλοι οι παρευρισκόμενοι είχαν τη δυνατότητα να γνωρίσουν μια έκφραση της προσωπικότητας του συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη που έχει μεν φύγει από τη ζωή εδώ και εξήντα χρόνια, τα γραπτά του όμως με μαύρο, ροζ και μπλε μολύβι, στον «Ακρίτα», έπος που επιθυμούσε να ολοκληρώσει το 1953 και θα αριθμούσε 33.333 στίχους, με τις άπειρες προσθήκες και σημειώσεις, νικώντας τον χρόνο, μας μεταφέρουν σήμερα στο διαχρονικό γίγνεσθαι του συγγραφικού του εργαστηρίου. Εξίσου με τα καλογραμμένα «Όνειρα», μικρό απόσπασμα από τα οποία μας διάβασε για την «Έλσα, με το θαλασσί φόρεμα», ο Νίκος Μαθιουδάκης.
Ο ίδιος έδωσε το λόγο στους φοιτητές του για να μας περιγράψουν τα ήδη συντελεσθέντα στο Εργαστήριο και τον τρόπο με τον οποίο εργάστηκαν.
Aπό τις καρτ-ποστάλ στις επιστολές
Μάθαμε έτσι ότι η διαδικασία της μεταγραφής χειρογράφων ξεκίνησε με δυο καρτ ποστάλ, γραμμένες από τον Νίκο Καζαντζάκη, η μια του 1926 προς τον Γιάννη Αγγελάκη, τον πατέρα της ποιήτριας Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ, και η άλλη του 1909 προς τη γυναίκα του Γαλάτεια, προκειμένου «οι ασκούμενοι φοιτητές να εισαχθούν σταδιακά στον τρόπο γραφής, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της γλώσσας και τον γραφικό χαρακτήρα του συγγραφέα», όπως ο κ. Μαθιουδάκης μας εξήγησε. «Ακολούθησε η άσκηση με μεγαλύτερα κείμενα, ήτοι δυο επιστολές του συγγραφέα, η μια προς τον Λευτέρη Αλεξίου, με σχόλιο για την “Ασκητική” και η άλλη με αποδέκτη τον Ζυλ Ντασέν, γραμμένη στα γαλλικά».
Η μεταγραφή ενός ανέκδοτου παραμυθιού του μεγάλου συγγραφέα, και μια εισήγηση
Ακολούθως ο κ. Μαθιουδάκης μας εισήγαγε στο πρόγραμμα μεταγραφών της ημέρας που αφορούσε στη μεταγραφή ενός ανέκδοτου παραμυθιού του μεγάλου συγγραφέα, έκτασης σαράντα περίπου σελίδων, την μεταγραφή των οποίων ανέλαβε η ευρεία ομάδα των συμμετεχόντων φοιτητών, αφού πρώτα επιμορφώθηκε στην μεθοδολογία, ήτοι στα σύμβολα τα οποία θα χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκειά της, προκειμένου να προκύψει ένα ρέον κείμενο, αλλά και μια επιστημονική εισήγηση σχετική με τη συγκεκριμένη διαδικασία επιμόρφωσης που θα φιλοξενηθεί στο Συνέδριο.
Εν κατακλείδι, ένα συναρπαστικό σεμινάριο και χρηστικό αλλά και ψυχωφελές, αφού τελικά ο άνθρωπος με το έργο του είναι δυνατό να εξουδετερώνει τη φθαρτότητα της υλικότητάς του.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
