Η κλιματικη αλλαγη και οι επιπτωσεις στον πλανητη και τη χωρα μας

Φράσεις όπως, «κατακλυσμιαίες βροχές σημειώθηκαν στην…», «έβρεξε σε 2 ώρες όσο βρέχει σε 2 μήνες», «ασυνήθιστες χιονοπτώσεις έγιναν στις δυτικές πολιτείες…», «εκατοντάδες σπίτια πλημμύρησαν και οι αρχές διέταξαν την εκκένωση ολόκληρων οικισμών», «ολόκληρο χωρίο εξαφανίστηκε από τόνους λάσπης λόγω κατολίσθησης», «έσπασαν τα αναχώματα και πλημμύρισαν πάνω από 100.000 στρ.», «τεράστια κύματα κατάπιαν κτίσματα στις βορειοδυτικές ακτές», «τα μπαζωμένα ρέματα και πάλι δημιούργησαν τεράστια προβλήματα και μεγάλες ζημιές», «σε σπίτια για πολλοστή φορά στα δυτικά προάστεια της …», «ανυπολόγιστες ζημιές λόγω και των ισχυρών ανέμων προκαλεί πυρκαγιά που κατακαίει «εδώ και 27 ημέρες δασικές εκτάσεις στο νησί της…», «χαλάζι μεγέθους καρυδιού προκάλεσε τεράστιες καταστροφές σε γεωργικές καλλιέργειες…», «ξαφνικός ανεμοστρόβιλος προκάλεσε μεγάλες ζημιές σε σπίτια και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις ανατολικά της…» είναι φράσεις που τις ακούμε συχνά τα τελευταία χρόνια και μάλλον θα τις ακούμε πιο συχνά και πιο έντονα τα επόμενα. Είναι φράσεις που αναφέρονται σε εκδηλώσεις τις κλιματικής αλλαγής που είναι πλέον όχι προ των πυλών αλλά με το ένα πόδι μέσα. Είναι η συνέπεια της τεράστιας ρύπανσης του πλανήτη μας, από τις ανθρώπινες ενέργειες, από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις και θα τις ακούμε πιο συχνά και πιο έντονα, γιατί οι μεγάλοι ρυπαντές του πλανήτη μας, δεν θέλουν να πάρουν μέτρα, που θα μειώσουν τα τεράστια κέρδη των πολυεθνικών που ουσιαστικά κυβερνούν αυτόν τον κόσμο. 

Η ιστορία του «βάρα σάλπιγγα»

Κάθε χρόνο οι μεγάλοι ρυπαντές του πλανήτη μας συναντώνται με τους φτωχές αναπτυσσόμενες χώρες και τους καθησυχάζουν υποσχόμενοι ότι την επόμενη χρονιά, στην επόμενη συνάντηση θα πάρουν δραστικά μέτρα και θα γλυτώσει ο πλανήτης από την καταστροφή – αυτή βέβαια είναι η τακτική του «βάρα σάλπιγγα». Δεν την ξέρετε;
Να σας διηγηθώ τότε εν συντομία πως έμεινε αυτή η έκφραση. Τα παλιά χρόνια λοιπόν, ένας μικρός στρατός ξεκίνησε για εκστρατεία στη βόρεια Αφρική, αλλά κάπου στο Αιγαίο τους έπιασε άσχημος καιρός και αναγκάστηκαν να πιάσουν λιμάνι κοντά σε ένα ξερονήσι μέχρι να καλμάρει. Όμως οι μέρες περνούσαν και τα εφόδια για ανθρώπους και άλογα άρχισαν να περιορίζονται. Οι στρατιώτες μεν ήταν υποχρεωμένοι να υπακούσουν στις διαταγές περιορισμού της μερίδας, τα άλογα όμως, ως άλογα όντα, ανησύχησαν στην αρχή αγρίεψαν μετά και άρχισαν να κλωτσούν στη συνέχεια.
Ταραγμένος ο υπεύθυνος σταβλίτης παρουσιάζεται στο ναύαρχο του περιγράφει την κατάσταση και ζητάει εντολές.
Αφού σκέφτηκε ο ναύαρχος τον ρωτάει:
– Τι έκανες πριν τους μοιράσεις το σανό;
– Βαρούσα τη σάλπιγγα, του απαντάει
– Αυτό θα κάνεις και τώρα.
Πράγματι μετά το σάλπισμα τα άλογα ησύχασαν περιμένοντας το σανό. Αυτό έκανε κάθε φορά που του δημιουργούσαν προβλήματα. Έτσι πέρασαν οι μέρες κάλμαρε ο καιρός και συνέχισαν το ταξίδι.

