Αλκης Δερβιτσιωτης: «Το Συνταγμα χρησιμοποιειται για να διαμορφωσει τον νομο και οχι το αντιστροφο»
Αντισυνταγματικές κρίνουν τις διατάξεις του νομοσχεδίου για την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ οκτώ καθηγητές Συνταγματικού Δικαίου της χώρας, με κείμενο – παρέμβασή τους που δόθηκε στην δημοσιότητα προ ολίγων εικοσιτετραώρων.
Ανάμεσά τους βρίσκεται και ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης κ.Άλκης Δερβιτσιώτης, ο οποίος το πρωί της Δευτέρας, 12 Φεβρουαρίου, μίλησε στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» αναλύοντας το σκεπτικό της παρέμβασής τους.
Σε αυτήν οι οκτώ ακαδημαϊκοί τονίζουν πως στο άρθρο 16, το οποίο η κυβέρνηση επιδιώκει να αναθεωρήσει, προβλέπει ρητά πως «η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση» τονίζοντας πως σε κάθε περίπτωση «αυτή απαγόρευση δεν μπορεί να παρακαμφθεί με βάση μία σύμφωνη με το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του Συντάγματος».
Αλκιβιάδης Δερβιτσιώτης όμως…
«Η αξιοπιστία του ελληνικού πανεπιστημίου υποσκάπτεται εδώ και καιρό»
ΠτΘ: κ.Δερβιτσιώτη, συνυπογράφετε με επτά ακόμα συναδέλφου σας παρέμβαση στην οποία με λίγα λόγια υποστηρίζετε ότι η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα με τον τρόπο που επιχειρείται, είναι αντισυνταγματική….
Α.Δ.: Όποιος αναγνώσει το άρθρο 16 του Συντάγματος θα δει ότι η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και απαγορεύεται ρητά σε ιδιώτες. Θέμα πρώτο λοιπόν το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο δεν διαμορφώνει νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα οποία εξάλλου ιδρύει η πολιτεία, γι’ αυτό αυτή η αμήχανη προσπάθεια να μιλήσουν για μη κρατικά πανεπιστήμια που υπαινίσσονται ότι τα δημόσια πανεπιστήμια είναι κρατικά. Στο νομοσχέδιο διαμορφώνεται ένα νομικό πρόσωπο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, που εξ όσων γνωρίζω είναι μια ακόμα παγκόσμια πρωτοτυπία του έλληνα νομοθέτη. Διότι ο όρος πανεπιστημιακή εκπαίδευση αναφέρεται στον ειδικό σκοπό, τον οποίον παρέχει κάθε πανεπιστήμιο στον κόσμο. Αυτό το πλαίσιο ισχύει μόνο ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και όχι με αμηχανίες και με νομικούς νεολογισμούς.
Ποιος είναι ο ειδικός σκοπός που έχουμε στην εκπαίδευση στην τρίτη βαθμίδα; Να παρέχουμε παιδεία στην ανώτατη μορφή της, δηλαδή να δίνουμε πτυχίο, μεταπτυχιακό τίτλο, διδακτορικό. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Αυτό μπορεί να γίνει σύμφωνα με το άρθρο 16 μόνο μέσω συγκεκριμένης οργανωτικής μορφής, και υπάρχουν δύο οργανωτικές μορφές. Μία οργανωτική μορφή που διέπεται από το ιδιωτικό δίκαιο και μια οργανωτική μορφή από το δημόσιο δίκαιο, δηλαδή από το σύνολο των κανόνων που ρυθμίζουν τη σχέση μας με την πολιτεία. Ένα δεύτερο, θα πρέπει να πάμε λίγα χρόνια πίσω για να δούμε πόσο καιρό υποσκάπτεται η αξιοπιστία του δημόσιου πανεπιστημίου. Όταν ξεκίνησε η κρίση και διάφορες χιλιάδες ελλήνων πτυχιούχων και νεαρών επαγγελματιών αναζήτησαν το επαγγελματικό τους παρόν και μέλλον στο εξωτερικό, τότε ετέθη το εξής ζήτημα: αφού τα πανεπιστήμια κακολειτουργούν, κακοδιοικούνται και οι εντός των πανεπιστημίων ασχημονούν, όλες αυτές οι χιλιάδες των εγκεφάλων είναι περιπτώσεις επιφοίτησης, ατομικής επιμόρφωσης ή προϊόντα του δημοσίου πανεπιστημίου; Και κάπου εκεί ανακόπηκε για κάποιο χρονικό διάστημα αυτή η «καραμέλα» που πιπίλιζαν διαρκώς, ότι το δημόσιο πανεπιστήμιο είναι διαλυμένο, δεν κάνει τίποτα, κλπ, όλες αυτές οι χιλιάδες που βγαίνουν με πτυχίο και σταδιοδρομούν λαμπρά, από πού αποκομίζουν τα εφόδια αυτά;
