«Ταξιδιωτες του αιωνα»: Πανοραμα ενος αι­ωνα απο τους πλεον σημαντικους της υπαρξης μας ως εθνους

 «Ένα μυθιστόρημα ποταμός. Ένα πανόραμα ενός αιώνα από τους πλέον σημαντικούς της ύπαρξής μας ως έθνους». Με τον τρόπο αυτό ξεκινά ο πρόλογος του νέου μυθιστορήματος της «Κομοτηναίας» Αφροδίτης Τσέτλακα Ευαγγελίδου, με τίτλο «Ταξιδιώτες του αιώνα», τον οποίο υπογράφει ο φιλόλογος – λογοτέχνης κ. Πέτρος Μπέσπαρης.

Οι «Ταξιδιώτες» της κ. Τσέτλακα που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Ερωδιός» παρουσιάζονται αύριο, Παρασκευή 4 Νοεμβρίου και ώρα 19:00 στο ισόγειο της Λέσχης Κομοτηναίων, σε συνδιοργάνωση των βιβλιοχαρτοπωλείων «Βαφειάδης» και του «Παρατηρητής της Θράκης». Διόλου τυχαίο γεγονός μιας και η κ. Τσέτλακα αποτελεί μέλος των εκδόσεων του «Παρατηρητή της Θράκης» έχοντας μας χαρίσει όχι ένα αλλά δύο συγγραφικά την δημιουργήματα, το πρώτο εκ των οποίων κυκλοφόρησε το 2003 και αφορά στην ιστορία και το έργο της Φιλοπτώχου Αδελφότητας Κομοτηνής, και το μυθιστόρημα με τίτλο «Το αγόρι από τη γη των Κικόνων» που κυκλοφόρησε το 2006.
 
Στην αυριανή παρουσίαση πέραν της συγγραφέως για το βιβλίο θα μιλήσουν η φιλόλογος – επιμελήτρια εκδόσεων κ. Τζένη Κατσαρή Βαφειάδη και η συγγραφέας κ. Φωτεινή Ναούμ. Εν είδη προλόγου της αυριανής βραδιάς, δημοσιεύουμε σήμερα το προλογικό σημείωμα του φιλολόγου – λογοτέχνη κ. Πέτρου Μπέσπαρη, που κοσμεί το βιβλίο της κ.Τσέτλακα.

Οι «Ταξιδιώτες του αιώνα» είναι ένα μυθιστόρημα ποταμός. Ένα πανόραμα ενός αι­ώνα από τους πλέον σημαντικούς της ύπαρξης μας ως έθνους. Μακεδονικός Αγώνας, απελευθέρωση Μακεδονίας, Ηπείρου και Ανατολικών Νήσων, Ένωση της Κρήτης, Μι­κρασιατική εκστρατεία, η καταστροφή και η προσφυγιά. Στρατιωτικά κινήματα, Προεδρική Δημοκρατία, Βασιλεία, δικτατορία του Μεταξά, Ελληνοϊταλικός πόλεμος, εμφύ­λιος, μετεμφυλιακή περίοδος με τη μία πλευρά ηττημένη, εξορισμένη, και κυνηγημένη έξω από τα σύνορα, και την άλλη πλευρά νικήτρια, αλαζονική και εκδικητική. Αυτός είναι ο καμβάς του νέου μυθιστορήματος της δασκάλας Αφροδίτης Ευαγγελίδου-Τσέτλακα.
 
Ένα μυθιστόρημα που ξεκινά από ένα χωριό της Ηπεί­ρου, όπου πρωταγωνιστεί η γυναίκα, η για αιώνες στυλο­βάτης της οικογένειας και του ελληνισμού -μια και οι άν­δρες ζούσαν για χρόνια στα ξένα για να μπορέσουν να ζή­σουν την οικογένεια τους- εκεί στην εύανδρο, αλλά άγονη Ήπειρο. Εκεί που τα τραγούδια τους και οι χοροί τους εί­ναι απόλυτα ταιριαστά με την έκφραση της ψυχικής τους κατάστασης, αλλά και της κοινωνικής τους συνείδησης. Τα ηπειρώτικα τραγούδια, τα πιο πολλά αποπνέουν καημό, πόνο, θρήνο και μοιρολόι, δένουν με τον τόπο τους και τραγουδούν αυτή τη μοίρα του άνδρα μετανάστη και της καρτερικής γυναίκας που περιμένει χρόνια να φανεί ο άν­δρας, ο γιος, ο εγγονός για να βγει στο χοροστάσι στο πα­νηγύρι του χωρίου και μετά πάλι να αναλάβει τον ρόλο που της επιφύλαξε ο τόπος και η παράδοση αιώνων για το φύλο της.
 