Το «βάρα σάλπιγγα» λοιπόν είναι με άλλα λόγια ψεύτικες υποσχέσεις και δημιουργία κλίματος ευχάριστης πλάνης, μέχρι να πετύχουμε το σκοπό μας. Κάθε ομοιότητα με τη σημερινή μας εποχή βέβαια, αν θέλετε αφήστε την στην άκρη. 

Η συνάντηση των χωρών στη Λίμα του Περού για την κλιματική αλλαγή

Το θέμα με το οποίο καταπιαστήκαμε στο σημερινό μας άρθρο φαντάζει ασήμαντο μπροστά στην πληθώρα των πολιτικών και οικονομικών γεγονότων που μας κατακλύζει μήνες τώρα – δε λέω βέβαια ότι δεν έχουν βαρύτητα, αλλά δεν μας επιτρέπουν να προσέξουμε σοβαρά θέματα όχι μόνο της καθημερινότητας αλλά και του μέλλοντος, που εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε για τα παιδιά μας. Τι λέτε θα είναι τα παιδιά και τα εγγόνια μας περήφανοι για την κληρονομιά που τους αφήνουμε; Πολύ αμφιβάλλω.

Όλα τα παραπάνω και όσα ακολουθούν προέκυψαν από την αποτυχία επίτευξης συμφωνίας στην περσινή συνάντηση για τη σωτηρία του πλανήτη μας που έγινε στη Λίμα του Περού. Καλλιεργήθηκε ένα κλίμα αισιοδοξίας ότι οι απεσταλμένοι των χωρών μας θα χαράξουν την πορεία της μεγάλης μάχης, της μεγάλης προσπάθειας, για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής τα επόμενα χρόνια. Μάλιστα φάνηκε να εννοηθεί ότι ΗΠΑ και Κίνα προχώρησαν σε συμφωνία για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και δεσμεύτηκαν για σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Όπως είναι γνωστό ΗΠΑ και Κίνα ευθύνονται για το 45% τουλάχιστο της παγκόσμιας εκπομπής αερίων και έθεσαν ένα πλαίσιο μείωσης της τάξης μέχρι και 28%, έως το 2025. Στις διαπραγματεύσεις για το κλίμα, το Πεκίνο επιμένει συστηματικά ότι δεν πρέπει να κατατάσσεται στην ίδια κατηγορία με τις ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες, προτάσσοντας την αρχή των “κοινών αλλά διαφοροποιημένων ευθυνών”, σύμφωνα με την οποία η ευθύνη για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη βαρύνει κυρίως τις αναπτυγμένες χώρες και όχι τις αναπτυσσόμενες.

