Παιδειας μετεχομεν;

Οι στόχοι του υπουργείου Παιδείας αναγνωρίζουν τουλάχιστον ότι το Λύκειο με τη σημερινή του μορφή δεν έχει παιδευτική αυτοτέλεια. Τόσον καιρό είχε ταυτιστεί με μια ανώτατη εκπαίδευση που παρέσυρε τον μαθητή σε μια μονομερή προετοιμασία για το πανεπιστήμιο, που παρήγαγε τυπικά προσόντα και βύζαινε πολίτες χωρίς ουσιαστική παιδεία, προορίζοντάς μόνο για… διοριστέους.
Ωστόσο δει δη δύο τινών: υλικών βάσεων και υποκειμενικής δυνατότητας.

 

Προς το παρόν έχουμε κτίρια ανεπαρκή ακόμη, καθηγητές μερικώς επιμορφωμένους στις νέες τεχνολογίες, καθηγητές κουρασμένους και απλήρωτους, τάξεις πολυπληθείς, και τη δημιουργικότητα την ψάχνουμε ακόμα στα λήμματα των λεξικών ως περιγραφική έννοια. Και τα πιλοτικά σχολεία έμειναν κολοβά σε πολλές περιπτώσεις.
Αυτό δεν είναι απλά αναξιοπιστία και ουδείς εγκαλεί το υπουργείο στους χαλεπούς καιρούς μας πια, αλλά δείχνει κάτι χειρότερο: αγωνία στην κούρσα των 100 μέτρων. Σπιντάρισμα χωρίς ζέσταμα σαν να λέμε.
Κάτι πάμε να προλάβουμε και ορθώς αλλά πάλι από τα ψηλά ξεκινάμε, ως Έλληνες έτοιμοι για όλα, δίχως υποδομές νομίζω.
Στο νέο Λύκειο εισάγονται καινοτόμα προγράμματα όπως οι «Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες», η «Τέχνη και ο Πολιτισμός». Ποιοι θα διδάξουν Εικαστικά, Κινηματογράφο, Θέατρο, Φωτογραφία, Μουσική; Φέτος τα Μουσικά σχολεία υπολειτουργούν ήδη…

 

«Tώρα το πεδίο της μάχης για τον κοινωνικό μας εκσυγχρονισμό μεταφέρεται στην παιδεία», που λέει και ο Στ. Ράμφος. «Δεν συντηρούν λιμνάζοντα ύδατα στον τόπο μας αόριστα σκοτεινά συμφέροντα. Tα αναπαράγουν, θα έλεγα, αδρανή πολιτισμικά κοιτάσματα, ενεργοποιούμενα ψυχικώς όποτε απειλούνται «κεκτημένα» δικαιώματα ή κάποιοι πρέπει να «ξεβολευτούν». Aυτά τα κοιτάσματα βρίσκονται πίσω από τη λατρεία της συνήθειας, το «ιδεώδες» να εξασφαλισθούμε και επί τέλους να ησυχάσωμε. Στην Eλλάδα η συνήθεια ανάγεται σε θεμέλιο της συμπεριφοράς και αποτελεί ως εκ τούτου το πιο πειστικό επιχείρημα. H καθιστική της νοοτροπία τυλίγει σαν ιστός αράχνης τις ψυχές και παραλύει την κοινωνία».

 

Ποιος θα αλλάξει αυτή τη συνήθεια αλήθεια; Μακάρι το υπουργείο να τα καταφέρει γιατί πάλι εκ του αποτελέσματος θα κριθεί. Αλλά επειδή η εκπαίδευση δεν παράγει γρήγορα αγαθό αλλά σε βάθος χρόνου, θα τα δούμε στην επόμενη γενιά, αν την αφήσουμε να επιλέξει να πηγαίνει στο Νέο Λύκειο και δεν τη «στείλουμε» πάλι σε ιδιωτικά μετά από λίγους μήνες…

 

Να πάψουμε πια να «πλάθουμε καταφερτζήδες της επιβιώσεως. Σαν να μην υποφέρωμε όσους ζουν με το πάθος της δημιουργίας, με την χαρά της νίκης στην ζωή. Yψίστη δημιουργία είναι να ελευθερωθούμε από τα βάρη του εαυτού μας. Σε μία κοινωνία δέσμια εν πολλοίς του παρελθόντος, ο άνθρωπος κατανοεί την ιστορία ως χρονικό και δεν διανοείται διαφοροποιημένο μέλλον ούτε διαφορετικόν εαυτό. Tίποτε δεν αλλάζει αν δεν αλλάξωμε. Aφ’ ης στιγμής η εκπαίδευσι κατήντησε μηχανή παραγωγής τυπικών προσόντων, το ήθος της ποσότητος έγινε και ήθος ψυχικό. Προκαλείται έτσι μια θεμελιώδης αντίφασι: στον πολιτισμό των επιθυμιών υφίστανται άτομα ανήμπορα να εξιδανικεύσουν τις ίδιες τις επιθυμίες. Tην αντίφασι θα μπορούσε να υπερβή μια παιδεία που μορφώνει συν τοις άλλοις χαρακτήρες, ανθρώπους ικανούς να μεταρσιώνουν, όχι να καταναλώνουν τις επιθυμίες. H εποχή των επιθυμιών είναι και εποχή των χαρισμάτων. O ρόλος μιας παιδείας στο ύψος των περιστάσεων είναι να δώση διεξόδους στα χαρίσματα και να μεταγράψη έτσι σε ψυχικούς όρους το αίτημα του εκσυγχρονισμού. O εκσυγχρονισμός δεν σημαίνει απλώς το δυναμικό ιστορικοκοινωνικό περιβάλλον• σημαίνει επιπλέον την διαρκή εσωτερική διαθεσιμότητα, τον ψυχικό εθελοντισμό για την αυτοσυνείδησι και την δημιουργία.»…

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.