Η Βήσσανη είναι η γενέτειρα της ηρωίδας του μυθιστορήματος που μεγάλωσε στα δύσκολα χρόνια της αρ­χής του αιώνα. Ρούφηξε σαν στυμμένο σφουγγάρι τους ήχους και τις παραδόσεις της γης της, τα κουβαλά ως ιερό θυμητάρι στην ψυχή της και τα μεταδίδει, όπως ο παπάς τα άχραντα μυστήρια, στις αγνές ψυχές των μικρών μαθητών της αργότερα, όταν θα γίνει δασκάλα στα χωριά της Καρατζόβας, της Αρδέας. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και τον ερχομό των προσφυγών, ο ελληνισμός ξεριζώθηκε από τις πανάρχαιες εστίες του: Μικρά Ασία, Καππαδοκία, Πόντο, Ανατολική Θράκη, Βόρεια Μακεδονία και κούρ­νιασε στη φιλόξενη φτωχομάνα Ελλάδα με τα μύρια προ­βλήματα της, που βρέθηκε ξαφνικά από το ζενίθ στο ναδίρ να προσπαθεί να γιατρέψει τις αιμάσσουσες πληγές της. Και η μικρή Βησσανιώτισσά Θοδωρούλα βρέθηκε στα Βοδενά, ανάμεσα σε γηγενείς ντόπιους και μικρασιάτες πρό­σφυγες να ζει και να σπουδάζει δασκάλα. Στην Έδεσσα πρώτα και ύστερα στην Αρδέα θα ριζώσει, θα παντρευτεί και θα κάνει οικογένεια με τον Γιώργο, τον δάσκαλο, γέν­νημα θρέμμα της Καρατζόβας , με πατέρα μακεδονομάχο. Θα ζήσει όλα τα προβλήματα της εγκατάστασης των προ­σφυγών και της συνύπαρξης τους με τους γηγενείς. Μια προσπάθεια που κράτησε χρόνια μέχρι να λειανθούν οι διαφορές, να γίνουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι ένα και να δώ­σουν μια νέα γενιά Ελλήνων, πιο δυνατή, πιο συνειδητο­ποιημένη για την κοινή τους μοίρα, πιο ικανή μέσα από το κράμα των διαφορετικών παραδόσεων και πολιτισμών, για τους αγώνες που θα ακολουθήσουν, αγώνες ομοψυχίας και παλικαριάς του Ελληνισμού, όπως τον ελληνοϊταλικό πό­λεμο και την Εθνική Αντίσταση, αλλά και αγώνες που δί­χασαν, όπως του Εμφυλίου. 

Όλη η Ελλάδα στο μυθιστόρημα 

Αυτή την περίοδο της ιστορίας μας θα μπορεί ο αναγνώ­στης να ζήσει μέσα από το μυθιστόρημα της Αφροδίτης Ευαγγελίδου-Τσέτλακα. Η συγγραφέας με την πένα της αναβιώνει μια εποχή σε μια ευαίσθητη εθνικά περιοχή της πατρίδας μας, και μέσα από το τοπικό μαθαίνουμε για το γενικό. Όλη η Ελλάδα υπάρχει στο μυθιστόρημα. Η Αθή­να, η Θεσσαλονίκη, η Έδεσσα, η Αρδέα, το Πάϊκο, η Τζένα, το Καϊμακτσαλάν. Μέσα από την ευρύτερη οικογένεια της Θοδωρούλας και του Γιώργου (η αδερφή του Τίνα και ο αδερφός του Αλέκος, που λόγω μιας σωματικής πάθησης δε στρατεύθηκε, παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο μυθιστό­ρημα), αλλά και από την τοπική ιστορία της πόλης, της Αρ­δέας, δίνεται η ιστορία της Ελλάδας. Η αγάπη της συγγρα­φέως για τη γενέθλια γη μάς έδωσε ένα μυθιστόρημα, όπου ο αναγνώστης θα έχει την ευκαιρία να χαρεί τις λογοτεχνι­κές αρετές της, την ευχέρεια της να δημιουργεί χαρακτήρες, να χειρίζεται τη γλώσσα εξαιρετικά, διατηρώντας όλους τους τοπικούς χυμούς της από Ήπειρο και Μακεδονία, να ζωντανεύει καταστάσεις και γεγονότα της πρόσφατης ιστορίας μας αλλά και να μάθει, να διδαχθεί για μια εποχή που είναι τόσο κοντινή μας, αλλά, δυστυχώς, τόσο άγνω­στη σε πολλούς από ‘μάς. Καταφέρνει παράλληλα να κάνει τον αναγνώστη να αγαπήσει τα πρόσωπα, με κάποια να ταυτιστεί και να συμπάσχει μέχρι το τέλος της έκβασης της ιστορίας και έτσι να επέλθει η κάθαρση σύμφωνα με τον αριστοτελικό ορισμό της τραγωδίας. Διότι πραγματικά η τύχη των προσώπων, αλλά και γενικά η έκβαση του μύθου περνά από τη φάση του ελέους και του φόβου.
 
Ένα τρυφερό και καλογραμμένο μυθιστόρημα. Η προ­βληματική του αμέσως σε συνεπαίρνει και σε κάνει κτήμα της. Το βιβλίο της δεν κουράζει. Από την πρώτη σελίδα μέ­χρι την τελευταία κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη στο έπακρον. Και αυτό δεν είναι σχήμα λόγου. Είναι η αλή­θεια. Η εξέλιξη του μύθου δεν είναι μια ευθεία γραμμή. Μπορεί να μην έχουμε πολλούς εγκιβωτισμούς, όμως έχου­με πολλές περιπέτειες, αυτό που λέει ο Αριστοτέλης ως την αλλαγή μιας κατάστασης στην αντίθετη της, η εις το εναν­τίον των πραττομένων μεταβολή. Και τέτοιες έχουμε πολ­λές και ενδιαφέρουσες, που δίνουν μια ξεχωριστή νότα στην εξέλιξη του μύθου, αλλά και στη διατήρηση του εν­διαφέροντος του αναγνώστη.
 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.