Δηλαδή, για να καταλάβω, η Κίνα είναι αναπτυσσόμενη χώρα; Εκεί θέλει να κατατάσσετε, γιατί έτσι την συμφέρει. Στη συνάντηση που είχαν ο Μπαράκ Ομπάμα με τον Σι Τσιν Πινγκ, φάνηκε η Κίνα να δεσμεύεται για πρώτη φορά, για το έτος κατά το οποίο θα σταματήσει να αυξάνεται η εκπομπή ρύπων και η καμπύλη θα αντιστραφεί – θα πάρει την κατιούσα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ χαρακτήρισε «ιστορικό» το στόχο για μείωση των εκπομπών ρύπων, ενώ ο Κινέζος πρόεδρος δεν μίλησε με αριθμούς αλλά δεσμεύτηκε για την κορύφωση της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2030, με την πρόθεση πάντως να επιτευχθεί αυτό το επίπεδο νωρίτερα. Αλλά δυστυχώς την τελευταία στιγμή κάτι πήγε στραβά , συμφώνησαν και πάλι ότι διαφωνούν σε λεπτά σημεία, αλλά συμφώνησαν ότι θα κάνουν το παν για να επιτευχθεί σχετική συμφωνία στο Παρίσι, στην επόμενη συνάντηση μέσα στο 2015. Είναι μια ιστορία που επαναλαμβάνεται.

Ακόμη μια φορά οι ηγέτες των μεγάλων χωρών, των χωρών που αναπτύσσονται σε βάρος των άλλων, δείλιασαν να αποφασίσουν για τα απολύτως αναγκαία δραστικά μέτρα, εγκλωβισμένοι στα πολυεθνικά συμφέροντα. 

Η συμφωνία των αρχηγών κρατών της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου

Το παρήγορο είναι ότι φαίνεται να κατέληξαν σε συμφωνία οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 40% έως το 2030, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, αλλά έθεσαν παράλληλα και τον στόχο της αύξησης της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κατά 27% επί του συνόλου και επίσης τον στόχο της βελτίωσης του μέτρου της ενεργειακής απόδοσης τουλάχιστον κατά 27% , που σημαίνει τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά τουλάχιστον 27%. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε. δεσμεύτηκαν επίσης να ενισχύσουν τις διασυνοριακές συνδέσεις για να βελτιωθεί η ροή των προμηθειών ενέργειας μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δεν ξέρω αν όλα αυτά μας απασχολούν σοβαρά σα χώρα αλλά σε μένα τουλάχιστον, για να μη αδικήσω κανένα, δεν είναι και ιδιαίτερα ορατές οι ενέργειες που πιθανόν κάνουμε συμμορφούμενοι προς αυτή την κατεύθυνση. Έχω την εντύπωση ότι αφήνουμε να λύσουν τα προβλήματα οι άλλοι – γενικώς οι άλλοι – κι εμείς κάνουμε αυστηρή κριτική. Φταίνε οι πάνω, φταίνε οι κάτω, φταίνε οι διπλανοί, και αν δεν βρίσκουμε κάποιον για να του φορτώσουμε την ευθύνη – απαλλάσσοντας βέβαια τον εαυτό μας – τότε φταίει η κακιά ώρα. Φταίνε τα αυτοκίνητα, τα εργοστάσια, η ΔΕΗ με τις λιγνιτικές μονάδες, αλλά πάντως όχι εμείς, που θέλουμε το δυνατόν όσο μεγαλύτερη άνεση. Όχι εμείς που θέλουμε να οδηγούμε τα αυτοκίνητά μας και να καταναλώνουμε τα προϊόντα των εργοστασίων που μολύνουν το περιβάλλον. Το γεγονός είναι ότι το 2014 καταγράφεται σαν το θερμότερο έτος στη μεταβιομηχανική εποχή του πλανήτη μας. 

Πώς καθορίζονται οι κλιματικές συνθήκες της Γης

Η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της στο σύνολο της οικονομίας και στο φυσικό περιβάλλον είναι πλέον επιστημονικά ακλόνητες. Απειλούν όλους τους τομείς της ανθρώπινης ζωής, αλλά και την επιβίωση όλων των ζωντανών οργανισμών στον πλανήτη, από τους κοραλλιογενείς υφάλους έως την Αρκτική.