«Σε κάθε περίπτωση η οργανωτική μορφή που θα πάρει το πανεπιστήμιο θα πρέπει να είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου»
ΠτΘ: Αν προϋπήρχε η αλλαγή του Συντάγματος, στο άρθρο 16 συγκεκριμένα, τότε όλα θα ήτανε καλώς καμωμένα;
Α.Δ.: Το 2007-2008 είχαμε την 8η αναθεωρητική βουλή η οποία κατάργησε το επαγγελματικό ασυμβίβαστο των βουλευτών, το οποίο είχε μπει με την 7η αναθεωρητική βουλή το 2001. Μέσα σε μια επταετία οι βουλευτές μας από κει που είχαν πλήρες επαγγελματικό ασυμβίβαστο, απέκτησαν τη δυνατότητα να ασκούν ορισμένα επαγγέλματα. Το δεύτερο αντικείμενο της τότε αναθεώρησης ήταν η αναθεώρηση του άρθρου 16, η οποία τελικά δεν έγινε. Το λογικό ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής: μέχρι το 2008 η ελληνική βουλή και το ελληνικό πολιτικό προσωπικό αναγνώριζαν ότι αν δεν αλλάξει το άρθρο 16 δεν θα μπορούσαν να προχωρήσουν με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και ξαφνικά κάποιος έχει πατήσει έναν διακόπτη μνήμης, νομικής γνώσης και πολιτικής επιθυμίας και το άρθρο 16 δεν εμποδίζει πια; Άκουσα διάφορα πράγματα προς υποστήριξη.
Όσο διατηρούμε τη συγκεκριμένη συνταγματική διάταξη, ακόμα κι αν μας βάλουν το «πιστόλι στον κρόταφο», για να δείξουμε το επείγον και το αναγκαίο της ρύθμισης, ακόμα κι αν υπάρξουν συμπράξεις του δημοσίου με ιδιώτες, η οργανωτική μορφή η οποία θα προκύψει, θα πρέπει να είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, διότι η απαγόρευση στους ιδιώτες ξεπερνιέται με μια μορφή σύμπραξης με το δημόσιο. Κι άλλες φορές κατά το παρελθόν έχω υποστηρίξει αυτή την εκδοχή και έβλεπα δια αυτού του τρόπου μια μέθοδο υπερκέρασης του άρθρου 16, ως προς την απαγόρευση προς τους ιδιώτες. Σε κάθε περίπτωση όμως, θα πρέπει η οργανωτική μορφή που θα πάρει το πανεπιστήμιο να είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, δηλαδή να δημιουργείται με κανόνα της ελληνικής δημοκρατίας το συγκεκριμένο ίδρυμα. Ήδη στον κυριακάτικο τύπο υπήρξε αρθρογραφία η οποία μας έστρεψε την προσοχή σε μια διάσταση η οποία δεν έχει παρουσιαστεί, η οποία είναι ότι θα έρχεται το πανεπιστήμιο και θα μπορεί να υπάρξει franchising. Το franchising δεν έχει καμία σχέση με την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης, είναι ο καταβάλλων τα περισσότερα θα έχει και τον τίτλο και θα βάζει και τη σφραγίδα του πανεπιστημίου όπου θέλει. Αυτό είναι ένα ζήτημα διότι θεωρητικώς αυτά είναι μη κερδοσκοπικά ιδρύματα.
«Υπάρχει διαρκής βομβαρδισμός τα τελευταία χρόνια ότι έχουμε ανάγκη τα ιδιωτικά πανεπιστήμια για να αναβαθμιστεί η εκπαίδευσή μας»
ΠτΘ: Πώς αναμένεται να επηρεάσει η ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων, με όποια μορφή γίνει, και τα υφιστάμενα εκπαιδευτικά ιδρύματα;
Α.Δ.: Έχουμε μια χώρα υδροκέφαλη, η οποία δυστυχώς δεν κάνει τίποτα για να το διορθώσει αυτό. Ο μισός πληθυσμός μας και πάνω από το 75% των κεφαλαίων που κινούνται, περιορίζονται στο λεκανοπέδιο. Κατά πάσα πιθανότητα και αν δεν υπάρξει άλλη πρόβλεψη, ό,τι ίδρυμα δημιουργηθεί, αν δημιουργηθεί τελικά, θα εγκατασταθεί στο λεκανοπέδιο. Έχετε εσείς τη δυνατότητα ως γονιός να στείλετε το παιδί σας να σπουδάσει ιατρική, νομικά, φιλολογία ή ΤΕΦΑΑ, κλπ, στην Κομοτηνή και θα έχετε και τη δυνατότητα να το εγγράψετε σε ένα από αυτά τα πανεπιστήμια όπου με το «καλημέρα» θα έχετε απαλλαγή των εξόδων της στέγασης.