Οι κλιματικές συνθήκες στη Γη καθορίζονται από τη θερμική ενέργεια του ήλιου που διαπερνά την ατμόσφαιρα της Γης και θερμαίνει την επιφάνεια της. Όσο αυξάνει η θερμοκρασία της επιφάνειας, η Γη αντανακλά ένα μέρος, υπό τη μορφή υπέρυθρης ακτινοβολίας, θερμική ενέργεια πίσω στην ατμόσφαιρα. Ένα μέρος αυτής της ενέργειας απορροφάται από αέρια (τα λεγόμενα “αέρια του θερμοκηπίου”), όπως το διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο, υποξείδιο του αζώτου και υδρατμοί, παγιδεύοντας έτσι την ενέργεια και διατηρώντας τη μέση θερμοκρασία της Γης στους περίπου 15°C. Αυτά τα επίπεδα θερμοκρασίας είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της ζωής για ανθρώπους, φυτά και ζώα. Δίχως αυτά τα αέρια, η θερμοκρασία της Γης θα έφτανε στους -18°C, «παγώνοντας» τις περισσότερες μορφές ζωής. 

Ο φυσικός κύκλος του διοξειδίου του άνθρακα

Το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) είναι το πιο σημαντικό από τα αέρια που διατηρούν τα επιθυμητά επίπεδα θερμοκρασίας στη Γη. Οι διεργασίες εκπομπής και απορρόφησης CO2, που προκύπτουν στη φύση, αποτελούν τον φυσικό κύκλο του αερίου και είναι υπεύθυνες για τη διατήρηση της ισορροπημένης συγκέντρωσης του CO2 στην ατμόσφαιρα. Μέσω της αποσύνθεσης φυτών, των ηφαιστειακών εκρήξεων, της αναπνοής ζωικών οργανισμών, ελευθερώνεται CO2 στην ατμόσφαιρα, το οποίο όμως απορροφάται εκ νέου μέσω της φωτοσύνθεσης των φυτών και της διάλυσης του στο νερό (π.χ. στους ωκεανούς).

Η φύση έχει προνοήσει επί χιλιετίες τώρα , για την σχεδόν τέλεια διατήρηση της ισορροπίας εκπεμπόμενου CO2 και της αντίστοιχης ποσότητας που απορροφάται. Όπως αποδεικνύεται όμως, ακόμη και μικρές αλλαγές οφειλόμενες σε ανθρώπινες δραστηριότητες είναι δυνατό να επηρεάσουν αυτή την εύθραυστη ισορροπία και να διαταράξουν τη δυνατότητα του φυσικού περιβάλλοντος να μπορεί να απορροφήσει τις επιπλέον παραγόμενες ποσότητες CO2. 

Οι επιπτώσεις της αύξησης του διοξειδίου του άνθρακα

Τα αίτια της κλιματικής αλλαγής είναι επιστημονικά τεκμηριωμένα εδώ και μερικές δεκαετίες και αποδίδονται στην υπερβολική χρήση ορυκτών πόρων, όπως είναι ο άνθρακας και ο λιγνίτης, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, σε αυτά δηλαδή που στηρίχθηκε η βιομηχανική επανάσταση πριν από 150 περίπου χρόνια και σε αυτά που στηρίζεται ο σύγχρονος πολιτισμός μας. Η καύση αυτών των ορυκτών καυσίμων απελευθερώνει τεράστιες ποσότητες CO2 στην ατμόσφαιρα και έτσι το στρώμα των αερίων του θερμοκηπίου που καλύπτει τη Γη αυξάνει, συγκρατεί ολοένα και περισσότερη ενέργεια η οποία, με τη σειρά της εκπέμπεται πίσω στη γη αυξάνοντας την μέση θερμοκρασία του πλανήτη. Η ανθρώπινη παρέμβαση στον φυσικό κύκλο του CO2 τα τελευταία 150 χρόνια ήταν καθοριστική. Η αλόγιστη καύση ορυκτών καυσίμων, οι κτηνοτροφικές δραστηριότητες που συμβάλουν στην εκπομπή μεθανίου, σε συνδυασμό με την αποψίλωση των δασών τα οποία απορροφούν τα αέρια του θερμοκηπίου, έχουν διαταράξει ανεπανόρθωτα τις ισορροπίες στον κύκλο του CO2.

Η μεγάλη ποσότητα CO2, που πλέον συγκεντρώνεται στην ατμόσφαιρα, έχει συμβάλει στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, ενώ η ταχύτητα με την οποία συντελείται αυτή η αύξηση, είναι σημαντικά μεγαλύτερη από οποιαδήποτε φυσική διεργασία. Το αποτέλεσμα είναι η αδυναμία των φυσικών συστημάτων να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, μεταβάλλεται το κλιματικό σύστημα, λειώνουν τεράστιοι όγκοι πάγων στους πόλους – που αποκαλούνται και θερμοστάτης της γης – συντελώντας στην αύξηση εμφάνισης ακραίων και κυρίως απρόβλεπτων καιρικών φαινομένων.

Παλαιότερα είχαμε ευδιάκριτες τις 4 εποχές του χρόνου. Άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο και χειμώνα. Τώρα έχουμε παρατεταμένο χειμώνα με κάποιες αποκλίσεις και παρατεταμένο καλοκαίρι με επίσης κάποιες αποκλίσεις. Επίσης εμφανίζονται αλλοπρόσαλλες καταστάσεις – κρύο μέσα στο καλοκαίρι ή αφύσικη ζέστη μέσα στο χειμώνα. Οι συνθήκες παρατεταμένης ξηρασίας είναι πια συνηθισμένο φαινόμενο καθώς επίσης και η ραγδαιότητα των βροχών – δηλαδή υπερβολικά μεγάλες ποσότητες βροχόπτωσης σε μικρό χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα με απώλειες ανθρώπινων ζωών και τεράστιες υλικές ζημιές.

Για το λόγο αυτό ο περιορισμός της αύξησης της θερμοκρασίας το ανώτερο στους 2°C, έχει αναγνωριστεί από το σύνολο της επιστημονικής κοινότητας, αλλά και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ως απαραίτητη προϋπόθεση για να αποφύγουμε τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ήδη παρατηρούμε σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στα οικοσυστήματα και στους ανθρώπινους πληθυσμούς – όπως η τήξη των θαλάσσιων πάγων στην Αρκτική – ακόμα και με τη σημερινή αύξηση της θερμοκρασίας κατά 0,8 °C σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Αυτές θα μπορούσαν να προκαλέσουν θετικές ανατροφοδοτήσεις που θα επιφέρουν ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας και περαιτέρω δραματικές επιπτώσεις στα οικοσυστήματα του πλανήτη.

Σχετικές εκθέσεις αξιολόγησης της κατάστασης από διεθνείς οργανισμούς για τις εκτιμώμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής προβλέπουν ότι:
• Μέσα στις επόμενες δεκαετίες, τα αποθέματα νερού που είναι αποθηκευμένα στους παγετώνες και στις χιονισμένες περιοχές θα μειωθούν προκαλώντας ελλείψεις νερού σε περισσότερο από 1 δις ανθρώπους

• Το 20% με 30% όλων των ζωντανών οργανισμών στον πλανήτη θα αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εξαφάνισης, αν η άνοδος της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας ξεπεράσει τους 1,5-2,5°C

• Σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, και κυρίως σε ξηρές και τροπικές περιοχές, ακόμα και μικρές αυξήσεις της θερμοκρασίας της τάξης των 1°C – 2°C, αναμένεται να αυξήσουν τον κίνδυνο λιμών

Μετά το 2080 πολλά εκατομμύρια ανθρώπων αναμένεται να επηρεαστούν από πλημμύρες στα σπίτια και τις επιχειρήσεις τους, εξαιτίας της ανόδου της στάθμης της θάλασσας κάθε χρόνο. Σε ιδιαίτερο κίνδυνο βρίσκονται πυκνοκατοικημένες περιοχές, καθώς και περιοχές που βρίσκονται σε χαμηλό υψόμετρο με περιορισμένες ικανότητες προσαρμογής. Ήδη τέτοια περιστατικά βλέπουμε συχνά πυκνά κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία.