Δεύτερον, όσο κι αν δεν το θέλουμε, οι δαπάνες οι οποίες πρέπει να καταβληθούν, είναι υψηλές. Σε συνθήκες οικονομικής δυσπραγίας, καραδοκούν στη γωνία και μας κλείνουν ήδη το μάτι, όπως αυτό που έγινε στις ΗΠΑ. Η δεύτερη «φούσκα» μετά τα ακίνητα, που είναι τα φοιτητικά δάνεια, τα οποία στην Ελλάδα δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής. Όμως η προηγούμενη υπουργός Παιδείας από καιρό σε καιρό επανέφερε στις τοποθετήσεις της το θέμα των φοιτητικών δανείων, ενώ δεν υπήρχε κανένα τέτοιο αίτημα.
Δείτε πώς γίνεται σταδιακά η προετοιμασία της κοινής γνώμης. Πώς δηλαδή ο Μιθριδάτης έχει φτιάξει σχολές, ο αρχαίος βασιλιάς του Πόντου, έχει φτιάξει σχολή επικοινωνίας. Και αυτό το πράγμα το οποίο παρατηρούμε, ειδικά την τελευταία τριετία, τετραετία, είναι ένας διαρκής βομβαρδισμός ότι έχουμε ανάγκη τα ιδιωτικά πανεπιστήμια για να αναβαθμιστεί η εκπαίδευσή μας. Υπό προϋποθέσεις ναι. Ουδείς το αρνείται αυτό. Αλλά πάντοτε το ζήτημα κρίνεται στις λεπτομέρειες. Εάν πρόκειται να συγκεντρώσουμε και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα στο λεκανοπέδιο, στο τέλος μερικά από αυτά θα λειτουργήσουν, μερικά δεν θα λειτουργήσουν, τηρουμένων των αναλογιών, διότι εδώ τίθενται περισσότερες ποιοτικές προδιαγραφές, ό,τι είχε γίνει με τα λεγόμενα «κολέγια». Σήμερα υπάρχει κολέγιο στην Αθήνα που δίνει πτυχίο νομικής.
«Το Σύνταγμα χρησιμοποιείται για να διαμορφώσει τον νόμο• δεν χρησιμοποιείται ο νόμος για να διαμορφώσει το Σύνταγμα»
ΠτΘ: Όπως προκύπτει πάντως από δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών η αναθεώρηση του άρθρου 16 θα ακολουθήσει της πιθανής ψήφισης του νομοσχεδίου…
Α.Δ.: Όποιος το υποστηρίζει αυτό δεν θα περνούσε τις εξετάσεις του Α΄ Εξαμήνου. Ή το Σύνταγμα είναι ο ανώτερο νόμος της χώρας και είναι το κριτήριο με το οποίο ερμηνεύουμε κάθε άλλο νόμο που φτιάχνει η Βουλή ή είναι έρμαιο στη διάθεση της εκάστοτε πλειοψηφίας. Δεν είναι η άποψη των ελλήνων συνταγματολόγων αυτή. Το ομοσπονδιακό συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας, το συνταγματικό συμβούλιο της Γαλλίας, το σύνολο δηλαδή της εφαρμοσμένης συνταγματικής πρακτικής, απανταχού του βορειοδυτικού ημισφαιρίου, έχει αποφανθεί ότι το Σύνταγμα χρησιμοποιείτε για να διαμορφώσει τον νόμο. Δεν χρησιμοποιείτε ο νόμος για να διαμορφώσει το σύνταγμα. Και είναι η λεγόμενη ερμηνεία του νόμου σύμφωνα με το Σύνταγμα, και όχι το σύνηθες σφάλμα που κάνουν αρκετοί, όπως εν προκειμένω, η σύμφωνη με το νόμο ερμηνεία του Συντάγματος.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