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη χώρα μας

Όμως αξίζει να δούμε τις σχετικές εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη χώρα μας. Ο πλούτος της Ελλάδας συνδέεται αναπόσπαστα με το κλίμα της. Από το ένα μέρος το ζεστό ξηρό καλοκαίρι σε συνδυασμό με τα χιλιάδες χιλιόμετρα ακτογραμμών μαγνητίζουν εκατομμύρια τουρίστες από όλο τον κόσμο. Από το άλλο μέρος τα ζεστά καλοκαίρια, σε συνδυασμό με τους ήπιους υγρούς χειμώνες, ευνοούν την ανάπτυξη της γεωργίας ως αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομίας. Είμαστε μια χώρα με τεράστια βιοποικιλότητα, μια χώρα που μπορεί να καλλιεργήσει από μπανάνες μέχρι ζαχαρότευτλα. Σήμερα όμως αυτός ο φυσικός πλούτος βρίσκεται κάτω από μεγάλη πίεση, εξαιτίας της αύξησης του πληθυσμού και της άναρχης ανάπτυξης. Η υπερθέρμανση του πλανήτη έρχεται να προσθέσει ακόμα μεγαλύτερες πιέσεις στη χώρα μας.

Μελέτη του ΟΗΕ δείχνει πως η Ελλάδα, όπως και ολόκληρη η Μεσόγειος συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 18 «καυτά» σημεία του πλανήτη, τα οποία θα αντιμετωπίσουν τα μεγαλύτερα προβλήματα εξαιτίας της εντεινόμενης αλλαγής του κλίματος. Η έρευνα του WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, με τίτλο «Το αύριο της Ελλάδας» προβλέπει για την περίοδο 2020 -2050 ότι, η ήδη υπάρχουσα δυσφορία των κατοίκων στις πόλεις λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, πρόκειται να ενταθεί. Οι κάτοικοι πόλεων όπως η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα, η Λαμία και η Λάρισα θα υπόκεινται μέχρι και σε 20 περισσότερες ημέρες καύσωνα από ό, τι μέχρι σήμερα. Παράλληλα, σε αυτές τις περιοχές η συνολική βροχόπτωση θα μειωθεί, αλλά αναμένεται να αυξηθούν κατά 10-20% οι ακραίες βροχοπτώσεις. Με άλλα λόγια φαίνεται πως αυξάνεται ο κίνδυνος, τόσο για πλημμυρικά επεισόδια όσο και για εξάπλωση πυρκαγιών στα περιαστικά δάση, γεγονότα που ήδη τα ζούμε.

Σημαντικά θα επηρεαστούν και οι τουριστικοί προορισμοί της χώρας μας. Από 5 ως και 15 περισσότερες θα είναι οι μέρες με καύσωνα, ενώ θα αυξηθούν και οι νύχτες όπου η θερμοκρασία θα είναι υψηλή. Οι δέκα μεγαλύτεροι αγροτικοί νομοί της χώρας θα δεχθούν επίσης μεγάλη πίεση από την κλιματική αλλαγή, με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι μέρες καύσωνα, θα αυξηθούν οι συνεχόμενες ημέρες χωρίς βροχή, θα μειωθούν οι χειμερινές βροχοπτώσεις και συνεπώς θα αυξηθεί κατά πολύ ο κίνδυνος πυρκαγιών. Παρουσιάζεται επίσης αυξημένος ο κίνδυνος για ερημοποίηση νέων εκτάσεων και μείωση στη διαθεσιμότητα νερού.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.